محمد بن موسی خوارزمي
محمد بن موسی خوارزمي يو [۱۴] شمېرپوه، ستورپوه، ستورپېژندونکی او ځمکپوه ؤ. نوموړی په ۷۸۰ کال کې په خوارزم کې زېږېدلی[۱۵] (اوسنی خيوا, ازبکستان) او په ۸۵۰ کال کې مړ شوی. هغه نژدې خپل ټول ژوند د يو پوهاند په څېر په بغداد کې د پوهې کور کې په پوهنيزو کارونو تېر کړی.
| زېږونځای | |
|---|---|
| زېږون نېټه | |
| مړينې نېټه | |
| مړينې ځای | |
| استوګنځی | |
| ژبې | |
| دنده |
| عمومي مالومات | |
|---|---|
| دین |
الخوارزمی Algorismi, Algorizm 780ز تر850ز ریاضی، فلکیات، علم النجوم او جغرافیه په څانگو كې يې څېړنې او ليكنې كړي، او د (باباى الجبرا) لقب يې گټلې دى. جات میں تحقیق و تحاریر۔ ميندل شوي كتابونه يې: کتاب الجبر و المقابله، کتاب الجمع و التفریق بی حساب الهند، کتاب صوره الارض دي.
د هغه د الجبر کتاب د يو عبارتي او مربع معادلو په سيستماتيک حلونو کې لومړنی اثر بلل کېږي. او په همدې نتيجه کې هغه ته د الجبر د پلار نوم ورکړ شوی[۱۶] او همدا لقب دی د داوفېنټوس سره شريکوي. لاطين translations of his Arithmetic, on the Indian numerals, introduced the decimal positional number system to the Western world in the 12th century.[۱۷] He revised and updated Ptolemy's Geography as well as writing several works on astronomy and astrology.
د خورازمي ونډې يواځې په شمېرپوهنه کې لويه اغېزه نه لري بلکه، په ژبه کې هم د هغه ونډې د يادولو وړ ټکي دي. د الجبر لغت د مربع معادلاتو د حل د کړنو له نوم له ده راوېستلی، لکه څنگه چې هغه په خپل کتاب کې روښانه کړي. د الجبر لغت د الگوريزم او الگوريتم د ريښو الگوريتمي نه راوتلی.[۱۸] د هغه د نوم په باب داسې وييل کېږي چې د آر نه يو اسپانيايي نوم guarismo [۱۹] او د پرتگالي ژبې د لغت algarismo، دواړو نه چې راوتلی چې د گڼ مانا لريْ
ژوندليک
ونډې
الجبر
شمېرپوهنه
د الخورازمي دوهم ستر کار د رياضي په موضوعگانو وه چې د هغه د لاطيني ژبې ژباړه يې خوندي پاتې شوه خو په آرنۍ ژبې، عربي کې چې کښل شوی ؤ په تاريخي پېښو کې له مېنځه ولاړه. د لاطيني ژبې ژباړه يې په ۱۲ مه پېړۍ کې د بات د اديلارد لخوا، چا چې په ۱۱۲۶ ز کال کې د ستورپوهنيز لښتليکونه هم ژباړلي وه، کړې دی.
جغرافيه
ستورپېژندنه
يهودي کاليزه
نور کارونه
سرچينې
- ↑ ذکر کېدنه: انټرنېټ ادارې دوتنه. دوتنې ټوليزه پېژندنه: 118676180. Retrieved: ۱۳ ډيسمبر ۲۰۲۳. اثر ژبه: جرمني ژبه. ليکوال: جرمن ملي کتابتون.
- ↑ ۲٫۰ ۲٫۱ ذکر کېدنه: Biographical Encyclopedia of Astronomers. ليکوال: Sonja Brentjes. عنوان: Khwārizmī: Muḥammad ibn Mūsā al‐Khwārizmī. Publisher: Springer Science+Business Media. اثر ژبه: انګرېزي ژبه. خپرېدو نېټه: ۲۰۰۷.
- ↑ ۳٫۰ ۳٫۱ ذکر کېدنه: MacTutor History of Mathematics archive. ليکوال: John O'Connor, . عنوان: Abu Ja'far Muhammad ibn Musa Al-Khwarizmi.
- ↑ ۴٫۰ ۴٫۱ ذکر کېدنه: انټرنېټ ادارې دوتنه. دوتنې ټوليزه پېژندنه: 118676180. Retrieved: ۱۵ اکتوبر ۲۰۱۵. اثر ژبه: جرمني ژبه. ليکوال: جرمن ملي کتابتون.
- ↑ ذکر کېدنه: Dictionary of Scientific Biography. ليکوال: Gerald J. Toomer. عنوان: Al-Khwārizmī, Abū Ja’far Muhammad Ibn Mūsā. Object stated in reference as: (b. before 800; d. after 847). Publisher: Charles Scribner's Sons. اثر ژبه: انګرېزي ژبه. خپرېدو نېټه: د 1970 څخه تر.
- ↑ ۶٫۰ ۶٫۱ ذکر کېدنه: Evene. Evene ID: al-khwarizmi-4504.
- ↑ ۷٫۰ ۷٫۱ سرچينې تړی: http://symogih.ish-lyon.cnrs.fr/?q=actor-record/47812&lang=fr.
- ↑ ۸٫۰ ۸٫۱ ذکر کېدنه: symogih.org. Symogih.org ID: Actr47812. اثر ژبه: فرانسوي ژبه.
- ↑ ذکر کېدنه: جرمن ملي کتابتون.
- ↑ ذکر کېدنه: Dictionary of Scientific Biography. ليکوال: Gerald J. Toomer. عنوان: Al-Khwārizmī, Abū Ja’far Muhammad Ibn Mūsā. Publisher: Charles Scribner's Sons. اثر ژبه: انګرېزي ژبه. خپرېدو نېټه: د 1970 څخه تر.
- ↑ ذکر کېدنه: انټرنېټ ادارې دوتنه. Retrieved: ۳۰ ډيسمبر ۲۰۱۴. اثر ژبه: جرمني ژبه. ليکوال: جرمن ملي کتابتون.
- ↑ ذکر کېدنه: MacTutor History of Mathematics archive.
- ↑ ۱۳٫۰ ۱۳٫۱ ذکر کېدنه: BnF authorities. Bibliothèque nationale de France ID: 122220627. Retrieved: ۱۰ اکتوبر ۲۰۱۵. ليکوال: Bibliothèque nationale de France. اثر ژبه: فرانسوي ژبه.
- ↑ Toomer, Hogendijk 1997, Oaks
- ↑ Berggren, Hogendijk, Struik p. 93
- ↑ Gandz 1936
- ↑ Struik p. 93
- ↑ al-Daffa 1978
- ↑ *Donald E. Knuth, Algorithms in Modern Mathematics and Computer Science Archived 2006-11-07 at the Wayback Machine.. Springer-Verlag. 1979. ISBN 0-387-11157-3.