د "پراګ" د بڼو تر مېنځ توپير

Content deleted Content added
Darios (خبرې اترې | ونډې)
ود سمون لنډیز نسته
Darios (خبرې اترې | ونډې)
ود سمون لنډیز نسته
۳ کرښه:
'''پراګ''' ( په چېکی:Praha ) [[د چېک جمهوريت|د چېک د جمهوریت]] پایتخت دی او د چېک تر ټولو لوی ښار دی. مساحت یی تقریبا ۵۰۰ کیلومتره مربع ده. په اوس وخت کې پراګ تقریبا ۱،۲ میلیونه نفوس لری. پراګ هم [[د چېک جمهوريت|د چېک جمهوریت]] ثقافتی او سیاسی مرکز دی. په پراګ کې د چېک جمهوریت تر ټولو لوی هوایی اډه پرته ده. د پراګ د ترافیک ترانسپورت ډیر عصری دی.
== تاریخ ==
[[دوتنه:Muttich, Kamil Vladislav - Mistr Jan Hus na hranici v Kostnici 1415.jpg|50px150px|thumb|left|[[یان هوس|يان هوس]]]]
 
 
پراګ په نهم پېړۍ کې د چېکی پرنس بوږیوی لخوا تاسیس شو. په ۹۷۳ کال کې په پراګ کې د اسقف مقر جوړ شو. په ۱۲۵۷ کال کې پاچا [[پښيميسل اوتاکار ۲|پښیمیسل اوتاکار دوهم]] ( Přemysl Otakar II) د پراګ ښار پراخ وکړ. په ۱۴ پېړۍ کې د کارل ۴ د حکومت په دوره کې پراګ د رومان امپراتوری پایتخت شو.کارل ۴ د پراګ پایتخت پراخ کړ او په ښار کې یی ډیر ښایسته یادګارونه جوړ کړ. د کارل پل، د کارل پوهنتون او د مقدس د ویټ کلیسا تر ټولو مشهور د پراګ يادګارونه دی. په ۱۳۴۴ کې په پراګ کې د لوی اسقف مقر تاسیس شو. په دی وخت کې د مقدس د ویټ کلیسا جوړول پېل شو. د [[کارل ۴]] تر وفات وروسته زوی یی واتسلاف ۴ ( Václav IV )د چېک پاچا شو. واتسلاف ۴ ډیر نالایق پاچا وو. واتسلاف یوازې ښکاری او پېغلې خوښ کړ. په دی وخت کې یو کشیش چې نوم یی يان هوس ( Jan Hus ) وو په پراګ کې په یوه کلیسا کې د کاتولیک د روحانیونو انتقاد وکړ. [[یان هوس]] خلکو ته وویل چې د کاتولیک روحانیونه او چېکی اشرافاشرافیان د خدای د دستورونو په مطابق ژوند نه کوی او دغه روحانونو پر خلکو ظلمنه کوی. پاپ او روحانیونه [[یان هوس]] د روحانیونو ټولنې ته دعوت وکړ. کله چې [[یان هوس]] ټولنې ته ورسېدل نو روحانیونو یی ونیول. د [[یان هوس]] تر نیولو وروسته د کاتولیک روحانیونو وویل چی [[یان هوس]] کافر دی.
په ۱۴۱۵ کال کې یان هوس د اور په وسطه وژل شو. یان هوس تر وفات وروسته د چېک په پاچایی کې لوی قیام پېل شو. په ۱۴۲۰ کال کې صلیبی اردو پر [[پراګ]] برید وکړ مګر قیامکوونکی د چیک پاچایی د بیلو بیلو سیمو [[پراګ]] ته راغلل او صلیبی اردو د قیامکوونکی لخوا ماته شوه.
 
== نوې زمانه ==
[[دوتنه:Hans von Aachen 003.jpg|50px150px|thumb|left|رودولف ۲]]
 
په ۱۵۲۶ کال کې د چېک هېواد د هبزبورګ پاچا ( Habsburg ) لاس ته راوړل. په ۱۵۸۳ کال کې د هبزبورګ امپراتور رودولف ۲ ( Rudolf II) ( ۱۵۲۲-۱۶۱۲ ) په پراګ کې خپل مقر جوړ کړ. رودولف ۲ هنر او علم ډیر خوښ کړ. هنرمندان او پوهان د نړی د بیلو بیلو سیمو پراګ ته راتلل. په دی وخت کې پراګ د اروپا ثقافتی او علمی مرکز وو.
۲۵ کرښه:
 
== د پراګ لېږدونه ( ترافیک ترانسپورت ) ==
[[دوتنه:Praha, Malostranská, vlak.jpg|150px200px|thumb|left|میترو]]
 
د پراګ لېږدونه ډیر عصری ده. په پراګ کې د چېک تر ټولو لوی او عصری د نړیوال هوایی میدان پروت دی چې د روزینې ( Ruzyně) په نوم یادېږی. دغه هوایی میدان دوه ټیرمنالونه لری.
۳۵ کرښه:
 
 
[[دوتنهFile:Prague_panorama.jpg|600px1000px|thumb|center|پراګ د چېک جمهوريت پلازمېنه]]
 
[[وېشنيزه:د اروپا د هېوادونو پلازمېنې]]
"https://ps.wikipedia.org/wiki/پراګ" نه اخيستل شوی