نامتو پښتانه
پښتانه (چې د پختانه په نامه هم پېژندل کېږي), پټانان يا افغانان د افغانستان يوه توکميزه ډله ده چې د دغه توکم د ټولو وگړو شمېر په پاکستان او افغانستان کې نژدې ۷۰ ميليونو ته رسېږي. دا توکم د نړۍ په څينې نورو هېوادونو لکه ايران، هند، او د عربي متحده ايالاتو برسېره په ځينې نورو اروپايي هېوادونو کې هم مېشته دي. پښتانه پخپلې مورنۍ ژبې پښتو خبرې کوي، خو ځينو يې د جغرافيايي موقعيت او د نورو ژبو څخه د اغېزمنېدو له کبله خپلې ژبې بدلې کړي، چې په دغو ژبو کې ځينې پاړسي ژبه، اوردو ژبه، هندي ژبه او انگرېزي ژبه خپله کړې. په هند کې پښتانه د پټان په نامه پېژندل شوي.
نامتو شخصيتونه
-
فريد خان (شېر خان يا شېر شاه سوري), په ۱۵۰۰ ز. کالونو کې د هند د سوري امپراتورۍ واکمن پاچا ؤ. -
احمد شاه بابا (احمد شاه دراني), د درانيو د پېر لومړنی امپراتور ؤ. -
شاه شجاع دراني د افغانستان پينڅم پاچا او د احمد شاه بابا ځوی ؤ. -
امير دوست محمد خان د بارکزيو د واکمنۍ لومړنی پاچا ؤ په دې انځور کې نوموړی د خپل کشري ځوی سره يو ځای ليدل کېږي. -
Ghulam Hyder Khan, 4th son of Dost Mohammad Khan, led Afghan forces at the Battle of Ghazni in 1839 -
Gul Mohammad Khan, leader of the Ghilzais during the First Anglo-Afghan War -
Sher Ali Khan was ruler of Afghanistan during the Second Anglo-Afghan War -
Ayub Khan defeated the British forces in the famous Battle of Maiwand in July 1880 -
Abdur Rahman Khan was ruler of Afghanistan from 1880 to 1901 -
King Habibullah Khan ruled Afghanistan from 1901 to 1919 -
King Amanullah Khan ruled Afghanistan from 1919 to 1929
-
Mahmud Tarzi was one of Afghanistan's greatest intellectuals who is known as the father of journalism in Afghanistan -
محمد نادر شاه له ۱۹۲۹ تر ۱۹۳۳ ز. کال پورې د افغانستان پاچا ؤ -
محمد ظاهر شاه د ۱۹۳۳ تر ۱۹۷۳ ز. کال پورې د افغانستان پاچا ؤ
-
عبدالغفار خان (د گاندهي کيڼ لور ته) يو سياسي او روحاني پښتون ؤ. نوموړي د برطانيوي هند د انگرېزانو په وړاندې د تېري نه پرته د اختلاف څرگندولو په خاطر په ټوله نړۍ کې پېژندل شوی. -
اشرف غني احمدزی د رياستونو د ښه والي د انستيتيوت ريس او د UNDP د کميسيون غړی دی. -
يو افغان ژورنالېست، سياسي څېړونکی، تاريخپوه او ليکوال و چې ډېر کالونه يې د افغانستان په چاپي رسنيو کې کار کړی دی. دی وروسته د وزیر محمد گل خان مومند څخه د پښتو او پښتونولۍ په بنسټونو ولاړ مشر او هېوادپاله افغان شخصيت گڼل کېږي .
Pashtun culture
-
Khattak is a swift martial sword-dance of the Khattak tribe of Pashtuns in Afghanistan and Pakistan.
