د "روژه" د بڼو تر مېنځ توپير

'''روژه''' په لغت كي مطلق بندوالي ته وايې ،وايې، د هر شي څخه چي وي اوهر وخت چي وي . په [[قرآن کریم]] كي د [[بي بي مریم|بي بي مريمي]] د خبرو نه كولو تعبير هم په صوم سره سوي دي .

ژباړه: "نو ووايه په تحقيق سره ما نذر كړى دي درحمن ( الله ^ج ) له پاره روژه ( خبري نه كول ) وروسته له دي به خبري ونكړم زه نن ورځ له هيڅ يو انسان سره"

*او شريعت كي دنيت پر بنا د ټاكل سويو شيانو څخه په ټاكلي وخت كي د يو مكلف شخص له خوا په خپل نفس باندي بنديز لګول دي .

*مكلف شخص عبارت دي له عاقل او بالغ مسلمان څخه ،څخه، او كه ښځه وي د حيض او نفاس څخه بايد پاكه وي .

*ټاكل سوي شيان عبارت دي له خوراك. .څښاك او جماع ( يوځايوالي) څخه .

*ټاكل سوي وخت عبارت دی ،دی، له صبح صادق څخه تر لمر لويدو پوري (دشپي تر راختلو پوري ) .

څرنګه چي روژه بيله نيته څخه نه صحيح كيږي نو د رمضان د مياشيتي د روژي او ټاكل سوي نذري او نفلي روژي نيت له شپي څخه تر زواله پوري صحت لري ،لري، كه په مطلق نيت سره وي او كه په نفلي نيت . او دنورو نيت لكه : قضايېقضايې، ،نذرنذر مطلقمطلق، ،دكفاريدكفاري روژه دشپي له نيت څخه پرته نه صحيح كيږي ،كيږي، همدارنګه د نيت تعين هم ضروري دي لكه قضايېقضايې، ،نفلينفلي او كفاري روژي نيت . كه خوراك او څښاك په داسي حال كي وسي چي روژه يې هيره وي يا محتلم او شيطان يې وغولوي يا ځان غوړ كړي ( دزخم غوړول ) يا رانجه وكړي يا مچه واخلي يا څه ګرد او غبار او يايې مچ تير سي يا په ليدو او فكر كولو كي انزال سي روژه يې نه ماتيږي .

[[روژه (مياشت)|د رمضان]] په مياشت روژه فرض ده او دفرضيت دليل يې دا آية كريمه دي .

ژباړه: " څوك چي حاضر سو له تاسي څخه مياشت دروژي ته ،ته، نو روژه دي ونيسي "

او دا آية مبارك هم د روژي په فرضيت باندي دي دلالت كوي :

( سورة البقره آية : ۱۸۳ )

ژباړه : ( فرض كړل سوي ده په تاسو روژه لكه فرض كړل سوي چي وه په هغو كسانو چي ستاسوترمخه وه ) ( لكه پخواني امتونه او پيغمبران تر آدم ﷺ پوري ) .

روژه ډير فضيلتونه لري چي په كتاب الله او نبوي احاديثو سره ثابت سوي دي لكه په دې آية كريمه كي :

{{دوراشې کامه| شهررمضان الذي انزل فيه القرآن °}}

( سورة البقره آية : ۱۸۵ )

ژباړه : ( د روژي مياشت هغه مياشت ده چي قرآن كريم پكښي نازل سوي دي ( يعني له لوح محفوظ څخه د دنيا اسمان ته )

او همدا رنګه دا حديث شريف :

{{دوراشې کامه|عن ابي هريره ( رض) عن النبي ﷺ قال: من صام رمضان ايمانا واحتسابا غفرله ما تقدم من ذنبه . ( متفق عليه _ رياض انصالحين ۲۶۱)}}

ژباړه: د حضرت ابى هريره ( رض) څخه روايت دي چي رسول ﷺ فرمايلي دي :

( چاچي د روژي په مياشت كي روژه ونيوله په كامله توګه او دثواب په نيت ،نيت، و به بخښل سي دده ټول مخكني ګناهونه ) . په بل حديت شريف كي ذكر سوي دي : د هر نيك عمل اجر يو په لس او تر اوه سوه پوري وركول كيږي لا تر دي هم زيات .

د روژي د اجر ا وثواب په باره كي الله ﷻ فرمايلي دي :

( چي روژه زما له پاره ده اجر او ثواب يې زه وركوم )

د ا چي خداي ﷻ يې د ثواب وركولو نسبت ځانته كوي معلومه ده چي دا ډير لوي اجر دي .

يو بل حديث مبارك په د ي دلالت كوي چي خداي ﷻ فرمايې : ( د روژه دار د خولي بوي ماته له مشكو بهتر دي ) . په بل حديث شريف كي ذكر سوي دي چي ( په جنت كي يوه دروازه دريان په نامه ده غير له روژه نيونكي څخه بل څوك دي دروازي ته نه سي داخليداي ) :

خداي ﷻ زموږ روژي ته كوم احتياج نه لري ،لري، د روژي فضيلت ا و بهتري يوازي په لوږه او تنده كښي نه ده بلكي بهتر ي او فضيلت يې په تامه ( مكمله ) روژه كښي دي . او تامه روژه هغه روژه ده چي روژه لرونكي له خوراك ،خوراك، څښاك او جماع څخه ځان وساتي . له دروغودروغو، ، فحشاء ،فحشاء، دحرامو دليدلو او اوريدلو ،اوريدلو، غيبت كولو او نورو نواهيو څخه هم د خداي ﷻ د رضار له پاره ځان وساتي او هغه څه چي د خداي ﷻ رضا پر ي حاصليږي په ډير اخلاص سره هغه وكړي او دخداي ﷻ رضا حاصله كړي ،كړي، د جنګ او جدل څخه ځان وساتي او كه څوك يې شخړي ته مجبور هم كړي بايد شخړه ونه كړي .

كه دروژي په مباركه مياشت كي چاته شرعى عذر پيښ شي چي د روژي له نيولو سره هغه منافات او مشكلات ولري نو په هغه صورت كي به روژه لرونكي روژه خوري خوبيا به يې قضايي راوړي .

#'''سفر''': كه چا د سفر په وخت كې روژه وخوړله روا ده مګر نيول يې فضيلت لري . خو شرط دادي كه دسفر مسافه تر ۷۲ كيلو متره كمه وه سفر كوونكي مسافر نه شميرل كيږي هغه سفر كوونكي ته مسافر ويلاي سو چي د سفر مسافه يې تر ۷۲ كيلو متره او تر هغه ډيره سي په بعضي ځايو كښي د ا مسافه ۸۷ كيلومتره ښوول سوي ده .

#'''ناروغي''': كه چيري څوك مريض سي او د روژى په نيولو سره يې د مرګ ويره او يا د مرض د زياتوالي متصور سي او همدارنګه هغه چاته روژه خوړل روا دي چي په روژه نيول سره يې د ځان او يا اولاد د مرګ ويره وي لكه: تندهتنده، ، لوږه ،لوږه، حمل او نور.

#هغه شيان چي روژه ماتوي او هم كفاره لازموي هغه عبارت له خوراك ،خوراك، څښاك ( غذا وي او كه دوا ) او جماع په محل مشتهي كښي .

#هغه چي كفاره نه لازموي روژه ماتوي او قضاء هم لازموي .

لكه په شرعى عذر چي روژه وخوري او يا يې په خطا سره وخوري او يا يو داسي شي و خوري چي نه غذا وي او نه دوا لكه خاوره ،خاوره، تيږه او امثال يې او يا په جبر سره په چا باندي خوراك ،خوراك، څښاك او جماع وسي . جماع په محل غيري مشتهي كښي روژه ماتوي او كفاره نه لازموي. سګريټسګريټ، ،چلم،چلم، نصوارنصوار، ،شراب ،شراب، هيروين او دې ته ورته عملونه په روژه كې منع او روژه پري ماتيږي. په دې سبب چي روژه يو داسي عبادت دي چي د روژه لرونكي د خولي بوي د خداي ﷻ په نزد له مشكو هم بهتر دي نو غوره داده چي دا بوي په پليت او چټل بوي باندي بدل نسي.

كه څوك د روژى په مياشت كي بيله كومه غذره په قصد سره روژه وخوري كفاره پر لازمه ده او كه دغه مريض په دغه ورځ د اسي مريض سي چي د روژي خورك ورته روا كيږي او كه ښځه د روژى په مياشت كي روژه وخوري او كفاره پر لازمه سي او بيا په همدغه ورځ حائضه او يانفاسه سي كفاره ورځيني ساقيطيږي .

'''د روژي خوړلو له امله كفاره:'''

#غلام آزادول (كه څه هم اوس غلامان نسته)

#دوه مياشتي پرله پسي روژه نيول په دې شرط چي د روژي مياشت او هغه ورځي پكښي رانسي چي روژه نيول په كښي حرام دي ،دي، چي هغه ورځي عبارت دي دكوچني اختر لومړۍ ورځ ،ورځ، د لوي اختر لومړي ورځ او د تشريق دري ورځي چي ټولنه پنځه ورځي كيږي كه پر چا باندي دروژى كفاره لازمه سي تر څو پوري چي يې هغه كفاره نه وي راګرځولې بله كفاره نه پرلازميږي .

#شپيتو مسلمانانو ته يو وخت متوسطه ډوډۍ وركول او يا شپيته فديې وركول يوه فديه : غنم نيمه صاع (نيمه صاع اوس د دووكيلو ګرامو سره مساوي ده) ، وربشي او خرما يوه صاع كيږي او يا يې بايد معادل قيمت وركول سي .

[[arcbg:ܪܡܕܐܢСаум]]

[[astca:RamadánSawm]]

[[azckb:Ramazanڕۆژوو]]

[[bacs:РамаҙанSaum]]

[[becy:РамаданSawm]]

[[bgdv:Рамазанރޯދަ]]

[[bnen:রমজানSawm]]

[[bres:RamadanSawm]]

[[bsfi:RamazanSaum]]

[[cafr:RamadàSaoum]]

[[cebgu:Ramadanરોજા]]

[[csid:RamadánSaum]]

[[dait:RamadanSawm]]

[[diqkk:RemezanОраза]]

[[elko:Ραμαζάνι사움]]

[[enlb:RamadanSaum]]

[[esml:Ramadánസൗം]]

[[etms:RamadaanIbadat puasa]]

[[fapl:رمضانSaum]]

[[fipnb:Ramadanروزہ]]

[[frru:RamadanСаум]]

[[herw:רמדאןIgisibo]]

[[hrso:RamazanSoon]]

[[idsu:RamadanSaum]]

[[issv:RamadanSawm]]

[[jate:ラマダーンసౌమ్]]

[[jvth:Ramadanศีลอด]]

[[kktl:РамазанSaum]]

[[kouk:라마단Саум]]