جورج اوروېل

اریک آرتور بلېر (زوکړه د ۱۹۰۳م کال د جون ۲۵مه – مړینه د ۱۹۵۰م کال د جنوري ۲۱مه)، په خپل لقب جورج اوروېل نامتو، انګلیسی رومان لیکونکی، مقاله لیکونکی، خبریال او منتقد وو. د هغه د کارونو ځانګړتیا روښانه نثر، ټولنیز نقد، له توتالیتاریزم سره مخالفت او له ډیموکراټیک سوسیالیزم څخه ملاتړ وه.

جورج اوروېل
(انګلیسي: George Orwell) (انګلیسي: Eric Arthur Blair)
جورج اوروېل
د شخص معلومات
زیږون نوم	(انګلیسي: Eric Arthur Blair)
پيدايښت	۲۵ جون ۱۹۰۳
مړینه	21 جنوري 1950 (47 کاله)  لندن
د مړینې لامل	نری رنځ
استوګنځای	لندن پاريس
تابعیت	برېتانيا (۱۹۲۷–۲۱ جنوري ۱۹۵۰) د بریتانیا او آیرلنډ متحده پاچاهي (۲۵ جون ۱۹۰۳–۱۹۲۷)
نسل	انگریز
طبی کیفیت	نری رنځ
عملي ژوند
کار/مسلک	ليکوال شاعر خبريال سکرين ليکوال
مورنۍ ژبه	انگليسي
کاروونکي ژبه(ي)	انگليسي فرانسوي
مؤثر	چارلېز ډيکېنز
پوځي خدمت
جګړه/جګړې	د هسپانيې کورنۍ جګړه (۳۱ ډيسمبر ۱۹۳۶–۳۰ جون ۱۹۳۷) دويمه نړېواله جګړه
لاسليک
جورج اوروېل
ويبپاڼه
	مخ پر IMDB باندې

اوروېل ادبي نقد او شعر، افسانه او پولي‌میکل خبریالي تولید کړه. هغه د حیواناتو تمثیلې فارم (۱۹۴۵) ناول او د نولس سوه څلور اتیا دیستوپیاني رومان (۱۹۴۹) لیکلو له امله نامتو دی. د هغه غیر داستاني اثرونو کې، ویګان پییر ته سړک (۱۹۳۷)، د شمالي انګلستان صنعتي سیمه کې د کارګرې طبقې ژوند په هکله د هغه د تجربې مستند کول، او کاتالونیا ته درناوی (۱۹۳۸)، د اسپانیا کورنۍ جګړه کې د جمهوري خواه کنډک لپاره د هغه د سرتېري توب تجربو په هکله رپوټ (۱۹۳۶ - ۱۹۳۹) شامل دي، دې ټولو ته د سیاست او ادبیاتو، ژبې او کلتور په هکله د هغه د مقالو په توګه په کلکه درناوی کېږي.

بېلر په هند کې وزېږېد او په انګلستان کې لوی شو او زده کړې یې وکړې. له ښوونځي وروسته، هغه په برما کې یو امپراتوري پولیس شو، د انګلستان سافولک، ته له بېرته راتګ مخکې، چېرته چې هغه د جورج اوروېل په توګه خپل لیکوالۍ مسلک پیل کړ – د هغه نوم د یوه په زړه پوري ځای، د اوروېل سیند څخه الهام اخیستل شوی وو. هغه په ژوند کې کله کله خبریالي‌ کوله او همدارنګه کله چې یې په لندن کې ژوند کاوه د ښوونکي یا کتاب پلورونکي په توګه یې کار کاوه.د ۱۹۲۰مې لسیزې له وروستیو د ۱۹۳۰مې لسیزې تر لومړیو پورې، د یوه لیکوال په توګه د هغه بریالیتوب زیات شو او لومړني کتابونه یې خپاره شول. هغه د اسپانیا په کورنۍ جګړه کې ټپي شو چې انګلستان ته په بېرته راتګ کې د هغه د لومړنۍ دورې ناروغۍ لامل شو. د دوهمې نړیوالې جګړې په اوږدو کې د خبریال په توګه یې د بي بي سي لپاره کار کاوه. د څارویو فارم کتاب خپرول د هغه په ژوند کې د شهرت لامل شو. د خپل ژوند په وروستیو کلونو کې هغه په ۱۹۸۴ باندې کار وکړ او په سکاټلنډ او لندن کې یې د جورا په منځ کې خپل مېشت ځای بدل کړ.

د اوروېل اثرونه لا هم په عامه کلتور او سیاسي کلتور باندې اغیزمن دي او د «اوروېلي» صفت – چې توتالیتر او استبدادي ټولنیز چلندونه توصیفوي – د هغه ډېری نیولوژیزمونو لکه «مشر ورور»، «فکري پولیس»، «۱۰۱ شمېرې کوټه»، «خبرونه»، «د حافظې سوری»، «دوه ګونی فکر»، او «فکري جرم» په څېر د انګلیسې ژبې یوه برخه ده. په ۲۰۰۸م کال کې، ټایمز ورځپاڼې جورج اوروېل «له ۱۹۴۵م کال راهیسې ۵۰ غوره بریټانیایي لیکوالانو» په منځ کې دوهم کس په توګه وټاکه.

ژوند

لومړني کلونه

اریک آرتور بېلر د ۱۹۰۳م کال د جون په ۲۵مه د برتانوي هند، بنګال په مطهري کې د «لاندنۍ منځنۍ مخ په لوړېدو طبقې» کورنۍ کې وزېږېد. د هغه غور نیکه، چارلز بېلر یو شتمن نجیب زاده کلیوال او له دورست څخه د جامایکا ورکو کروند مالک وو چې له مېرمن ماري فېن، د وسټ مورلنډ اتم آرل لور، سره یې واده وکړ. د هغه نیکه، ټوماس ریچارډ آرټور بېلر، یو انګلیسی روحاني وو او د اوروېل پلار ریچارډ والمزلي بېلر وو چې د هند د ملکي خدمتونو اپینو برخه کې یې د اپینو فرعي مرستیال په توګه کار کاوه او په چین باندې د پلورلو لپاره یې د اپینو په تولید او ساتنې باندې نظارت کاوه. د هغه مور، آیډا مېبل بلېر (کورنی نوم یې لیموزین وو)، د برما په مولمین کې، چېرته چې د هغې پلار په اټکلي پانګه اچونو مصروف وو، لویه شوه. اریک دوه خوندې لرلې: مارجوري، له هغه څخه پنځه کاله مشره؛ او آورېل، له هغه څخه پنځه کاله کشره. کله چې اریک یو کلن وو، مور یې هغه او مارجوري انګلستان ته یوړل. په ۲۰۱۴م کال کې په مطهري کې د اوروېل په پلرني کور او د هغه د زېږون په ځای د بیارغونې کار پیل شو.

په ۱۹۰۴م کال کې، آیډا بېلر له خپلو اولادونو سره د آکسفورډ شایر په هنلي – آن – ټایمز کې مېشت شوه. اریک د خپلې مور او خوندو په منځ کې لوی شو او د ۱۹۰۷م کال په منځ کې له لنډې لیدنې پرته، تر ۱۹۱۲م کاله یې خپل پلار ونه لید. اریک په پنځه کلنۍ کې د ورځني هلک په توګه په هنلي - ټوماس کې خانقاه ښوونځي ته ولېږل شو، چېرته چې مارجوري هم حاضره وه. دا یوه رومي کاټولیک خانقاه وه چې د فرانسوي اورسولین راهبانو لخوا اداره کېدله. مور یې غوښتل چې هغه دولتي ښوونځي کې زده کړه وکړي، خو کورنۍ یې د فیس ورکولو توان نه درلود. بېلر د آیډا بېلر ورور چارلز لیموزین سره د ټولنیزو اړیکو له لارې، په ختیځ ساسکس، د ایستبورن په سنټ سیپریان ښوونځي کې د زده کړو بورسیه ترلاسه کړه. د ۱۹۱۱م کال سپټمبر رارسېدو سره، هغه د پنځو نورو کلونو لپاره په دې ښوونځي کې پاتې شوه او یوازې په رخصتۍ کې به کور ته تلو. که څه هم هغه د فیس کموالي په هکله په څه نه پوهېده، خو «ډېر ژر یې پام شو چې هغه له یوې غریبې کورنۍ څخه دی». بېلر له ښوونځي څخه کرکه لرله او څو کاله وروسته یې هلته د «خوښۍ همداسې وي» په نوم یوه مقاله ولیکله، چې د هغه له مړینې وروسته هلته خپره شوه. په سنټ سیپریان کې، بېلر د لومړي ځل لپاره له سیریل کانولي سره اشنا شو، څوک چې یو لیکوال شو او چا چې د Horizon مجلې مدیر په توګه، د اوروېل ګڼې مقالې خپرې کړې.

له لومړۍ نړیوالې جګړې مخکې، کورنۍ د آکسفورډشایر شیپلیک ته کډه وکړه، چېرته چې اریک د بوډیکوم کورنۍ، په ځانګړې توګه د هغوی لور جاسینټا سره ملګری شو. کله چې هغوی د لومړي ځل لپاره لیدنه وکړه، هغه په یوه کرونده کې په خپل سر باندې ولاړ وو. هغه د دې پوښتنې په ځواب کې چې ولې داسې وشول، وویل: «له دې نه چې پورته لاړ شئ که په خپل سر ودرېږئ لا ډېر درته پام کېږي.» جاسینټا او اریک شعر لوسته او لیکه او هیله یې لرله چې نامتو لیکوالان شي. هغه وویل چې کېدای شي چې د اچ جي وېلز د مډرن ښارګوټي په بڼه یو کتاب ولیکي. په دې دوره کې، هغه د جاسینټا له خور او ورور سره له ډزو کولو، کب نېونې او د مرغانو تماشا نه خوند اخیست.

کله چې بېلر په سنټ سیپریان کې وو، دوه شعره یې ولیکل چې د هنلي او سوېلي آکسفورډشایر په ولایتونو کې خپاره شول. هغه له کانولي وروسته د هارو تاریخ په ډالۍ کې دوهم ځای خپل کړ، د هغه کار د ښوونځي بهرني ممتحن لخوا وستایل شو او د ویلینګټون او اېټون بورسیه یې ترلاسه کړه. خو د اېټون تحصیلي بورسیې په لړلیک کې د ځای لپاره تضمین نه وو شوی، او هیڅ یو هم ژر د لاسرسۍ وړ نه وو. هغه پرېکړه وکړه چې د ۱۹۱۶م کال تر ډسمبره په سنټ سیپریان کې پاته شي، ترڅو چې په اېټون کې ورته یوځای برابر شي.

په جنوري کې، بېلر په ویلینګټون کې، چېرته چې هغه د پسرلي سمسټر تېر کړل، وټاکل شو. د ۱۹۱۷م کال په مې میاشت کې په اېټون کې د پاچا څېړونکي په توګه یو ځای د لاسرسۍ وړ شو. په هغه وخت کې کورنۍ د ناټین هېل دروازې په مال چمبرز کې ژوند کاوه. بېلر د ۱۹۲۱م کال تر ډسمبره په اېټون کې پاتې شو، او ړ ۱۸ کلنۍ او ۱۹ کلنۍ عمر کې په نیمه لار کې یې هغه ځای پرېښود. بېلر جاسینټا ته وویل چې ویلینګټون «وحشیانه» وو، خو هغه وویل چې اېټون کې «علاقه مند او خوښ» وو.  د هغه اصلي ښوونکی اې اس اف ګاو، د کمبریج د ټرینیټي کالج غړی وو چې د خپل کار په وروستیو کې یې هم هغه ته مشوره ورکړه. بېلر په ځانګړې توګه د آلډوس هاکسلي لخوا فرانسوي ژبه زده کړه. اسټیون رانسیمن، چې په اېټون کې له بېلر سره وو، یادونه وکړه چې هغه او د هغه ملګرو د هاکسلي ژبنیز استعداد څخه ستاینه کوي. سیریل کالوني د بېلر پسې ایټون ته لاړ، خو له دې امله چې هغوی په بېلابېلو کلونو کې وو، له یوبل سره یې اړیکه نه لرله.