هارولډ پينټر

هارولډ پينټر په 10 د اکتوبر 1930 کال کې د لندن ښار په هاکنې (hackney) نومې ولسوالۍ کې د يوه يهودي درزي په کور کې زېږېدلی دی. د آبلوڅېدو سره سم د يهوديت ضدو څرگندونو سره مخامخ شو او د يوه ډرامه ليکونکي په توگه يې د هغه ناندريز دور ارزښت ډېر ښه ښکاره کړی دی. د دوهمې نړېوالې جگړې په پېل کې، د نهه کلنۍ په عمر کې د ژوندي پاتې کېدو په موخه له لندن نه دباندې ولېږدول شو او بيا په دولس کلنۍ کې بېرته لندن ته راستون شو. هغه وييلي چې د جگړې د بمبارېو پر مهال د تجربو نقش يې هېڅ کله د ماغزو څخه نه دی ليرې شوی. تر جگړې وروسته بيا په لندن کې هغه د هاکنې گرامر ښوونځي کې ومنل شو په کوم ځای کې چې بيا هغه د جوزف بررلې Joseph Brearley لخوا جوړې شوې او لارښودل شوې (ننداريزې) لوبې کې د ماکبېت Mackbeth او روميو Romeo رولونه لوبولي. همدې کار دی دې ته وهڅاوه چې د لوبگرۍ (تمثيل) مسلک خپل کړي. په 1948 کال کی د رويل اکېډمي آف آرټ ( د ډراماټيک هنر پاچايي اکاډمي Royal Academy of Dramatic Art) کې د زده کوونکي په توگه ومنل شو. په 1950 کال کې ده خپل لومړني شعرونه خپاره کړل او په 1951 کال کې دی د سېنټرل سکول آف سپيچ اېنډ ډرامه (د کلام او ډرامې مرکزي ښوونځی Central School of Speech and Drama) کې ومنل شو. په هماغه کال کې دی د آنيو مک ماسټرز Anew McMaster’s د نندارو نامتو کمپنۍ کې ځانته ځای وگاټه او د شکسپير د رول په لوبولو کې ډېر ښه وځلېده. د 1954 نه تر 1957 کلونو پورې پينټر د خپل د سټېج نوم David Baron د لوبولو په دوره وه. له 1956 نه تر 1980 کلونو پورې دی د ويوين مرچنټ Vivien Merchant نومې لوبگرې سره واده وکړ او بيا په 1980 کال کې هغه يوې تاريخپوهې ليکوالې لېډي آنټونيا فرېسر Lady Antonia Fraser سره د دوهم ځل لپاره واده وکړ. پينټر خپله لومړنۍ ننداريزه لوبه د (The Room، کوټه) پنامه په 1957 کال کې وليکله چې په برېسټول Bristol کې نندارې ته وړاندې شوه. د ده د پخوانيو ننداريزو ټوټو نه د The Birthday Party يا د زېږکليزې مېلمستيا (1957)، چې په لومړيو ورځو کې د کيسه ايز ارزښت له مخې يوه ماتې خو وروسته بيا دده تر ټولو ډېره لوبېدلې ننداريزه لوبه گڼل کېږي، او بله يې د کوڼ چوپړگر يا The Dumb Waiter (1957) لوبه ده. د هغه په هنري کارونو کې غوره اوښتون په (1959) کې د The Caretaker يا خيال ساتونکی او ورپسې په (1964) کال کې د The Homecoming يا کورته راتگ او نورو نندارو سره ترسترگو کېږي. د شلمې پېړۍ په دوهمې نيمايي کې اکثراًً هرلډ پينټرته د برتانوي ډرامو تر ټولو مخکښ پلاوي په سترگه کتل کېږي. دا چې ده د نوي کلاسيک په توگه ځانته يومقام نيولی، دده نوم په ژبه کې د يوه صفت په توگه راننوتی چې پېنټري يا ”Pinteresque” دی او په ډرامه کې د يوه ځانگړي اتموسفير او چاپېريال په څرگندولو کې کارول کېږي. پېنټر هماغسې نندارتون په يوې پوښلې فضا او نه اټکلېدونکو ډيالوکونو، خپل بنسټيزو توکو پورې نغښتی وساته، په کوم ځای کې چې خلک يو بل ته زړه سواندي دي او ځان ستاينه پکې ټوټه ټوټه کېدونکې ده. دده په کارونو کې په يوې ډېرې لنډې خاکې، ډرامه د قدرتمنو هڅو او د ليدونکي سره د پټ پټاني مذاکرې وروسته رابرسېره کېږي. په لومړيو وختونو کې د پينټر ډرامې د يوه چټي تياتر، بدلو څېرو په توگه بريښېده، خو بيا وروسته په وړډول د ”ډار کوميډيو” په ټولگيوکې ووېشل شو.

د هرلډ پينټر په هکله دا هم ويل شوي چې هغه په لومړي سر کې د ارواحي حقيقت پېل شوي پړاو نه وروسته دوهم پړاو ته چې تر ډېر حده شاعرانه بڼه يې درلوده پرمخ ولاړ لکه د بېلگې په توگه دده نندارې لکه landscape (1967) او silence (1988) او په آخر کې بيا په درېيم پړاو چې سياسي بڼه يې درلوده لکه د بېلگې په توگه د one for the road (1984)، mountain language (1988)، the new world order (1991) او همداسې نورې نندارې. خو د پړاوونو دغه وېشنه ډېر آسانه ښکاري او د هغه تر ټولو درنو ليکنو لکه د no man’s land (1974) او Ashes to ashes (1996) باندې بيا سترگې پټوی. په رښتيا چې د هغه په آثارو کې د تسلسل او روانې ژبې وړتوب د يادونې وړ او فوق العاده کار دی او هېره دې نه وي چې په دغو نندارو کې سياسي پېغامونه له ورايه داسې ښکارېږي لکه وار د مخې چې پينټر د گواښ او نياو (عدالت) په شننه کې

د ۱۹۷۳ ز کال نه راپدېخوا پينټر د خپلو ليکنو ترڅنگ د بشري حقوقو د جنگيالي په توگه نوم اېستلی دی. هغه ډېر ځل د داسو ستونزو په مخ کې درېدلی دی کوم چې خلکو د ناندريزښکاري. پينټر د راډيو لپاره هم ډېرې نندارمې ليکلي او ددې تر څنگ يې د ټليويزيون او فلمونو لپاره نندارمې کښلي. د هغه په نامتو نندارمو کې د the servant (مزدور) نندارمه چې په ۱۹۶۳ ز کال کې جوړه شوه، د (the Accident) د (پېښه)، چې په ۱۹۶۷ ز کال کې، د (the go between) په مېنځ کې تگ نندارمه چې په ۱۹۷۱ کې، او د فرانسوي افسر ښځه (the french lieutenant’s woman) نندارمه چې په ۱۹۸۱ ز کال کې کښل شوې ډېرې مشهورې نندارمې دي، دا وروستۍ د جان فاولز د داستان پر بنسټ جوړه شوې. پينټرد لارښودگر په توگه منډ ماتوونکې ونډه لرلې.

په انگليسي ژبه کې د هرلډ پينټر آثار

نندارمه	د ليکنې کال	د خپرولو کال	د لومړي ځل ښودنې کال
The Room (کوټه)	1957
The Birthday Party (د زېږکليزې مېلمستيا)	1957
The Dumb Waiter
A Slight Ache
The Hot house
The Caretaker
A Night Out
The Dwarfs
The Collection
The Lover
Tea Party
The Homecoming
The Basement
Landscape
Silence
Old Times
Monologue
No Man's Land
Betrayal
Family Voices
Other Places
A Kind of Alaska
Victoria Station
One for the Road
Mountain Language
The New World Order
Party Time
Moonlight
Ashes to Ashes
Celebration
Remembrance of Things Past

2. اضافي The Proust Screenplay : À la recherche du temps perdu / by Harold Pinter, with the collaboration of Joseph Losey and Barbara Bray. – New York : Grove Press, 1977 Poems and Prose 1949 –1977. – London : Methuen, 1978 The Dwarfs : a novel. – London : Faber, 1990 Various Voices : Poetry, Prose, Politics, 1948 –1998. – London : Faber, 1998 Collected Screenplays. 1. – London : Faber, 2000. – Content : The Servant, The Pumpkin Eater, The Quiller Memorandum, The Accident, The Last Tycoon, Langrishe Go Down Collected Screenplays. 2. – London : Faber, 2000. – Content : The Go-Between ; The Proust Screenplay ; Victory ; Turtle Diary ; Reunion Collected Screenplays. 3. – London : Faber, 2000. – Content : The French Lieutenant's Woman ; The Heat of the Day ; The Comfort of Strangers ; The Trial ; The Dreaming Child The Disappeared and Other Poems. – London : Enitharmon, 2002 Press Conference. – London : Faber, 2002 War : [Eight Poems and One Speech]. – London : Faber, 2003

په فرانسوي ژبه کې آثار

C'était hier / traduit de l'anglais par Éric Kahane. – Paris: Gallimard, 1971. – Traduction de: Old Times
No man's land ; suivi de Le monte plat ; Une petite douleur ; Paysage ; et de Dix sketches / adaptation française d'Éric Kahane. – Paris: Gallimard, 1979
La collection ; suivi de L'amant ; et de Le gardien / trad. de l'anglais par Éric Kahane. – Paris: Gallimard, 1984. – Traduction de: The Collection ; The Lover ; The Caretaker
L'anniversaire / trad. de l'anglais par Éric Kahane. – Paris: Gallimard, 1985. – Traduction de: The Birthday Party
Le retour / trad. de l'anglais par Éric Kahane. – Paris: Gallimard, 1985. – Traduction de: The Homecoming
Trahisons ; suivi de Hothouse ; Un pour la route: et autres pièces / adapt. française d'Éric Kahane. – Paris: Gallimard, 1987
La lune se couche ; suivi de Ashes to Ashes ; Langue de la montagne ; Une soirée entre amis: et autres textes / trad. de l'anglais par Éric Kahane. – Paris: Gallimard, 1998
Les nains : roman / trad. de l'anglais par Alain Delahaye. – Paris: Gallimard, 2000. – Traduction de: The Dwarfs
Autres voix : prose, poésie, politique, 1948–1998 / trad. de l'anglais par Jean Pavans, Isabelle D. Philippe et Natalie Zimmermann. – Montricher: Éd. Noir sur blanc, 2001. – Traduction de: Various Voices
La guerre / trad. de l'anglais par Jean Pavans. – Paris: Gallimard, 2003. – Traduction de: War
Célébration ; La chambre / trad. de l'anglais par Jean Pavans. – Paris: Gallimard, 2003
Le scénario Proust : À la recherche du temps perdu / by Harold Pinter avec la collaboration de Joseph Losey et Barbara Bray ; trad. de *l’anglais par Jean Pavans. – Paris : Gallimard, 2003. – Traduction de: The Proust Screenplay : À la recherche du temps perdu

په سويډني ژبه کې آثار

Apart from anthologies no work by Harold Pinter has yet been published in book form in Swedish.

په آلماني ژبه کې آثار

Tiefparterre / Neu durchges. Fassung nach d. Übers. von Willy H. Thiem. – Reinbek bei Hamburg : Rowohlt, 1967. – Originaltitel : The Basement Teegesellschaft / nach d. Übers. von Willy H. Thiem, d. Bühnen gegenüber Ms. – Reinbek bei Hamburg : Rowohlt, 1968. – Originaltitel: Tea Party Dramen / Neu durchges. Fassung nach d. Übers. von Willy H. Thiem u.a. – Reinbek bei Hamburg : Rowohlt, 1970 Alte Zeiten ; Landschaft ; Schweigen : 3 Theaterstücke / Dt. von Renate u. Martin Esslin. – Reinbek bei Hamburg : Rowohlt, 1972 Betrogen / Dt. von H. M. Ledig-Rowohlt. – Reinbek bei Hamburg : Rowohlt, 1978. – Originaltitel : Betrayal Das Treibhaus / Dt. von Heinrich Maria Ledig-Rowohlt. – Reinbek bei Hamburg : Rowohlt, 1980. – Originaltitel: The Hothouse Der stumme Diener : ausgew. Dramen / Übers. aus d. Engl. von Willy H. Thiem ... Ausw. u. Nachw. von Klaus Köhler. – Leipzig : Insel-Verlag, 1981 Familienstimmen / Dt. von Heinrich Maria Ledig-Rowohlt. – Reinbek bei Hamburg : Rowohlt-Theater-Verlag, 1981. – Originaltitel: Family Voices Einen für unterwegs / Dt. von Heinrich Maria Ledig-Rowohlt. – Reinbek bei Hamburg : Rowohlt-Theater-Verlag, 1984. – Originaltitel: One For the Road Genau / Dt. von Heinrich Maria Ledig-Rowohlt. – Reinbek bei Hamburg : Rowohlt, Theater-Verlag, 1986. – Originaltitel: Precisely An anderen Orten : 5 neue Kurzdramen / Dt. von Heinrich Maria Ledig-Rowohlt. – Reinbek bei Hamburg : Rowohlt, 1988 Die Geburtstagsfeier ; Der Hausmeister ; Die Heimkehr ; Betrogen. – Nach den Übers. von Willy H. Thiem. – Reinbek bei Hamburg : Rowohlt, 1990 Die Zwerge : Roman / Dt. von Johanna Walser und Martin Walser. – Reinbek bei Hamburg : Rowohlt, 1994. – Originaltitel : The Dwarfs Mondlicht und andere Stücke. – Reinbek bei Hamburg : Rowohlt-Taschenbuch-Verl., 2000 Krieg / Aus dem Engl. von Elisabeth Plessen und Peter Zadek. – Hamburg : Rogner und Bernhard bei Zweitausendeins, 2003. – Originaltitel : War

ادبيات (يوه برخه)

Hayman, Ronald, Harold Pinter. – London : Heinemann, 1968
Esslin, Martin, The Peopled Wound : the Plays of Harold Pinter – London : Methuen, 1970
Hollis, James Russell, Harold Pinter : the Poetics of Silence. – Carbondale, Ill. : Southern Ill. U.P., 1970
Hinchliffe, Arnold P., Harold Pinter. – Boston : Twayne, 1981
Dukore, Bernard Frank, Harold Pinter. – London : Macmillan, 1982
Harold Pinter : You Never Heard Such Silence / edited by Alan Bold. – London : Vision, 1985
Harold Pinter : Critical Approaches / edited by Steven H. Gale. – Rutherford : Fairleigh Dickinson Univ. Press, 1986
Harold Pinter / edited and with an introduction by Harold Bloom. – New York : Chelsea House Publishers, 1987
The Pinter Review : Annual Essays / edited by Francis Gillen and Steven H. Gale. – Tampa, Fla : University of Tampa, 1987 –
Merritt, Susan Hollis, Pinter in Play : Critical Strategies and the Plays of Harold Pinter. – Durham : Duke University Press, 1990
Esslin, Martin, Pinter the Playwright. – London : Methuen, 1992
Gussow, Mel, Conversations With Pinter. – New York : Limelight Editions, 1994
Knowles, Ronald, Understanding Harold Pinter. – Columbia, S.C. : University of South Carolina Press, 1995
Regal, Martin S., Harold Pinter : a Question of Timing. – London : Macmillan, 1995
Billington, Michael, The Life and Work of Harold Pinter. – London : Faber, 1996
Jalote, Shri Ranjan, The Plays of Harold Pinter : a Study in Neurotic Anxiety. – New Delhi : Harman, 1996
Peacock, D. Keith, Harold Pinter and the New British Theatre. – Westport, Conn. : Greenwood Press, 1997
Harold Pinter : a Celebration / introduced by Richard Eyre. – London : Faber, 2000
Prentice, Penelope, The Pinter Ethic : the Erotic Aesthetic. – New York : Garland, 2000
Pinter at 70 : a Caseboook / edited by Lois Gordon. – New York : Routledge, 2001
Gale, Steven H., Sharp Cut : Harold Pinter's Screenplays and the Artistic Process. – Lexington : University Press of Kentucky, cop. 2003
The Art of Crime : the Plays and Films of Harold Pinter and David Mamet / edited by Leslie Kane. – New York : Routledge, 2004
Smith, Ian, Pinter in the Theatre. – London : Nick Hern, 2005. – New York : Routledge, 2004
Baker, William, & Ross, John C., Harold Pinter : a Bibliographical History. – London : The British Library ; New Castle, DE : Oak Knoll Press, 2005
Batty, Mark, About Pinter : the Playwright and the Work. – London : Faber, 2005

باندنۍ تړنې

د هارولډ پينټر وېبپاڼه
د نوبل جايزې په وېبپاڼه کې د هارولډ پينټر ژوندليک او کتابپېژندنه په څلورو ژبو انگرېزي، سويډني، فرانسوي او آلماني