اسيدور (اسکندريه)


د الکساندریا اسیدور ( /ˈ ɪ z ɪ d ɔːr / ; هم Isidorus /ˌ ɪ z ɪ ˈ d ɔːr ə s / ; يوناني: Lua error in Module:Lang at line 988: attempt to call field 'is_Latin' (a nil value).  ; c. ۴۵۰ – ج. 520 ) [۱] یونانی فیلسوف او یو له وروستيو نیوپلاټونیسټانو څخه و. هغه د پنځمې پېړۍ په پای کې په اتن او اسکندریه کې ژوند کاوه. هغه په اتن کې د مارینس پر ځای د ښوونځي مشر شو،هغه د پروکلوس پيرو و. [۲]

ژوند سمول

اسیدور په اسکندریه کې زېږېدلی و. په اتن کې، هغه د پروکلوس ترلاس لاندې زده کړه وکړه، او د مارینس څخه يې د ارستو نظریه زده کړه. [۳] د دمشقیس په وینا، "اسیدور د پروکلوس په لیدو حیران شو، د لیدلو وړ او په زړه پورې، هغه فکر کاوه چې هغه په پروکلوس کې د ریښتینې فلسفې مخ ویني." [۴] پروکلس د خپلې برخې لپاره "د اسیدور ظاهري ته حیرانتیا درلوده، ځکه چې دا د الهي او فلسفي ژوند څخه ډک و." [۵] دمشقیس موږ ته دا هم وايي چې "اسیدور، د سادګۍ سربېره، په ځانګړې توګه د رېښتیا سره مینه درلوده، او د هغه څه څخه چې اړین و، مستقیم خبرې کول، او په خپل ځان کې هیڅ شی نه درلود." [۶] په سوډا کې ادعا شوې چې اسیدور د هایپتیا میړه و، [۷] باید غلط وي ځکه چې اسیدور د هایپتیا له مړینې ډیر وخت وروسته زیږیدلی و. [۸] دا په بل ځای پورې اړه لري چې اسیدور د ډومنا په نوم یوه ښځه درلوده چې د خپل زوی له زیږون څخه پنځه ورځې وروسته مړه شوه چې دوی یې پروکلوس نومیده. [۹]

اسیدور د سیلوسټیوس سره یوځای الکساندریا ته راستون شو. [۱۰] په اسکندریه کې یې د فلسفې تدریس کاوه. هغه په اتن کې و کله چې پروکلس مړ شو (په 485 کې) ، او وروسته کله چې مارینس د نیوپلاتونیسټ ښوونځي د مشر ( اسکالر ) په توګه وټاکل شو. [۳] مارینس دې ته وهڅول چې د ښوونځي د مشر په توګه د هغه ځای ناستی شي، مګر هغه د مارینس له مړینې لږ وروسته له اتن څخه ووت، [۱۱] له خپلې دندې یې هیګیاس ته استعفا ورکړه.

اسيدور په اصل کې د دمشقیس د ښوونکي په توګه پیژندل کیږي، د هغه شاهد د هغه د اسیدور په ژوند کې اسیدور د یو سړي او مفکر په توګه په خورا مناسب رڼا کې وړاندې کوي. د دمشقیس ژوند ، چې تیوډورا ته وقف شوی، چې د اسیدور او دمشقیس دواړو شاګرد دی، د فوټیوس لخوا د هغه په بیبلیوتیکا کې د لنډیز په بڼه ساتل شوی دی [۱۲] او په سوډا کې په ټوټو کې.

فلسفه سمول

په عموم کې دا ومنل شوه چې هغه د مفکر په پرتله لېواله و. د هغه سره استدلال د الهام لپاره ضمني و، او هغه د پیتاګورس او اپلاتون نظریو ته د غیر تصوري منطق او د سټوکس او ارستو عملي اخلاقو ته ترجیح ورکړه. داسې برېښي چې هغه تیوسوفیک قیاس ته نرمه ضربه ورکړې او خوبونو او ویښېدو لیدونو ته یې ډېر اهمیت ورکړی ، کوم چې هغه په خپلو عامه خبرو کې توجیه کاوه. [۱۳]

یادښتونه سمول

  1. Encyclopædia Britannica: Isidore of Alexandria (Greek philosopher)
  2. کينډۍ:EB1911
  3. ۳٫۰ ۳٫۱ Suda, μ199
  4. Damascius, Life of Isidore fr. 248 (cf.
  5. Damascius, Life of Isidore fr. 80 (cf.
  6. Damascius, Life of Isidore fr. 45 (cf.
  7. Suda, υ166
  8. "Isidorus 1" entry in John Robert Martindale, (1980), The Prosopography of the Later Roman Empire.
  9. Damascius, fr. 399 (cf.
  10. Damascius, Life of Isidore fr. 138 (cf.
  11. "Isidorus 5" entry in John Robert Martindale, (1980), The Prosopography of the Later Roman Empire.
  12. Photius, Bibliotheca, 181, 212
  13. کينډۍ:EB1911