زباني تورات

دا د لړۍ یوه برخه ده په
یهودیت
يهوديت
تانبه | ویشنیزه
يهودان · يهوديت · ډلې
اورتودوکس · محافظه کار · اصلاحات
Haredi · Hasidic · Modern Orthodox
Reconstructionist · Renewal · Rabbinic
Karaite · Samaritanism
يهودي فلسفه
Principles of faith · Minyan · Kabbalah
Noahide laws · God · Eschatology · Messiah
Chosenness · Holocaust · Halakha · Kashrut
Modesty · Tzedakah · Ethics · Mussar
مذهبي متنونه
Torah · Tanakh · Talmud · Midrash · Tosefta
Rabbinic works · Kuzari · Mishneh Torah
Tur · Shulchan Aruch · Mishnah Berurah
Ḥumash · Siddur · Piyutim · Zohar · Tanya
سپیڅلي ښارونه
بیت المقدس · Safed · هبرون · تبریه
نامتو څیرې
Abraham · Isaac · Jacob/Israel · Sarah
Rebecca · Rachel · Leah · David
Moses · Deborah · Ruth · Solomon · Shammai
Ovadia Yosef · Elijah · Hillel · Judah the Prince
Rashi · Rif · Tosafists · Maimonides
Gersonides · Yosef Karo · Baal Shem Tov
د یهودانو د ژونه کړی
Brit · Bar/Bat Mitzvah · Shidduch · Marriage
Niddah · Naming · Pidyon HaBen · Bereavement
مذهبي کړنلارې
Rabbi · Rebbe · Hazzan
Kohen/Priest · Mashgiach · Gabbai · Maggid
Mohel · Beth din · Rosh yeshiva
مذهبي جوړښتونه
Synagogue · Mikvah · Holy Temple / Tabernacle
مذهبي لیکنې
Tallit · Tefillin · Kipa · Sefer Torah
Tzitzit · Mezuzah · Menorah · Shofar
4 Species · Kittel · Gartel · Yad
د یهودانو لمونځونه
Jewish services · Shema · Amidah · Aleinu
Kol Nidre · Kaddish · Hallel · Ma Tovu · Havdalah
یهودیت او نور ادیان
Christianity · Islam · "Judeo-Christian" · Others
Abrahamic faiths · Judeo-Paganism · Pluralism
اړونده سرلیکونه
Antisemitism · Criticism of Judaism
Philo-Semitism · Yeshiva · Zionism

د ربینیک یهودیت له مخې، زباني تورات یا زباني قانون ( عبراني:תורה שבעל פה) (تلفظ: توره شبعل په، ژباړه: تورات چې ویل کیږي) هغه قوانینو، احکامو، او قانوني او شرعي تفسیرونو ته اشاره کوي چې په پنځو موسايي کتابونو کې لیکل شوي تورات (عبراني: טורה שב קטב) تلفظ : توره شب کتب ژباړه: تورات چې لیکل شوی دی) شتون نلري، ځکه چې دا د سینا په غره کې موسی ته د څښتن له خوا په شفاهي توګه ورکړل شوی و. د یهودي دود له مخې، تورات له نسل څخه نسل ته پرته له کوم خنډ څخه لېږدول شوی، دا په هیڅ ځای کې نه دی لیکل شوی. مګر په 70 مېلادي کال کې د دویم معبد له وېجاړولو وروسته، کله چې پخپله د یهودي تمدن شتون له ګواښ سره مخ شو، دا شفاهي تورات باید لیکل وليکل شو. [۱]

د یهودي زباني قانون

د تورات تر ټولو لویه مجموعه مشنا ده، چې د 200-220 عیسوی تر منځ د ربي یهودا ها نسیا له خوا تالیف شوې، او دویمه ټولګه ګومارا ده، چې د مشنا بحثونه او تفسیرونه لري. د دې دواړو ټولګه د تلمود په نوم یادیږي. په حقیقت کې د تلمود دوه نسخې شتون لري: لومړی یې په بیت المقدس کې د 300-350 CE په مینځ کې لیکل شوی ، دوهم په بابل کې لیکل شوی او د 450-500 CE ترمینځ خپور شوی. زباني تورات چې د خدای له خوا موسی عليه السلام ته د سینا په غره کې ورکړل شوی، د ارتودوکس یهودیت اصلي عقیده ده او باید باور ولري. په هرصورت، د یهودیت ټولې فرقې په دې اړه موافق نه دي، صدوقیان او کراییان زباني تورات د واک په توګه نه مني او یوازې لیکل شوي تورات په کلکه تعقیبوي.

نور وګوره

سمول

سرچينې

سمول