ياکوتي ژبه

یاکوتي ژبه یا سخا (په یاکوتي کې: Саха тыла، تلفظ: Sakha Tila) د تورکي ژبې د کورنۍ یوه ژبه ده چې د روسیې د فدراسیون په سایبریا سیمه کې د یاقوتستان(ياکوتيا) يا سخا جمهوريت کې د 363,000 ویونکو سره مشهوره ده. دا ژبه خورا له خطر سره مخ ده. [۲] [۳] [۴] [۵]

ساخا ژبه يا ياکوتي ژبه
Yakut
Саха тыла Saxa tila
په مورنۍ ژبهروسیه
سيمهياکوتيا(سخا) جمهوريت
قومیت478,000 ياکوتي وګړي (2010 census)
شمېر ويناوال
450,000  (2010 census)e18
تورکي ژبې
سیریلیک
رسمي حالت
رسمي ژبه په
کينډۍ:ساخا جمهوريت (روسیه)
د ژبې کوډونه
آيسو ۶۳۹-۲sah
آيسو ۶۳۹-۳sah
ګلیټولوژیستyaku1245[۱]
{{{mapalt}}}
{{{mapalt}}}
Locations of Sakha (dark blue) and Dolgan (blue)
دا متن فونیټیک سمبولونه لري آی ‌پي‌ ای لري. پرته له مناسب ملاتړه تفسیر، شونې ده د پوښتنې نښان، بکسونه یا نور سمبولونه کرکټرونه بدل کړي يوني کوډ وګورئ.
د یاکوتي ژبې جغرافیایي سلسله (تېره نیلي) او دولګان ژبه (نیلي)

په یاکوتي ژبه کې د پور کلمې سمول

په یاکوتي ژبه کې تر ۲۵۰۰ زیات منګولیايي کلمې او لږ شمېر فارسي او پښتو کلمې موندل شوي دي. د پارسي ژبې ځینې پورونه په سایبریا کې موندل شوي، د بېلګې په توګه، د فارسي ژبې خدا او چای د جنوبي سایبریا په تورکي ژبو لکه یاکوتي ژبه کې موندل کیږي چې البته د خدا کلمه بيا له پښتو ژبې د خاوند او خدای له نومونو څخه فارسي ژبې ته لېږدېدلې او اره ريښه يې پښتو ده. . [۶]

ډلبندي سمول

ياکوتي د تورکي ژبو د کورنۍ د شمالي څانګو څخه یوه ژبه ده. په دې کورنۍ کې د شور ، تووان او دولګان ژبې هم شته.

وينګ سمول

یاکوتي کنسوننټ غږونه
غبرګشونډيز غاښي لثوي کامي نرم کامي چاکنايي
چاودیدونکي p b t d c ɟ k g
خشومی m n ɲ ŋ
خارښت s x ɣ h
وهل ɾ
منځونه j، j̃
منځنی



</br> اړخ
l

سورونه سمول

یاکوتي فونیمونه
لنډ اوږد دوه ګونی
تړل شوی خلاص تړل شوی خلاص
مخکی پراخه شونډې i e i: e: ie
ګرد شونډې y ø y: ø:
بیرته پراخه شونډې ɯ a ɯ: a: ɯa
شونډې وهل u o u: o: uo

سرچینې سمول

  1. Nordhoff, Sebastian; Hammarström, Harald; Forkel, Robert; Haspelmath, Martin, المحررون (2013). "Yakut". Glottolog. Leipzig: Max Planck Institute for Evolutionary Anthropology. الوسيط |CitationClass= تم تجاهله (مساعدة)صيانة CS1: عرض-المحررون (link)
  2. http://www.unesco.org/languages-atlas/index.php?hl=en&page=atlasmap#
  3. http://www.unesco.org/new/en/culture/themes/endangered-languages/atlas-of-languages-in-danger/
  4. https://www.ethnologue.com/country/RU/languages
  5. https://www.britannica.com/place/Russia/Mixed-and-deciduous-forest#ref422354
  6. https://books.google.com/books?id=39XZDnOWUXsC&pg=PA245&lpg=PA245&dq=persian+words+in+yakut+language&source=bl&ots=TLlINu2Jf7&sig=Mngw6Jb6qYCB-BVOmC0wkaqFPQA&hl=en&sa=X&ved=0ahUKEwjAvIGoqb_ZAhWFKFAKHfnEC8AQ6AEIXjAF#v=onepage&q=persian%20words%20in%20yakut%20language&f=false

انګلیسي ویکیپیډیا.