هنري لاورنس
هنري لاورنس (۱۷۲۴ د مارچ ۶ مه – ۱۷۹۲ د دسمبر ۸ مه) د امريکا د بنسټ اېښودونکو له ډلې يو و، هغه يو سوداګر، د مريانو تجار او د وريځو کروندګر و، د سويلي کارولينا اوسېدونکی چې د انقلابي جګړې پر مهال سياسي مشر وګرځېد. د لويې وچې دویم کانګريس ته استازی استول شوی و، لاورنس د جان هانکوک د ځای ناستي په توګه د کانګرس رئيس وټاکل شو. کله چې د ۱۷۷۷ز کا د نومبر مياشتې په پنځلسمه نېټه د کانفډريشن مواد تصويب شول، هنري دا مهال د کانګريس مشر و چې ده هم پرې لاسليک وکړ.
| هنري لاورنس | |
|---|---|
| د شخص مالومات | |
| پيدايښت | |
| مړینه | |
| نظربندۍ مقام | د لندن برج |
| تابعیت | .svg){kind=small} د امریکا متحده ایالات
|
| عملي ژوند | |
| کار/مسلک | |
| کاروونکي ژبه | |
| لاسليک | |
 | |
سمول  |
|
د شمالي امريکا، اسټن او لورنس د مريانو په لويو سوداګر خونو کې د شراکت له لارې لاورنس ډېره شتمني تر لاسه کړه. يوازې په ۱۷۵۰مو کلونو کې د چارلسټون شرکت له اته زره څخه د زياتو افريقايي غلامانو د پلور څارنه وکړه.
لاورنس د يوې مودې لپاره د سويلي کارولينا د مرستيال ولسمشر په توګه دنده تر سره کړه او د انقلابي جګړو پر مهال يې په هالنډ کې د متحده ايالاتو د ايالتي وزیر په توګه کار وکړ. هغه په سمندر کې د انګريزانو له خوا ونيول شو او د څو کلونو لپاره د لندن په برج کې بندي و.
د هغه مشر زوی جان لاورنس، د جورج واشنګټن شخصي مرستيال او د لويې وچې په پوځ کې ډګروال و.[۱]
د ژوند لومړي کلونه او زده کړې
سمولد هنري لاورنس نيکونه «هوګونوټ» و او هغه وخت له فرانسې څخه تښتېدلي و، کله چې په ۱۶۸۵ز کال کې د «نانت» حکم منسوخ شو. د هنري نیکه «انډره لاورنس» لا مخکې په ۱۶۸۲ز کال کې وتلی و او په پايله کې يې د امریکا لار ونيوله، لومړی په نيويارک ښار کې ځای پر ځای شو او بيا سويلي کارولينا چارلسټن کې مېشت شو. د انډره زوی جان له هستر ګراسټ سره واده وکړ، چې هغه هم د هوګونو کډواله وه. هنري د دوی درېيم ماشوم او تر ټولو مشر زوی و. جان ډېر ژر د اسونو د زينونو جوړونکی او پلورونکی شو، ډېر ژر د هغه سوداګري په ټولو مستعمرو کې تر ټولو پراخه سوداګري شوه. [۲]
په ۱۷۴۴ز کال کې جان لاورنس هنري لندن ته واستاوه، تر څو د دې ځوان سړي د سوداګرۍ زده کړې پراخې کړي. دا چاره د ريچارډ اوسوالډ په شرکت کې تر سره شوه. جان لاورنس په ۱۷۴۷ز کال کې مړ شو او دروېشت کلن هنري ته يې د پام وړ شتمنې پرېښوده.[۳]
واده او کورنۍ
سمولهغه د ۱۷۵۰ز کال د جون په پنځه وېشتمه نېټه د سويلي کارولينا د وريځو د بزګرې کورنۍ له غړې «الينر بال» سره واده وکړ. دوی ديارلس بچيان درلودل، ډېری يې په ماشومتوب کې مړه شول. الينر په ۱۷۷۰ز کې د خپل وروستي ماشوم له زېږولو يوه مياشت وروسته مړه شوه. لاورنس خپل درې زامن د زده کړې لپاره لندن ته بوتلل او خپل مشر زوی يې لاورنس وهڅاوه، چې قانون ولولي. د خپلو زده کړو له بشپړولو پرته جان لاورنس په ۱۷۷۶ز کال کې بېرته متحده ايالاتو ته راستون شو، تر څو د امريکا په انقلابي پوځ کې خدمت وکړي.[۴]
سياسي دنده
سمولد هغه مهال د ډېرو وړتيا لرونکو نارينه وو په څېر هنري لاورنس هم په مليشه کې دنده تر سره کړه. د فرانسې او هندي جګړې په اوږدو کې (د اووه کلونو جګړې په نوم هم پېژندل کېږي) په ۱۷۵۷ – ۱۷۶۱ز کلونو کې د چيروکي هنديانو پر ضد د مبارزې پر مهال، هنري ته د ډګرمن پوځي رتبې ته ترفيع ورکړل شوه.
۱۷۵۷ز لومړی کال و، چې هغه د مستعمرو مجلس ته وټاکل شو. لورنس هر کال ټاکل کېده، خو هغه هر ځل نه، هغه وخت د انقلاب ايالتي کنوانسيون د لنډ مهالي حکومت په توګه، د دې مجلس د ځای ناستي په توګه وټاکه. په ۱۷۷۳ز کال کې هغه نه و ټاکل شوی، ځکه دا کال هغه لندن ته تللی و، تر څو د خپلو زامنو د زده کړې چارې سمبالې کړي. هغه په ۱۷۶۴ او ۱۷۶۸ز کلونو کې د مستعمرې شورا ته ټاکل شوی و، خو دواړه واره يې دا وکالت رد کړ. په ۱۷۷۲ز کال کې هغه د فلاډلفيا د امريکايي فلسفي ټولنې سره يو ځای شو او له نورو غړو سره په شریکه يې پراخه لیکنې وکړې.[۵]
د امريکايي انقلاب په رانژدې کېدو سره، په لومړي سر کې لاورنس د بریتانيې له تاج سره د پخلاينې پلوی و، خو دا چې حالات خراب شول، هغه په بشپړ ډول امريکايي درېځ څخه ملاتړ کاوه. کله چې کارولينا د انقلابي حکومت په جوړولو پيل وکړ، لاورنس ولايتي کانګريس ته وټاکل شو، کوم کانګريس چې د ۱۷۷۵ز کال د جنورۍ په نهمه نېټه لومړۍ ناسته وکړه. هغه د خونديتابه د پلاوي مشر و او له جون څخه د ۱۷۷۶ز کال تر مارچ مياشتې پورې يې د همدې کانګريس لومړی مسئول و. کله چې سويلي کارولينا په بشپړ ډول خپلواک حکومت په پښو ودراوه، هغه د ۱۷۷۶ز کال له مارچ څخه د ۱۷۷۷ د جون مياشتې تر اووه وېشتمه نېټې پورې، د سويلي کارولينا د مرستيال ولسمشر په توګه دنده تر سره کړه.
د ۱۷۷۷ز کال د جنورۍ په لسمه نېټه هنري لارنس په لومړي ځل د لويې وچې کانګريس ته د استازي په توګه واستول شو. هغه په کانګريس کې تر ۱۷۸۹ز کال پورې دنده تر سره کړه. نوموړی له ۱۷۷۷ز کال د نومبر له لومړۍ نېټې څخه، د ۱۷۷۸ز کال د دسمبر تر نهمې نېټې پورې د لويې وچې د کانګريس د رئيس په توګه کار وکړ.
د ۱۷۷۹ز کال په مني کې، کانګرس نوموړی د هالنډ لپاره د خپل وزير په توګه معرفي کړ. د ۱۷۸۰يمو کلونو په لومړيو کې نوموړي په دنده پيل وکړ او په برياليتوب سره يې له جګړې څخه د هالنډ د ملاتړ په اړه مذاکرات تر سره کړل، خو د همدې کال په مني کې امسټردام ته د بېرته راستنېدو د سفر پر مهال، د بریتانيې «ويسټال« بېړۍ د «نيو فاندلنډ» په څنډو کې د «مرکري» په نوم د لويې وچې بېړۍ مخه ونيوله، په کومه کې چې هنري سفر کاوه. سره له دې چې د هغه پيغامونه په اوبو کې وغورځول شول، بریتانويانو بيا هم هغه وموندل، دوی د متحده ايالاتو او هالنډ تر منځ د يوه احتمالي تړون مسوده وموندله، چې په ۱۷۷۸ز کال کې د ويليام لي او امسټردام د بانکدار جين ډي نوفيل له خوا، په «اکس-لا-شاپل» کې چمتو شوې وه. دا چاره د دې لامل شوه چې، بریتانيا د هالنډ جمهوريت پر ضد جګړه اعلان کړي، دا جګړه د څلورمې انګليسي-هالنډي جګړې په نوم پېژندل کېږي.[۶][۷]
بریتانويانو لاورنس په خيانت تورن کړ، انګلستان ته يې بوت او د لندن په برج کې يې بندي کړ (هغه يوازينی امريکايي دی چې ياد برج کې يې بند تېر کړی). امريکايانو د هغه د بند پر ضد نيوکې وکړې. په ډګر کې ډېری نيول شوي کسان جنګي بنديان بلل کېدل، په داسې حال کې چې ډېر ځله شرايط وېروونکي و، د بنديانو تبادله او د پوسته خانې امتيازات منل شوی کار و. د بند پر مهال «ريچارډ اوسوالډ» له هغه سره مرسته کوله اوسوالډ د لاورنس د سوداګرۍ پخوانی شريک او د بانس ټاپو اصلي څښتن و، ياد ټاپو په «سيراليون» سمندر کې د مريانو د سوداګرۍ مرکز و. اوسوالډ د لاورنس په استازيتوب د بریتانيې له حکومت سره خبرې کولې. په پايله کې د ۱۷۸۱ز کال د دسمبر په يو دېرشمه نېټه، هغه د جنرال لارډ کورنواليس سره تبادله او خوشې شو او هغه د امسټرډام پر لور خپل سفر ته دوام ورکړ. هغه د امريکا د هڅو لپاره په بسپنو راټولولو کې مرسته وکړه.
د لاورنس مشر زوی ډګروال جان لاورنس په ۱۷۸۲ز کال کې د کامبي سمندر په جګړه کې ووژل شو، هغه د انقلابي جګړو وروستی قرباني و. نوموړي د جګړې لپاره د مريانو د نوم ليکنو او ازادولو څخه ملاتړ کړی و او خپل پلار ته يې وړانديز کړی و چې، له هغو څلوېښتو مريانو څخه پيل وکړي، چې په ميراث به ورته پاتې کېږي. هغه له پلار سره استدلال کړی و، چې د کورنۍ مريان ازاد کړي، خو له مخالفت سره سره بيا هم هغه خپل دوه سوه او شپېته مريان ازاد نه کړل.[۸][۹]
په ۱۷۸۲ز کال کې لاورنس د سولې د کميسار په توګه د مذاکراتو لپاره پاريس ته واستول شو، د کومو مذاکراتو په پايله کې چې د پاريس تړون رامنځ ته شو. په داسې حال کې چې نوموړي په لومړي تړون لاسلیک نه و کړی، هغه د دويم پړاو تړون په برخه کې مهمه ونډه درلوده، په کوم کې چې د هالنډ او هسپانيې اړوند مسائل حل کېدل. د مريانو په سوداګرۍ کې د لاورنس پخواني شريک ريچارډ اوسوالډ، د پاريس د خبرو پر مهال د بریتانيې له اړخه د سولې اصلي مرکچي و.کينډۍ:Inflation/fn
سرچينې
سمول- ↑ "Slavery and Justice: Report of the Brown University Steering Committee on Slavery and Justice" (PDF). Brown University. October 2006.
- ↑ . Encyclopedia.com.
- ↑ Gillespie, p.20
- ↑ Wallace, p.180
- ↑ "APS Member History".
- ↑ Tuchman
- ↑ "From George Washington to Leonard de Neufville, June 29, 1789". Founders Online. National Archives.
- ↑ Massey, Gregory D. (Winter–Spring 2003). "Slavery and Liberty in the American Revolution: John Laurens's Black Regiment Proposal". Early America. نه اخيستل شوی 2012-05-31.
- ↑ Finkelman, Paul (April 1994). "Thomas Jefferson and Antislavery: The Myth Goes On" (PDF). The Virginia Magazine of History and Biography. 102 (2): 211. نه اخيستل شوی 2011-03-14.