صاع هغه پیمانه ده چې جمع يې اصواع دی، دا پيمانه په پېرودلو او پلورلو کې د اندازه کولو لپاره کارول کیږي.

د صاع انځور

بل نوم

سمول

د صاع بل نوم مختوم دی، علت یې دا دی چې والیانو پرې یوه نرم مهر لګولی وي چې کم نشي. [۱]

د صاع استعمال شرعي

سمول

صاع او مد د رسول الله (ص) په دوره کې د اندازه کولو بنسټیز واحدونه وو.

  • صاع په مختلفو احکامو کې د حمام د اوبو د معيار په توګه تعريف شوې ده او په صدقه فطر کې د هغې مقدار پرې اتفاق دی. محمد (صلی الله علیه وسلم) به په یوه صاع غسل کاوه او د صدقه فطر اندازه به یې په ځینو شیانو نیم صاع او په ځینو باندې یو صاع ټاکله.
  • د مدينې د دود له مخې په يوه صاع کې څلور مدونه وو، چې دا شرعي اندازه بلل کېده او له همدې امله د مدينې مدينه مدينه النبي بلل کېږي. اوسنی وزن 3.180 کیلوګرامه [۲] .

د فقهاوو اختلاف

سمول

د امام ابوحنيفه رحمه الله په وينا يوه صاع اته رتله ده. او دا صاع بغدادي نومیږي.

  • صاع د درهمو له لحاظه ۱۰۴۰ درهمه ، د معتقل له لحاظه ۷۲۰، د مد له لحاظه ۴ مساوي او د استر په لحاظ ۱۱۸ درهمه ده. [۳]

د اختلاف لامل

سمول

كه په صاع او مد كې فرق نه وي، نو د ټولو مهمو ارزښتونو توپير به هم له منځه ولاړ شي

  • د فقهاوو له نظره صاع په دوه ډوله دي.
  • دوهم صاع د عراق له خلکو څخه دى چې صاع حجاجي يا قفس حجاجى او صاع بغدادي نومېږي.
  • صاع حجازي د صاع بغدادي څخه لنډ دی.
  • یو صاع د بغدادي د 8 رتله ده [۴] او دوه سوه او اویا 270 د توله [۵] 80 توله زوړ دی یو صاع د 4 کیلو ګرامو څخه کم دی [۶]

زید بن ثابت په لومړۍ پیړۍ کې د مسلمانانو لپاره دا لومړنی معیار تعریف کړ، او وروسته د شرعي غوښتنو معیارونه تقریبا د دې سره مطابقت درلود. تر کومه ځایه چې د سوداګرۍ مسله مطرح ده، د صاع او خټو اندازه په هر ښار او سیمه کې توپیر درلود، د پخوانیو اندازو له مخې، یو صاع د چارماد یا پنځه پونډو سره برابر و او یو پونډ د دولسو اونس سره مساوي اعلان شو. تر ۲۳۴ تولو پورې [۷]

سرچينې

سمول
  1. موسوعہ فقہیہ ،جلد38 صفحہ 326، وزارت اوقاف کویت، اسلامک فقہ اکیڈمی انڈیا
  2. قاموس الفقہ، جلدچہارم، صفحہ 216، خالد سیف اللہ رحمانی، زمزم پبلشر کراچی۔2007ء
  3. جواہر الفقہ، جلد سوم ،صفحہ391، مفتی محمد شفیع ،مکتبہ دار العلوم کراچی
  4. فتاوی امجدیہ، ج1، ص 384
  5. فتاوی رضویہ، ج10،ص296
  6. رفیق الحرمین،ص228، محمد الیاس قادری، مکتبہ المدینہ، کراچی
  7. اردو دائرہ معارف اسلامیہ جلد 12صفحہ 20 دانش گاہ پنجاب لاہور