پښتورکي

پښتورگی د انسانانو په بدن کې يو مغلقه غړی دی چې گڼ شمېر ژونپوهنيزې کړنې ترسره کوي. د دغو غړو اهمه دنده، بدن د اوبلنو توکو په هوميوستاتيک توازن کې ساتنه، ده. چې دا د بدن د اوبلنو توکو او ميټابولايټونو د چڼولو او د بدن نه د متيازو له لارې د بېکاره توکو لکه، يوريا، او په وينه کې معدني توکي او آيونونه لکه سوډيم، پوټاشيم، هايډروجن، آکسيجن او تړنگتوکي لکه امينو اسيدونه، کرياټينين، بايکاربونېټ او د گلوکوزو د وېستلو کړنه ده. پښتورگي د وينې فشار په تنظيمولو کې، د گلوکوزو په ميټابوليزم کې او په اېروتروپويېسېز يا د وينې د سروتوکو د جوړېدنې پروسې کې هم ډېر اهم رول لوبوي. د طب هغه څانگه چې د پښتورگو په اړه او ددوي د ناروغيو په اړه په کې زده کړې کېږي د نېفرولوجي په نامه يادېږي. د nephro- يا نېفرو مختاړی د پښتورگي په مانا ده چې همدا ويي د لرغوني يوناني لغت nephros (νεφρός); يا نېفروس څخه اخيستل شوی، همدا ډول د renal يا رينال صفت د پښتورگي ته اړوند په مانا ده چې دا بيا لاتين د ژبې rēnēs يا رېنيس نه راوتلی چې دا وييکه د پښتورگي مانا لري.

اناتومي

په انسانانو کې پښتورگي د خيټې په شاتنۍ برخې کې پراته دي. هر يو وگړی د دوه پښتورگو خاوند دی، چې هر يو پښتورگی د شمزي په کيڼ او ښي اړخونو کې ځای پر ځای دي. کيڼ پښتورگی د پرين نه ښکته، د توري په شاتنۍ برخه کې او ښی پښتورگی د پرين نه لږ څه ښکته، د ځيگر په شاتنۍ برخې کې، پروت دی Above each kidney is an adrenal gland (also called the suprarenal gland). The asymmetry within the abdominal cavity caused by the liver results in the right kidney being slightly lower than the left one while the left kidney is located slightly more medial. The bulk of water re-absorption in the vertebrate kidney takes place in the loop of Henle.

The kidneys are retroperitoneal and range from 9 to 13 cm in diameter; the left slightly larger than the right. They are approximately at the vertebral level T12 to L3. The upper parts of the kidneys are partially protected by the eleventh and twelfth ribs, and each whole kidney and adrenal gland are surrounded by two layers of fat (the perirenal and pararenal fat) and the renal fascia which help to cushion it. Congenital absence of one or both kidneys, known as unilateral (on one side) or bilateral (on both the sides) renal agenesis, can occur.

The kidneys receive unfiltered blood directly from the heart through the abdominal aorta which then branches to the left and right renal arteries. Filtered blood then returns by the left and right renal veins to the inferior vena cava and then the heart. Renal blood flow accounts for 20-25% of the cardiac output.

دا هم وگورۍ

• د پښتورگي ډبره
• Kidney transplantation
• د پښتورگي فيزيالوجي
• د ميتيازو غونډال