د کېمبريج اپلاتوني ښوونځی

د کیمبرج اپلاتونيان د کیمبرج په پوهنتون کې د اپلاتوني فیلسوفانو او عیسوي علوم پوهانو یوه اغېزمنه ډله وه چې د 17 پېړۍ په اوږدو کې موجوده وه. ^[۱] مخکښ شخصیتونه يې رالف کوډورت او هینري مور وو. ^[۲]

ډله او د هغې نوم

مارک گولډي ، د اکسفورډ قاموس ملي بیوګرافي کې لیکي، چې د "کیمبرج اپلاتونيان" اصطلاح په 19 پېړۍ کې ورکړل شوې او کېدای شي دا خبره ناسمه وي. په عمومي توګه د ګروپ او لیټیوډینرانو ترمنځ هیڅ واضح توپیر شتون نلري.

تاریخپوهنه

د کیمبرج اپلاتونيان کټګورۍ او تفسیر د وخت په تېرېدو سره بدل شوی. فرانسیس یتس دوی د هغو پوهانو په توګه تشریح کړل چې د عیسوي کبالا سره ښکېل وو، مګر د اسحاق کاسابون د هرمیتیک کورپس د ریډیټ کولو وروسته هرمیټیزم رد کړ. ^[۳] هغه استدلال کوي چې کوډسورت او نور په نوي علمي شرایطو کې د هرمیټیزم د لومړنیو ډولونو پراخه همغږي په ګډون د رینیسانس نوې اپلاتوني فلسفې ته دوام ورکوي. ^[۳]

دیمتري لیویتین د کیمبرج پلوتونیسټانو هر ډول طبقه بندي د یو همغږي فلسفي ډلې په توګه ننګولې. پداسې حال کې چې هغه دا مني چې دا ډله " د ښوونکي اړیکو لخوا تړل شوي د پیژندګلوۍ د یوې نرمې سیټ په توګه شتون لري،" هغه استدلال کوي چې دوی په افلاطونیت کې د دوی په علاقه کې ځانګړي ندي، او نه یې ډیری یې په کوم همغږي یا prisca theologia / philosophia perennis باور درلود. ^[۴] لیویتین یادونه کوي چې د کیمبرج افلاطونستانو څخه، یوازې مور ځان د فیلسوف یا الهیات پوه په ځای د یو فیلسوف په توګه لیدلی او هغه د تاریخي توضیحاتو ته د نه پاملرنې له امله د کډورت په ګډون د نورو لخوا د انتقاد سره مخ شو. ^[۵] برسېره پر دې، هغه فیلسوفان چې په دودیز ډول "کیمبرج افلاطونیسټان" نه ګڼل کیږي د افلاطون او د لرغونو ساینس نظریاتو کې تاریخي او فلسفي دلچسپي درلوده. ^[۶] د دې پایلو پر بنسټ لیویتین د فلسفې نظریاتو له مخې د تاریخي پلوه بې بنسټه په توګه د کیمبرج افلاطونستانو هر ډول طبقه بندي د یوې همغږې ډلې په توګه ردوي.

په دې وروستیو کې، ډیویډ لیچ استدلال کړی چې پداسې حال کې چې لیویتین ځینې مهم ټکي بیانوي "دا به غلطه وي چې دا فرض کړئ چې د کیمبرج افلاطون کټګورۍ د نولسمې پیړۍ د تاریخ پیژندنې یوه بیاکتنه ده. دا ځکه چې د کیمبرج میشته 'پلاتونیسټانو' یوې ډلې ته د راجع کولو دمخه عملونه په دوامداره توګه د رالف کوډورت (1617-88) او هینري مور (1614-87) په شمول ، معمولا بنیامین ویسکوټ (1609-83) ، او (ډیر متغیر. ) یو شمیر نور کلیدي شخصیتونه، لږ تر لږه په اروپا کې د 1730 لسیزې پورې موندل کیدی شي، او لا تر اوسه په انګلیسي متنونو کې مخکې دي." ^[۷]

لیدونه

د کیمبرج افلاطون پوهانو د اګسټینو سټیوکو د فیلسوفیا پیرینیس چوکاټ کارولی و، او له هغې څخه یې د اعتدال لپاره استدلال کاوه. دوی باور درلود چې دلیل د اختلاف مناسب قضاوت دی، او له همدې امله دوی د پیوریتان او لودیان دودونو ترمنځ د خبرو اترو پلوي کوله. د هغه وخت ارتودوکس انګلیسي کالوینیسټانو په خپلو افکارو کې یو نامناسب برید وموند ، لکه څنګه چې دا د عقیدې په واسطه د کفارو او توجیه کولو اساسی دیني مسایل ترسره کړي. د پیوریتان کالجونو لکه سیډني سسیکس کالج، کیمبرج او ایمانویل کالج، کیمبرج کې د حلقې د کیمبرج پس منظر ته په پام سره، کمزوری کول په فکري توګه خورا اغیزمن وو. جان بنیان په دې شرایطو کې د اډوارډ فولر په اړه شکایت وکړ، یو نږدې لیټیوډیرین پیرو. ^[۸]

د دوی د دلیل پوهه د "د څښتن شمعې" په توګه وه، د انسان په روح کې د الهی الهام او په انسان کې د خدای نښه . دوی باور درلود چې دلیل کولی شي د پیوریتان داستان شخصي افشااتو قضاوت وکړي ، او د انګلستان د کلیسا د جنجالي دودونو او دودونو پلټنه وکړي. د دې تګلارې لپاره دوی د "تقریبا" په نوم یادیدل.

د پیوریتان الهی توکمپالنه، د دوی د منطق ضد غوښتنو سره، دوی احساس کاوه، غلط وو. دوی دا هم احساس کړه چې د انفرادي وحی په اړه د کالونیسټ اصرار خدای د ډیری انسانانو سره بې تړاوه پریښوده. په ورته وخت کې، دوی د توماس هوبس د کمولو مادي لیکنو په وړاندې غبرګون و. دوی احساس کاوه چې وروستنی، په داسې حال کې چې عقلپاله، د ایډیالوژیک څخه انکار کوي د کائنات یوه برخه.

د کیمبریج افلاطونانو لپاره، دین او دلیل همغږي وو، او حقیقت یوازې د فزیکي احساس په واسطه نه پیژندل کیده، بلکې د عقلي شکلونو په ادراک سره چې د ورځني احساس د مادي نړۍ تر شا شتون لري. یونیورسل، مثالی بڼې مادې ته خبر ورکوي، او فزیکي حواس د دوی واقعیت ته د باور وړ لارښود دي. د میخانیکي فلسفې په ځواب کې، نور د "هیلاریک اصول" وړاندیز وکړ، او کوډورت د "پلاستیک فطرت" مفهوم وړاندې کړ. ^[۹]

استازي

بنیامین ویسکوټ (۱۶۰۹-۱۶۸۳)
پیټر سټري (۱۶۱۳-۱۶۷۲)
جورج رست (م. 1670)
هنري مور (۱۶۱۴-۱۶۸۷)
رالف کوډورت (۱۶۱۷-۱۶۸۸)
جان سمیت (۱۶۱۸-۱۶۵۲)
جان ورتینګټن (۱۶۱۸-۱۶۷۱)
ناتانیل کلورویل (۱۶۱۹-۱۶۵۱)
این کانوی، ویسکاؤنټیس کانوی (۱۶۳۱-۱۶۷۹)
جوزف ګلانویل (۱۶۳۶-۱۶۸۰)
دامارس کودورت مشام (۱۶۵۹-۱۷۰۸)
جان نوریس (۱۶۵۷-۱۷۱۱)

که څه هم وروسته راځي او په عموم کې پخپله د کیمبرج پلوتونیسټ نه ګڼل کیږي، انتوني ایشلي کوپر، د شافټسبري دریم ارل (1671-1713) د حرکت څخه ډیر اغیزمن و.

مهم کارونه

بنیامین ویسکوټ (۱۶۰۹-۱۶۸۳) د غورځنګ له مشرانو څخه و، خو هغه یو فعال پادری او اکاډمیک هم و چې په خپل ژوند کې یې خپور نه کړ. د هغه واعظونه د پام وړ وو او د جنجالونو لامل و، او ویسکوټ پرته له خپرولو خورا لوی لیکونه لیکلي. په 1685 کې، د B. Whocote ځینې انتخابي نظریات د غوښتنې له امله خپاره شول. له هغه وروسته سلیکشن واعظونه (۱۶۸۹) (د شافټسبري لخوا وړاندیز سره) او څو خبرې (۱۷۰۱). په نهایت کې ، د هغه د وینا مجموعه په 1703 کې د اخلاقي او مذهبي افوریزم په توګه خپره شوه.
پیټر سټیري د نورو کارونو په مینځ کې د هغه د ارادې د آزادۍ خبرې (1675) لپاره په یاد دی.
هنري مور (1614-1687) ډیری اثار لیکلي. د افلاطون په توګه، د هغه مهم اثار د اخلاقو لارښود (1666)، د ډیویین ډیالوګ (1668)، او د میټافزیک لارښود (1671) وو. پداسې حال کې چې د مور ټول کارونه د شهرت څخه برخمن وو، د الهی ډیالوګ شاید خورا اغیزمن وو.
د کاډورټ لوی فلسفي کار د کائنات ریښتیني فکري سیسټم (1678) او د ابدي او نه بدلیدونکي اخلاقو په اړه تړون و ، چې په 1731 کې له مړینې وروسته څرګند شو.
جان سمیټ، د بنیامین ویسکوټ زده کوونکی، د هغه د اندازې ښکلا او د هغه د زده کړې ژورتیا لپاره د مړینې وروسته خپاره شوي انتخابي مباحثې (1660) کې خورا ښه یاد دی. سمیټ د خپل عیسوی افلاطونزم ملاتړ لپاره په پراخه کچه له پلوټینس څخه راوباسي. ^[۱۰]
د Culverwell لوی کار د فطرت رڼا (1652) وه. Culverwell ځوان مړ شو (شاید د 32 په عمر کې). هغه اراده درلوده چې یو څو اړخیز کار ولیکي چې انجیل د فلسفي دلیل سره پخلا کړي.

دا هم وګوره

د اپلاتون منطقي تعبیرونه
د ارسطو په اړه د رینسانس مفسرینو لیست
د افلاطون اکاډمۍ (فلورینس)
په رینسانس کې افلاطونزم

یادښتونه

↑ .
↑ Stuart Brown (1 May 2003). British Philosophy and the Age of Enlightenment: Routledge History of Philosophy. Routledge. p. 23. ISBN 978-0-415-30877-9. بياځلي په 16 April 2013.
↑ ^۳٫۰ ^۳٫۱ Yates, Frances (1964). Giordano Bruno and the Hermetic Tradition. Chicago: University of Chicago Press. pp. 426–8. ISBN 0-226-95007-7.
↑ Levitin, Dmitri (2015). Ancient Wisdom in the Age of the New Science. Cambridge: Cambridge University Press. p. 16. ISBN 978-1107105881.
↑ Levitin, Dmitri (2015). Ancient Wisdom in the Age of the New Science. Cambridge: Cambridge University Press. pp. 138–9, 178–9, 543. ISBN 978-1107105881.
↑ Levitin, Dmitri (2015). Ancient Wisdom in the Age of the New Science. Cambridge: Cambridge University Press. pp. 15–8. ISBN 978-1107105881.
↑ Leech, David. "Some Reflections on the Category 'Cambridge Platonism'". The Cambridge Platonist Research Group. بياځلي په 19 August 2019.
↑ G R Cragg (March 2003). From Puritanism to the Age of Reason. CUP Archive. p. 39. ISBN 978-0-521-09391-0. بياځلي په 16 April 2013.
↑ کينډۍ:Cite SEP
↑ Michaud, Derek (2017). Reason Turned into Sense: John Smith on Spiritual Sensation. Peeters. pp. 102–105, 114, 115, 129, 137, 146, 153, 154, 155, 172, 174, 175, 177–178, 180, 181, 181, 184, 185, 188, 195.

مخ پر وړاندی لوستل

Patrides, C. A., ed. (1980). The Cambridge Platonists. Cambridge: Cambridge University Press. ISBN 978-0-521-23417-7.
Taliaferro, Charles; Teply, Alison J., eds. (2004). Cambridge Platonist Spirituality. The Classics of Western Spirituality. New York: Paulist Press. ISBN 0-8091-0539-X.

[Carrigan_2012-1] .

[2] Stuart Brown (1 May 2003). British Philosophy and the Age of Enlightenment: Routledge History of Philosophy. Routledge. p. 23. ISBN 978-0-415-30877-9. بياځلي په 16 April 2013.

[Yates_1964_426–8-3] ۳٫۰ ^۳٫۱ Yates, Frances (1964). Giordano Bruno and the Hermetic Tradition. Chicago: University of Chicago Press. pp. 426–8. ISBN 0-226-95007-7.

[4] Levitin, Dmitri (2015). Ancient Wisdom in the Age of the New Science. Cambridge: Cambridge University Press. p. 16. ISBN 978-1107105881.

[5] Levitin, Dmitri (2015). Ancient Wisdom in the Age of the New Science. Cambridge: Cambridge University Press. pp. 138–9, 178–9, 543. ISBN 978-1107105881.

[6] Levitin, Dmitri (2015). Ancient Wisdom in the Age of the New Science. Cambridge: Cambridge University Press. pp. 15–8. ISBN 978-1107105881.

[7] Leech, David. "Some Reflections on the Category 'Cambridge Platonism'". The Cambridge Platonist Research Group. بياځلي په 19 August 2019.

[8] G R Cragg (March 2003). From Puritanism to the Age of Reason. CUP Archive. p. 39. ISBN 978-0-521-09391-0. بياځلي په 16 April 2013.

[SEP2-9] کينډۍ:Cite SEP

[10] Michaud, Derek (2017). Reason Turned into Sense: John Smith on Spiritual Sensation. Peeters. pp. 102–105, 114, 115, 129, 137, 146, 153, 154, 155, 172, 174, 175, 177–178, 180, 181, 181, 184, 185, 188, 195.

[۱]

[۲]

[۳]

[۴]

[۵]

[۶]

[۷]

[۸]

[۹]

[۱۰]