رابرټ انټون ویلسن

رابرټ انټون ویلسن (د زېږون پر مهال یې نوم رابرټ اډوارډ ویلسون و؛ زوکړه د ۱۹۳۲ز کال د جنوري ۱۸ مه—مړینه د ۲۰۰۷ز کال د جنوري ۱۱ مه) یو امریکایی لیکوال، فیوچریسټ او ځان-بللی اګنوسټیک عارف (د هغې فلسفې لاروی چې وایي د خدای شتون، الهیت او ماورأ الطبیعت په یقیني ډول د پېژندلو وړ نه دي یا نه پېژندل کېږي) و. ویلسن چې په ډیسکارډیانیزم کې د اپیسکاپس، پادري او سینټ په توګه پېژندل کېده، د ډیسکارډیانیزم (نزاع پالنې) په خپرولو کې یې د خپلو لیکنو او مرکو له لارې مرسته وکړه.

رابرټ انټون ویلسن
رابرټ انټون ویلسن
د شخص مالومات
پيدايښت	۱۸ جنوري ۱۹۳۲
مړینه
تابعیت	د امریکا متحده ایالات
عملي ژوند
کار/مسلک
کاروونکي ژبه	امریکايي انګرېزي ،  انګرېزي ژبه
وېبپاڼه
وېبپاڼه	د تاييدولو سرچينه
	مخ پر IMDB باندې

ویلسن خپل آثار د "د ډېرو موډلونو سره چې د بېلګو یا نقشو په توګه پېژندل کېږي او یو موډل یې هم رښتینی نه وي، نړۍ ته د یوه نوي لید لپاره، د مشروطو ټولنو د منحلولو هڅې" په توګه توصیف کړي وو. د هغه موخه "د عمومي اګنوستیزم (هغه فلسفه ده چې وایي د خدای شتون، الهیت او ماورأ الطبعیت په یقیني ډول د پېژندلو وړ نه دي یا نه پېژندل کېږي) سره د خلکو اشنا کول وو، نه یوازې د خدای په اړه اګنوستیزم بلکې د هرڅه په اړه اګنوستیزم یا لا ادريت پالنه."

د علمي تخیلي ناولونو په لیکلو سربېره، ویلسن همدارنګه په د فراحسي ادراک، روحي بلاواسطه اړیکو، مېتافزیک، ماورء الطبیعي تجربو، د دسیسې په تیورۍ، جنسي اړیکو، مخدره توکو او هغه څه چې وېلسن "د کوانټم ارواپوهنه" بللې ده، غیر تخیلي، کتابونه لیکلي دي.

وېلسن د ژورنالېزم په برخه کې، بیا په ځانګړې توګه د پلې بای مجلې د چلوونکي په توګه، د ۱۹۷۰یمې زېږدیزې لسیزې په نیمایي کې د کلتور ضد یوې څېرې په توګه راظاهر شو، چې د خپل یو همکار ټیموتي لېري، او همدارنګه د ټېرنس مکېنا سره د پرتلې وړ و.

د ژوند لومړني وختونه

رابرټ اډوارډ وېلسن د نیویارک په بروکلین کې، په مېتودیست روغتون کې زیږېدلی دی، د ژوند لومړني کلونه یې په فلټبوش کې تېر کړي دي، او په څلور یا ۵ کلنۍ کې له خپلې کورنۍ سره د ټیټې منځنۍ طبقې ګېریتسن ساحل ته کډه شوی دی، چېر ته چې یاده کورنۍ تر هغې پورې واوسېده چې د نوموړي په  دیارلس کلنۍ کې یې د رېج خلیج ته چې د منځنۍ طبقې یو پایدار ګاونډ و، نقل مکان وکړ. هغه په ماشومتوب کې له پولیو ناروغۍ څخه ځورېد، او د کېني مېتود په واسطه یې معموله اغېزناکه درملنه (چې د الېزابېت کېني په واسطه ایجاد شوې وه) ومونده، کومه چې امریکایي طبي اتحادیې په هغه وخت کې رد کړې وه. د پولیو اغېزه د وېلسن د ژوند په اوږدو کې پر ځای پاتې شوه، چې زیاتره وخت به یې د غضلاتو د شخۍ کوچینۍ نښې ښکاره کولی او هغه یې اړ کړی و چې کله کله تر ۲۰۰۰ز کال پورې یوه امسا وکاروي، چې له هغه وروسته یې د پولیو-وروسته سندروم لویې حملې تجربه کړې چې تر مړینې یې ورسره ملې وې.

نوموړی مخکې له هغې چې د بروکلین په انتخابي تخنیکي ښوونځي کې داخله واخلي، د کاتولیک د ژبو د دستور ښوونځیو ته ولاړ. ویلسن چې په "بروکلین تېک" کې له کاتولیک اغېز څخه ووت، د غربي فلسفي دود، ادبي عصریت ( په ځانګړې توګه د ازرا پونډ او جېمز جویس)، او ورسره د نوښتګرو تاریخ لیکونکو لکه چارلېس اې. بریډ، د اولاف سټاپلډون، رابرټ اې هاینلاین او تیودور ستورګیو د اثارو په شمول) د علمي تخیلي ژانر او د الفرېډ کورزیبسکي د عمومي سېنماټیک د کثیر الرشتوي تیورۍ مینه وال شو. هغه به وروسته په یاد راوړل او ویل به یې چې کورنۍ مې د دغې دورې په بهیر کې د کساد په پرتله "په ډېره ښه بڼه ژوند کاوه... داسې ژوند چې ما به دا تصور کاوه چې زه په پایی کې یو شتمن ایرلنډی (lace-curtain Irish) یم. "

په ۱۹۵۰ز کال کې د وېلسن په فراغت پسې متصل، هغه په یوه لړۍ متوالي دندو کې ( د امبولانس د چلوونکي، انجنیرۍ د مشاور، پلورونکي او روغتیا پال په ګډون) وګمارل شو او کله یې چې په خپلو اضافي وختونو کې لیکنې کولې زیات شمېر فیلسوفانو ته او په کلتوري چارو کې (د بیباپ، ارواپوهنیز تحلیل، بېرټرانډ روسېل، کارل جنګ، وېلیام ریچ، لیون تروتسکي، او عین رانډ ته څوک چه هغه وروسته رد کړ) ور جذب شو. هغه د بروکلین په پوليتخنیک انستېتیوت کې له ۱۹۵۲ز کال څخه تر ۱۹۵۷ز کال پورې د برق انجنیري او ریاضیات ولوستل او د نیویارک په پوهنتون کې یې له ۱۹۵۷ز کال څخه تر ۱۹۵۸ز کال پورې د انګلیسي ژبې زده کړې وکړي اما هغه پورتنۍ هېڅ یوې موسسې څخه د فراغت سند ترلاسه نشوی کړای.

ویلسن د نږدې یوې لسیزې لپاره د چرسو څکولو وروسته، د لومړي ځل لپاره د ۱۹۶۱ز کال د ډسمبر په ۲۸مه د اوهایو په یلو سپرنګز کې مسکالین تجربه کړل. ویلسن د ۱۹۵۰مې زېږدیزې لسیزې په وروستیو کې د یو ازاد خبریال او د اعلاناتو د کاپي رایټر په توګه کار پیل کړ. هغه د خپلو لیکنو لپار د خپل مورني نیکه نوم، انټون، واخیست او کله یې چې ستر امریکایي ناول ولیکه له خپل ځان سره یې وویل چې د اډوارډ نوم به هم حفظ کوي. هغه وروسته ومونده چې "رابرټ انټون ویلسن" په یو تثبیت شوي هویت بدل شوی دی.

هغه په ۱۹۶۲ز کال کې د اوهایو څخه خپرېدونکې د د اوهایو د ژوند لپاره د ښوونځي په نامه د متوازن ژوند مجلې ګډ مشرتابه ته ادامه ورکړه او مخکې له دې چې له د پلې بای مجلې د مرستیال چلوونکي دریځ خپلولو ته ولاړ شي، چېرته یې چې  له ۱۹۶۵ز کال څخه تر ۱۹۷۱ز کال پورې خدمت وکړ، د لږ وخت لپاره د رالف ګازینبرګ د درۍ میاشتنۍ، حقیقت،د مرستیال چلوونکي په توګه نیویارک ته راستون شو. د ویلسن له قوله، پلې بای مجلې ماته له هرې بلې هغې مجلې څخه چې ما کار ورسره کړی و زیات معاش راکاوه، او هېڅکله یې فکر نه کاوه چې زه به یو تابع کس کېږم او خپله روح به پلورم. ما د سویې د سترواکۍ د دورې له کلونو څخه خوند واخیست. ما یوازځې هغه وخت استعفا ورکړه چې ۴۰ کلنۍ ته ورسېدم او داسې احساس مې وکړ چې که زه د پوره وخت لپاره د لیکنې هلې ځلې ونکړم نو په پای کې نشم کولی چې له ځان سره مې ژوند وکړم. ویلسن د رابرټ شای په دوامداره مرسته د پلې بای د مجلې د  هغو لیکونو د برخې چې د پلې بای د  فلسفي سرلیکنې په ستون کې ورته ځوابونه چمتو کېدل، سر دبیري کوله. د دغې مودې په بهیر کې، په ریالېست مجله کې د الن واټس په لمسون په هغه د ټیموتي لېري او ریچارډ اپرت کاستالیايي بنیاد چې  د نیویار که مېلبروک کې مستقر و، تر پوښښ لاندې ونیو، په دې توګه یې له وېلیام اس. بوروګس او الن ګینسبرګ سره ډېره مهمه ملګرتیا جوړه کړه او په ۱۹۶۵ز کال کې یې د نیویارک په ازاد پوهنتون کې د انارشېست او ګډو همکاریو سیاست تدریس کړ.

هغه خپل لېسانس، ماستري (۱۹۷۸ز کال) او دکتورا (۱۹۸۱ز کال) له پایدیا پوهنتون څخه چې یوه غیر معتبره تحصیلي موسسه وه او له هماغه وخت راهیسې بنده شوې ده، په اروا پوهنه کې تر لاسه کړل. ویلسن خپل پایلیک دوه ځلي کار کړ او په ۱۹۸۳ز کال کې یې د تیتان د ظهور (Prometheus Rising) په توګه خپور کړ.

ویلسن له ازادې لیکوالې او شاعرې ارلېن رایلي سره په ۱۹۵۸ز کال کې واده وکړ. هغوی څلور ماشومان لرل، چې له هغې جملې څخه کرېسټینا وېلسن پېیرسن او پتریکیا لونا ویلسن وو. لونا په ۱۵۹۷۶ز کال کې کله یې چې عمر ۱۵ کاله و، د یوې ښکاره غلا په ترڅ کې په هغه پلورنځي کې چې دې کار پکې کاوه، تر مرګه پورې وهل ټکول شوې وه، او لومړۍ هغه څوک بلل کېږي چې مغز یې د خلیج د ساحې د کریونیک (د جسد د کنګل کولو اړوند پوهنې) د ټولنې (Bay Area Cryonics Society) له خوا وساتل شو. ارلېن رایلي ویلسن د ۱۹۹۹ز کال د مې په ۲۲مه د مغزي سکتو د یوې لړۍ د تجربه کولو په پایله کې مړه شوه.

د روڼ اندي! درۍ ګوني اثار

د ویلسن د ۳۵ کتابونو او زیات شمېر نورو اثارو په منځ کې، ښایي د هغه تر ټولو غوره-پېژندل شوي کتابونه کلاسیکه دیني لړۍ اېلومناټوس! ( روڼ اندي!) درۍ ګوني اثار (The Illuminatus! Trilogy ) (۱۹۷۵ز کال) پاتې شوي دي کوم یې چې له ښاغلي شي سره په ګډه تالیف کړي دي. نوموړي درۍ کتابونه ـــــ سترګه په هِرم کې، طلایي مڼه، او لېویاتان، چې د پارانویدونو لپاره د یوې ښاپېرۍ د کیسې په توګه یې تبلیغ کېده، ډېر ژر د یو واحد جلد په توګه خپاره شول ــــ د نورو زیات شمېر مقالو، غیبي کیسو او د هغو هنري سبک چې مفهوم په سمبولونو او نښو افاده کوي او همدارنګه د تاریخ، د ۱۶۰مې لسیزې د کلتور ضد اثارو، د مخفي ټولنو، د لیکوال اچ. پي. لوکرافټ او د لیکوال او د رمز او جادو پال الیسټر کراولي په اړه د ډټا، او له دسیسو سره په تړاو د امریکایي کوږ اندۍ او د دسیسو د تیوریو تر منځ په طنز امېز او فلسفي ډول وڅېړل شول. د دې کتاب موخه د ذهن د دسیسه کارانه چوکاټ مسخره کول وو. 

ویلسن او شي هغه وخت چې د پلې بای مجلې د انجمن د چلوونکو په توګه کار کاوه له هغو لیکونو څخه چې یادې مجلې ته یې لېږلي وو زیات شمېر عجیب مواد راوایستل. یادو کتابونو اصلي معلومات له تخیلي افسانو سره ترکیب کړي دي تر څو لوستونکی په هغه څه کې ښکېل کړي چې ویلسن "د موجوداتو ګوریلایي پوهنه" بلله، کومې ته چې هغه په اېلومناټوس! کې ښکاره ډول د ماینډفک عملیاتو (Operation Mindfuck) په توګه اشاره کړې ده. یادو درۍ ګونو کتابونو همدارنګه د ازادۍ غوښتنې او انارشېستي بدیهي حقیقتونو د یوې مجموعې یادونه کړې ده چې د سلین د قوانینو (له هاګبارډ سلین سره په تړاو، څوک چې په ایلومیناټوس کې یو شخصیت دی، نومول شوي دي)، یاد قوانین هغه اصول دي چې ویلسن ورته په خپلو نورو لیکنو کې څو څو ځله بیا کتنه کړې ده.