فاسفورس
فاسفورس (په انگرېزي: Phosphorus) له کیمیاوي عناصرو څخه یو دی چې په تناوبي جدول کې د P سمبول او ۱۵ اتمي شمېرې په وسیله ښودل شوی دی.
عمومي خواص | |||||||||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Pronunciation | /ˈfɒsfərəs/ FOS-fər-əs | ||||||||||||||||||||
Appearance | Colourless, waxy white, yellow, scarlet, red, violet, black | ||||||||||||||||||||
Abundance | |||||||||||||||||||||
in the Earth's crust | 5.2 (taking silicon as 100) | ||||||||||||||||||||
Phosphorus په دوراني جدول کې | |||||||||||||||||||||
اټومي شمیره (Z) | 15 | ||||||||||||||||||||
گروپ, پیریود | group 15 (pnictogens), period 3 | ||||||||||||||||||||
بلاک | p-block | ||||||||||||||||||||
Element category | polyatomic nonmetal | ||||||||||||||||||||
معياري اټومي وزن (Ar) | کينډۍ:Val[۱] | ||||||||||||||||||||
Electron configuration | [Ne] 3s2 3p3 | ||||||||||||||||||||
Electrons per shell | 2, 8, 5 | ||||||||||||||||||||
فزیکي خواص | |||||||||||||||||||||
حالت (at STP) | جامد | ||||||||||||||||||||
Density near r.t. | white: 1.823 g·cm−3 red: ≈ 2.2–2.34 g·cm−3 violet: 2.36 g·cm−3 black: 2.69 g/cm3 | ||||||||||||||||||||
Heat of fusion | white: 0.66 kJ/mol | ||||||||||||||||||||
Heat of vaporisation | white: 51.9 kJ/mol | ||||||||||||||||||||
Molar heat capacity | white: 23.824 J/(mol·K) | ||||||||||||||||||||
Vapour pressure (white)
| |||||||||||||||||||||
Vapour pressure (red, b.p. 431 °C)
| |||||||||||||||||||||
اټومي خواص | |||||||||||||||||||||
Oxidation states | 5, 4, 3, 2, 1,[۲] −1, −2, −3 (a mildly acidic oxide) | ||||||||||||||||||||
Electronegativity | Pauling scale: 2.19 | ||||||||||||||||||||
Ionisation energies |
| ||||||||||||||||||||
Covalent radius | 107±3 pm | ||||||||||||||||||||
Van der Waals radius | 180 pm | ||||||||||||||||||||
Miscellanea | |||||||||||||||||||||
Crystal structure | body-centred cubic (bcc) | ||||||||||||||||||||
د تودوخې تېرېدنه | white: 0.236 W/(m·K) black: 12.1 W/(m·K) | ||||||||||||||||||||
Magnetic ordering | white, red, violet, black: diamagnetic[۳] | ||||||||||||||||||||
Magnetic susceptibility (χmol) | −20.8·10−6 cm3/mol (293 K)[۴] | ||||||||||||||||||||
Bulk modulus | white: 5 GPa red: 11 GPa | ||||||||||||||||||||
CAS Number | 7723-14-0 (red) 12185-10-3 (white) | ||||||||||||||||||||
History | |||||||||||||||||||||
Discovery | Hennig Brand (1669) | ||||||||||||||||||||
Recognised as an element by | Antoine Lavoisier[۵] (1777) | ||||||||||||||||||||
Main isotopes of phosphorus | |||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||
مشخصات
سمولهیلیم ډیری ځانګړي ملکیتونه لري: د جوش ټیټ ، ټیټ کثافت ، ټیټ محلولیت ، لوړ حرارتي چالکتیا او غیر فعالیت
تاریخچه
سمولفاسفورس د لومړي ځل لپاره په 1669 کې د آلمان په هامبورګ کې د هینیګ برانډ لخوا رامینځته شوی کله چې هغه تبخیر کړو ادرار او ګرم یې کړی پاتې شونې تر هغه وخته چې سور ګرم وي.. د فاسفورس بخارۍ راوتلې او هغه یې د اوبو لاندې قند کړېاو د 100 کلونو څخه ډیر وخت لپاره ډیری فاسفورس پدې ډول رامینځته شوی.
مرکبات
سمولد خورا سوداګریز پلوه مهم فاسفورس مرکباتو کې آکسایډونه او اسیدونه دي.
د استعمال ځایونه فاسفورس د خوندیتوب تیلی( ډبی) په جوړولو کې کارول کیږي
سرچينې
سمول<!doctype html><html itemscope="" itemtype="http://schema.org/SearchResultsPage" lang="en"><head><meta charset="UTF-8"><meta content="origin" name="referrer"><meta content="Anb2GUnhMjfTIX0D2a4a6NPAqPI5GaxxRAiF81XTjHJ2qK4E3Hw3VFM4eaJBgRzz45CNPt624audv+wHOJwfAAEAAABieyJvcmlnaW4iOiJodHRwczovL2dvb2dsZS5jb206NDQzIiwiZmVhdHVyZSI6IlRydXN0VG9rZW5zIiwiZXhwaXJ5IjoxNjI2MjIwNzk5LCJpc1N1YmRvbWFpbiI6dHJ1ZX0=" http-equiv="origin-trial"><title>phosphorus history - Google Search</title><script nonce="MwP4Guv0nuXdtXIMHwnSpA==">(function(){window.google={kEI:'fSUoYe7tLfyv0PEPhOm3iAY',kEXPI:'31',u:'b81a95e8',kBL:'2n4T'};google.sn='web';google.kHL='en';})();(function(){
- ↑ Meija, J.; Coplen, T. B. (2016). "Atomic weights of the elements 2013 (IUPAC Technical Report)". Pure Appl. Chem. 88 (3): 265–91. doi:10.1515/pac-2015-0305.
{{cite journal}}
: Unknown parameter|displayauthors=
ignored (|display-authors=
suggested) (help) - ↑ Ellis, Bobby D.; MacDonald, Charles L. B. (2006). "Phosphorus(I) Iodide: A Versatile Metathesis Reagent for the Synthesis of Low Oxidation State Phosphorus Compounds". Inorganic Chemistry. 45 (17): 6864–74. doi:10.1021/ic060186o. PMID 16903744.
- ↑ Lide, D. R., ed. (2005). "Magnetic susceptibility of the elements and inorganic compounds". CRC Handbook of Chemistry and Physics (PDF) (86th ed.). Boca Raton (FL): CRC Press. ISBN 0-8493-0486-5.
- ↑ Weast, Robert (1984). CRC, Handbook of Chemistry and Physics. Boca Raton, Florida: Chemical Rubber Company Publishing. pp. E110. ISBN 0-8493-0464-4.
- ↑ cf. "Memoir on Combustion in General" Mémoires de l'Académie Royale des Sciences 1777, 592–600. from Henry Marshall Leicester and Herbert S. Klickstein, A Source Book in Chemistry 1400–1900 (New York: McGraw Hill, 1952)
دا ليکنه نابشپړه ده، تاسې ددې ليکنې په بشپړولو کې د ويکيپېډيا سره مرسته کولای شئ. |