د "چينايي دوديزه درملگري" د بڼو تر مېنځ توپير

د [[چين]] د عنعنويدودیز طب د پرمختيا په بهير کې د [[هان]] قوم [[طب]] د نوو قومونو په نسبت تاريخ يي ډير لرغوني دي او واقعي تجربې او اړوندې تيوري نسبأ مکملې او زياتې ښکاري٠

د [[چين]] د ژيړ سيند د دواړو غاړو سيمه د چين د عنعنويدودیز طب د رامنځته کيدو سرچينه ګڼل کيږي او وړاندې له وړاندې نه په دي سيمه کې اړوند طبي علمي سيستم جوړ شوي و ٠ د چين د عنعنوي طب د پرمختيا په اوږد تاريخ کې بيلا بيل اړوند احتراعات ، ډير مشهور ډاکتران او مهمې اړوندې طبي علمي ډلې او اثارونه رامنځ ته شوي وو ٠

د څه د پاسه درو زرو کلونو نه مخکې د [[شانګ]] د سلسلې په هغه [[ليک دود]] کې چه د لاک پر کاسه او د ځناورو پر هډوکو باندې حکاکي شوي ، د [[روغتيا]] او د څه د پاسه لس ډولونو ناروغيو په باب تفصيلات ليکل شوي وو ٠ د جو سلسلې په دوره کې په چين کې د کتلو ، پوښتنې ، د بويولو په ګډون د ناروغيو د تشخيصدرملنې کولو او د درملونو ، [[د سوزنيستنې طب]] او جراحي عملياتو په شمول د تداوي ځيني طريقې تر استفادي لاندې راغلي وي ٠ د چنګ او هان د امپورطورۍ په دوره کې د هوانګ دي په نامه د طبي څيړنې په باب مشهور اثار چه د چين په تاريخ کې تر ټولو نه لومړي طبي اثار ګڼل کيږي ، رامنځته شوي ؤ ٠ ور پسي د لويي تبې د ناروغۍ باب تيورۍ چه د جيان ځونګ جنګ له خوا ليکل شوي ، رامنځته شوې وه چه په دي اثارو کې په خاص ډول د بيلا بيلو اړوندو ناروغيو د تشخيص او تداوي په هکله تفصيلات بيان شوي دي چه د باليني طب د څيړنې د پرمختيا له پاره يي کلک بنسټ کيښودلي ؤ ٠ هان د چين د خان د سلسلې په دوره کې د طب په هکله د جراحي علملياتو سويه نسبتأ لوړه وه ٠ د درو مملکتونو په باب يو اثر کې چه د ميلادي کال له دوو سوو شلم کال نه تر دوه سوه اتيايم کاله پوري رامنځ ته شوي ، دا ليکل شوي چه په هغه دوره کې نامتو ډاکتر هوا تو د بي هوشي د درو درمل په واسطه بيلا بيل جراحي عمليات تر سره کول ٠

د چين د مينګ د سلسلې له پيل نه لويديځ طب چين ته داخل شوي او په هغه وخت کې يو شمير طبي کارپوهانو دا نظر درلود چه د چين عنعنوي طب دي له لويديځ طب سره يو ځاي استعمال شي ترڅو دواړه طب يو د بل کمبود ليري کړي او يو له بل څخه ګټې واخلي ٠