د "صديق الله رښتين" د بڼو تر مېنځ توپير

ارواښاد '''پوهاند صديق الله رښتين''' (۱۲۹۸ ل. - ۲۵ د نومبر، ۱۹۹۸ ز.) په ١٢٩٨ لمريز کال دمومندو د غازي آباد کلي د مرحوم مولوي تاج محمد ((مهتمم)) په روحاني او منوره کورنۍ کې دې نړۍ ته سترگې روڼي کړې . پوهاند رښتين لا ډير وړوکۍ و چې د پلار د مهر او محبت سيوری يې له سره کم سو.

له لومړنيو ديني زده کړو وروسته په ١٣١١ لمريز کال د [[د ننګرهارننگرهار ولايت|ننګرهارننگرهار]] دهډې په نجم المدارس کښې شامل شو ، په دغه مدرسه کې تر درې کالو تيريدو وروسته په ١٣١٥ لمريز کال د [[کابل]] په دارالعلوم کې داخل او هلته يې زده کړه وکړه . پوهاند رښتين صاحب د تعليم تر څنگ يې دمطبوعاتو سره هم مينه او علاقه پيداسوه ،داصلاح داخبار لوستلو ته يي مخه کړه چې دهغه دذهنيت په روښانه کولواو هڅولوکې يې زيات مثبت رول لوبولی دی .

په ١٣٢٢ کال دپښتو دايرت المعارف دژباړودڅانگي د مشر په توگه وټاکل سو ، په ١٣٢٦ کال د ميزان په مياشت کښي د [[فراه]] په ولايت کښي د((سيستان)) د جريدې مؤسس او لومړۍ خپرونکی و ، يو کال وروسته په سنبله کي د [[پښتو ټولني]] مرستيال او د پښتو دارت المعارف امر وټاکل سو . د ١٣٢٩ کال د زمري په مياشت کښي يې پر پورته ويل سوو دندو د((هيواد )) چلوونکی و، او هم يي دادبياتو په پوهنځی کښي محصلينو ته دتدريس چاري پر مخ بيولې او هلته استاد و.په ١٣٣٠ کال دپښتو ټولني لوي مدير مقرر سو ،او په ١٣٣١ کال د((زيري)) داخبارددوهمي دورې مؤسس و،د ١٣٣٤ کال دحمل په مياشت کې د پښتو ټولني د مشر او وروسته بياد ١٣٣٥ کال په سر کې دښووني وزارت پښتو مشاور او د ادبياتو د پوهنځی د استادی رسمي دنده ور وسپارل سوه ، چې همدا دنده يي تر ١٣٣٦ کال پوري سرته ورسول . په ١٣٥٢ کال يي تقاعد پانه تر لاسه کړه ؛ هغه دژوند تر ورستيو سلگيو پورې يې بيادولتي دنده سرته نه ده رسولې او نه يې هم دکوم دولتي نشراتي ارگان سره دليکني مرسته وکړه . پوهاند رښتين پر رسمي هڅو سر بيره يو شمير مطبوعاتي او فرهنگې دندي هم تر سره کړي دي ، دبيلگي په توگه هغه په ١٣٢٨ - ١٣٢٩ کښي دشپې لخوا د کابل راډيوديوي ځانگړي خپرونې دچلوونکې په توگه کار کړيدی همدا ډول له ١٣٣٣ نه تر ١٣٣٧ کال پوري دمازديگر لخوا په کابل راډيو کې ديوې ځانگړي خپروني دپښتو کميټي غړۍ و او بياد ١٣٣٦ نه تر١٣٤٠کال پوري د کابل راديو د رنگارنگ خپرونو د چلوونکي دنده په غاړه لرل؛ د ١٣٤٣ نه تر ١٣٤٨ کال پوري يې د کابل راډيو د ادب دوږمو پروگرام پر مخ بېول . پوهاند رښتين صاحب ديو لړ علمي او ادبي ليکنو او خپرولو وروسته په ستاينليکونو او نښانو نو نما نځل سويدی اوتر ١٥ يې زياتي جايزې هم تر لاسه کړي دي .

== رسمي ماموریتونه ==

ارواښاد پوهاند رشتین په ۱۳۱۸ لمریز کال د انجمن ادبي غړی او د پښتو ټولنې د قواعدو د څانګېڅانگې مدیر شو . په ۱۳۲۱ لمریز کال د ً وړانګهوړانگه ً د جریدې د مؤسس او لومړني مسؤل په حیث پکتیا ته لاړ. د ۱۳۲۱ کال په ثور کې د پښتو ټولنې د معاون کفیل او د قواعدو او لغاتو د څانګېڅانگې مدیر شو.

د ۱۳۲۷ لمریز کال په سنبله کې د پښتو ټولنې د مرستیال او د پښتو دایرة المعارف آمر . د ۱۳۲۷ د اسد په میاشت کې د پورتنیو دندو په څنګڅنگ کې د هیواد د ورځپاڼې مسؤل هم شو. د ۱۳۲۵ څخه تر ۱۳۲۹ کال پورې د پورتنیو دندو بر سیره د کابل پوهنتون د ادبیاتو د پوهنځي داستاد په حیث هم دنده اجرا کوله.

د ۱۳۳۰ لمریز کال د حمل په میاشت کې د پښتو ټولنې مدیر شو.

ډیر علمي او ادبي ګټورگټور کارونه یې سرته ورسول. د ۱۳۵۲ لمریز کال د سرطان د ۲۶ نیټې د داود خان له کودتا نه پس ورته جبري تقاعد ورګړورگړ شو . جناب رشتین صاحب له هغې نیټې څخه د مرګمرگ تر ورځې د وخت له حکومتونو او رژیمونو سره همکاري ونکړه.

پوهاند رشتین د رسمي دندو برسیره په معمول ډول پس له رسمي وخت څخه به نشراتي او تبلیغاتي کارونه هم کول . د ۱۳۳۸ څخه تر ۱۳۳۹ لمریز کال پورې د شپې له خوا په کابل راډیو کې د یو مخصوص پروکرام مسؤل ؤ د ۱۳۳۲ څخه تر ۱۳۳۷ لمریز کال پورې په کابل راډیو کې د پښتونستان د یو مخصوص پروګرامپروگرام د کمیټې غړی ؤ.

د ۱۳۳۶ لمریز کال له میزان څخه تر ۱۳۴۰ لمریز کال پورې په کابل راډیو کې د پښتو د یورنکارنګیورنکارنگ ادبي پروګرامپروگرام ً د ادب وږمې ً د پروګرامپروگرام مسؤل ؤ.

* [http://www.reshteen.com/ صديق الله رښتين ته ځانګړېځانگړې شوې وېبپاڼه]

[[وېشنيزه: پښتانه شاعران]]