بېلاروسي ژبه

بېلاروسي ژبه (беларуская мова) د بېلاروس د دوو رسمي ژبو څخه یوه ده ( روسې او بېلاروسي). د بېلاروس ژبه د روسي ژبې په څېر د سیریلیک ليکدود سره لیکل شوې او لوستل کیږي. بیلاروس د روسي او اوکرایني ژبو ترڅنګ د ختیځ سلاویکي ژبو په ډله پورې اړه لري. په کلمو کې فشار ګرځنده دی لکه څنګه چې په روسي ژبه کې دی.

بېلاروسي ژبه
беларуская мова (بېلاروسي) ددې ځانګړني سمول پر ویکي‌ډېټا
ټوليز مالومات
عمومي مالومات
ځانګړې وېشنيزه
سیمييزتوب د
ليکدود
ويونکو شمېر
۷٬۶۰۰٬۰۰۰ (۲۰۰۷)
۵٬۰۵۸٬۴۰۰[۶] (۲۰۰۹)
۷٬۹۰۰٬۰۰۰ (۲۰۰۹)
۵٬۰۹۴٬۹۲۸[۷] (۲۰۱۹) ددې ځانګړني سمول پر ویکي‌ډېټا
د توکمپوهنې ژبې حالت
آيسو ۶۳۹-۱ کوډ
be ددې ځانګړني سمول پر ویکي‌ډېټا
د ژبې کوډ
be ددې ځانګړني سمول پر ویکي‌ډېټا
هېواد
ځایناستی د
نور اړين مالومات
پيل موده
۱۵۱۷ ددې ځانګړني سمول پر ویکي‌ډېټا
بېلاروسي
Script error: The function "Lang" does not exist.
biełaruskaja mova
په مورنۍ ژبهبېلاروس
قومیتبېلاروسيان
شمېر ويناوال

۶٫۳ میلیون دوهمې ژبې په توګه (سرشمېرنه ۲۰۰۹)[۱۶]
اندو-اروپايي
لومړی ډول
سيرليک الفباء (بېلاروسي الفبا)
بېلاروسي برېل
لاتين بېلاروسي الفبا
رسمي حالت
رسمي ژبه په
بېلاروس
Polonia پولېنډ (در ګمينا اورلا، ګمينا ناروکا، ګميناچژه، ګمينا خاینووکا و خاینووکا)
د لږه کيو
د ژبې په ډول په
 Czech Republic|چک جمهوريت  Ukraineاوکراين
سمونوالد بېلاروس د علومو ملي اکاډمۍ
ژبکوډونه
آيسو ۶۳۹-۱be
آيسو ۶۳۹-۲bel
آيسو ۶۳۹-۳bel
ګلیټولوژیستbela1254[۱۷]
ژبپوهنه53-AAA-eb <ختيځې اسلاوي ژبې
(varieties:
53-AAA-eba to 53-AAA-ebg)
{{{mapalt}}}
{{{mapalt}}}
د بېلاروسي ژبې سيمې
خړ نیلي رنګ هغه سیمې ښیي چې د بېلاروس ویوونکو ترټولو لوی نفوس لري او کم رنګه نیلي رنګ هغه سیمې ښیې چې د پام وړ لږه کي بېلاروسي وینا کوونکي لري.[۱۸]
دا متن فونیټیک سمبولونه آی ‌پي‌ ای لري. پرته له مناسب ملاتړه تفسیر، شونې ده د پوښتنې نښان، بکسونه یا نور سمبولونه کرکټرونه بدل کړي لازياتو مالوماتو لپاره يونيکوډ وګورئ.

توري

سمول
بېلاروسي الفبا
غټ توري نوم IPA يوني کوډ
А а а /a/ /a/ U+0410 / U+۰۴۳۰
Б б бэ /bɛ/ /b/ U+0411 / U+۰۴۳۱
В в вэ /vɛ/ /v/ U+0412 / U+۰۴۳۲
Г г гэ /ɣɛ/ /ɣ/ U+0413 / U+0433
Д д дэ /dɛ/ /d/ U+0414 / U+۰۴۳۴
Е е е /je/ /je، /ʲe/ U+0415 / U+۰۴۳۵
Ё ё ё /jo/ /jo/، /ʲo/ U+0401 / U+۰۴۵۱
Ж ж жэ /ʐɛ/ /ʐ/ U+0416 / U+0436
З з зэ /zɛ/ /z/ U+0417 / U+۰۴۳۷
І і і /i/ /i/، /ʲi/، /ji/ U+0406 / U+۰۴۵۶
Й й і нескладовае /i nʲesklaˈdovaje/ /j/ U+0419 / U+۰۴۳۹
К к ка /ka/ /k/ U+041A / U+043A
Л л эл /ɛl/ /l/ U+041B / U+043B
М м эм /ɛm/ /m/ U+041C / U+043C
Н н эн /ɛn/ /n/ U+041D / U+043D
О о о /o/ /o/ U+041E / U+043E
П п пэ /pɛ/ /p/ U+041F / U+043F
Р р эр /ɛr/ /r/ U+0420 / U+۰۴۴۰
С с эс /ɛs/ /s/ U+0421 / U+۰۴۴۱
Т т тэ /tɛ/ /t/ U+0422 / U+۰۴۴۲
У у у /u/ /u/ U+0423 / U+۰۴۴۳
Ў ў у нескладовае /

у кароткае

/u nʲesklaˈdovaje/

/u kaˈrotkaje/
/w/ U+040E / U+045E
Ф ф эф /ɛf/ /f/ U+0424 / U+۰۴۴۴
Х х ха /xa/ /x/ U+0425 / U+۰۴۴۵
Ц ц цэ /tsɛ/ /ts/ U+0426 / U+۰۴۴۶
Ч ч чэ /tʂɛ/ /tʂ/ U+0427 / U+0447
Ш ш ша /ʂa/ /ʂ/ U+0428 / U+0448
Ы ы ы /ɨ/ /ɨ/ U+042B / U+044B
Ь ь мяккі знак

/ˈmʲakkʲi znak/
/ʲ/ U+042C / U+044C
Э э э /ɛ/ /ɛ/ U+042D / U+044D
Ю ю ю /ju/ /ju/، /ʲu/ U+042E / U+044E
Я я я /ja/ /ja/، /ʲa/ U+042F / U+044F
апостраф

/aˈpostraf/
U+۲۰۱۹

سرچینې

سمول
  1. ۱٫۰ ۱٫۱ ذکر کېدنه: اېتنولوګ. Ethnologue.com language code: bel. اثر ژبه: انګرېزي ژبه. Retrieved: ۲۲ مې ۲۰۲۱. Publisher: SIL International. ISSN: 1946-9675.
  2. سرچينې تړی: https://iso639-3.sil.org/code/bel.
  3. Retrieved: ۲۲ مې ۲۰۲۱.
  4. ذکر کېدنه: Archaeology & Language. Page(s): 69. Publisher: Pimlico. خپرېدو نېټه: ۱۹۹۸.
  5. ۵٫۰ ۵٫۱ ذکر کېدنه: انټرنېټ ادارې دوتنه. دوتنې ټوليزه پېژندنه: 4124742-5. اثر ژبه: جرمني ژبه. Retrieved: ۲۲ مې ۲۰۲۱. ليکوال: جرمن ملي کتابتون.
  6. سرچينې تړی: http://belstat.gov.by/en/perepis-naseleniya/perepis-naseleniya-2009-goda/main-demographic-and-social-characteristics-of-population-of-the-republic-of-belarus/population-classified-by-knowledge-of-the-belarusian-and-russian-languages-by-region-and-minsk-city.
  7. سرچينې تړی: https://www.sb.by/articles/strana-otrazhaetsya-v-tsifrakh.html.
  8. "ScriptSource - Belarus". نه اخيستل شوی 21 اگسټ 2023.
  9. "ScriptSource - Poland". نه اخيستل شوی 21 اگسټ 2023.
  10. "ScriptSource - Lithuania". نه اخيستل شوی 21 اگسټ 2023.
  11. "ScriptSource - Ukraine". نه اخيستل شوی 21 اگسټ 2023.
  12. "ScriptSource - Canada". نه اخيستل شوی 21 اگسټ 2023.
  13. "ScriptSource - United States". نه اخيستل شوی 21 اگسټ 2023.
  14. "ScriptSource - Russian Federation". نه اخيستل شوی 21 اگسټ 2023.
  15. "ScriptSource - Latvia". نه اخيستل شوی 21 اگسټ 2023.
  16. ۱۶٫۰ ۱۶٫۱ "Population classified by knowledge of the Belarusian and Russian languages by region and Minsk City". Belstat.gov.by. Archived from the original on 3 August 2017. نه اخيستل شوی 2 December 2018. {{cite web}}: External link in |خونديځ تړی= (help); Unknown parameter |تاريخ الأرشيف= ignored (help); Unknown parameter |خونديځ-تړی= ignored (help); Unknown parameter |مسار الأرشيف= ignored (help)
  17. Nordhoff, Sebastian; Hammarström, Harald; Forkel, Robert; Haspelmath, Martin, eds. (2013). "Belarusian". Glottolog. Leipzig: Max Planck Institute for Evolutionary Anthropology. {{cite book}}: Invalid |display-editors=4 (help)
  18. Yefim Karsky. "Belarusians. II. The language of Belarusian people». В. 1. — [S.l.], 1908.