ماشومانو حقونه

د ماشومانو حقونه د ماشومانو لپاره د ځانګړو بشري حقونو یوه ټولګه ده چې د ځوانانو په ملاتړ او ساتنې تمرکز کوي د ماشوم د حقونو په اړه د 1989 کنوانسیون (CRC) یو ماشوم د هغه شخص په توګه تعریفوي چې د اتلس کلنۍ عمر ته نه وي رسېدلی دی. د ماشومانو په حقونو کې د تبعیض حق، د ژوند حق، د ژوندي پاتې کېدو حق، د پرمختګ حق، د نوم لیکنې حق، له دواړو والدینو سره اړیکه، د انسان هویت او همدارنګه د فزیکي خوندیتوب لپاره اساسي اړتیاوې، خواړه، عامه پوهنه، روغتیا پالنه شامل دي. او جزايي قانون د ماشوم د عمر او ودې پر بنسټ د ماشوم د مدني حقونو مساوي ساتنه، او د نژاد، جنس ، جنسي تمایل، جندر هویت، ملي اصل، مذهب ، معلولیت ، رنګ، توکم ، یا نورو پر بنسټ له تبعیض څخه د آزادۍ ځانګړتیاوې د ماشومانو د حقونو تفسیر د ماشومانو د ظرفیت څخه د ماشومانو د ناوړه چلند پرته د فزیکي، رواني او احساساتي نظرونو تمرین کولو لپاره ادارې ته اجازه ورکوي. که څه هم هغه څه چې ناوړه ګټه پورته کوي باید په دې اړه بحث وشي.

• د ماشوم د حقونو د کنوانسیون د لومړۍ مادې له مخې، ماشوم له ۱۸ کلنۍ څخه کم عمر ټولو انسانانو ته اشاره کوي، پرته لدې چې د کورني قانون له مخې د ماشوم عمر له دې کم نه وي. (يانې ځينې هېوادونه شته چې هلته د ماشوم سن تر شپاړس کلنۍ يا اووه لس کلنۍ پورې ټاکلي شوي، هلته بيا تر شپاړس يا اووه لسو کلنو کم عمره انسان ته وايي.)

د ماشوم د حقونو کنوانسیون

په سیاسي تمایلاتو او پرېکړو کې د ماشومانو د وسیلې کارول

د ماشوم د حقونو کنوانسیون

د ماشومانو لپاره تر ټولو مهم نړیوال قانوني سند د ماشومانو د حقونو کنوانسیون دی، چې په ۱۹۸۹ کال کې تصویب شو. او د ماشومانو تر ټولو مهم حقونه په کې شامل دي، په دې سند کې د ماشومانو د حقونو په برخه کې د هیوادونو د دریځ د بیاکتنې لپاره یوه کمیټه هم جوړه شوې ده. د دې کنوانسیون تر ټولو مهمې مادې، چې د ماشومانو د حقونو د عمومي اصولو په نوم یادیږي عبارت دي له: ۲ مه ماده (د تبعیض مخنیوی)، ۳مه ماده (د ماشوم غوره ګټې)، ۶ مه ماده (د ماشوم د ژوند، بقا او پرمختګ حق.) او ۱۲ مه ماده (د ماشوم لخوا د اورېدلو حق) دی.

د ماشوم د نورو حقوقو له جملې څخه د ماشوم د ودې او بقا حق دی چې د ماشوم د ژوند له حق څخه وروسته منځ ته راځي او د ماشومانو یو له اساسي حقوقو څخه دی او پاتې حقوق په دې پورې تړلي دي. موږ کولی شو د زیږون د ثبت، ثبت او تابعیت حق چې په اوومه ماده کې ذکر شوی، یادونه وکړو. په آزاده توګه د نظر څرګندولو حق، د فکر او نظر د ازادۍ حق، په انجمنونو کې د ګډون حق، د ماشومانو د زده کړې حق، د روغتیا حق، د روغتیا حق، د کورنۍ پیوستون حق, هوساینه، ټولنیز امنیت او د ناوړه ګټه اخیستنې او جنسي استحصال څخه معافیت او په دې کنوانسیون کې د ماشومانو نور حقونه. په هرصورت، کنوانسیون په دې حقونو پورې محدود نه دی او بې شمیره قضیې پکې شاملې دي.

د ماشومانو د ناوړه ګټه اخیستنې بېلګې

1. ماشوم په ډارونکي ځایونو کې واچوئ
2. د ماشومانو له لوبو او تفریح څخه محرومول
3. ماشوم په کور کې یوازې پریږدي
4. له کور څخه شړل او د ماشوم رد کول
5. د ژاولو اجازه نه ورکول او د ماشوم احساسات کنټرولول
6. د سترګو د تماس نشتوالی او د ماشوم نه اوریدل
7. ټوکې کول او د ماشوم احساس کول
8. د ناغوښتل شوي جنسیت سره د ماشوم رد کول او ناوړه ګټه اخیستنه
9. د نورو په مخ کې ماشوم ته سپکاوی
10. د ماشوم روغتیا، تغذیه او جامو ته پام نه کول
11. د ماشوم څخه ناوړه ګټه اخیستنه او غیر معقول توقعات
12. د یو بالغ جنسي هڅولو لپاره د ماشوم کارول
13. د ماشوم له مینې او ګرمې غېږې څخه بې برخې کول
14. د ماشومانو لپاره د خوب د ګولیو ناسم استعمال
15. د ماشومانو په شتون کې د کورنۍ شخړې
16. د ماشومانو په شتون کې د الکول او مخدره توکو کارول
17. د ماشوم وهل او فزیکي سزا ورکول

اړوندې پوښتنې

• د ماشوم کار
• د کار او کوڅو ماشومانو د ملاتړ شبکه
• د ماشومانو د کار پر ضد نړیواله ورځ

سرچینې

د ماشومانو د حقونو کنوانسیون شل کلن شو

• «متن پیمان‌نامه حقوق کودک به بیش از ۶۰ زبان». وبگاه یونیسف. بایگانی‌شده از اصلی در ۲۵ فوریه ۲۰۱۱.<span class="mw-reference-text" id="mw-reference-text-cite_note-3">.mw-parser-output cite.citation{font-style:inherit}.mw-parser-output q{quotes:"\"""\"""'""'"}.mw-parser-output code.cs1-code{color:inherit;background:inherit;border:inherit;padding:inherit}.mw-parser-output .cs1-lock-free a{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/65/Lock-green.svg/9px-Lock-green.svg.png")no-repeat;background-position:right .1em center;padding-right:1em;padding-left:0}.mw-parser-output .cs1-lock-limited a,.mw-parser-output .cs1-lock-registration a{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d6/Lock-gray-alt-2.svg/9px-Lock-gray-alt-2.svg.png")no-repeat;background-position:right .1em center;padding-right:1em;padding-left:0}.mw-parser-output .cs1-lock-subscription a{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/aa/Lock-red-alt-2.svg/9px-Lock-red-alt-2.svg.png")no-repeat;background-position:right .1em center;padding-right:1em;padding-left:0}.mw-parser-output div[dir=ltr] .cs1-lock-free a,.mw-parser-output div[dir=ltr] .cs1-lock-subscription a,.mw-parser-output div[dir=ltr] .cs1-lock-limited a,.mw-parser-output div[dir=ltr] .cs1-lock-registration a{background-position:left .1em center;padding-left:1em;padding-right:0}.mw-parser-output .cs1-subscription,.mw-parser-output .cs1-registration{color:#555}.mw-parser-output .cs1-subscription span,.mw-parser-output .cs1-registration span{border-bottom:1px dotted;cursor:help}.mw-parser-output .cs1-hidden-error{display:none;font-size:100%}.mw-parser-output .cs1-visible-error{font-size:100%}.mw-parser-output .cs1-subscription,.mw-parser-output .cs1-registration,.mw-parser-output .cs1-format{font-size:95%}.mw-parser-output .cs1-kern-left,.mw-parser-output .cs1-kern-wl-left{padding-left:0.2em}.mw-parser-output .cs1-kern-right,.mw-parser-output .cs1-kern-wl-right{padding-right:0.2em}</span>