ملکه الېزابېت، د ملکه مور

الېزابېت، انګېلا مارګرېټ بووېس لیون (د ۱۹۰۰زکال/اګسټ/۱۴- ۲۰۰۲زکال/مارچ/ ۳۰) د برتانیا او برتانوي مشترک المنابع مستعمرو ملکه او د ۱۹۳۶ز کال د ډېسمبر له یولسمې څخه د ۱۹۵۲ز کال د فبروري تر شپږمې پورې د پاچا شپږم جورج مېرمن وه. نوموړې په ۱۹۳۶ز کال کې د ټولواک پاچا چوکۍ ته د خپل مېړه  له رسېدو څخه بیا د ۱۹۴۷ ز کال په اګسټ کې په هند باندې د برتانیا د راج تر منحلېدو پورې د هند وروستۍ ټولواکه وه. وروسته له هغې چې مېړه یې ومړ، نوموړې د ملکې الېزابېت-مور ملکې په توګه ونومول شوه تر څو د هغې له لور، ملکې الېزبت  دویمې (Queen Elizabeth II) سره یې تفکیک وشي.[۶]

ملکه الېزابېت، د ملکه مور
ملکه الېزابېت، د ملکه مور

د شخص مالومات
زېږون نوم
پيدايښت
لندن   ويکيډاټا کې (P19) ځانګړنې بدلې کړئ
مړینه
د مړینې لامل سینه بغل   ويکيډاټا کې (P509) ځانګړنې بدلې کړئ
استوګنځای د بکینګم ماڼۍ (۱۱ ډيسمبر ۱۹۳۶–)  ويکيډاټا کې (P551) ځانګړنې بدلې کړئ
تابعیت برېتانيا (۱۲ اپرېل ۱۹۲۷–)[۴][۵]

د برېتانيا او ايرلينډ متحده پاچايي (–۱۲ اپرېل ۱۹۲۷)  ويکيډاټا کې (P27) ځانګړنې بدلې کړئ

ميړه
اولاد
عملي ژوند
کار/مسلک
کاروونکي ژبه انګرېزي ژبه   ويکيډاټا کې (P1412) ځانګړنې بدلې کړئ
لاسليک
ملکه الېزابېت، د ملکه مور

وېبپاڼه
وېبپاڼه د تاييدولو سرچينه  ويکيډاټا کې (P856) ځانګړنې بدلې کړئ
ربط=انٹرنیٹ مووی ڈیٹابیس مخ پر IMDB مخونو  ويکيډاټا کې (P345) ځانګړنې بدلې کړئ

الېزابېت چې په یوه برتانوي اشرافي کورنۍ کې زيږېدلې وه، هغه وخت یې شهرت وموند چې د پاچا جورج پنځم او ملکې ماري له زوی سره یې چې د یارک ښار ډیوک (په برتانیا کې د اشرافو موروثي لقب) و، واده وکړ.

دغې جوړه او لورګانې یې الېزابېت او مارګارېټ د کورنۍ او عمومي خدمتونو په تړاو د یوې عرفي نظريې ښکارندویي کوله. نوموړې ډوچس (د ډېوک مېرمن) په بېلابېلو عمومي فعالیتونو کې ونډه واخیسته د خپلې دایمي له خوښۍ ډکې څېرې لپاره یې شهرت وموند[۷][۸]

په ۱۹۳۶ز کې، د الېزابېت مېړه ناڅاپه پاچا شو، ځکه د هغه مشر ورور اتم (۸) اډوارډ د امریکایۍ مطلقې والیس سېمپسون سره د واده کولو په پار له واک نه لاس په سر شو. الېزابېت په دې ډول ملکه میرمن شوه. نوموړې له دوهمې نړیوالې جګړې څخه مخکې فرانسې او شمالي امریکا ته په ډېپلوماتیکو سفرونو کې د خپل مېړه ملګرتیا وکړه. د جګړې په بهیر کې د نوموړې له ورایه ښکارېدونکې هوډمنې روحیې د برتانوي خلکو د مورال په جګ ساتلو کې مرسته وکړه. له جګړې وروسته د نوموړې د مېړه روغتیایي وضعیت په خرابېدو شو او په ۵۱ کلنۍ کې کونډه شوه. مشره لور یې، چې ۲۵ کلنه وه، نوې ملکه شوه.

په ۱۹۵۳ز کال کې د ملکي ماري له مرګ وروسته، الېزابېت ته د برتانوي سلطنتي کورنۍ د مشرې په سترګه کتل کېدل. نوموړې د خپل ژوند په وروستیو وختونو کې په پرلپسې بڼه د کورنۍ له مشهورو غړو څخه شمېرل کېده، ان تر دې چې د کورنۍ نور غړي له ټیټې کچې عامه تائید څخه برخمن وو. هغې  په ۱۰۱ کلنۍ کې له خپلې مړینې نه تر یوازې څو میاشتو مخکې پورې خپل فعال عامه ژوند ته دوام ورکړ، چې د نوموړې مړینه د هغې د لور شهزادګی مارګرېټ څخه اووه اونۍ وروسته وه.[۹]

د ژوند لومړنۍ وختونه

سمول

د الېزابېت د زیږېدو ځای نا معلوم پاتې شوی، خو په باوري توګه نوموړې په بېلګرېو مانسیونز، ګروسوېنور ګاردنز (Belgrave Mansions, Grosvenor Gardens) کې په خپل پلرني د وېست مېنستر (Westminster) کور کې، یا یو روغتون ته په لاره د آس په واسطه چلېدونکي امبولانس کې زيږېدلې ده. په نورو احتمالي ځایونو کې د لندن په هام کې د هغې د مورنۍ انا لوییسا سکاټ کور فوربېس هاوس شامل دی. د نوموړې زېږون د هېرفورډشایر په هېچین کې په اس ټي. پاول والډن بوری کې د ستارثمور انګلیسي اطرافي کور ته نږدې ثبت شوی دی، چې دا ځای هم د راتلونکي کال په سر-شمېرنه کې د نوموړې د زېږون د ځاي په توګه یاد شوی دی. د نوموړې د نوم اېښودنې (د تعمید غسل ورکولو) مراسم د ۱۹۰۰ز کال د سپټمبر په ۲۳مه همالته د همدغې سیمې په آل سېنټس کلیسا کې ترسره شول[۱۰][۱۱][۱۲][۱۳]

الېزابېت د خپل ماشوموتوب زیاتره وخت په اس ټي پاول والډن او ګلامیس قلعه کې چې په سکاټلنډ کې د اېرل پلرنی کور و، تېر کړ. نوموړې تر ۸ کلنۍ پورې خپلې لومړنۍ زده کړې د یوې کورنۍ استادې له خوا په خپل کور کې وکړې، او د بهر لوبې، آسان زغلونه او سپي یې خوښېدل. کله چې دې په لندن کې ښونځی شروع کړ، په دوو یوناني کلیمو- د زینوفون انابابیس (Xenophon's Anabasis) باندې یې د خپلې مقالې په هوښیارانه بڼه پیل کولو سره خپل ښوونکي هک پک کړل. د نوموړې د خوښې مضامین ادبیات او انجیل وو. وروسته له هغې چې د کاتې کوبلر (Käthe Kübler) په واسطه یې چې یوه یهوده جرمنۍ وه، خصوصي ښوونې ته مخه کړه، په دیارلس کلنۍ کې د اکسفورډ په سیمه ییزه ازموینه کې په لوړ امتیاز سره بریالۍ شوه.[۱۴][۱۵]

د الېزابېت د څورلسمې کلیزې په ورځ برتانیې د جرمني په وړاندې جګړه اعلان کړه. د دې څلورو وروڼو په پوځ کې خدمت ته ورودنګل. مشر ورور یې فېرګوس چې د بلک واچ په کنډک کې یو افسر و، په ۱۹۱۵ز کې د لوس په جګړه کې په عملیاتو کې ووژل شو. د یو بل ورور میچېل په اړه یې د ۱۹۱۷ز د اپرېل په ۲۸مه په یو عملیاتو کې د ورکې ریپوټ خپور شو. وروسته له دریو اونیو یې، کورنۍ وپوهېده چې نوموړی له ټپی کېدو وروسته اسیر شوی دی. د جګړې تر پایه د جګړې د اسیرانو په یو کمپ کې پاتې شو. ګلاميس چې الېزبت یې په فعالېدو کې مرسته وکړه، د جنګي اسیرانو لپاره د درملنې به یو کور بدل شو. الېزابېت د ۱۹۱۶ز د سپټمبر په شپاړسمه د یوې خطرناکې اورلګېدنې په بهیر کې د قلعې د اجناسو د نجات په هڅو کې په ځانګړې توګه برخه واخیسته. یو عسکر چې دې یې درملنه کوله د هغې د لاسلیکونو په کتاب کې داسې ولیکل، چې د نوموړې ګرېوان ځوړند و، لېږدول کېده به، او اعطاء ورته شوې وه ... ګرېوان یې له الماسو ډک و، د آس په یوې ګاډۍ کې چې څلور کسان به ورسره مل وو، لېږدول کېده، او د ځمکې پرمخ تر ټولو ښه کور ور نصیب شوی و " . هغې د ۱۹۱۶ز د نومبر په پنځمه نېټه په فورفار کې د سېنټ جان په سکاټلنډۍ اسقفي کلیسا کې د خپل تعمید تائید (په مسیحیت کې چې چا ته په کوچینوالي کې تعمید غسل ورکړل شوی وي، په لوی والي کې یې د تائید مراسم تر سره کوي) وکړ. [۱۶][۱۷][۱۸][۱۹]

واده

سمول

شهزاره البرټ د يارک ډیوک ـــ چې په کورنۍ کې یې د "برټي" په نوم شهرت درلود، د پاچا پنځم جورج (King George V) دوهم زوی و. هغه د لومړي ځل لپاره په ۱۹۲۱ز کال کې له الېزابېت سره د واده غوښتنه وکړه، خو هغې دا غوښتنه ونه منله، ځکه هغه "له دې ډارېده چې بیا به هېڅکله هم ونشي کولی څرنګه چې دا په رښتیا سره څرنګه چې احساسوي په هماغه شان په آزادانه ډول فکر، خبرې او کار وکړي" . کله چې البرټ اعلان وکړ چې له بل هېچا سره به واده نه کوي، نو مور یې ملکه ماري ګلامیس ته ولاړه تر څو په هغه چا پسې وګرځي چې د زوی زړه یې غلا کړی. ملکه ماري په دې قانع شوه چې الېزابېت داسې یوه نجلۍ ده چې برټي خوشحاله کولی شي. خو سره له دې یې له مداخلې نه انکار وکړ. په همدې وخت کې الېزابېت د شهزاده البرټ د یو خدمتګار (د آسونو د پالنې په برخه کې) جېمز سټوارټ له خوا خواستګاري کېده، تر دې چې نوموړي د د امریکا د تېلو په سوداګرۍ کې د یو ښه معاش درلودونکې دندې په تر لاسه کولو سره د شهزاده خدمت پرېښود.[۲۰][۲۱][۲۲]

د ۱۹۲۲ز کال په فبرورۍ کې الېزابېت له وېسکونټ لاسلس سره د البرټ د خور شهزادګۍ ماري په واده کې یوه ټنګور وه. راتلونکې میاشت، البرټ بیا خواستګاري وکړه، اما الېزابېت یو ځل بیا هغه رد کړ. په پای کې د ۱۹۲۳ز کال په جنورۍ کې الېزابېت سره له دې چې د شاهي ژوند په اړه یې اندېښنې لرلې، ومنله چې له البرټ سره واده وکړي. له الېزابېت سره چې د شاهي کورنۍ غړې نه وه مګر د یو نجیب زاده لور وه، د البرټ د واده کولو د انتخاب آزادي د سیاسي عصریتوب  خوا ته د ورتګ یوه نښه وه؛ پخوا به له شهزاده ګانو تمه دا وه چې د یوې بلې شاهي کورنۍ له یوې شهزادګۍ سره واده وګړي. دوی د خپلې کوژدنې لپاره یوه پلاتینومي ګوتمۍ انتخاب کړه چې کشمیري (Kashmiri) یاقوت ورباندې کښل شوي وو او په دواړو خواوو کې د الماسو په غميو سره ښکلا ورکړل شوې وه. [۲۳][۲۴][۲۵][۲۶][۲۷]

دوی د ۱۹۲۳ز کال د اپرېل په ۲۶مه په وېسټمنسټر کلیسا (Westminster Abbey) کې واده وکړ. الېزابېت ناڅاپه خپله د ګلو ګېډۍ کلیسا ته په لاره کې د خپل ورور فېرګوس په یاد د ګمنام جنګیالي (the Unknown Warrior) په قبر باندې کېښوده. الېزابېت ته د والاحضرتۍ په مقام کې د یارک د دوچس (Duchess of York) لقب ورکړل شو. په بکېنګ هام ماڼۍ کې د واده له ناشتې وروسته چې د آشپز ګابرییل تشومي له خوا تیاره شوې وه، دغه نوې دوچس او مېړه یې د خپلې عسلو میاشت تېرولو لپاره پولسډېن لاسي (Polesden Lacey) ته په سوري سیمه کې د مارګارېټ ګراویلی اربابي کور ته چې یوه اشرافۍ او د دې ملګرې و، ولاړل.

دوی وروسته سکاټلنډ ته ولاړل چېرته چې دا تور "نا رومانتیک" ټوخي ونیوله. [۲۸][۲۹][۳۰][۳۱][۳۲]

سرچينې

سمول
  1. ۱٫۰ ۱٫۱ پیوستون : 118816896  — د نشر نېټه: ۹ اپرېل ۲۰۱۴ — منښتلیک: Creative Commons CC0 License
  2. ۲٫۰ ۲٫۱ SNAC ARK ID: https://snaccooperative.org/ark:/99166/w6kd1vzh — subject named as: Queen Elizabeth The Queen Mother — د نشر نېټه: ۹ اکتوبر ۲۰۱۷
  3. ۳٫۰ ۳٫۱ Find a Grave memorial ID: https://www.findagrave.com/memorial/6300546 — subject named as: Elizabeth Angela Marguerite Windsor — د نشر نېټه: ۹ اکتوبر ۲۰۱۷
  4. http://news.bbc.co.uk/2/hi/uk_news/wales/1903042.stm
  5. http://www.telegraph.co.uk/news/uknews/1518249/The-Queen-Mothers-life-in-pictures-goes-on-show-at-the-Palace.html
  6. کينډۍ:London Gazette کينډۍ:London Gazette کينډۍ:London Gazette
  7. Roberts, pp. 58–59
  8. British Screen News (1930), Our Smiling Duchess, London: British Screen Productions
  9. Moore, Lucy (31 March 2002), "A wicked twinkle and a streak of steel", The Guardian, نه اخيستل شوی 1 May 2009
  10. Weir, Alison (1996), Britain's Royal Families: The Complete Genealogy, Revised edition, London: Pimlico, p. 330, ISBN 978-0-7126-7448-5
  11. Shawcross, p. 15
  12. Civil Registration Indexes: Births, General Register Office, England and Wales. Jul–Sep 1900 Hitchin, vol. 3a, p. 667
  13. 1901 England Census, Class RG13, piece 1300, folio 170, p. 5
  14. Vickers, p. 8
  15. Vickers, pp. 10–14
  16. Shawcross, p. 85
  17. Shawcross, pp. 79–80
  18. Forbes, p. 74
  19. "The Earl and Countess of Forfar visit Forfar". royal.gov.uk. 1 July 2019. Archived from the original on 4 November 2021. نه اخيستل شوی 15 December 2021.
  20. Ezard, John (1 April 2002), "A life of legend, duty and devotion", The Guardian, p. 18
  21. Airlie, Mabell (1962), Thatched with Gold, London: Hutchinson, p. 167
  22. Shawcross, pp. 133–135
  23. Shawcross, p. 136
  24. Shawcross, pp. 135–136
  25. Longford, p. 23
  26. Roberts, pp. 57–58; Shawcross, p. 113
  27. Lady Elizabeth Bowes-Lyon's Engagement Ring, Vintage Royal Wedding, archived from the original on 31 October 2013, نه اخيستل شوی 13 April 2014
  28. Shawcross, p. 177
  29. Letter from Albert to Queen Mary, 25 May 1923, quoted in Shawcross, p. 185.
  30. Shawcross, p. 168
  31. Rayment, Sean (1 May 2011), "Royal wedding: Kate Middleton's bridal bouquet placed at Grave of Unknown Warrior", The Telegraph, archived from the original on 10 January 2022, نه اخيستل شوی 20 August 2012
  32. Vickers, p. 64