براین مولروني

مارتین براین مولروني  فونوتیکي سمبول يې /mʊlˈruːni/ دی؛  د PC (د کاناډا لپاره د ملکې ځانګړې شورا) غړی، د CC  (تر مېريت وروسته دویم ویاړلی نښان) او د GOQ (د کاناډا په کیوبیک ولایت کې د وړتیا مدني ویاړ) نښانونو ګټونکی چې ړ ۱۹۳۹زکال د مارچ په ۲۰ مه زېږېدلی، یو کاناډايي حقوق پوه، سوداګر او سیاستوال دی، چې له ۱۹۸۴ ز کال څخه تر ۱۹۹۳ ز کال پورې يې د کاناډا د اتلسم لومړي وزیر په توګه خدمت کړی. 

براین مولروني
براین مولروني

د شخص مالومات
زېږون نوم
پيدايښت
مړینه
تابعیت کاناډا   ويکيډاټا کې (P27) ځانګړنې بدلې کړئ
واک
د کاناډا لومړی وزیر (18  )   ويکيډاټا کې (P39) ځانګړنې بدلې کړئ
د واکمنۍ دوران
۱۷ سپټمبر ۱۹۸۴  – ۲۵ جون ۱۹۹۳ 
جان تورنر  
کېم کمپبل  
عملي ژوند
کار/مسلک
کاروونکي ژبه انګرېزي ژبه   ويکيډاټا کې (P1412) ځانګړنې بدلې کړئ
د کړنې څانګه سياست [۲]  ويکيډاټا کې (P101) ځانګړنې بدلې کړئ
لاسليک
براین مولروني

وېبپاڼه
ربط=انٹرنیٹ مووی ڈیٹابیس مخ پر IMDB باندې  ويکيډاټا کې (P345) ځانګړنې بدلې کړئ

مولروني د بای-کومو په ښار کې د کيووبېک په ختیځ کې نړۍ ته راغلی او د حقوقو او سیاسي علومو په څانګه کې يې زده‌کړې کړې. وروسته مونتریل ته کډه شو او د یوه وکیل او سوداګر په توګه یې شهرت ترلاسه کړ. هغه په ۱۹۷۶ ز کال کې د کاناډا د پرمختللي محافظه کار ګوند (PC) د مشرۍ لپاره نابریالۍ هڅه وکړه او درېيم ځای يې خپل کړ او وروسته په ۱۹۷۷ ز کال کې د کاناډا د اوسپنې لرونکو ډبرو د شرکت د رئیس په توګه بېرته د سوداګرۍ مشرتابه ته راستون شو. هغه تر هغه مهاله چې په ۱۹۸۳ ز کال کې د پرمختللیو محافظه کارانو مشرۍ ته ورسېد، یاد موقف وساته. هغه وروسته د ۱۹۸۴ ز کال په فدرال ټاکنو کې، ګوند غوڅې بریا ته ورساوه او ۲۱۱ چوکۍ يې ترلاسه کړې، چې د کاناډا په تاريخ کې د هر ګوند د ترلاسه شويو چوکیو تر ټولو لوړ شمېر دی. دا وروستۍ ټاکنې وې چې ګټونکي ټیم هر قلمرو او هر ولایت ترلاسه کړ او وروستی ځل و چې بریالي ټيم له ۵۰ سلنه څخه زیاتې هېودانۍ ولسي رايې ترلاسه کړې. مولروني د ۷۸.۸ سلنه په ترلاسه کولو سره د کاناډا په تاریخ  کې د دویمې لوړې سلنې ګټونکی دی. مولروني وروسته په ۱۹۸۸ ز کال کې د دویم لوی اکثریت دولت ترلاسه کړ.

د لومړي وزیر په توګه د مولروني د تصدۍ دوره د لویو اقتصادي سمونونه په معرفي کولو سره پېژندل کېږي، لکه: د کاناډا او متحده ایالاتو د ازاد تجارت پرېکړه لیک او د شیانو او خدماتو مالیې جوړول (GST) چې د تولید کوونکو د پلور/خرڅلاو ماليې ځای ناستې شوه. د هغه دولت همدارنګه د کرون کارپورېشن (په کاناډا کې دولتي سازمانونه چې په ترکیبي توګه د عامه پالیسۍ او سوداګریرۍ موخې مخته وړي) له ۶۱ شرکتونو څخه د کاناډا آېیر او پېترو – کاناډا په ګډون  ۲۳ شرکتونه شخصي کړل. مولروني په ۱۹۸۷ ز کال کې د مېچ ليک تړون له معرفي کولو سره چې کیوبیک یې د یوې بېلې ټولنې په توګه په رسمیت پېژانده، د کیوبیک د ۱۹۸۲ ز کال د اساسي قانون د سمونونو د تایيد په لټه کې شو، خو یاد  قانون له ضرب الاجل څخه مخکې چې د ۱۹۹۰ ز کال د جون ۲۲ نېټه وه، د ولایتي حکومت له خوا تصویب نه شو. دا چاره د دې لامل شوه چې هغه د شارلوټ ټاون پرېکړه لیک معرفي کړي چې د يوې جلا ټولنې په توګه د کيوبېک د په رسمیت پېژندلو په ګډون يې په اساسي قانون کې پراخ بدلونونه رامنځته کول. دې پرېکړه لیک د ۱۹۹۲ ز کال په اکتوبر کې په یوه ملي ټول‌پوښتنه کې ماته وخوړه. د مېچ لیک تړون له منځه تللو د جلاغوښتونې لپاره یو بڅرکی راژوندی کړ او د کیوبېک بلاک په رامنځته کولو سره دا غوښتنه لا لوړه شوه. مولروني په بهرني سیاست کې په سویلي افریقا کې د اپارټېد له رژیم سره مخالف و او د رژيم له مخالفو ډ ېرو مشرانو سره یې ولیدل. د مولروني د سیاست لومړۍ دوره، د اېیر انډیا په ۱۸۲ الوتنه کې د بمونو په اېښودلو سره پېژندل کېږي، چې د کاناډا په تاريخ کې تر ټولو لویه ټول ‌وژنه ده، په دې سره د بريد په اړه د هغه غبرګون له نیوکې سره مخامخ شو. مولروني له چاپېریال څخه ساتنه د خپل دولت اصلي محور وګرځاوه او د تیزابي باران په اړه له متحده ایالاتو سره د یوه تړون په تضمین کاناډا په لومړني صنعتي هېواد بدله شوه چې د بیولوژیکي تنوع کنوانسیون یې تصویب کړ. د هغه دولت د پام وړ ملي پارکونه (د بروس ټاپووزمه او سویلي مورسبي) رامنځته کړل او د کاناډا د چاپېریال د ارزونې قانون او د کاناډا له چاپېریال څخه د ساتنې قانون یې تصویب کړ.  

د GST بې نومتیا او په سنا کې يې د تصویب اړوند لانجه د ۱۹۹۰ ز لسیزې په لومړیو کې له اقتصادي کړکېچ سره یو ځای د شارلوټ ټاون تړون د له منځه تللو او په لویدیځ کې د پراخې بېګانه‌ګۍ لامل شو، چې د اصلاحاتواو سمونونو ګوند یې رامنځته کړ او د مولروني شهرت یې د پام وړ راټيټ کړ. دې چارې هغه د ۱۹۹۳ ز کال په جون کې استعفا ته اړ کړ او واک یې د عدلیې وزیرې او پخوانۍ لوی څارنوالې کېم کمپبل ته وسپاره. په دوام یې د ۱۹۹۳ ز کال په ټاکنو کې پرمختللي محافظه کاران له سقوط سره مخامخ شول او د دولت له اکثریت چې ۱۵۶ چوګۍ وې، دوو چوکيو ته راټيټ شول چې عمده لامل يې د بلوک او سمونونو د ګوندونو راامنځته کېدل وو. مولروني د تقاعد په دوره کې د یوه نړیوال سوداګریز سلاکار په توګه خدمت کوي او د څو شرکتونو په مدیره پلاوي کې حضور لري. که څه هم د لومړي وزیر په توګه د اقتصادي، خارجي او چاپېریالیزو بریالیتوبونو له امله له منځنیو څخه په  لوړه رتبه بندۍ کې راځي، د هغه میراث لا هم بحثونه راپاروي. هغه د کیوبېک د ملت‌پالنې په راژوندي کولو کې د خپل رول له امله له نیوکې سره مخامخ شو او د ایېرباس په پېښه کې په فساد تورن شوی، دې رسوايۍ د هغه د دندې تر پرېښودلو څو کاله وروسته شهرت وموند.   

لومړنی ژوند

سمول

مولروني د ۱۹۹۳ ز کال د مارچ په شلمه د کیوبیک د ګوښه او لرې پراته ولایت په بای-کومو ښار کې نړۍ ته راغلی. د هغه مور او پلار، ماري اېرین (کورنی نوم يې اوشي) او بندیکت مارتین مولروني کاناډايي کاتولیک اېرلنډیان وو، پلار يې د کاغذونو په فابریکه کې برقي و. دا چې په بای-کومو کې هېڅ کوم د کاتولیک ښوونځی په انګلیسي ژبه نه و، مولروني خپلې زده‌کړې په یوه رومي کاتولیک لیلیه ښوونځي کې د نیوبرانزویک په چاتم کې چې د سنټ ټوماس د پوهنتون له خوا اداره کېده بشپړې کړې. د سنټ ټوماس پوهنتون په ۲۰۱۱ ز کال کې خپله تر ټولو نوې اکاډمیکه ودانۍ، د هغه په ویاړ ونوموله. بندیکت مولروني به اضافه کاري کړه او یو ساختماني تجارت يې اداره کاوه، تر څو د خپلو بچیانو د زده‌کړو لپاره ډېرې پیسې تر لاسه کړي او خپل مشر زوی یې دې ته وهڅاوه، چې پوهنتون ووايي.  [۳][۴]

مولروني په مکرر ډول د رابرټ آر.مک کورومیک ورځپاڼې د خپرندوی په اړه چې د بای-کومیو شرکت بنسټ اېښودونکی و، کیسې کولې. مولروني د مک کورمیک لپاره په اېرلنډي ژبه سندرې ویلې او خپرندوی به هغه ته ۵۰ ډالر ورکول. مولروني تر لوېدلو په انګلیسي او فرانسوي ژبو بشپړه بدلتیا لرله. [۵][۶][۷]

کورنۍ

سمول

د ۱۹۷۳ ز کال د مې میاشتې په ۲۶ مه نېټه مولورني د کاناډایي –صربستاني ډاکتر ډیمیتریه میتا پېونېسکي له لور مېلاپېونېسکي سره واده وکړ. د پي سي د ټاکنیزو کمپاینونو تبلیغاتو به، د هغې او د مولروني څېره ښکاروله او د اونتاریو لومړي وزیر بېل ډيوس هغه ته نظر ورکړ، چې «مېلا به تا ته تر تا ډېرې رایې راټولې کړي.» [۸][۹]

مولروني د کارولین، بېنېدېکت (بېن)، مارک او نيکالاس په نوم څلور ماشومان لرل. د هغه یوازینۍ لور کارولین په ۲۰۱۸ ز کال کې د پي سي (د پرمختللو محافظه کارانو ګوند) د اونتاریو د مشرتابه لپاره نابریالۍ هڅه وکړه او د یارک-سمیکو له ټاکنیزې حوزې څخه یې د ګوند په استازولۍ ګډون وکړ. هغه د اونتاریو د ترانسپورت وزیره  او په اونتاریو کې د فرانسوي ژبو د چارو وزیره ده. بېن د ۲۰۱۶ ز کال له جون څخه د ۲۰۲۱ ز کال تر اکتوبر پورې د سي تلویزون د سهارنۍ خپرونې کوربه و. مارک او نيکالاس دواړه په ټورنټو کې په مالي صنعت کې کار کوي. [۱۰][۱۱][۱۲]

مولرني د خپلې لور کارولین له لوري د دوو غبرګونو درېیم لوئیس لافام  پېرس او الېزابېت تئودورا لافام او میراندا بروک لافام نیکه دی. د خپل زوی بېن او د هغه د مېرمنې جسیکا له خوا هم د اېزابېل ورونیکا په نوم او د برایان جرالد الکساندر او جان بندیکت ډیمېتري په نوم غبرګوني لمسیان لري. برایان او جان د ۲۰۱۸ ز کال د مې میاشتې په ۱۹ مه د شهزاده هري او مګان د واده په مراسمو کې له خپل مور او پلار سره ګډون کړی و چې د پاڼې د هلکانو او رېل ساتونکو په توګه یې خدمت وکړ خور یې د ناوې مله وه.

سرچینې

سمول
  1. SNAC ARK ID: https://snaccooperative.org/ark:/99166/w6dv5pvj — subject named as: Brian Mulroney — د نشر نېټه: ۹ اکتوبر ۲۰۱۷
  2. NL CR AUT ID: https://aleph.nkp.cz/F/?func=find-c&local_base=aut&ccl_term=ica=jx20120820004 — د نشر نېټه: ۱۰ مارچ ۲۰۲۴
  3. "School of Canadian Irish Studies – Irene Mulroney Scholarship". Cdnirish.concordia.ca. Archived from the original on July 6, 2011. نه اخيستل شوی June 7, 2010.
  4. Mulroney: The Politics of Ambition, by John Sawatsky, 1991
  5. Peter C. Newman, The Secret Mulroney Tapes: Unguarded Confessions of a Prime Minister. Random House Canada, 2005, p. 54.
  6. Gordon Donaldson, The Prime Ministers of Canada, (Toronto: Doubleday Canada Limited, 1997), p. 309.
  7. Donaldson, p. 310.
  8. "SAN Dnevne novine". San.ba. March 14, 2008. Archived from the original on June 30, 2018. نه اخيستل شوی June 7, 2010.
  9. Mila: Mulroney's Not-so-secret Weapon, The Gazette (Montreal), September 4, 1984
  10. "Caroline Mulroney named Ontario PC candidate in York-Simcoe riding". The Globe and Mail. September 10, 2017. نه اخيستل شوی May 2, 2018.
  11. "Meet The Mulroneys". نه اخيستل شوی May 2, 2018.
  12. "Ben Mulroney leaving CTV's Your Morning to pursue 'a lifelong dream'". CTV News. Canadian Press. September 29, 2021. نه اخيستل شوی September 30, 2021.