مزار شريف

د افغانستان څلورم لوی ښار
(له مزار شريف ولسوالۍ نه مخ گرځېدلی)

مزار شريف د افغانستان څلورم لوی ښار دی چې د افغانستان په شمال کې پروت دی.دغه ښار د بلخ ولايت پلازمېنه يا مرکز دی. مزار شريف تقریبًا ۳۷۵،۱۸۱ نفوس لري او د بلخ د ولایت مرکز دي. په دی ښار کې مهم هوايی ډگر هم شته. په دي ښار کې په ځانگړي ډول ازبکان، هزارگان،او تاجکان ژوند کوي، خو ورسره ۴۵٪ کې پښتانه مېشت دي. د ۲۰۰۱م زېږدي را پدېخوا جوړ شوي حکومت جنگي واليانو د بلخ ولايت د ډېرو سيمو ولسواليو څخه په زرگونو پښتانه په زور زياتي او ژبنيز تعصب له کبله بې کوره کړل او ډېر شمېر پښتانه د اوزبکو رشيد دوستم او تاجک عظانور پشان جنگسالارانو ډلگيو لخوا ووژل شول.د مزار شریف په مرکز کې ښایسته لرغونی شین جومات پروت دی. نظر په دې مسجد کې د حضرت علي بن أبي طالب بلخي.

مزار شريف
د مزار شريف انځور
د مزار شريف انځور
د مزار شريف انځور

Map
کورډېناټونه: ۳۶°۴۲′۰۰″شمال ۶۷°۰۷′۰۰″ختیځ / 36.7°شمال 67.116666666667°ختيځ / 36.7; 67.116666666667   ويکيډاټا کې (P625) ځانګړنې بدلې کړئ
هېواد افغانستان   ويکيډاټا کې (P17) ځانګړنې بدلې کړئ
پلازمینه د:
پراخوالی
 • پراخوالی 83 کیلومتره مربع   ويکيډاټا کې (P2046) ځانګړنې بدلې کړئ
لوړوالی 380 متر   ويکيډاټا کې (P2044) ځانګړنې بدلې کړئ
نفوس شمېرنه 469247 (۱ جنوري ۲۰۲۰)  ويکيډاټا کې (P1082) ځانګړنې بدلې کړئ
وروستي مالومات
وخت زون يو ټي سي ۴:۳۰+   ويکيډاټا کې (P421) ځانګړنې بدلې کړئ
جيو کوډ 1133616[۱]  ويکيډاټا کې (P1566) ځانګړنې بدلې کړئ
خورلڼې ښارونه
  ويکيډاټا کې (P935) ځانګړنې بدلې کړئ

تاریخ

په پخواني وخت کې مزار شریف د وېشلي سيمه واکيو خراسان د حکمرانانو په لاس کې و. په ۱۷۵۰ کال کې احمد شاه دراني مزار شریف لاس ته راوړ. په ۱۸۷۰ کال کې انگرېزي ځواکونو پر کابل برید وکړ او د افغانستان پاچا امیر شېر علي خان د کابل څخه مزار شریف ته کډه شو. په ۱۹۷۹ ز.کال کې روسي پوځ پر افغانستان یرید وکړ او په مزار شریف کې یې لومړۍ لوېه پوځي اډه جوړه کړه. د ۱۹۹۰ ز.کال څخه تر ۱۹۹۷ کال پورې دغه ښار د جنرال عبدالرشید دوستم په لاس کې و. په ۱۹۹۷ ز.کال کې د طالبانو ځواک پر مزار شریف برید وکړ خو پوځ یې د شیعه گانو قوماندان جنگسالار عبدالمالک لخوا په چل ول سره ماته وخوړه او تقریبًا ۳۰۰۰ د طالبانو پوځيان ووژل شول. په ۱۹۹۸ز.کال کې د طالبانو ځواک بیا پر مزار شریف برید وکړ او مزار شریف یې ونیو. تر جگړې وروسته تقریبًا ۸۰۰ هزارگان د طالبانو لجوا ووژل شول. بيا د اکټوبر ۲۰۰۱م زېږدي کې چې کله امريکايانو د ايرانيانو او شمالي ټلوالې په سلا مشورې په سيمه بريد وکړ نو لومړی د ايرانيانو ډپلوماتان د امريکايانو سره يوځای مزار شريف ته ننوتل او هزارگانو جنگي ډلو باندې يې وسلې ووېشلې.


نور ولولئ

  1. پیوستون : 1133616  — منښتلیک: Creative Commons Attribution 3.0 Unported