چیچن ایتزا
| عمومي مالومات | |
|---|---|
| ځای | |
| اداري سیمه | |
| هېواد |
| د ړنګېدو وخت |
۱۱۷۸  |
|---|
| د تاريخي اثارو ډلبندي |
|
|---|---|
| د ميراث ډول | |
| د ميراثېدو کال |
۱۹۸۹ |
| میراثونه |
(i) (en)  — (ii) (en) — (iii) (en) |
| د پېژندنې شمیره | |
| وېبپاڼه | |
|---|---|
| کورډينېشن |
چیچین اتزا ( tʃ iː ˈtʃ ɛ n iː ˈtsɑː / chee chee- CHEN eet- SAH ، اسپانیایی [tʃiˈtʃen iˈtsa] د مایا تمدن یو پخوانی کار دی چې په مکسیکو کې موقعیت لري. د Chichen Itza کلمه د "ايتزا د څاه د خولې تر څنګ" مانا لري او "Itza" پخپله شاید په میان ژبه کې د سحر یا جادو مانا لري. دا کار د یونیسکو نړیوال میراث ځای ګڼل کیږي.
په 2007 کې، دا کار، د 6 نورو کارونو سره، په نړیواله رایه کې د نویو اوو عجوبو څخه یو اعلان شو. ډېری لرغون پوهان په دې باور دي چې چیچین اتزا شاوخوا زر کاله دمخه د "تاپیلټزین چی کویتزالکواتل" په نوم د میان پاچاهانو پلازمېنه وه. د دې معبد موخه د میان باران خدای، چک ته د قربانۍ وړاندې کول وو. په دې مزدک کې د انسانانو قربانۍ هم عام دي او په معبد کې د قرباني شویو انسانانو پاتې شوني هم موندل شوي دي. [۴] [۵]
سیمه
سمولد چیچین اتزا په ساحه کې ډېری زياتې ودانۍ شاملې دي چې یو وخت دا ماڼۍ، معبدونو، حمامونو، هټیو او نورو په توګه کارول کېدې. مهمې برخې یې عبارت دي له:
- ایل کاستیلو (کلا)
- د دې ټولګې تر ټولو مهم کار د ایل کاستیلو (سلطان) دی، کوم چې یو قدم لرونکی اهرام دی چې د پیرامید سر ته په څلورو خواوو کې ګامونه لري. دا معبد د آسماني خدای منسوب ګڼل کېده.
- د جنګیالیو معبد
- د لوبې ډګر
- نور جوړښتونه
- معبدونه او نور جوړښتونه هم د چیچین اتزا په ساحه کې موقعیت لري. د دې سیمې په ځمکو کې د اوبو دوه لوی سوري شتون لري چې د لرغونپوهانو په باور د دې سیمې اوسیدونکو د خپل ژوند لپاره کارولي دي.
حیرانتیا
سمول
په دې سیمو کې ډېری دايروي نقشونه او شکلونه شته، چې ډېری یې تقریبا د حلقوي شکل دي او د فلزي وسایلو پرته د خلکو لخوا نقش شوي دي. د ښار په دېوالونو کې د غیر منظم شکل ډبرې لویې ټوټې دي، دومره دقیقې پرې شوي چې دوی په بشپړ ډول سره یوځای کیږي چې د چاقو تیغ لپاره هیڅ ځای نشته چې د دوی ترمنځ تېریږي.
انځورتون
سمول
.jpg)
پای ليکونه
سمول- ↑ ArchINFORM location ID: 1250. ذکر کېدنه: آرک انفارم. Retrieved: ۶ اگسټ ۲۰۱۸. اثر ژبه: جرمني ژبه.
- ↑ ۲٫۰ ۲٫۱ ذکر کېدنه: د یونېسکو نړیوال میراث. World Heritage Site ID: 483.
- ↑ ۳٫۰ ۳٫۱ سرچينې تړی: http://whc.unesco.org/en/list/483.
- ↑ Coggins (1992)
- ↑ Anda Alanís (2007)
سرچینې
سمول- مشارکتکنندگان ویکیپدیا. «Chichen Itza». در دانشنامهٔ ویکیپدیای انگلیسی، بازبینیشده در ۱۴ فوریه ۲۰۱۱.
- واتسن، لیال (۱۳۸۹). فوق طبیعت. ترجمهٔ شهریاربحرانی، احمدارژمند. انتشارات امیرکبیر..mw-parser-output cite.citation{font-style:inherit}.mw-parser-output q{quotes:"\"""\"""'""'"}.mw-parser-output code.cs1-code{color:inherit;background:inherit;border:inherit;padding:inherit}.mw-parser-output .cs1-lock-free a{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/65/Lock-green.svg/9px-Lock-green.svg.png")no-repeat;background-position:right .1em center;padding-right:1em;padding-left:0}.mw-parser-output .cs1-lock-limited a,.mw-parser-output .cs1-lock-registration a{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d6/Lock-gray-alt-2.svg/9px-Lock-gray-alt-2.svg.png")no-repeat;background-position:right .1em center;padding-right:1em;padding-left:0}.mw-parser-output .cs1-lock-subscription a{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/aa/Lock-red-alt-2.svg/9px-Lock-red-alt-2.svg.png")no-repeat;background-position:right .1em center;padding-right:1em;padding-left:0}.mw-parser-output div[dir=ltr] .cs1-lock-free a,.mw-parser-output div[dir=ltr] .cs1-lock-subscription a,.mw-parser-output div[dir=ltr] .cs1-lock-limited a,.mw-parser-output div[dir=ltr] .cs1-lock-registration a{background-position:left .1em center;padding-left:1em;padding-right:0}.mw-parser-output .cs1-subscription,.mw-parser-output .cs1-registration{color:#555}.mw-parser-output .cs1-subscription span,.mw-parser-output .cs1-registration span{border-bottom:1px dotted;cursor:help}.mw-parser-output .cs1-hidden-error{display:none;font-size:100%}.mw-parser-output .cs1-visible-error{font-size:100%}.mw-parser-output .cs1-subscription,.mw-parser-output .cs1-registration,.mw-parser-output .cs1-format{font-size:95%}.mw-parser-output .cs1-kern-left,.mw-parser-output .cs1-kern-wl-left{padding-left:0.2em}.mw-parser-output .cs1-kern-right,.mw-parser-output .cs1-kern-wl-right{padding-right:0.2em}