سعيد بن زيد

سعید بن زید د رسول الله صلی الله علیه وسلم صحابه و. نوموړی مبارک په هغه لس تنو کې شامل و چې د دوی په ژوند کې د جنت زیری ورکړل شوی و.

نوم، نسب

د سعید نوم ابوالعروق، د پلار نوم يې زید او د مور نوم فاطمه بنت باجه وه، نسب یې سعید بن زید بن عمرو بن نفیل بن عبدالعزی بن ریح بن عبدالله بن قرز بن زرح بن عدی بن کعب دی. لوى القرشي: د سعيد بن زيد نسب له کعب بن لوى او له حضرت عمر رضي الله عنهما څخه په نفيل کې موندل شوى دى، د سعيد پلار زيد د هغو مبارکو مشرانو له جملې څخه و چې په تيارو کې يې توحيد ليدلى و. له اسلام نه مخکې هم د کفر او شرک ښکار و، ظاهري بڼه يې ليدلې وه او له هر ډول خيانت او خيانت څخه يې هم وېره لرله حتی د مشرکانو له قربانۍ څخه هم، نو يو ځل يې او رسول الله صلی الله عليه وسلم په بعثت وادي بلده کې سره وکتل، بيا يې هم انکار وکړ. او ویې ویل: زه ستاسو د بتانو قرباني نه خورم. د زید زړه له کفر او شرک څخه کرکه وکړه، نو د حق په لټه کې یې لرې پراته هیوادونه وپلټل او سوریې ته لاړ او له یوه یهودي عالم څخه یې لارښوونه وغوښته، زید وویل: زه له هغه څخه تښتیدلی یم، بیا به یې ونه نیولی شم. البته که تاسو ماته کوم بل دين ووايئ، نو راته ووايئ.» هغه د حنيف مذهب نوم ورکړ، نه يهوديان وو او نه نصران، بلکې يوازې د خدای عبادت يې کاوه. له یوه عیسوي عالم څخه مرسته راسره وکړه، داسې دین راته ووایه چې نه پکې د خدای غضب وي او نه لعنت. زه تاسو ته شاهدي ورکوم چې اوس زه د حنیف مذهب پیرو یم. په دې کې زيد په توحيد ډېر وياړ درلود، د حضرت ابوبکر صديق رضي الله عنه ستر صحابي حضرت اسماء رضی الله عنها وايي چې ما يو ځل زيد وليد چې کعبې ته يې شا اړوله او ويل يې: اې د قريشو ډلې! قسم په خداى ستا د دين بنسټ له ابراهيم نه پرته بل چا نه دى. د جاهلیت په زمانه کې به عربانو معمولاً خپلې نجونې ژوندې ښخولې، خو د خدای دغه واحد بنده ګان د دغو بې ګناه انسانانو په ژغورلو کې ځانګړې خوښي کوله او کله چې یو ظالم پلار غوښتل د ده په غېږ کې چاړه واچوي. معصومه نجلۍ .که هلته وه نو ما به يې پالنه کوله او کله به چې ځوانه وه پلار ته به مې ويل چې را واخله يا به يې زما تر څارنې لاندې پاتې شي .

کورنۍ

د سعید بن زید نسب په کعب بن لوی کې له رسول الله صلی الله علیه وسلم سره او په نفيل کې له عمر فاروق رضی الله عنه سره يو ځای کيږي، د سعيد پلار زيد دهغه کسانو له ډلې څخه دی چې د کفر پرمهال يې هم د توحيد رڼا نصيب شوې وه او له هر ډول فسق او فجور څخه يې ځان ساتلی و، حتی تر دې چې د مشرکانو له ذبحو شوو غوښو يې هم په کلکه ځان ساتلی و.

اسلام

کله چې رسول الله (صلی الله علیه وسلم) حنیف دین په نوره بشپړ شکل بیا نړۍ ته وړاندې کړ او د یووالي غږ یې پیل کړ، په داسې حال کې چې په هغه وخت کې د هغه حقیقي تعلیمات په وجود کې نه وو. خو دا غږ د هغه زوی سعید ډېر آشنا شو، هغه یې په لېوالتیا ځواب ورکړ او له خپلې مبارکې مېرمنې سره یې اسلام قبول کړ. د سعید مېرمن فاطمه د عمر بن الخطاب حقیقي خور وه، خو تر هغه وخته پورې د اسلام له حقیقت نه خبر نه وه، د خپلې خور او وراره د دین د بدلون په اورېدو یې سخت په غوسه شو او دواړه مېړه یې ووهل. مېرمنې يې دومره وينې تويې کړې .

مهاجرت

سعید بن زید له لومړنیو مهاجرینو سره مدینې ته ورسید او د رافع بن عبدالمنذر انصاري مېلمه و.

غزوات

په دوه هجري قمري کال کې د مکې د قريشو مشهور کاروان چې له امله يې جګړه ونښته له شام څخه را روانه وه، رسول الله صلی الله عليه وسلم هغه او طلحه رضی الله عنهما د دې تجسس لپاره وګومارل. د شام په پولو کې تاجبر ته ورسېدل او د کشده جهاني مېلمانه شول او کله چې کاروان له هغه ځایه روان شو نو د مدینې په لور په چټکۍ سره روان شول چې رسول الله صلی الله علیه وسلم ته له ټول حالت خبر کړي. کاروان د توپونو له اورېدلو وروسته ساحلي لار وګرځوله او د کفارو یوه لویه ډله یې مرستې ته راغله او د میدان بدر مشهوره جګړه وشوه. په کوم وخت کې چې سعید د بدر میدان ته ورسید، په دې وخت کې د دین سپاهیان د جګړې له ډګر څخه په ویاړ سره راستانه شوي وو، ځکه چې دوی هم په یوه ماموریت کې وو، نو رسول الله صلی الله علیه وسلم ورته وفرمایل. د بدر په غنیمتونو او د جهاد په ثواب کې هم دوی ته برخه ورکړل شوه. په ټولو جګړو کې یې برخه اخیستې.

په حدیث کې ذکر شوی

دا لس صحابه کرام د عبدالرحمن بن عوف رضي الله عنه په روایت کې راغلي دي:

عبدالرحمن بن عوف رضی الله عنه روایت کوي چې رسول الله صلی الله علیه وسلم وفرمایل. :

ابوبکر (رض) په جنت کې، عمر (رض) په جنت کې، عثمان (رض) په جنت کې، علي (رض) په جنت کې، طلحه (رض) په جنت کې، زبیر ( رض ) په جنت کې دی. عبدالرحمن رضی الله عنه سعد رضی الله عنه جنتي دی سعد بن زيد رضی الله عنه په جنت کې دی. ويل کيږي چې یو ځل چې رسول الله صلی الله علیه وسلم او سعد بن زيد رضی الله عنه له بعثت څخه مخکې د بلده په دره کې سره ولیدل، رسول الله صلی الله علیه وسلم ته خواړه وړاندې شول، نو هغه انکار وکړ، نو حضرت سعد بن زيد هم د هغې له خوړولو انکار وکړ.( بخاري باب حديث زيد )

مرګ

د شام له فتحې وروسته د سعيد ټول ژوند ډېر ارام او ارام تېر شو، حتی په ۵۰ هجري يا ۵۱ هجري قمري کال کې هم په دغه فاني سرائے کې پاتې شو او فاني شو، هلته وفات شو، د جمعې ورځ وه، عبدالله بن عمر د جمعې د لمانځه لپاره تياری نيولی و. د مرګ خبر يې واورېد، په دې وخت کې عقيق ته ولاړ، څه يې وکړل

شخصي حالات او اخلاق او عادتونه

د حضرت سعید زړه د دنیا له مال او دولت څخه بې برخې و، هغه یوازې د مقام عقیق په جایداد کې اوسېده، په پای کې حضرت عثمان رضی الله عنه هم ورته په عراق کې یوه جایداد ورکړ. د امير معاويه د واکمنۍ پر مهال د اروي په نوم يوې ښځې چې ځمکه يې په جايداد کې شامله وه، د مدينې د واکمن مروان بن حكم په دربار کې يې شکايت وکړ چې د هغې ځينې ځمکې يې غصب کړې دي، مروان دوه کسان د څېړنې لپاره ولېږل. کله چې حضرت سعید رضي الله عنه دا خبر واورید نو ویې ویل چې رسول الله صلی الله علیه وسلم فرمایلي دي چې څوک د خپل مال په مخ کې ووژل شي هغه شهید دی، بیا یې مروان ته وویل: ته فکر کوې چې ما پرې ظلم کړی دی؟ ؟؟ که څه هم ما له رسول الله صلی الله علیه وسلم څخه اورېدلي دي چې که یو څوک له چا څخه په جبر او جبر سره یو متر مربع ځمکه هم واخلي، هغه ځمکه به د قیامت په ورځ د هغه په غاړه کې غالۍ وي. قضاوت، هغه ودرېد او د دې ښځې په نوم یې وویل: خدایه! که دا خبره دروغ وي؛ نو ړوند شو او مړ شو او د کور څاه پخپله د ده لپاره قبر شو، نو دا واقعه د مدينې د اوسېدونکو لپاره يوه متل شوه او په عام ډول يې په دې خبره لعنت ويل. خو د خپل نظر په څرګندولو کې يې هيڅ ډډه نه کوله، کله چې حضرت عثمان رضي الله عنه شهيد شو، نو د کوفې په جومات کې يې وويل: تاسو خلکو د عثمان سره څه ډول چلند کاوه، که د احد غره ولړزول شي نو د تعجب خبره نه ده. حضرت مغیره بن رضی الله عنه د امیر معاویه رضی الله عنه په استازیتوب د کوفې والي و، یوه ورځ په جامع جومات کې د خلکو په یوه حلقه کې ناست و، چې حضرت سعید بن زید رضی الله عنه داخل شو او په ډېر عزت او احترام یې ورته هرکلی ووایه. او څنګ ته کېناست، په همدې وخت کې یو بل سړی راغی او د حضرت علي په شان یې نامناسب کلمات شروع کړل. پرته! خلک ستاسو په مخ کې د رسول الله صلی الله علیه وسلم شهیدانو ته سپکاوی کوي او تاسو یې نه منع کوئ، وروسته یې د لسم اصحابو څخه د اتو کسانو نومونه واخیستل او ویې ویل چې رسول الله صلی الله علیه وسلم دوی ته د جنت زیری ورکړی دی. او که تاسو وغواړئ نو زه کولی شم د نهم کس نوم هم واخلم. د حضرت سعيد (رض) حالات په کتابونو کې ډېر کم دي، البته هغه د رسول الله (ص) په صحابه کرامو کې و چې د اسلام د اسمان محرمات دي.

څېره

اوږده تنه، غټ ګارګوتي وېښتان

کورنۍ

حضرت سعید په مختلفو وختونو کې ډیری ودونه کړي، د هغه د میرمنو نومونه دي فاطمه، (ام الجمیل) جلیسه بنت سوید، امامه بنت الدجیج، حزمه بنت قیس، ام الاسود، زمخ بنت الاسباغ بنت قربة، ام خالد، بشیر بنت ابی، مسعود انصاری د دې میرمنو او میرمنو ډیری ماشومان درلودل، مګر ډیری یې لا زیږیدلي وو.

زامن

عبدالرحمن اکبر، عبدالرحمن اصغر، عبدالله اکبر، عبدالله اصغر، عمر اکبر، عمر اصغر، محمد، اسود، زید، طلحه، خالد، ابراهیم اکبر، ابراهیم اصغر.

لوڼې

عاتکہ، ام موسی، ام الحسن، ام سلمی، ام حبیب کبری، ام حبیب صغری، ام زید کبیره، ام زید صغری، ام سعید، ام سلمه، حفصه، ام خالد، عائشه، زینب، ام عبد الحلی، ام صالح.