زايد بن سلطان ال نهيان
شیخ زاید بن سلطان آل نهیان (د مۍ په 6مه ، 1918 - د نومبر 2مه، 2004)، بشپړ نوم ( الشیخ زاید بن سلطان بن زاید بن خلیفه بن شخبوت بن ذیاب بن عیسی بن نهیان آل نهیان )، د ابوظبۍ حاکم او بنسټ اېښودونکی دی. د متحده عربي اماراتو ۳۳ کاله (له ۱۹۷۱ څخه تر ۲۰۰۴ پورې) د متحده عربي اماراتو واکمن وو. شیخ زاید، د سلطان بن زاید بن خلیفه آل نهیان تر ټولو کوچنی زوی (د ابوظبۍ پخوانی واکمن له 1922 څخه تر 1926 پورې) د العین په ښار کې د بني یاس په عربي قبیله کې زیږیدلی و، د بني هلال عربو قبیلې څخه و. د متحده عربي اماراتو پلازمینه ابوظبي څخه 140 کیلومتره لیرې ده. د هغه نوم د هغه د نامتو نیکه، زاید بن خلیفه ال نهیان (د ابوظبي واکمن له 1855 څخه تر 1909 پورې) په ویاړ غوره شوی و. د شیخ زاید مور شیخ سلمه بنت البطی القبیسی خپل زوی شیخ زاید وهڅول چې دیني پوهه ترلاسه کړي او د ځوانۍ په وخت کې قرآن کریم حفظ کړي. شیخ زاید په اته کلنۍ کې خپل پلار له لاسه ورکړ او مشر ورور یې شخبوت بن زاید آل نهیان د ابوظبۍ واکمن شو او شیخ زاید یې په ۱۹۴۶ کال کې د العین ښار د والي په توګه وټاکه. هغه شل کاله د العین ښار د والي دنده په غاړه درلوده او په دې دوو لسیزو کې په العین کې د کرنې او اوبولګولو چارې پراخې شوې. د ۱۹۶۶ کال د اګست په شپږمه هغه د خپل ورور شیخ شخبوت بن سلطان آل نهیان ځای ناستی شو، وروسته له هغه چې ورور یې په یوه خونړۍ کودتا کې له واکه ګوښه شو، د ابوظبۍ د امارت د امیر په توګه وټاکل شو. په ابوظبۍ کې واک ته له رسیدو وروسته، هغه د ګاونډیو اماراتو په ځانګړې توګه دوبۍ سره د فدرالي دولت د جوړولو لپاره ژورې اړیکې او خبرې اترې ترسره کړې، چې د دوبۍ د هغه وخت واکمن شیخ راشد بن سعید المکتوم په مرسته ترسره شو. د ۱۹۷۱ کال د ډسمبر په دوهمه (۱۳۵) د شارجه ، ام القوین، فجیره او عجمان د هغه وخت واکمنانو د متحده عربي اماراتو د فدرالي دولت له تاسیس سره موافقه وکړه. د راس الخیمه امارت هم له څه مودې وروسته د اماراتو ترمنځ د اتحاد تړون کې شامل شو. له هغه وروسته شیخ زاید د متحده عربي اماراتو د لومړي ولسمشر په توګه وټاکل شو او په ۱۹۷۶، ۱۹۸۱، ۱۹۸۶ او ۱۹۹۱ کلونو کې څلور ځلې بیا وټاکل شو. هغه د خپل مرګ څخه دمخه د سه شنبې تر ورځې پورې دا دنده درلوده. شیخ زاید ۲۹ اولادونه (۱۷ زامن او ۱۲ لوڼې) لري، چې زیاتره زامن یې په هېواد او پوځ کې لوړ رتبه مقامونه لري. متحده عربي امارات د شیخ زاید د پالیسیو او طریقو او د تیلو لویو زیرمو په ځانګړي ډول د اماراتي اتباعو د ټولنیزې هوساینې او مدني پراختیا په برخه کې د نړۍ یو له بډایه هیوادونو څخه شمیرل کیږي چې د دولت په پام کې نیولو سره یې یوه بریالۍ بیلګه ګڼل کیږي. هیواد په تیرو 40 کلونو کې. ځینو عربو مشرانو هغه ته د حکیم عرب لقب ورکړی دی. هغه د یوه نسبتاً روڼ اندي واکمن په توګه پیژندل کیده چې خصوصي رسنیو ته یې اجازه ورکړه چې د بهرنیو رسنیو ترڅنګ کار وکړي. مګر هغه له دوی څخه تمه درلوده چې ځان سانسور کړي او د زاید او شاهي کورنۍ له نیوکو څخه ډډه وکړي. شیخ زاید د ۲۰۰۴ کال د نومبر په دویمه د ۸۶ کلونو په عمر مړ شو او د ابوظبۍ په شیخ زاید جومات کې خاورو ته وسپارل شو. سرچینېسمول
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
