ملګرتيا
 دوستي يا ملګرتيا د خلکو تر منځ د متقابلې مینې اړیکه ده. [۱] ملګرتيا يوه مثبته، دوه اړخيزه او ټولنیزه اړیکه ده. ملګرتیا رسمي یا زیږون اړیکه نه ده او ترلاسه کیدی شي.
ملګرتيا د يوازېنۍ اشنايي څخه ژوره او ټينګه ده. معمولا، ملګرتیا د پېژندلو په دوام کې اود ګډو او خوندورو تجربو په تکرار سره رامينځته کيږي. د پیژندونکو سره د اړیکو په پرتله لکه د ټولګيوال، ګاونډی یا همکار سره،ملګرتيا د وګړو ترمنځ د اړيکو پياوړې بڼه ده. د ملګرتیا موضوعیتوب په اکاډمیک برخو کې مطالعه شوی لکه ارتباط، ټولنپوهنه ، ټولنیز ارواپوهنه ، انتروپولوژي او فلسفه . د ملګرتيا په اړه بېلابېل علمي نظريات وړاندې شوي، پشمول د ټولنيزې تبادلې تيوري، د مساواتو تيوري، ارتباطي جدلات ، او د ملګرتيا سټايلونه. که څه هم د ملګرتیا ډیری ډولونه شتون لري، چې ځینې یې ممکن له یو ځای څخه بل ځای توپیر ولري، د دې ډیری اړیکو لپاره ځینې ځانګړتیاوې شتون لري. په دې ځانګړتیاوو کې د یوځای کیدو غوره کول، د یو بل سره د تیر شوي وخت څخه خوند اخیستل، او د یو بل لپاره د مثبت او ملاتړي رول لوبولو توان لري. د خلکو په اړه د ترسره شویو څیړنو په ترڅ کې خلکو د ملګرتیا موخه د دوی شخصي پرمختګ ګڼلی. د څېړنې په ترڅ کې چې ترسره شوې، دې نتیجې ته ورسیده چې پنځه اصلي ځانګړتیاوې شتون لري چې دا امکان لري چې خلک یو له بل سره ملګري شي او د دوی ملګرتیا به دوام ومومي: ۱- جغرافيايي نژديتوب: تر ټولو مهم عامل چې خلک ورسره ملګري کوي، جغرافيايي نږدېوالی دی. د ارواپوهنې د ارواپوهنې د یوې تیورۍ له مخې، چې د ارواپوهنې یوه څانګه ده، خلک له هغو خلکو سره ډېره لېوالتیا لري چې دوی ورسره نږدې وي، ځکه چې دا د دوی د ژوندي پاتې کېدو احتمال زیاتوي. په دې حالت کې، دا پایله شوې چې احتمال چې یو څوک به د خپل ژوند په اوږدو کې خپل ورک شوی نیمایي ومومي په هرو دوه ملیونو کې یو دی. نو څه شی د دې لامل کیږي چې خلک واده وکړي یا اوږده ملګرتیا ولري؟ جغرافیایی نږدېوالی ترټولو مهم فکتور دی چې په ورته وخت کې خلک د یو له لاسه ورک شوي نیمایي څخه ډیر لیوالتیا لري چې هیڅکله یې ندي لیدلي. ۲- رسمي فکر: کله چې خلک یو له بل سره وویني، لومړی شی چې د دوی پام ځانته را اړوي د هغوی بڼه وه. دا معلومه شوه چې د یو کس سره د ملاقات په لومړیو 37 ثانیو کې، د هغه شخص ترټولو ذهني انځور په هغه شخص کې جوړیږي، د بیلګې په توګه، جامې، بڼه، مخ او بدن ټول د هغه شخص په ابتدايي انځور کې اغیزمن دي. سړی د دوی د خوښې وړ ګڼي. کله چې له خلکو وپوښتل شول چې دوی د موضوع په اړه څه یادوي، دوی اکثره د لومړۍ او وروستۍ ناستې یادونه وکړه. همدا رنګه، سپین خلک د سپینو خلکو سره ډیر آرام وو او تور خلک د تور خلکو سره ډیر آرام وو. 3- د شخصیت مطابقت: هغه خلک چې د شخصیت له پلوه یو بل سره ډیر ورته وي، که د انتفاضې یا اضطراب له نظره، که هغه مستحکم وي یا بې ثباته (سکون یا کیفی)، یو بل ډیر پوهیږي. د بېلګې په توګه، کله چې متفکران او انټروورټونه یو له بل سره وویني، نو انټروورټس یو بل سره خبرې کوي او فکر کوي چې دا خلک د دوی په خبرو سره د زیان رسولو اراده لري، په داسې حال کې چې د انټروورټ خاموشي د دوی د ځای څخه د وتلو نښه ګڼل کیږي. ۴- یو شان او په ورته کچه درلودل: د یوې څېړنې په ترڅ کې چې په ۴۰ زره برتانوي جوړو باندې ترسره شوې، دا په ډاګه شوه چې هغه جوړې چې د ژوند کچه یې ورته ده، د ژوند د کلونو له لحاظه ډېر دوامدار وي. د خلکو ټول شاخصونه یو اغیزناک عامل دی، د عمر، فزیکي حالت، د پوهنتون زده کړې، مالي حالت، دنده او نور د ورته والي په توګه، خلک یو بل ته نږدې وي، د دوی ترمنځ اړیکې ژورې او ښه پوهیږي. . په همدې ډول، څومره چې شخصي ګټې ورته ډېرې وي، هومره د خلکو تر منځ د جګړې احتمال کم وي. په همدې کچه پاتې کېدل یې دې ته اړ کړل چې نور خلک هم د خپلې درجې په توګه وګڼي او ځان له پوښتنې لاندې کس څخه لوړ یا ټیټ ونه ګڼي. په دې څیړنه کې، حتی ورته سیاسي تمایلات په اړیکو کې اغیزمن دي. ۵- یو له بل سره پیژندګلوي: کله چې خلک یو بل سره ډیر پیژني، د دوی د ملګرتیا احتمال ډیریږي. له همدې امله په سړک کې د یو چا سره د ملګري کیدو چانس خورا ټیټ دی. د نوم پيژندل د ملګرتيا چانس ډيروي، همدارنګه د هغه کس د کورنۍ د تير، شغل، ځانګړتياوو او د هغه شخص په معلوماتو پوهيدل د ملګرتيا چانس زياتوي. [۳]
|