ډنمارک
ډنمارک هیواد(دنمارک) Kongeriget Danmark) د شمالي اروپا د اسکندونیایي ټاپووزمه په سیمه کې د ګرینلند او فاروئ ټاپوګانو په څنګ کې يو مشهور سلطنتي جمهوري هيواد دی. دا د ناروی د هيواد تر ټولو سوېلي خواته پروت دی مرکزي برخه یې هم په شمال کې د المان سره نښتې ده. ډنمارک د سويډن په سوېل لوېديځه برخه کې شتون لري او د ناروی په سوېل کې پروت دی. د ډنمارک بريدونه د بالکان رياستونو او شمال سمندر سره لګيدلي دي.
| ډنمارک Kongeriget Danmark (کينډۍ:ISO 639 name da)
| |
|---|---|
 بيرغ
 رسمي نښان
| |
|
سرود: Der er et yndigt land Kong Christian stod ved højen mast King Christian stood by the lofty mast | |
.svg) | |
 Location of Denmark proper (dark green) – on the European continent (green & dark grey) | |
| پلازمېنه او لوي ښار |
کوپن هاګن ۵۵°۴۳′ شمال ۱۲°۳۴′ ختیځ / 55.717°شمال 12.567°ختيځ |
| رسمي ژبې | ډنمارکي |
| Recognised regional languages |
language سیمه ییزه ژبه الماني |
| دين | |
| پيژندګلوي |
|
| Autonomous constituent countries | کينډۍ:Plain list |
| حکومت |
Unitary parliamentary مشروطه پادشاهي |
• Monarch | ایکینجی مارګریت |
| Lars Løkke Rasmussen | |
| قانون جوړونه | Folketing |
| History | |
| شاوخوا 8th century[۱] | |
| 5 June 1849 | |
| 24 March 1948 | |
| سیمه | |
• Faroe Islands | ۱٬۳۹۳٫۴ km2 (۵۳۷٫۹۹ sq mi) |
• Greenland | ۲٬۱۶۶٬۰۸۶ km2 (۸۳۶٬۳۳۰ sq mi) |
| ټولټال سيمه | 42,933 |
• Faroe Islands | 50,498[۲] |
• Greenland | ۵۵٬۸۶۰[۳] |
| کثافت | 134.76 |
| ن خ د ت (پي پي پي) | 2017 د اټکل له مخې |
• ټول | $286.766 billion[۴] (52nd) |
• پر نفر | $49,883[۴] (19th) |
| نا خالص داخلي تولید (نومي) | 2017 د اټکل له مخې |
• ټول | $340.982 billion[۴] (34th) |
• پر نفر | $59,314[۴] (6th) |
| ګيني (2015) |
 28.8[۵]کښته |
| د بشري پرمختيا اندازه (2015) |
 0.925[۶]ډېره لوړه · 5th |
| پيسې | Danish krone (DKK) |
| وخت زون | CET (يو ټي سي+1) |
• اوړي (دورخکو) | CEST (يو ټي سي+2) |
| د موټر چلولو لورې | right |
| د ټیلیفون کوډ | |
| انټرنېټ کوډ | |
جغرافیهسمول
ډنمارک یوه ټاپو وزمه ده چې په گڼ شمير نورو ټاپوگانو باندې نغښتې ده. چې په کښې یولينډ،،او نورې لکه ،سجيلينډ،،فئن ،ويندسيسل،دائ لو لينډ،فالسټر،او بورنهوم او دغه رقم نورو واړه واړه ټاپوګان پکښې خوندي دي. ډنمارک د بالتيک او ورسره تړلې بحر د خپل انتظام لاندې ساتي.او دغه بحر ته دنيش سيند يا (خليج( هم وائي. فاروئ ټاپوګان او ګرینلنډ دوه يو شان هیوادونه دي چې د ډنمارک د پادشاهئ سره تړلي دي خو د اروپایی ټولنی غړي هوادونه ندي. ډنمارک په سويډن پسې په دوئم نمبر کښې سياحتي هيواد دے چې ۴.۷ ميلونه سيلانیانو په ۲۰۰۷م کال کې تری لیدنه کړی وه.
نظامسمول
ډنمارک يو تک (یو) پارلمانی نظام لرې. دا هیواد په يو رياستي سطح جوړ حکومت لري چې پکښې اته نوي بیلی نظامي ادارې دي. ډنمارک د اروپایي ټولنی يو غړې هيواد دے چې اول به ورته د ۱۹۷۳ نه وروسته د اروپایي اقتصاد کيمونيټي وايل کیده. خو له هغه وخت دغه کيموينټي په يورو زون کښي بدله شوې نه وه چې وروستو بيا په يوه کرسئ يورو کښې بدله شوه، چې غړي مملکتونو په رسمي توگه دغه يورو خپل غړی هیواد وباله.
سیاسي موقیعتسمول
ډنمارک د ناټو غړی هیواد هم دی. دا هیواد د خپل ازاد تجارتي نظام له کبله د لوړ درامد يو مهم هيواد گڼل کيږي. له 2006 نه تر ۲۰۰۸ پورې ډنمارک دنړۍ په خوشحاله هيوادونو کښې د صحت ،اسانتیا پرمختګ او پوهنی په حواله سره راته. په ۲۰۰۸م کال کې د گلوبل پيس انډيکس سروے له خوا ډنمارک د امن په لحاظ د ایسلنډ نه وروستو، په دوئم نمبر کښې وټاکل شو. ډنمارک د سويډن او نوی زیلاند سره شريک په ۲۰۰۸م کال کې د يوې موسسې کرپشن پرسيپشن انډيکس له خوا په دنيا کښي تر ټولو کم دروغه مملکت وشميرل شو..
کوپن هاګنسمول
د يوې جريدې له خوا په ۲۰۰۸م کال کې د ډنمارک لوی او ستر ښار کوپن هاګن د دونيا په ښادو او آبادو ښارونو کښې راوستی وو.
ژبيسمول
د ډنمارک قومي ژبه، ډنمارکي ده، چې د ناروژي، او سویډني ژبو سره نږدي او تاريخي اړيکي لري.
اقتصادسمول
تاریخسمول
اداری ویشسمول
| ولایتونه | ولسوااۍلیاني | |||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| کينډۍ:کوچینیپښتو نوم | ډنمارکي نوم | د نوم معنی | د ولایت مرکز | لوی ښار | وګړي (۱ جنوري ۲۰۰۸) |
مساحت (کیلومتر مربع) |
د وګړو وېش ( کیلومتر مربع) |
د ولسوالیو شمیرکينډۍ:کوچینی |
| هوودستادن | Hovedstaden | د پلازمیني سیمه | هیلروډ | کوپن هاګن | ۱٬۶۴۵٬۸۲۵ | ۲٬۵۶۱ | ۶۴۲٫۶ | ۲۹ |
| میدیولنډ | Midtjylland | مرکزي سیمه | ویبرورګ | آرهوس | ۱٬۲۳۷٬۰۴۱ | ۱۳٬۱۴۲ | ۹۴٫۲ | ۱۹ |
| نوردیولنډ | Nordjylland | شمالي جوتلنډ | البورګ | البورګ | ۵۷۸٬۸۳۹ | ۷٬۹۲۷ | ۷۳٫۲ | ۱۱ |
| شیلنډ | Sjælland | د سمندر سیمه | سورو | روسکیلده | ۸۱۹٬۴۲۷ | ۷٬۲۷۳ | ۱۱۲٫۷ | ۱۷ |
| سید ډنمارک | Syddanmark | سویلي ډنمارک | ویله | اودنسه | ۱٬۱۹۴٬۶۵۹ | ۱۲٬۱۹۱ | ۹۷٫۹۹ | ۲۲ |
سیاسی جوړښتسمول
مشهوره ځایونهسمول
- ↑ Stone او نور 2008، ص. 31.
- ↑ . Keyfigures by Statistics Faroe Islands. Hagstova Føroya
- ↑ . 2017 Population. Statistics Greenland
- ↑ ۴٫۰ ۴٫۱ ۴٫۲ ۴٫۳ . Denmark. International Monetary Fund
- ↑ . The World Factbook — Central Intelligence Agency.
- ↑ . 2016 Human Development Report. United Nations Development Programme
- ↑ . Area by region – StatBank Denmark – data and statistics.