یوه ښځینه ښوونکې په نیوزیلینډ کې د زده کونکو سره د مرستې پرمهال
په سیرا لیون کې یو نارینه ښوونکی

ښوونکی یا ښوونکې() هغه څوک دی/ده چې مسلک یې نورو ته ښوونه کول وي او په " زده کړه " یا " تعلیم " کې تدریس د هغه مسلک ګڼل کیږي.

په پښتو ژبه کې د ښوونکي لپاره لاندې ويوکي کارول کيږي يا دا د ښوونکي لفظ لاندې ماناوو لپاره کارول کيږي: ښوونکی، روزونکی .

ښوونکی هغه څوک دی چې په یوه ښوونیزه موسسه کې د ټاکلي شمېر زده کوونکو د تدریس په موخه ګمارل شوی وي او هغه څوک چې د ښوونکي د روزنې کورس یې بشپړ کړی وي.

هرڅوک کولی شي په غير رسمي توګه ښوونکی شي يا ښوونکی وبلل شي (د بېلګې په ډول، کله چې یو همکار وښيي چې څنګه یو ټاکلې دنده ترسره کړئ). په ځینو هېوادونو کې، د ښوونځي د عمر د ځوانانو تعلیم ممکن په غیر رسمي ترتیب کې ترسره شي لکه د کورنۍ (کورنۍ زده کړې) د رسمي ترتیب لکه ښوونځي یا کالج په پرتله. ځینې مسلکونه ممکن د پام وړ روزنې ته اړتیا ولري (د بیلګې په توګه، پادري ، ملا).

په ډېرو هیوادونو کې، د زده کونکو رسمي زده کړې معمولا د مسلکي ښوونکو لخوا د فیس په مقابل کې ورکول کیږي. دا مقاله د هغو کسانو په اړه ده چې اصلي دنده یې تدریس دی، او څوک چې په يو ښوونيز چاپېريال کې لکه ښوونځي يا بل ښوونيز ځای کې په رسمي توګه درس ورکوي.

تعریف

سمول

کارټرز د ښوونې په کلتور کې د ښوونکي څو تعریفونه وړاندې کړي دي. لاندې یې ځینې دي:

  • ښوونکی هغه څوک دی چې په دولتي تعلیمي موسسه کې د زده کونکو د لارښوونې او لارښوونې غوښتنې په پام کې نیولو سره د ځانګړي وړتیا پراساس ټاکل کیږي.
  • ښوونکی هغه څوک دی چې د خپلو ښوونیزو وړتیاوو او مسلکي وړتیاوو سربیره د تدریس هنر هم ولري او د زده کوونکو هر اړخیزه وده وکړي. هغه په دوامداره توګه د خپل ځان د جوړولو او په خپلو زده کونکو کې بدلون او تحرک رامینځته کولو لپاره په ګډوډۍ کې دی. [۱]

د شرعي نجاد د سلوکي علومو په کلتور کې د استاد کلمه دوه تعريفونه لري:

هغه څوک چې د ښوونکي زده کړې يې بشپړې کړې وي( دارالمعلمين يې لوستی وي.) او په یوه څېړنیز او تعلیمي موسسه کې د زده کونکو یوې ډلې ته د تدریس لپاره ګمارل شوی وي.

دندې

سمول

د ښوونکي رول ممکن په کلتورونو کې توپیر ولري. ښوونکي کولی شي سواد او شمېره، د هنر یا حرفوي زده کړې، هنر، مذهب، مدني، د ټولنې رول، یا د ژوند مهارتونه تدریس کړي. په رسمي تدریسي وظیفو کې د توافق شوي نصاب سره سم درسونه چمتو کول، تدریس او د زده کوونکو پرمختګ ارزول شامل دي.

د ښوونکي مسلکي دندې ممکن د رسمي زده کړې څخه هاخوا پراخه شي. د ټولګي څخه بهر، ښوونکي ممکن د زده کونکو سره په ساحوي سفرونو کې وي، د مطالعې تالارونو څارنه وکړي، د ښوونځي فعالیتونو تنظیم کولو کې مرسته وکړي، او د غیر نصابي فعالیتونو لپاره د څارونکو په توګه خدمت وکړي. په ځینو تعلیمي سیسټمونو کې، ښوونکي ممکن د زده کونکو د نظم مسولیت په غاړه ولري.

اړینې وړتیاوې او ځانګړتیاوې

سمول

تدریس یو ډیر پیچلی فعالیت دی. [۲] دا تر یوې اندازې د دې حقیقت له امله ده چې ښوونه او روزنه یو ټولنیز عمل دی چې په یو ځانګړي شرایطو (وخت، ځای، کلتور، سیاسي-سیاسي-اقتصادي وضعیت او نور) کې ترسره کیږي او له همدې امله د هغه ځانګړي ارزښتونو سره سم رامینځته کیږي. شرایط [۳] هغه عوامل چې د ښوونکو څخه تمه کیږي (یا اړتیا) اغیزه کوي تاریخ او دود، د زده کړې هدف په اړه ټولنیز نظرونه، د زده کړې په اړه منل شوي نظریات، او داسې نور. [۴]

وړتياوې

سمول

د ښوونکي لپاره اړینې وړتیاوې د نړۍ په ګوټ ګوټ کې د رول د پوهېدو له بیلابیلو لارو څخه اغیزمن کیږي. په پراخه توګه خبرې کول، داسې ښکاري چې څلور ماډلونه شتون لري:

  • ښوونکی د ښوونې او روزنې د مدیر په توګه
  • ښوونکی د یو مهربان شخص په توګه
  • ښوونکی د یو متخصص زده کونکي په توګه
  • ښوونکی د یوه فرهنګي او مدني فرد په توګه [۵]

د اقتصادي همکاریو او پراختیا سازمان استدلال کوي چې د ښوونکو د مسلکي روزنې او مسلکي ودې د لارښوونې لپاره، اړینه ده چې د ښوونکو لپاره د اړتیا وړ مهارتونو او پوهې یو ګډ تعریف رامنځته شي. ځینو نړیوالو شواهدو پر بنسټ بحثونو هڅه کړې چې دا ډول ګډ تفاهم ترلاسه کړي. د مثال په توګه، اروپایي اتحادیې د وړتیا درې پراخې ساحې په ګوته کړي چې ښوونکي ورته اړتیا لري:

  • د نورو سره کار وکړئ
  • د پوهې، ټیکنالوژۍ او مالوماتو سره کار وکړئ
  • په ټولنه کې کار او کار [۶]

کیفیتونه

سمول

څېړنې ښيي چې د ښوونځي په اړه د زده کوونکي هڅونه د زده کونکي او ښوونکي اړیکو سره نږدې تړاو لري. هیله مند ښوونکي په ځانګړې توګه د خپلو زده کونکو سره د ګټورو اړیکو په جوړولو کې ماهر دي. د دوی وړتیا د زده کړې اغیزمن چاپیریال رامینځته کول چې د زده کونکو لاسته راوړنې ته وده ورکوي د دوی زده کونکو سره د خبرو اترو په طریقه پورې اړه لري. [۷] [۸] [۹] [۱۰] د ښوونکي او زده کونکي ګټور تعاملات د اکادمیک بریالیتوب شخصي پرمختګ سره تړلو کې مهم دي. [۱۱] دلته، شخصي بریا د ځان د پرمختګ لپاره د زده کونکي داخلي هدف دی، پداسې حال کې چې اکادمیک بریالیتوب هغه اهداف شامل دي چې دوی يې د خپلو غوره څخه ترلاسه کوي.

یو ښوونکی باید خپلو زده کونکو ته لارښوونه وکړي چې خپل شخصي اهداف د اکاډمیک اهدافو سره تنظیم کړي. هغه زده کونکي چې دا مثبت اغیزه ترلاسه کوي د هغه چا په پرتله چې د ښوونکي دا تعاملات نه ترلاسه کوي قوي ځان درناوي او لوی شخصي او اکادمیک بریالیتوب څرګندوي. [۱۰] [۱۲] [۱۳]

زده کونکي احتمال لري چې د دوستانه او ملاتړ کونکو ښوونکو سره پیاوړې اړیکې رامینځته کړي او د دې ښوونکو لخوا تدریس شوي کورسونو کې ډیره علاقه وښيي. هغه ښوونکي چې ډیر وخت په متقابل عمل او د زده کونکو سره مستقیم کار کوي د ملاتړي او اغیزمن ښوونکو په توګه پیژندل کیږي. اغیزمن ښوونکي ښودل شوي چې د زده کونکو ګډون او پریکړه کولو ته بلنه ورکوي، د دوی په ټولګیو کې طنز ته اجازه ورکوي، او د لوبې کولو لیوالتیا څرګندوي. [۸]

ښوونکي ښوونه

سمول

د ښوونکو روزنه د لوړو زده کړو یو ډول مرکز دی چې موخه یې د ابتدايي څخه تر عالي لیسې پورې د مختلفو تعلیمي کچو لپاره د ښوونکو روزنه او روزنه ده. په ایران کې د فرهنګیانو پوهنتون او د شهید رجايي پوهنتون د ښوونکو د روزنې او د پوهنې وزارت د بشري منابعو د روزنې او ښه والي دنده په غاړه لري. [۱۴]

فرهنګیان پوهنتون ته داخل شه

سمول

په ایران کې د فرهنګیانو پوهنتون ته د ننوتلو لپاره دوه لارې شتون لري، یوه د داخلې ازموینه ده، د داخلې ازموینې له پاسولو او د مناسب توازن په ترلاسه کولو سره، تاسو ته د مرکې لپاره بلنه درکول کیږي او بیا د منلو یا رد پایله راځي.

د فرهنګیانو پوهنتون ته د داخلېدو بله لاره د قانون ۲۸ ماده ده چې له مخې یې د نورو څانګو فارغان کولی شي د تحصیلي استخدام په ازموینه کې ګډون وکړي او د انتخاب له پروسې وروسته فرهنګیان پوهنتون ته داخل شي. [۱۵]

اړوندې پوښتنې

سمول
  • منشي
  • په هېوادونو کې د ښوونکي د ورځې نوملړ
  • ښوونکی
  • هنر زده کوونکی

حوالې

سمول
  1. ۵۰۱ نکته برای معلمان، چاپ دوم، سال ۱۳۸۸، 978-964-536-494-4 :شابک
  2. For a review of literature on competences required by teachers, see F Caena (2011) 'Literature review: Teachers’ core competences: requirements and development' accessed January 2017 at "Archived copy" (PDF). خوندي شوی (PDF) له اصلي څخه په 9 January 2017. بياځلي په 2017-01-08.{{cite web}}: CS1 maint: archived copy as title (link)
  3. for a useful discussion see, for example: Cochran-Smith, M. (2006): 'Policy, Practice, and Politics in Teacher Education', Thousand Oaks, CA: Corwin Press
  4. see for example Cummings, W.K. (2003) 'The Institutions of Education. A Comparative Study of Educational Development in the Six Core Nations', Providence, MA: Symposium Books.
  5. F Caena (2011) 'Literature review: Teachers’ core competences: requirements and development' accessed January 2017 at "Archived copy" (PDF). خوندي شوی (PDF) له اصلي څخه په 9 January 2017. بياځلي په 2017-01-08.{{cite web}}: CS1 maint: archived copy as title (link) citing Altet et al., 1996; Conway et al., 2010; Hansen, 2008; Seifert, 1999; Sockett, 2008
  6. F Caena (2011) 'Literature review: Teachers’ core competences: requirements and development' accessed January 2017 at "Archived copy" (PDF). خوندي شوی (PDF) له اصلي څخه په 9 January 2017. بياځلي په 2017-01-08.{{cite web}}: CS1 maint: archived copy as title (link)
  7. Baker, J. A., Terry, T., Bridger, R., & Winsor, A. (1997). Schools as caring communities: A relational approach to school reform. School Psychology Review, 26, 576-588.
  8. ۸٫۰ ۸٫۱ Bryant, Jennings. 1980. Relationship between college teachers' use of humor in the classroom and students' evaluations of their teachers. Journal of educational psychology. 72, 4.
  9. Fraser, B. J., & Fisher, D. L. (1982). Predicting students' outcomes from their perceptions of classroom psychosocial environment. American Educational Research Journal, 19, 498- 518.
  10. ۱۰٫۰ ۱۰٫۱ Hartmut, J. (1978). Supportive dimensions of teacher behavior in relationship to pupil emotional cognitive processes. Psychologie in Erziehung und Unterricht, 25, 69-74.
  11. Osborne, E. ;. Salzberger, I. ; Wittenberg, G. W. 1999. The Emotional Experience of Learning and Teaching. Karnac Books, London.
  12. Baker, J. A.Teacher-Student Interaction in Urban At-Risk Classrooms: Differential Behavior, Relationship Quality, and Student Satisfaction with School. The Elementary School Journal Volume 100, Number 1, 1999 by The University of Chicago.
  13. Moos, R. H. (1979). Evaluating Educational Environments: Measures, procedures, findings, and policy implications. San Francisco: Jossey-Bass.
  14. کينډۍ:یادکرد وب
  15. کينډۍ:یادکرد وب