اېر ژبه
اېر ( /ˈ /ˈaɪər/ / yre ) یوه اندو آریایي ژبه ده چې د هند په ګجرات او دپاکستان په سېند ايالت کې د شاوخوا 100 وګړو لخوا ویل کیږي. دا د ویونکو د شمېر له مخې د پاکستان یو له کوچنیو ژبو څخه ده، [۴] [۵] او د سېند په کلیوالو سیمو لکه حیدراباد ، کوټ غلام محمد او کنري کې ویل کیږي. ویل کیږي چې ځینې ویناوال يې په شهید بینظیر آباد کې هم اوسیږي، خو دوی بېل کلتور لري. [۶]
عمومي مالومات | |
---|---|
ځانګړې وېشنيزه | |
سیمييزتوب د | |
د توکمپوهنې ژبې حالت | |
هېواد |
تاریخ
سمولپه ۱۹۴۷ کې د هند له وېشلو وروسته، د دې ژبې وګړي چې مسلمانان وو پاکستان ته مهاجر شول، په داسې حال کې چې هندوان يې بيا په هند کې پاتې شول. په پاکستان کې د دې ژبې زياتره ويناوال حیدراباد ته نږدې په سېند ايالت [۷] کې ژوند کوي. دا ژبه د هند په نیمه وچه کې د ډیلي سلطنت او د مغلو امپراتورۍ پرمهال په هندي ژبه د پارسي ، عربي او تورکي ژبو د نفوذ له کبله رامینځته شوه. [۸]
د۱۹۹۸ زېږديز کال اټکل له مخې يادې ژبې ۲۰۰ تنه ويناوال لرل [۹] په هرصورت، اوسني اټکلونه د ویناوالو شمېر ۱۵۰ تنو ته رسوي، چې د "خطر سره مخ" حالت نور هم پیاوړی کوي. [۱۰]
ډلبندي
سمولاېر د ګوجراتي ژبو له ډلې يوه ژبه ده، د اېتنولوګ راپور له مخې يادې ژبې سره ترټولو نږدې ژبه کاچي کولي ده او په ځانګړې توګه د هغې وينګونه کټي میګوار او کاچی بهل او دا چې ډېری اېر ویونکي په سندي ژبه غږيږي، د اېر ژبې دوه وينګونه شته چې يو يې جیکریو ګوت اېر او بل يې جیمز آباد اېر دي. [۱۱]
الفبا
سمولاېر عموما نه لیکل کیږي، خو که وليکل هم شي، نو د عربي رسم الخط په بېلابېلو بڼو ليکل کيږي [۱۲]
سرچينې
سمول- ↑ سرچينې تړی: https://iso639-3.sil.org/code/aeq.
- ↑ "اېتنولوګ" (په انګرېزي ژبه). SIL International. نه اخيستل شوی 9 مې 2019.
{{cite web}}
: سرچينه ساتل:ناپېژانده ژبه (link) - ↑ "ScriptSource - Pakistan". نه اخيستل شوی 21 اگسټ 2023.
- ↑ . 28 July 2015.
{{cite web}}
: Missing or empty|title=
(help); Missing or empty|url=
(help) - ↑ . 2021-09-06.
{{cite web}}
: Missing or empty|title=
(help); Missing or empty|url=
(help) - ↑ . 2018-01-02.
{{cite web}}
: Missing or empty|title=
(help); Missing or empty|url=
(help) - ↑ . January 2004.
{{cite journal}}
: Cite journal requires|journal=
(help); Missing or empty|title=
(help) - ↑ . 7 April 2019.
{{cite web}}
: Missing or empty|title=
(help); Missing or empty|url=
(help) - ↑ "Did you know Aer is endangered?". Endangered Languages (په انګليسي). نه اخيستل شوی 2022-08-31.
- ↑ . 2017-03-13.
{{cite web}}
: Missing or empty|title=
(help); Missing or empty|url=
(help) - ↑ "Did you know Aer is endangered?". Endangered Languages (په انګليسي). نه اخيستل شوی 2022-08-31.
- ↑ "ScriptSource - Entry - Aer language keyboard". www.scriptsource.org. نه اخيستل شوی 2022-08-31.