ويکيپېډيا

ساندرا ډی و کونور

ساندرا دی و کونور چې د ۱۹۳۰ ز کال د مارچ پر ۲۶ مه نېټه زېږېدلې ده، يوه امريکايۍ تقاعد سروې حقوقي وکيله او سياستواله ده، چې له ۱۹۸۱ څخه تر ۲۰۰۶ ز کال پورې يې د متحده ايالتونو د سترې محکمې د لومړنۍ ښخينه مرستيال قاضۍ په توګه خدمت وکړ. هغه لومړنۍ نومانده او په پای کې لومړنۍ ښځه وه، چې يادې دندې ته ومنل شوه. نوموړې چې د ولسمشر رونالډ ريګن “Ronald Reagan” له لورې نومانده شوې وه، د ريهنکويست محکمې “Rehnquist Court” او د روبرټس محکمې “Roberts Court” د لومړيو څو مياشتو لپاره تاوېدونکې رايه “Swing Vote” [هغه رايه چې په ټاکنو کې د يو شمېر نوماندانو په ګټه ګڼل کېږي] ګڼل کېده. [۷]

ساندرا ډی و کونور
ساندرا ډی و کونور
د شخص مالومات
پيدايښت
مړینه
د مړینې لامل عقل زوال [۶]  ويکيډاټا کې (P509) ځانګړنې بدلې کړئ
تابعیت د امریکا متحده ایالات   ويکيډاټا کې (P27) ځانګړنې بدلې کړئ
رکنیت د امریکا د هنرونو او پوهنې اکاډمي   ويکيډاټا کې (P463) ځانګړنې بدلې کړئ
عملي ژوند
کار/مسلک
کاروونکي ژبه
جايزې
 فلاډلفیا لبرټی میډل   ويکيډاټا کې (P166) ځانګړنې بدلې کړئ
لاسليک
ساندرا ډی و کونور
وېبپاڼه
ربط=انٹرنیٹ مووی ڈیٹابیس مخ پر IMDB مخونو  ويکيډاټا کې (P345) ځانګړنې بدلې کړئ
  ويکيډاټا کې (P935) ځانګړنې بدلې کړئ
سمول کينډۍ لاسوند وګورئ

نوموړې په محکمه کې د خدمت له دورې څخه مخکې په اريزونا کې يوه قاضۍ او لوړ پوړې ټاکل شوې چارواکې وه، چې د اريزونا په سنا جرګه کې يې د جمهوري غوښتونکې مشرې په توګه د دولتي سنا د لومړنۍ ښځينه مشرې په توګه خدمت کاوه. محکمې ته په نوم ليکنې سره د سنا له لورې د ټولو غړو په خوښه تاييد شوه. نوموړې د ۲۰۰۵ ز کال د جولای پر ۱ مه نېټه د يو ځايناستي په تاييد سره د اغېزناک تقاعد په موخه خپله اراده څرګنده کړه. سمويل اليتو “Samuel Alito” د ۲۰۰۵ زکال په اکتوبر کې د هغې د څوکۍ نيولو په موخه نوماند شوی و او د ۲۰۰۶ ز کال د جنوري پر ۳۱ مه نېټه محکمې سره يو ځای شو. [۸][۹]

و کونور په پرله پسې دول ډېر ځله د محکمې د محافظه کارې ډلې پلوي وکړه. نوموړې زياتره وختونه هغه همغږي نظريات وليکل، چې د ډېره کيو له لورې واک ته د رسېدلو په موخه وو. په مهمو حالتونو يا قضيو کې د هغې زياتره نظريات (Grutter v. Bollinger) او (Hamdi v. Rumsfeld) رانغاړي. نوموړې په يوه برخه کې په “Bush v. Gore" کې د څو قاضيانو د استيناف محکمې له لورې د ورکول شوي حکم “per curiam” ډيره کی يا اکثريت نظر هم وليکه او په (Planned Parenthood v. Casey) کې د مخکښې نظريې له درې ګډو ليکوالانو څخه وه.

محکمه کې د خپلې دندې پر مهال يې ځينو خپرونو د نړۍ تر ټولو ځواکمنو ښخو په منځ کې ډلبندي کړه. د محکمې له پرېښودلو څخه وروسته د ويليم او ماري کالج College of William and Mary” د رئيسې په توګه د هنري کسينجر “Henry Kissinger” ځايناستې شوه. و کونور ته د ۲۰۰۹ ز کال د اګسټ پر ۱۲ مه نېټه د ولسمشر بارک اوباما له لورې د خپلواکۍ ولسمشريز انعام “Presidential Medal of Freedom” ورکړل شو. [۱۰][۱۱][۱۲]

د ژوند لومړي وختونه او زده کړې

سمول

ساندرا ډی د تکزاس په ايل پاسو “’El Paso, Texas” کې زېږېدلې ده، چې د شپون هاري الفرد ډی “Harry Alfred Day” او اډا مای “Ada Mae” يعنې وېلکې (Wilkey) لور ده. نوموړې د اريزونا ډنکېن “Duncan, Arizona” ته نږدې د څارويو په ۱۹۸۰۰۰ جريبه ورشو کې لويه شوه. ورشو له نږدې پاخه سړک څخه نهه ميله لرې پروت و. د ساندرا تر اوه کلنۍ پورې يې کورنۍ روانې اوبه او برېښنا نه درلوده. نوموړې د يوې پېغلې په توګه ۲۲ قطر لرونکی ټوپک درلود، چې صحرايي لېوان او سوې يې ورسره ويشتلی شوې. و کونور له dashboard څخه له ليدنې سره سم د موټر چلول زده کړل او د پنچر ټاير بدلول يې هم بايد په خپله زده کړی وی. ساندرا يوه خور او يو ورور درلود، چې له هغې څخه کشران او په ترتيب سره اته کلن او لس کلن وو. خور يې ان ډی “Ann Day” نومېده، چې د اريزونا په مقننه قوه کې يې خدمت وکړ. نوموړې څه موده وروسته له خپل ورور ايچ الن ډی “H. Alan day” سره په ګډه يې د (تنبله بي: د امريکا د لويديځ کې د څاريو په يو ورشو کې لوييدل: Lazy B: Growing up on a Cattle Ranch in the American West (2002)) په نوم کتاب وليکه، چې په ورشو کې د هغې د ماشومتوب د ازمايښتونو يا تجربو په اړه و. ډی د خپل ښوونځي د ډېری دورې لپاره له خپلې مورنۍ نيا سره په ايل پاسو “El Paso” کې ژوند وکړ او د نجونو لپاره په راډفورډ ښوونځي “Radford School for Grils” کې يې ګډون وکړ، چې شخصي ښوونځی و. د کورنۍ د څارويو ورشو له هر ښوونځي څخه خورا لرې وه، که څه هم ډی د رخصيتو او اوړي لپاره بېرته ورشو ته راستنېدلی شوه. نوموړې د خپل اتم ټولګي کال هم په ورشو کې ژوند کولو او ۳۲ ميله لرې ښوونځي ته په بس چلولو سره تېر کړ. هغه به ۱۹۴۶ ز کال د ايل پاسو په اسټن عالي ښوونځي “Austin High School” کې د خپل ټولګې شپږم نمره فارغه شوه. [۱۳][۱۴][۱۵][۱۶][۱۷][۱۸][۱۹]

هغه مهال چې ساندرا ۱۶ کلنه وه، په ستنفورد پوهنتون کې شامله شوه. نوموړې په ۱۹۵۰ ز کال د اقتصاد برخه کې د لېسانس بري ليک په تر لاسه کولو سره “magna cum laude” [لاتيني وياړ نوم دی] فارغه شوه. په ۱۹۵۲ ز کال کې يې د قانون برخه کې درجې يا سند لپاره د سټنفورد د قانون ښوونځي “Stanford Law School” کې زده کړو ته دوام ورکړ. هلته يې د سټفورډ د قانون کتنې “Stanford law Review” [] کې د خپل مشر مدير او د سترې محکمې د راتلونکي قاضي القضات ويليم ريهنکويسټ “Willilam Rehnquist” تر مشرۍ لاندې خدمت وکړ. ډی او ريهنکوېسټ په ۱۹۵۰ ز کال ملګري شول. که څه هم د دواړو تر منځ اړيکه مخکې له هغې پای ته ورسېده، چې ريهنکوېسټ له نوموړې څخه مخکې فارغ او واشنګټن دي سي ته لاړه؛ مګر په ۱۹۵۱ ز کال يې ډی ته ليک وليکه او د واده وړانديز يې ورته وکړ. ساندار ډی د هغه وړانديز ونه مانه، چې دا يې په سټنفورډ کې د اوسېدنې پر مهال د واده څلورم وړانديز و، چې د ريهنکوېسټ په ګډون يې له بېلابېلو خلکو څخه تر لاسه کړ. ډی د رخچينې ترتيب “Order of the Coif” وه، چې د يادې درجې له مخې نوموړې د خپل ټولګي په لس غوره يا پورته سلنه زده کوونکو کې وه. وکونور په ۲۰۰۸ ز کال کې د ويليم او ماري پوهنځي له لورې د “Phi Beta Kappa” په نوم د متحده ايالتونو د لرغونې پوهنيزې افتخاري ټولنې افتخاري غړې هم ګرځېدلې وه. [۲۰][۲۱][۲۲][۲۳]

لومړنی مسلک او واده

سمول

هغه مهال چې ډی د سټنفورډ د حقوقو ښوونځي “Stanford Law School” کې د وروستي کال زده کوونکې وه، له درېيم جان جی و کونور “John Jay O’Connor III”  سره يې ملګرتيا پيل کړه، چې له هغې څخه يو کال وروسته و. د ساندرا ډی له فراغت څخه شپږ مياشتې وروسته د ۱۹۵۲ ز کال د ډسمبر پر ۲۰ نېټه دواړو د خبلې کورنۍ په ورشو کې واده وکړ. [۲۴][۲۵][۲۶]

د حقوقو له ښوونځي څخه له فراغت وروسته وکونور د خپل جنډر له امله د وکيلې په توګه په سختۍ سره د اداينې دنده موندله. نوموړې د کاليفورنيا په سان ماټيو کې د ولسوالۍ د مرستيال وکيلې په توګه وروسته له هغې دنده ومونده، چې وړانديز يې وکړ چې له تنخوا او دفتر پرته يې به له منشي سره به ګډ دفتر کې کار کوي. له څو مياشتو څخه وروسته يې د حقوقي څېړنې د تر سره کولو او يادښتونو د ليکلو له امله د لږ معاش په اخېستلو پيل وکړ. نوموړې د “San Mateo County” سيمې يا ولسوالۍ له حقوقي وکيل لويس ډيماټټيس “Louis Dematteis” او د ولسوالۍ له مرستيال حقوقي وکيل کيت سورينسين “Keith Sorensen” سره کار وکړ. [۲۷][۲۸][۲۹]

کله يې چې خاوند چمتو شو، وکونور د فوځ د زېرمه وال ځواکونو لپاره د ملکي وکيلې په توګه د خدمت کولو په موخه له هغه سره يو ځای المان کې د کار کولو پرېکړه وکړه. دوی مخکې له دې چې بېرته متحده ايالتونو ته راشي، د درې کالونو لپاره المان کې پاتې شول. په بېرته راستنېدلو سره د اريزونا په “Maricopa County” نومې سيمه کې د خپلې کورنۍ پيلولو په موخه واوسېدل. دوی درې ماشومان درلودل: سکاټ (۱۹۵۸ کې وزېږېد)، برين (۱۹۶۰ز کال کې) او جی په ۱۹۶۲ زکال کې زېږېدلی و. د برين له زوکړې څخه وروسته ساندرا ډی وکونور د حقوقو برخه کې له کار کولو څخه پينځه کالونه دمه وکړه. [۳۰][۳۱]

نوموړې د ماريکوپا سيمې د ځوان جمهوري غوښتونو “Maricopa County Young Republicans” غوندې بېلابېلو سياسي ادارو کې په خپله خوښه (رضاکار) خدمت وکړ او په ۱۹۶۴ ز کال کې يې د اريزونا د سناتور باري ايم ګولډواټر “Barry M. Goldwater” لپاره په ولسمشريزو مبارزو کې خدمت وکړ. [۳۲][۳۳]

وکونور له ۱۹۶۵ څخه تر ۱۹۶۹ ز کال پورې د اريزونا د مرستيال لوی څارنوالې په توګه خدمت وکړ. د اريزونا والي په ۱۹۶۹ ز کال کې وکونور د اريزونا سنا جرګه کې د يو بست ډکولو په موخه وټاکله. نوموړې د ياد بست لپاره هلې ځلې وکړې او د راتلونکي کال لپاره د څوکۍ لپاره يې ټاکنې وګټلې. په ۱۹۷۳ ز کال کې هغه لومړنۍ ښځه شوه، چې د اريزونا يا د بل هر ايالت د ډيره کي مشرې په توګه خدمت کوي. ساندرا د يوې پوه (ماهرې) مناظره کوونکې او منځنۍ نظريې لرونکې په توګه نامتووالی تر لاسه کړ. له دوه بشپړ دورو خدمت کولو څخه وروسته يې د سنا مجلس د پرېښودلو پرېکړه وکړه. [۳۴][۳۵]

وکونور په ۱۹۷۴ ز کال کې د ماريکوپا سيمې سترې محکمې “Maricopa County Superior Court” لپاره وټاکل شوه، چې له ۱۹۷۵ څخه تر ۱۹۷۹ ز کال پورې يې خدمت وکړ. دا هغه مهال و، چې نوموړې د اريزونا د استيناف دولتي محکمې “Arizona State Court of Appeals” لپاره وړ ګڼل شوې وه. ساندرا د لومړي لښ يا فرقې د استيناف محکمه کې د ۱۹۸۱ زکال تر هغه وخته پورې خدمت وکړ، چې د ولسمشر رونالډ ريګن له لورې سترې محکمې ته وټاکل شوه. [۳۶][۳۷]

سرچينې

سمول
  1. ↑ پیوستون : 119502976  — د نشر نېټه: ۹ اپرېل ۲۰۱۴ — منښتلیک: Creative Commons CC0 License
  2. ↑ SNAC ARK ID: https://snaccooperative.org/ark:/99166/w6668jgp — subject named as: Sandra Day O'Connor — د نشر نېټه: ۹ اکتوبر ۲۰۱۷
  3. ↑ subject named as: Sandra Day O'Connor — FemBio ID: https://www.fembio.org/biographie.php/frau/frauendatenbank?fem_id=20972 — د نشر نېټه: ۹ اکتوبر ۲۰۱۷
  4. ↑ GeneaStar person ID: https://www.geneastar.org/genealogie/?refcelebrite=days0 — subject named as: Sandra Day O'connor
  5. ↑ Munzinger person ID: https://www.munzinger.de/search/go/document.jsp?id=00000016585 — subject named as: Sandra O'Connor — د نشر نېټه: ۹ اکتوبر ۲۰۱۷
  6. ↑ ۶٫۰ ۶٫۱ https://www.infobae.com/america/agencias/2023/12/01/fallece-sandra-day-oconnor-la-primera-mujer-jueza-del-tribunal-supremo-de-eeuu/
  7. ↑ Weisman, Steven R. (July 7, 1981). "Reagan Nominating Woman, an Arizona Appeals Judge, to Serve on Supreme Court". The New York Times. Archived from the original on October 11, 2000. نه اخيستل شوی September 10, 2009.
  8. ↑ "O'Connor, Sandra Day". Federal Judicial Center. Archived from the original on March 6, 2004. نه اخيستل شوی March 21, 2006.
  9. ↑ Stevenson, R. W. (July 1, 2005). "O'Connor, First Woman Supreme Court Justice, Resigns After 24 Years". The New York Times. Archived from the original on May 1, 2011. نه اخيستل شوی September 10, 2005.
  10. ↑ McCaslin, John (November 7, 2001). "Power Women". McCaslin's Beltway Beat. Washington, D.C.: Townhall.com. Archived from the original on April 29, 2011. نه اخيستل شوی June 15, 2009. ... Ladies' Home Journal, ... ranks the 30 Most Powerful Women based on cultural clout, financial impact, achievement, visibility, influence, intellect, political know-how and staying power. Sen. Hillary Rodham Clinton ranks 5th on the list behind Miss Winfrey, Supreme Court Justice Sandra Day O'Connor, Martha Stewart and Barbara Walters
  11. ↑ "The World's Most Powerful Women". Forbes. August 20, 2004. Archived from the original on March 15, 2009. نه اخيستل شوی March 4, 2009.
  12. ↑ "Presidential Medal of Freedom". www.cbsnews.com (په انګليسي). Archived from the original on April 9, 2016. نه اخيستل شوی February 11, 2021.
  13. ↑ See "Sandra Day O'Connor". Oyez. Archived from the original on March 17, 2007. نه اخيستل شوی June 27, 2017.
  14. ↑ "Book Discussion on Sisters in Lawکينډۍ:-" Presenter: Linda Hirshman, author. Politics and Prose Bookstore. BookTV, Washington. September 3, 2015. 13 minutes in. Retrieved September 12, 2015 C-Span website Archived March 5, 2016, at the Wayback Machine.
  15. ↑ Heilpern, John (April 2013). "Sandra Day O'Connor on Growing Up with Guns and Her Views on Assault Weapons". The Hive (په انګليسي). Archived from the original on September 23, 2016. نه اخيستل شوی August 24, 2017.
  16. ↑ Kamen, Al; Williams, Marjorie (June 11, 1989). "How Sandra Day O'Connor became the most powerful woman in 1980s America". The Washington Post. Archived from the original on March 30, 2016. نه اخيستل شوی October 29, 2017.
  17. ↑ Staff, News 4 Tucson. "Former Pima County Supervisor Ann Day dies at the age of 77". Archived from the original on May 9, 2016. نه اخيستل شوی May 8, 2016.
  18. ↑ Washington Valdez, Diana (July 2, 2005). "Hometown stars – Sandra Day O'Connor". El Paso Times. Archived from the original on April 25, 2010. نه اخيستل شوی December 19, 2010.
  19. ↑ Scanlon, Michael (May 13, 1987). "Radford's most famous alumna drops in for a talk". El Paso Times (په انګليسي). Archived from the original on November 8, 2021. نه اخيستل شوی January 8, 2020.
  20. ↑ Thomas, Evan (2019). First: Sandra Day O'Connor. New York: Random House. ISBN 978-0399589287.
  21. ↑ "Transcript: O'Connor on Fox". Fox News Channel. July 1, 2005. Archived from the original on May 23, 2007. نه اخيستل شوی December 18, 2006.
  22. ↑ Cool, Kevin (January 1, 2006). "Front and Center". Stanford Alumni Magazine. Stanford University. Archived from the original on May 3, 2013. نه اخيستل شوی June 4, 2018.
  23. ↑ Biskupic, Joan. Sandra Day O'Connor: How the First Woman on the Supreme Court became its most influential justice. New York: Harper Collins, 2005.
  24. ↑ "Sandra Day O'Connor's Peninsula Ties". San Mateo Daily Journal (په انګليسي). Archived from the original on June 7, 2019. نه اخيستل شوی June 4, 2018.
  25. ↑ Thomas, Evan (2019). First: Sandra Day O'Connor. New York: Random House. ISBN 978-0399589287.
  26. ↑ Heilpern, John (April 2013). "Sandra Day O'Connor on Growing Up with Guns and Her Views on Assault Weapons". The Hive (په انګليسي). Archived from the original on September 23, 2016. نه اخيستل شوی August 24, 2017.
  27. ↑ Haag, Matt (October 23, 2018). "Sandra Day O'Connor, First Woman on Supreme Court, Reveals Dementia Diagnosis". The New York Times (په انګليسي). Archived from the original on October 25, 2018. نه اخيستل شوی October 26, 2018.
  28. ↑ "'Out Of Order' At The Court: O'Connor On Being The First Female Justice". Fresh Air. March 5, 2013. Archived from the original on March 6, 2013. نه اخيستل شوی March 5, 2013.
  29. ↑ "Sandra Day O'Connor's Peninsula Ties". San Mateo Daily Journal (په انګليسي). Archived from the original on June 7, 2019. نه اخيستل شوی June 4, 2018.
  30. ↑ Baughman, J. (Ed.). (2001). O'Connor, Sandra Day 1930–. American Decades, 9. September 21, 2016.
  31. ↑ "John J. O'Connor III, 79; husband of Supreme Court justice". The Washington Post. November 12, 2009. Archived from the original on September 13, 2014. نه اخيستل شوی October 4, 2012.
  32. ↑ Phelps, S. (Ed.). (2002). O'Connor, Sandra Day (1930– ). World of Criminal Justice, September 20, 2016.
  33. ↑ Kamen, Al; Williams, Marjorie (June 11, 1989). "How Sandra Day O'Connor became the most powerful woman in 1980s America". The Washington Post. Archived from the original on March 30, 2016. نه اخيستل شوی October 29, 2017.
  34. ↑ "LAPR – State Library of Arizona". apps.azlibrary.gov. Archived from the original on May 10, 2017. نه اخيستل شوی March 31, 2017.
  35. ↑ Williams, Marjorie; Williams, Marjorie (March 29, 2016). "How Sandra Day O'Connor became the most powerful woman in 1980s America". The Washington Post (په انګليسي). ISSN 0190-8286. Archived from the original on March 30, 2016. نه اخيستل شوی March 31, 2017.
  36. ↑ "General Election Canvass, 1974, p. 5" (PDF). Arizona Secretary of State. Archived from the original (PDF) on December 21, 2016. نه اخيستل شوی February 25, 2016.
  37. ↑ "Sandra D. O'Connor". www.azcourts.gov (په انګليسي). Archived from the original on December 30, 2016. نه اخيستل شوی March 31, 2017.
"https://ps.wikipedia.org/w/index.php?title=ساندرا_ډی_و_کونور&oldid=282031" نه اخيستل شوی