د افغانستان کردان

د افغانستان کُردان (په کردي: کوردانی افغانستان) د کردانو یوه افغان توکمه ډله ده. دوی څو ځله افغانستان ته داخل شوي دي.^[۱]

تاریخ

په افغانستان کې کردان د مغولانو د يرغل پر مهال راغلل. کردان د ایران له شمال لویدیځ څخه نیول شوي او افغانستان ته د مغولانو سره د جګړې لپاره لیږل شوي. کردان د ایران خراسان ته هم واستول شول چې د ترکمن او ازبک کوچیانو د پراخیدو مخه ونیسي. کردان په بېلابېلو وختونو کې افغانستان ته راغلي او هلته اوسېدل. د نادر شاه افشار د پاچاهۍ پر مهال ډېرو کردانو خپلې خاورې پرېښودې او خراسان ته چې د ایران، افغانستان او ترکمنستان سیمې دي، ننوتل.^[۲]^[۳]^[۴] که څه هم د افغان کردانو اکثریت د هغو کردانو نسل دی چې د مغولانو سره د جګړې لپاره راوړل شوي، یا د کردانو څخه دي چې افغانستان ته مهاجر شوي، د پام وړ شمیر اسلامپال کردان په 1980 لسیزه کې د شوروي اتحاد او په 2000 لسیزه کې د امریکایانو په وړاندې د جګړې لپاره افغانستان ته راغلل. ډیری دغو کردانو په افغانستان کې میشت کیدل غوره کړل او د ملت برخه شول.^[۵] افغان کُردان نن ورځ تر بل هر وخت ډېر سره یو ځای شوي، خو ځانونه د کردانو په نوم پېژني. ډیری یې په دري یا پښتو خبرې کوي د مورنۍ ژبې په توګه، که څه هم د دوی په منځ کې ځینې کرد ويونکي هم شتون لري. که څه هم ډیری افغان کردان په ښارونو کې ژوند کوي، ډیری یې اوس هم د افغانستان په غرونو کې د وزو او پسونو سره د کوچیانو ژوند تیروي، لکه څنګه چې دوی په کوردستان کې ژوند کاوه.^[۶] ډیری کردان هم د پښتنو ګاونډیان دي چې دواړه ډلې په ګډه په سوله کې ژوند کوي. کردان اهل سنت و جماعت پالي او تر ډېره په هرات، غزني، مزار شريف او کابل ښارونو کې ژوند کوي.^[۴] د دوی نفوس شاوخوا 200 زره دی.^[۷]^[۸]

سرچینې

↑ کينډۍ:Web kaynağı
↑ Tanner, Stephen (2002). Afghanistan: A Military History from Alexander The Great to the Fall of The Taliban. DA CAPO Press. ISBN 0-306-81233-9.
↑ "کُردهای افغانستان – کوردستان و کورد". Archived from the original on 2023-02-07. نه اخيستل شوی 2023-02-07.
↑ ^۴٫۰ ^۴٫۱ smarttech, Mirwais Farahi. ""کُردهای افغانستان"". aiss.af. Archived from the original on 2023-02-07. نه اخيستل شوی 2023-02-07.
↑ Martin, Gus (15 June 2011). The SAGE Encyclopedia of Terrorism, Second Edition. SAGE. p. 48. ISBN 9781412980166.
↑ "Typology of Iran Nomads". Iran Nomad Tours (په انګليسي). 2019-09-28. Archived from the original on 2023-02-07. نه اخيستل شوی 2022-03-26.
↑ Cigerxwin, Tarixa Kurdistan, I (Stockholm: Weşanên Roja Nû, 1985), p. 17.
↑ "The Kurdish Diaspora". Institutkurde.org. Archived from the original on 2017-08-07. نه اخيستل شوی 2023-02-07.

[1] کينډۍ:Web kaynağı

[Tanner-2] Tanner, Stephen (2002). Afghanistan: A Military History from Alexander The Great to the Fall of The Taliban. DA CAPO Press. ISBN 0-306-81233-9.

[auto1-3] "کُردهای افغانستان – کوردستان و کورد". Archived from the original on 2023-02-07. نه اخيستل شوی 2023-02-07.

[auto2-4] ۴٫۰ ^۴٫۱ smarttech, Mirwais Farahi. ""کُردهای افغانستان"". aiss.af. Archived from the original on 2023-02-07. نه اخيستل شوی 2023-02-07.

[5] Martin, Gus (15 June 2011). The SAGE Encyclopedia of Terrorism, Second Edition. SAGE. p. 48. ISBN 9781412980166.

[6] "Typology of Iran Nomads". Iran Nomad Tours (په انګليسي). 2019-09-28. Archived from the original on 2023-02-07. نه اخيستل شوی 2022-03-26.

[7] Cigerxwin, Tarixa Kurdistan, I (Stockholm: Weşanên Roja Nû, 1985), p. 17.

[auto33-8] "The Kurdish Diaspora". Institutkurde.org. Archived from the original on 2017-08-07. نه اخيستل شوی 2023-02-07.

[۱]

[۲]

[۳]

[۴]

[۵]

[۶]

[۷]

[۸]