خبرې اترې:ملا محمد عمر
ملا عبد السلام ضعیف
په اسلام اباد کې د افغانستان پخوانی سفیر
بسم الله الرحمن الرحیم
سمولمشرملاصاحب زه له هغه وخته پېژنم چې هغه د جهاد په دوران کې د مرحوم حفیظ الله اخندزاده صاحب په جبهه کې یو عادې مجاهدو، داسي مجاهد چې دمرحوم ملا نیک محمد اخند سره چې د روسانو په مستقیم برید کې یې سر د تنه جلا سو یو ځای او دوی دواړه جهادې ملګرې و، د نوموړي جهادي کارنامې د پنجوايې او میوند ډیرو پخوانیو مجاهدینو ته معلومیدې.
ملا نیک محمداخند د ارزګان ولایت د دهراوت ولسوالۍ اوسیدونکی و، ډیر متواضع، ارام ، خاموش او د لوی زړه لرونکی انسان و، هغه کله کله په یواځې ځان سره د روسانو د سرو لښکرو په وړاندې جګړه او عملیات کول، په یو وخت کې به یې درې ډوله سلا له ځان سره عملیاتو ته وړله، او په یواځي ځان به یې د روسانو او کمونسټانو سره داسي جګړه کوله لکه د یوې لويې جبهي جنګ ، د ده سره په عملیاتو کې ډیر لږ کسان شریکېدل، ځکه چې دهغه سره عملیاتو ته تګ داسي و لکه فدای حمله کول، او دا ډول جګړې ته زړه ښه کول یقيني ګران کار دی.
محترم مشر ملا صاحب یو له هغو کسانو څخه و چې د ملا نیک محمد اخند سره به یې يو ځای په ډیرو عملیاتو کې برخه اخسته.
مرحوم ملا صاحب درې ځله زما تر قوماندې لاندې د روسانو په وړاندې په عملیاتو کې برخه اخستي او څو ځلې په ګډو عملیاتو کې موږ يو ځای د افرادو په توګه له روسانو او د هغوی پلویانو کمونسټانو سره جګړه کړې ، وروسته د طالبانو په وخت کې زه د مرحوم ملا صاحب عسکر سوم او په دې سره افتخار کوم.
مرحوم ملا صاحب د ډیرې زیاتې حوصلې او پوره اطاعت څښتن و، لوی جرئت یې درلودی، نورو مجاهدینو ته یې به يې لوړ مورال ورکاو، د جګړې په میدان کې چې به هر طرف ته هغه مرحوم سنګر ونیو، دهغه طرف څخه به سړی پوره ډاډه و، هيڅکله یې وارخطایې نه درلوده او نه یې دښمن ته سنګر پري ايښی دی.
محترم مشر ملا صاحب د جهاد په وخت کې د طالبانو او د هغوی سره نږدې نورو جبهاتو د مجاهدینو په منځ کې ډیر محبت درلودی، د هغه جرئت، اخلاق او صداقت هر ملګری دیته لیواله کاو چې د هغه سره انډیوالي او ملګري وکړي،
محترم مشر ملا صاحب چې کله د ځينې موضوعاتو پر سر د حفیظ الله اخندزاده له جبهې څخه ولاړی، خپلو ملګرو مجبوره کړ چې د مجاهدینو یوه وړه دلګۍ جوړه کړي، هغه دکندهار – هرات دسړک غاړې سره د سنګحصار سېمه د اډي په نامه کلي کې یو کوچنی اوطاق (د مجاهدینو ټولی) جوړ کړ، د اطاق مصارف به یې دخپلو مجاهدو ملګرو دامامتونو د زیرو (له کلي څخه د ډوډۍ راټولول) او زکاتونو د پیسو څخه پوره کاو، تر څو يې وروسته خپل د مجاهدینو کوچنی ګروپ (ټولی) د حرکت انقلاب اسلامي تنظیم سره رسمي کړ، خدای سته چې ښه چڼل سوې او با احساسه ملګرې یې درلودل، چې ملابرادر، غازي، ملا عبد السلام، یارانه او نور…
د مرحوم مشر ملاصاحب یوه سترګه په سنګحصار کې د جهاد په وروستي وخت کې د عملیاتو پر مهال دالوتکو د بمبارد له کبله شهیده سوه، د ده سره یو ځای په هم هغه ورځ مرحوم ملا نجیب الله اخند هم زخمي سو، ملاصاحب مرحوم په همهغه زخمي حالت کې د پاشمول په عملیاتو کې برخه واخسته، یوه ورځ یې هم استراحت ونه کړ.
د ډنډ ولسوالۍ په تیموریانو سېمه کې مرحوم مشر ملاصاحب د روسانو اوه ۷ ټانګونه په داسي حال کې په راکټ وویشتل چې په نوبت به د روسانو ټانګونه د مجاهدینو د سنګرونو پر لور د جګړې له پاره را مخکې کيدل، په هغه جګړه کې مرحوم مشر ملا صاحب او مرحوم ملا عبید الله اخند چې بیا د ملي دفاع وزارت وزیر سو، مجاهدینو ته يې نجات ورکړ، د روسانو مجهزه قوه یي د پوره شکست سره مخ کړه، مرحوم حاجې ملا عبید الله اخند داخرني ټانګ د ويشتلو سره يو وخت کې سخت زخمي سو.
مرحوم ملا صاحب یو د هغو مجاهدینو څخه و چې په کندهار کې یي په زړه ورتوب شهرت درلود، په کندهار کې یو شمیر مجاهدین و چې د زړورتوب له کبله ډیر مهشور و، چې اوس هغه ټول شهیدان سوې، د مرحوم مشر ملا صاحب په شمول دغه کسان لکه شهید ملا خواص اخند، مرحوم ملا محمد اخند، مرحوم ملا فدا محمد اخند، مرحوم ملا معاذ الله اخند، مرحوم ملا نیک محمد اخند، مرحوم ملا بور جان اخند، مرحوم طالب جان، مرحوم ملا عبید الله اخند، شهید ملا رحمت الله او ځينې نور…
د مجاهدینو تر بریالیتوب وروسته مرحوم مشر ملا صاحب خپل اطاق په مدرسه بدل کړ، دیني درسونو ته یې مخه کړ، خپله يې هم دینې درسونه ویل او هم يې ملګري مکلف کړي وه چې درسونه ووايې، له دې سره سره يې د کلي کوچنیو ماشومانو ته هم دینې درسونه ویل، ،تر څو حالت دیته ورسیدی چې خلکو ملا صاحب په دې مجبوره کړ چې د خلکو ته د ظالمانو او نامسؤله وسلوالو د نجات له پاره د یوه سپيڅلي غورځنګ (دطالبانو اسلامي تحریک) رهبري په غاړه واخلي.
د مرحوم ملا محمد عمر مجاهد د مشرتابه انتخاب
سمولمحترم ملا صاحب خپله ځان مشرتوب یا امارت ته نه دی انتخاب کړی، نه هم د قوم پر بنیاد، نه د تعلیم د سویې د اوچتوالی له کبله، نه د مالداري او شتمني له کبله او نه هم د نظامي او بل قوت له کبله هغه مشر سوی ، د هغه د مشرتابه د انتخاب معیار یواځي ښه او پاکه جهادي سابقه، د قومیت او قوم پرستي څخه پاکوالی، د هغه پاکې، رښتنولي او لویه تقوی وه، او دا ټول د هغه هغه خواص و چې د جهاد په جریان کې مجاهدینو تجربه کړی وه، او هغه د همدې درانه مسؤلیت له پاره وړ او مناسب کس وبلل سو، د مرحوم ملا صاحب انتخاب د ډیرو خت او زیاتو سلا او مشورو وروسته رامنځ ته سو، ځينو قومندانانو کوشش کاو چې انتخاب بل لور ته واړوي، دغو قومندانو له انتخاب مخکې او وروسته پوره تلاښ وکړ چې مشرتوب بل لورته واړوي، ولي د مجاهدینو د بې کچې مينې چې له مرحوم ملا صاحب سره یې درلودله، دوی ونه توانېدل.
د مرحوم ملا محمد عمر مجاهد درانه خواص
سمولتر ټولو لوی صفت د مشر ملا صاحب دا و چې شریعت یې د ټول ژوند،کړنلارو او کارونو معیار ټاکلی و، هره فیصله او موضوع چې به ورته ورسېده، تر هر څه لومړی به یې د شریعت په رڼا کې پریکړه او عمل کاو، هغه پریکړه او مسئله چې د شریعت موافق به وه، هغه به یې عملي کوله ، اوکه به د شریعت خلاف وه هغه به یې سمدستي ردوله.
دوېم : دهغه د ټول پرسونل او کارکوونکو انتخاب د تقوی او یا هم د لیاقت پر بنیاد وو، تر هغه ځایه چې د ده علم ورته رسیدلای وای تقوی لرونکې او یا هم لایق کسان يې ګمارل، که څه هم ډیرو خلکو ته به دا معیار د سوال خبره وه.
درېم: لکه څنګه چې عمر نومیدی همداسي هغه د حضرت عمر (رض) غوندي د پوره صداقت خوی درلود، نه یې چاته دوکه ورکوله او نه خپله تر پایه د چا له خوا څخه دوکه سو. او دښمنانو د دوستۍ او دښمنۍ په دواړو حالتو کې پوره کوشش وکړ چې هغه ته دوکه ورکړي، ولي ونه توانېدل.
څلورم: هغه رښتونی او پاک انسان و، هیڅ نوعه اخلاقي او لساني کمزورتیا یې نه درلودله ، هغه دروغ ویل نه خوښول، او نه يې له چا سره چل او دوکه خوښېدله، نه یې بې ځایه او بې مانا خبرې کولې او نه یې بې ځایه وخت تیراوه.
پنځم: هغه د غریبو او ساده خلکو سره مینه درلودله، د یتیمانو او معیوبو خلکو د حال څخه یې ځان خبراوه، پخپل ځاني او کورني ژوند کې ساده او هم یې ساده ژوند ته ترجیح ورکوله
شپږم: هغه د بل چا خبره په ډیرو سړو مغزو او پوره حوصله سره اوریدله، بیا يې د هو یا نه جواب مقابل لوري ته ورکاو، په خبرو کې یې د چا سره ډیره مشاجره نه کوله، په وعده باندې یې وفا کوله، دخولې او زړه خبره یې هر وخت یوه وه. د متین عزم څښتن و، په هر کار کې به یې پریکنده عمل کاو.
اوم: د ښو او متدینو خلکو سره یې زیاته مینه کوله، دعلماء کرامو احترام به یې کاو، د هغوی خبرو او مشورو ته به يې ځانګړي پاملرنه کوله
تر کومه ځایه چې زه مرحوم ملاصاحب پېژنم، د یوه مؤمن مسلمان په توګه دهغه په حق کې دخدای پر وړاندې په لاندې څو شیانو شاهدي ورکوم:
اول: د الله جل جلاله سره د هغه په اخلاص او رښتنولي باندې. هغه خپل ځان هر وخت دخدای جل جلاله شریعت ته تسلیم کړی و، د دین د شرایعو او د دین دعلماء کرامو عزت یې کاو د الله جل جلاله کتاب قران کریم یې دځان او ملت له پاره دستور او قانون ګرځولی و، ټولو ملګرو ته یې د خیر توصیه کوله.
دوېم: هغه د هر ډول قومي او منطقوي تعصباتو څخه پاک انسان و، د هر چا سره یې معامله په تقوی باندې وه.
درېم : هغه د هیچا پر وړاندي، درواغجن، دوکه باز او خاین نه و.
څلورم: هغه پاک نفس او پاک لمن انسان و.
پنځم : د هغه دوستي اودښمني په شخصي تعصب نه، بلکي د خدای جل جلاله د دین او شریعت پر بنیاد وه.
شپږم: هغه خپله مباشر ظالم نه و، او نه یې بل چا ته په ظلم سره امر کاو، نه یې د ظالم دفاع کوله.
د هغه ټینګ عزم
سمولکوم وخت چې امریکایانو پر افغانستان د برید تکل کړی و، په سېمه کې د امریکا په مرسته او لمسون سیمېز مخالفتونه او تحرکات زیات سوې و، ګاونډي هيوادونه هم د وخت او موقع څخه د پوره استفادې په فکر کې و، د امریکايې استخباراتو پر له پسي وفدونو به د پاکستان او ایران د پټو اجنسیو سره لیدنې کتنې کولي، او معلومات به يې یو بل سره تبادله کول، د همدې مجلسونو ځينې معلومات به د مرحوم ملاصاحب پوري هم رسیدل، هم د سیاسي معاملو خبره کیدله او هم د زور او جنګ خبره ګرمه وه، متاسفانه چې کله هم صادق قاصد د ستونزې د حل لارې د لټولو له پاره ونه موندل سو، تر څو سالم او د فاصلو د کموالي پېغام د طرفینو تر منځ تبادله کړي، تر دې چې د امریکا له خوا د حملې او جګړې خبره د شک څخه یقین ته ورسیده، له مطبوعاتي ډګر څخه عملا نظامي برخورد ته خبره ورسیده.
که څه هم حالت ډیر ترینګلی سو، ساحه پر طالبانو تنګه سوه، تصامیم یقیني سول، بیا هم مرحوم ملا صاحب خپله حوصله د لاسه ورنه کړه، د خپل عزم څخه په شا نه سو او نه یې هم هیڅ ډول معاملې ته سر ټیټ کړ، خپله يې هم د مقاومت لاره غوره کړه او خپلو اتباعو ته یي هم د مقاومت توصیه کوله، تر دې چې دده دغه لوی عزم او په افغاني غیرت توکل ډیر لوی تغیرات هم راوستل.
د هغه مرحوم وفات او له دي فاني دنیا څخه د تل له پاره کوچېدل
سمولدا به د نړۍ په تاریخ کې ډیر شاذ او نادر واقعات وي چې د داسي لویو چلنجونو او نړیوالو څارګرو ادارو په موجودیت کې دي داسي یو انسان چې پرته له الله ج بله هیڅ اسره ونه لري، داسي یو انسان چې د غلیمانو له پاره تر ټولو لومړی مطلوب وي، داسي یو انسان چې پنځه ویشت ملیونه امریکايې ډالر یې پر سر باندې جایزه ايښودل سوې وي، یواځي دا نه چې هغه ژوند وکړي بلکې د مقاومت دومره لوی قوي صف هم په متحده توګه رهبري کړي، او تر دیارلسو کلونو پوري دا مبارزه جاري وساتي.
موږ په اوسني تاریخ کې د عراق او ليبیا دوه رئیسان ولیدل چې د مقاومت وروسته د لږ وخت له پاره هم ونه توانیدل چې ځانونه وساتي او یا هم مقاومت وکړای سي.
د مرحوم ملا صاحب کوچېدل د ابو ذر غفاري رضي الله عنه غوندې هم نه وه ، هغه په خپل دیارلس کلن مقاومت کې نه د وطن څخه وتلی او نه یې د خپلو دوستانو او قریبانو حتی دخپلو ازواجو او اولادونو سره ملاقات سوی دی، په داسي حال کې یې له دنیا څخه سترګې پټې کړي چې نه د هغه د صحت درملنه وسوه، نه چا ورسره د مرګ په وخت کې څه ډول چې لازم و خواخوږې کولای سوای، نه چا د هغه سره د اخري سلګۍ په وخت کې چې د مظلومیت سترګي ور اوړي تلقين ورکړ، او نه هم چا ورته تسلي ورکړه.
ابي ذر غفاري رضي الله تعالی عنه که څه هم یوازي سا ورکړه خو د هغه میرمن او لور یې د مرګ په وخت او صحابه کرام یې د تدفین او تکفین په وخت کې حاضر و، ملا صاحب مرحوم چې دنړۍ د د جالي قوت په وړاندې يې د مقاومت ږغ پورته کړی و، د ډیر مظلوميت، پرديسۍ، تنهایې، مایوسي او محرومیت په وخت کې يې خپله مبارکه روح د مرګ داعي ته وسپارله، انا لله وانا الیه راجعون، نه چا ورسره غمرازي وکړه، نه یې څوک تکفین او تدفین ته حاضر سوه، الله دي جنة الفردوس ورته نصیب کړي. آمين
د هغه د ټینګ عزم نتیجه
سمولډیر خلک به وې چې د هغه سره به دښمني ولري، د هغه د نوم له یادولو سره به حساسیت ولري ، دلته څو ډوله تضادونه وجود لري، ډیری تربګنۍ هم تیري سوی دي، د هیواد د اشغال اړوند هم د تعاون او تردید موضوع شتون لری، د نه تعرف او نه علم ، دا ډول شخصي تعصباتو لړۍ هم ګرمه ده، له هم دې امله ده چې ځينې کسان به ما پر دې لیکنه هم ګرم وبولي، نیوکې او اعتراضونه به راباندي وکړي. زما جواب به سر له اوسه هم داوي چې له مرحوم ملاصاحب سره زما مینه او محبت د هغه په رښتنولي او حقانیت باندې و او وې به. کیدای سي زه تر ډیرو هغو خلکو مرحوم ملاصاحب ښه پېژنم چې دده سره نږدي اوسیدلي وي، کار یې ورسره کړی وي، زما تعرف تر هغه هم وړاندې وه، ماد ډیر غربت او سختي په وخت کې د هغه سره ملګرتیا کړی وه، هغه مې په سختو حالاتو کې تجربه کړی و، د همهغه وخت څخه مې پیژانده، د هغه په انتخاب کې مې خاص د الله جل جلاله د رضا او د وطن د نجات له امله ډیره هڅه هم کړی وه، بل دا چې که کوم معترض وي ، لومړی دي خپل په ګریوان کې سر ټيټ کې، د خپل ځان سره دي خپل قضاوت وکړي، چې دکومې لارې پلوی دی، او د بل سره یې دښمني یا تضاد پر څه دی.
لکه څنګه چې ما وړاندې ذکر کړه، د ده دپاک او قوي عزم په نتیجه کې هغه الله پاک د ظاهري او ښکاره ذلت څخه وساتی ، الله پاک هغه په ژوندون د خپلو دښمنانو په لاس ورنه کړ، نه یې هم د دښمنانو د ملګرو په لاس ژوندی ورکړ، سمه ده چې شهادت ډیر لوړ مقام دی، خو د دښمنانو پر وسایلو خدای جل جلاله هغه ته مرګ هم ور نه کړ، نه یې د دښمنانو زړونه ورباندې یخ کړل، او مرحوم ملا صاحب تر اخیرې سلګۍ پوري د دښمنانو شومو اهدافو ته ښه راغلاست هم و نه وایه.
دا چې کلیدي او مهمې رسنۍ د امريکا او د هغوی د متحدینو په مالي لګښت متکې ده، د هغوی د اهدافو له پاره کار کوې، په ډیر تکرار سره د سپین څخه تور او د تور څخه سپین جوړوي، ګرانه به وې چې د داسي دروند شخصیت کوم چې دنړیوال ښکیلاک پر وړاندې یې سرټيټ نه کړ د هغه د شخصیت حق دې په ځای پاته سي، ولي زه مطمئن یم چې ناپېلی تاریخ به د هغه د درانه شخصیت حرمت وساتي.
اوس چې هغه هسته وکوچېدله ډیر مهم او لوی سوال دادی چې ده دغه ناخوالي د کوم هدف له پاره تیري کړي؟ ولي يې دیارلس کاله دخپل ژوند خواږه ملګري یواځي پری ایښي و؟ ولي يې د داسي غربت او تنهايي مرګ ته ځان سپارلی و؟ دا هر څه يې د یو لوی اسلامی او شرعي هدف له پاره پر ځان منلي و، د یوه لوی کور ( افغانستان) دبچ کولو له پاره و، د یوه لوی پیغور (دښمن ته د خپل ځان یا مسلمان تسلېمول) څخه د ځان او خلکو ساتلو له پاره و، او د مسلمانانو د تیر تاریخ د ژوندي کولو، ساتلو او جوړولو له پاره، او داسي نور….
اوس چې دهغه دنده په بریالتوب سره پای ته ورسیده، د ساحل لمن ته رسیدلی و ، تر ډیره هغه په خپله دنده کې بریالی اوکامیاب پاته سو، هدف ته په میړانه ورسیدی، د استبدادې، چلباز، چالاکه او شیطاني دښمن پر وړاندې نه سر ټیټی تسلیم او نه یې تر پایه تنزل وکړ.
د نړۍ شیطاني نیواکګرو او د هغوی متحلفینو او خادمانو به د مرحوم ملاصاحب په مرګ سره خوشالي کړي وې، په ذم ویلو سره به یې ژبې ستړي سوې وي، ډیرو محبینو به یې د شریرو د شر له ویرې په سکوت اکتفاء کړې وې، خو په حقیقت کې هغه د تاریخ یوه ځلانده میړنۍ څیره وه، الله جل جلاله دي ورته مغفرت وکړي.
د محترم امیر المؤمنین رحمه الله تر وفات وروسته یو څو د خواخوږۍ توصیې:
سمولدا چې امیر المؤمنین رحمه الله خپله دنده په بریالیتوب سره پای ته ورسوله او د رحلت داعي ته يې لبیک ووایه نور د هغه مسؤلیت د ده ورسره بشپړ سو، الله پاک دې د اخرت دغه لوی سفر وهغه ته روښانه او اسانه کړي، دهغه د دې رحلت سره اوس نو دښمنانو ته یو لوی فرصت په لاس ورغی، منافقانو ته د نفاق زمینه برابره سوه، رقیبانو ته د انتقام اخیستو دروازه خلاصه سوه، او ځان غوښتونکو او شخصیت پرستانو ته د خیانت چانس پیدا سو، لنډه دا چې هرې بلا سر را پورته کړی، او د فتنو دروازې خلاصې سوې.
په داسي وخت کې دوستانو مخلصو، په ځانګړي توګه مسؤولیت لرونکو کسانو ته څه په کار دي:
لومړی: هر ډول اختلافاتو ته د پای ټکی اېښودل او په دغه اور اوبه تویول.
دوېم: هر کار کې مشوره کول او د خپلو ملګرو د نظرونو احترام او درناوی کول.
درېم : په ملګرو حسن الظن کول او د هر ډول تخریب ، افترا، او تورونو څخه ځانونه ساتل.
څلورم: د خود خواهی، جاه طلبۍ او تکبر څخه ځانونه ليري کول.
پنځم: د قوم، سیمې، او ژبې په نومونو د مرداریو، بدبویو او تعصباتو څخه تېښته کول.
شپږم: د صف د یووالي له پاره هرې قربانۍ ته تیاریدل او په دې لاره کې تحمل ، زغم او تواضع کول.
اووم: باید دې ته د ټولو پام وي چې په دې وخت کې به دښمنان او منافقین د نفاق اچولو له پاره ډیري تیزي منډي پېل کړي او هر مهم سړي ته به د خواخوږي او دوست په نامه ځانونه ور نږدې کوي، د همدوی د دامونو څخه ذهنونه او مغزونه خوندي ساتل.
اتم: د هر ډول مشکل او ستونزو دحل له پاره باید د خپلو افغاني علماء کرامو او بانفوذو اشخاصو څخه استفاده وشي او د دوی په منځګړيتوب سره ستونزې حل شي، ځکه افغانان زموږ د ټولنې په درد او درمل ښه پوهیږي، د ستونزو تشخیص ښه کولای شې، او ښه نسخه هم ورته موندلای سي.
نهم : اصلاحي اختلاف او یا هم اختلاف نظر ته په اهمیت سره کتل ضروري ده، تر څو د قناعت لاره وموندل سي، کنه نو د کوچنیو اختلافونو څخه هر وخت لویې ستونزې جوړیدلای سي، البته که توجه ورته ونه سي.
هره ټولنه یا مقاومت چې دیوه فکر او هدف له پاره متعهد وي هیڅ کله نه خرابیږي، په دې شرط چې یوازې فکر او هدف ورته مهم وي ، نه شخص او اشخاص، ځکه شخص د فکر په تړاو ارزښت لري او بس، او که په دغه ټولنه کې شخص یا اشخاصو تر فکر زیات ارزښت وموندی هغه وخت به ټولنه دخرابۍ خوا ته روانیږي ، که داسي اثار ولیدل سي باید مخه یې بیرته د فکر یا فکري محتوی سره سم ونیول سي، ځکه هر کله چې شخص یا اشخاصو ته تر مفکورې اهمیت ورکول سي هغه یا هغوی به ضرور فکر یا فکره د خپلو منافعو یا اغراضو قرباني کوي، لکه څنګه چې د شخص عمر لنډ دی نو همدومره به د هغه فکرې / فکر عمر هم لنډوي، ځکه چې دده د شخصیت دا ډیر اهمیت به د فکرې یا فکر اهمیت تر خپل سیوري لاندې راولي او داسي مثالونه اوس په دنیا کې خورا ډیر دي، او بېساري ناخوالې یې هم راولاړي کړي دي، د یوې فکرې ټولنې له پاره متعهد شخص یوازي د فکرې سمبول په توګه کارول کیږي، نه د هغه شخص د اهمیت په توګه، او دا شخص باید هیڅ کله هم دومره مهم نه سي چې دی یا نور خلک فکر وکړي چې دا وړۍ بې له ده نه شړۍ کیږي. که خبره همداسي سوه بیا نو د هغه د بې ځایه کیدو او بېلارې کیدو سره ټول ارمانونه خاورې کیږي، هیڅ وخت باید یوه فکرې ټولنه دشخص یا اشخاصو تر وجود پوري محدوده نه وې ، او نه هم دهغوی د خواهشاتو قرباني سي.
زما په نظر په دغه مهم او اساس وخت کې اختلاف ته لمن وهل، یا د اختلاف اصل ته وده ورکول، داسي مانا لري لکه خپل د سنګر ملګرې چې د دښمن طرفته يې مخه وې او د حراست یا مقاومت په حال کې وي، دښمن یي هم تيښتې ته اړ کړی وي، خو د شا له خوا يې خپل ملګری پرې حمله وکړي او په څټ کې يې پر برچه ووهي، په دې کار سره به دښمن دوې ګټې لاسته راوړي، یو دا چې دشکست مخه به يې ونیول سې او بل دا چې په ده پسې تعقیبونکی دښمن به په خپله له منځه ولاړ سي.
هیڅ یوه ټولنه که څه هم وړه وې تر هغه پورې له منځه نه ځي تر څو چې خپلې پولې ( د پښتو پوندې) په خپله ونه وهي، او له خپل دننه څخه ونه وهل سي، همدا وهل اختلاف او د یوه او بل د پښوو هل دي، هيڅ حکومت له منځه نه ځي تر څو چې له خپل منځه تخریب نه سي، هیڅ مقاومت نه سي ختمېدلای تر څو چې په خپلو ملګرو باندې یې باور ختم نه سي.
او که مسؤل شخص او یا اشخاص داختلاف د ورکولو له پاره، د صف د توحید له پاره یا د قدرت په تمه، یا د قدرت څخه د لیري کیدو د قربانۍ په خاطر تقصیر کوې نو الله جل جلاله به یې دعزت پر ځای خامخا د ذلت سره لاس او ګریوان کړي، او د دنیا او اخرت دروند مسؤلیت به یې هم په ذمه باندې پاته سي.
د منځ خبرې وړونکي ، غوړمال او حقیقت منحرف کونکي ته دې الله جل جلاله هدایت وکړې، دوی هم باید د هغه خدایه څخه وبیریږي چې سبا ته ورتلونکې دي، دبل له پاره او د کومې تمې په خاطر دي ددې لوی صف د وېشلو سبب نه کیږي.
دا ځکه چې د صف توحید ساتل د سولې او امنیت له پاره خورا مهم او د هرې فیصلې ضمانت کولای سي، موږ د افغاني قضیې ژوندي شاهدان یو چې د صف تفرق مو ګټلي ګټې د لاس څخه وایستي او ناخوالي يي تر اوسه هم ګالو، د ټولو افغانانو په اختلاف کې په ځانګړي توګه د طالبانو په اختلاف کې د دین او وطن د دښمنانو ګټې او زموږ د ټولنې تباهي نغښتي ده.
الله جل جلاله دي ټول افغانان په دې باندې متحد کې چې د اختلافاتو پر خلاف سره یو شي، او د نفاق جنازه په مهارت سره د خپل ټاټوبي څخه وباسي.
د خپلواک او ازاد هیواد په هېله
ملا عبد السلام ضعیف
2همه برخه
سمولمولوي عبدالهادي (مجاهد)
د دين او سياست بيلتون په اسلام کې ځای نه لري:
سمولد اسلام مبارک دين د(دين) او (سياست) تر منځ بيلتون نه مني. د اسلام دين د الله تعالی له لوري د انسانانو په ټولو مادي او معنوي چارو کې د لارښوونې لپاره راغلی دی، او پيغمبر صلی الله عليه وسلّم همدغه کار په خپل مبارک ژوند کې عملي کړی دی.
په اسلام کې دا عقيده او تصور (دخيل) او (پردی) دی چې د دين (روحاني) او (معنوي) تمثيل دې يو جهت کوي، او د سياست، نظام او دټولنې چارې دې بل جهت سمبالوي، بلکې دا دواړه د يوه قيادت کار او سره نه بېلېدونکې وظيفې دي، ځکه خو پيغمبر صلی الله عليه وسلّم او تر هغه مبارک وروسته راشدين خلفاء هم د مسلمانانو د (دولت) او (نظام) مشران ول، او هم د هغوئ ديني لارښوونکي او (د مسجد امامان).
د اسلام په سياسي تاريخ کې چې کله هم اسلامي ټولنه په سياسي لحاظ له (مسجد او محرابه) رهبري شوې ده مسلمانان په قوت، سرلوړۍ او فتوحاتو کې اوسېدلي دي، خو چې کله هم د سياسي قيادت چارې د (مسجد او محراب) پر ځای د (ماڼيو) او (خېلونو) له لوري ترسره شوي نو په حتمي ډول مسلمانان د قوت او فتوحاتو پر ځای له ذلتونو، انحرافاتو، خپلمنځي جګړو اويا هم د دولتونو او نظامونو له سقوط سره مخ شوي دي.
د دين او دسياست د بېلتون نظريه چې په غربي اصطلاح (سيکولريزم) هم ورته ويل کېږي د (کليسا) د منحرف دين په خلاف د اروپا د (الحاد) د بغاوت زېږنده ده. دغې نظريې که له يوې خوا اروپايان د کليسا داستبداد په خلاف ودرول نو له بلې خوا اروپايي مستعمرينو اسلامي نړۍ ته د دې نظريې په راصادرولو په مليونونو مسلمانان هم د اسلامي شريعت له حاکميته محروم کړل.
د دين او سياست دبېلتون نظريې له اسلامي نړۍ څه واخيستل؟
د عثماني خلافت په آخرو وختونو کې ــ دسلطان عبدالحميد خان له شخص او ځينو ملګرو په استثناءــچې کله د نظام او پوځي قيادت چارې د داسېسياسي او پوځي مسؤولينو لاسته ورولوېدې چې د (سيکولر) غرب له نظرياتو متأثر شوي وو نو په اسلامي نړۍ کې يې هم د دغې اروپايي (کفري نظريي) خپرېدو ته لاره هواره کړه، چې په نتيجه کې يې دشريعت حاکميت او د خلافت نظام له منځه لاړ، اسلامي نړۍ اروپايي دولتونو اشغال کړه، او په پای کې په ټوله اسلامي نړۍ کې داسې غرب پلوي سياسي نظامونه منځته راغلل چې د شريعت د حاکميت د مخنيوي او د دين او د سياست په بېلولو کې ټول سره شريک ول.
پر اسلامي نړۍ غرب پلوو مسلطو نظامونو نه يوازې دا چې په اسلامي نړۍ کې د شريعت د عملي کېدلو مخه ونيوله، بلکې دلته يې پر مسلمانو ولسونو د شوروي د (کمو نيزم)، د غرب د (فاشيست ليبراليزم)، د امريکا د (پراګماتيزم) او (صليبيت) او د معاصرې اروپا د سياسي منافقت (ماکياوليزم) د ټولو جناياتو تمرينونه وکړل، د اسلامي نړۍ د هېوادونو استقلاليت يې له منځه يووړ، او دغه هېوانه يې ټول په سیاسي، نظامي، اقتصادي، فرهنګي او اجتماعي لحاظ په روسانو، اروپايانو او امريکايانوپورې وتړل.
افغانستان ته سيکولريزم چا راووړ؟
سمولد دين او دسياست د بېلتون له (فتنې) څخه افغانستان هم په امان کې پاتې نه شو، او داول ځل لپاره د دغه پردی فکر او نظام تيوري (محمود طرزي) چې له (سيکولر کماليزم) او اروپايي نظرياتو څخه متأثره وو راوارده کړه، او بيا امان الله خان په افغانستان کې د زور، زندان، فکري ارعاب او استبدادي حکومت په زور د غې پردۍ نظريېد عملي کولو هڅې شروع کړې.
د محمود طرزي ــ چې غربيان يې په افغانستان کې د سيکولريزم پلار بولي ــ دغه مردار بوټي کرار کرار په افغانستان کې هم وده وکړه، چې نتيجه يې د امان ان الله خان د هغو (افساداتو) چې ده (اصلاحات) بلل او خلکو دی د هغو له امله (له دينه وتلی)وباله، د ظاهرشاه د مفسد نظام، د داوودخان د (دين دښمنه جمهوريت)، د کمونستانو (د ثور د کمونستي انقلاب) او داوسنيو امريکايي پلوو (ديموکراتانو) د ديموکراسۍ په شکل کې راووته.
په افغانستان کې د دين او د سياست د بېلتون نظريې او اسلامي شريعت ته ناملتزم حاکميت دلته داسې وضعيتونه، نظامونه او قوانين رامنځته کړل چې يو ځل يې په افغانستان کې د امان الله په شکل کې د ترکيې د (مصطفی کمال) د (دين دښمنۍ) نخرې وکړې، بل ځل يې دا هېواد او ولس روسانو ته وروسپاره، او په دريم ځل يې دا دی بيا دا هېواد د امريکا په مشرۍ د غرب د صليبي ائتلاف په واک کې ورکړ.
افغانانو د غرب پلوو سيکولرانو د جناياتو کفاره هر ځل د زرګونواو لکونو شهيدان په ورکولو ادا کړه،او لا يې تر اوسه هم خپله ټولنه د سيکولريزم د بې دينې مفکورې له جناياتو او منفي تأثيراتو نده پاکه کړې.
سيکولريزم وهلي مسلمانان
سمولپه اسلامي نړۍ کې د سيکولرو واکمنو له لوري د (سيکولريزم) خپرېدو نه يوازې دا چې (پر دين نه ولاړ) نظامونه رامنځته کړل، بلکې په اسلامي نړۍ کې يې په مليونونو اسلام ته داسې منسوب خلک هم وروزل چې يوازې نومونه يې اسلامي دي او نور يې د ژوند تقريبا ټولې چارې له ديني ارشاداتو څخه د باندې د سيکولريزم، کمونيزم، ليبراليزم او وضعي قوانينو مطابق عيارې کړې او روانې کړې دي. دغه د سيکولر فکر خاوندانو هر وخت ځان د اسلامي امت له افرادو ګڼلی خو کار يې تل د غرب لپاره کړی، او د اسلام پر ځای يې خپله وفاداري له غربيانو او غربي نظرياتو سره ښکاره کړې ده، او هم عملا د هغوئ په صف کې درېدلي دي.
په ټېرې يويې پېړۍ کې د اسلامي نړۍ په ډيرو هېوادونو لکه د هند په نيمه وچه، ترکيې، عربي نړۍ او افغانستان کې ډېرو اسلامي شخصيتونو، اسلامي احزابو او سياسي جهتونو د سيکولريزم د مخنيوي او داسلامي نظام د رامنځته کولو لپاره نظريات وړاندې کړي، طرحې او کتابونه يې تأليف کړي، او داسلامي سياست او نظام دعواوې او شعارونه یې پورته کړي دي، خو کله چې په عملي ډول دسياست او نظام ډګر ته ورداخل شوي او يا دحکومتونو برخه ګرځېدلي دي نو بيا دوئ هم دسيکولرانو ملګرتيا کړې ده او عملي سياستاو حکومتونه يې د سيکولريزم د اصولو، تګلارو او قوانينو مطابق چلولي دي، او د خپلو سياسي او فکري انحرافاتو د تبريې لپاره يې اسلامي احکام تحريف کړي او يا يې بېلابېل تأويلونه ورکې کړي دي چې همدغه جريان لا اوس هم روان دی، او بده لا داده چې اوس همدغه خلک په ډېرو ځايونوکې د مجاهدينو په خلاف د غرب د صليبي پوځي اېتلاف برخه دي.
ملا محمد عمر مجاهد او د سيکولريزم د نظريې په خلاف عملي مبارزه
سمولخو د پورتني وضعيت په خلاف ملامحمد عمر مجاهد هغه يوازينی مسلمان رهبر وو چې هم د منبر او محراب له ډګره راپورته شو او هم يې خپل نظام د خالصو اسلامي اصولو مطابق جوړ کړ. هغه سياست بېرته اسلامي کړ، په سياست او نظام کې يې له سيکولريزم او نورو پرديو نظرياتو سره (پيوندکاري) ونه منله. هغه يوځل بيا ثابته کړه چې مسلمان هم په خپل شخصي ژوند کې مسلمان کېدی شي، او هم له معاصرو کفري نظرياتو او اصولو ليري خپل نظام اسلامي کولی شي.
ملا محمدعمر مجاهد د يوه رښتيني مسلمان رهبر په حيث نه د کفري نړۍ له لويو ځواکونومرعوب شو، نه يې له نوي نړيوال نظامه سترګې وسوې، نه يې (د ملګرو ملتو) او (د امنيت د شوری) د کفري قوانينو بنده ګۍ ومنله، نه له چا سره په کوم کفري (نظامي) او يا کوم (سياسي) تړون کې شامل شو، نه يې د غرب او يا شرق په نزد د منل کېدلو په مقصد په خپل نظام کې پردي معيارونه مراعت کړل، او نه هم د چا سیاسي، اقتصادي او او نظامي بنديزونو او او تهديدونو ته ورتسليم شو.
هغه دا هرڅه ځکه وکړل چې هغه (مسلمان)وو، او پر دې يې عقيده درلوده چې لکه څنکه چې د (مسلمان) دين او عقيده اسلامي ده همداسې بايد دهغه (سياست) او نظام هم اسلامي وي. ځينې (پردي پالو) او لنډ فکره خلکو ته به کېدی شي د هغه له لوري د ددغه ډول دريځ خپلول د هغه ساده ګي او د معاصرې نړۍ له سياسي وضعيت او حالاتو ناخبري ښکاره شي، خو حقيقت دا دی چې هغه ساده او ناخبره نه وو، بلکه هغه يو رښتينی مسلمان رهبر وو چې د اسلام په حقيقي روحيه سمبال او یو کلک (شعوري مسلمان) وو چې په هېڅ صورت يې په اسلام او اسلامي سياست کې (پيوندکاري) نه منله. زه د داسې يو چا په حيث دا څو جرښې نه ليکم چې هغه يې نه وي ليدلی او نه یې وي پېژندلی. ما هغه مرحوم له نيږدې ليدلی وو، او د هغه له فکر او نظرياتو مې له ډېرې نيږدې ځان خبرکړی وو.
د ملامحمد عمر مجاهد د فکر او داسلامي سياست د خالصتوب راز په دې کې وو چې هغه د اوسنيو نورو سياستمدارانو په څېر د معاصرغرب د سياسي فلسفې د فيلسوفانو نظريات نه لوستي وو او نه يې باور پرې ورلود. د هغه د عقيدې او سياسي تفکر سرچينه د (جان جاک روسو)، (مونتسکيو)، (هوبز)، (جان لاک)، (سپينوزا)، (ميرابو)، (داروين)، (کانت)، (سارتر)، (ماکياولي) (فروېد)، (مارکس)، (نيچه)، (چرچل) او د (فوکوياما)له نظرياتو نه وه، بلکه هغه د رسول الله صلی الله عليه وسلّم او د صديّق، فاروق، علي، عثمان، سلمان، ابوذر، بلال، خالد او ابن عبدالعزيز رضي الله تعالی عنهم کيسې او رېدلې وې، او د هغوئ سادهخو پوخ او اصيل فکر يې خپله تګلاره ګرځولي وه. او له همدې امله يې تر وروستۍ سا د شريعت التزام ته د د نيا د خلکو پر توصيو او فرمايشاتو ترجيح ورکړه.
د افغانستان، اسلامي فکر، او اسلامي سياست لپاره د ملا محمد عمر مجاهد څو لوی کارونه
سمولملا محمد عمر مجاهد د يوه مسلمان سياسي رهبر په حيث په خاص ډول په افغانستان او په عام ډول په ټولې اسلامي نړۍ کې پر اسلامي فکر او سياست لوی او ژور تأثيرات پرېښودل چې اغېزې به يې په ټولې نړۍ کې د وخت پر تېرېدلو لا نورې هم ښکاره شي. ځينې خلک ښايي زما دې تحليل ته د يوه فکري مجازفت او لويې ښکاروونې په نظر وګوري او داسې فکر وکړي چې زه به د مرحوم ملا محمد عمر مجاهد د فکر او اقداماتو تأثير د هغو تر حقيقي اندازې د پورته ښکاره کولو هڅه کووم، خو دغه خلکو ته بايد ورپه ياد کړم چې يو وخت دغه ډول خلکو (سيدقطب)، (عبدالله عزّام) او (اسامه بن لادن) هم يوازې افراد ګڼل، او د هغوئ افکارو سياسي او نظامي اقدامات يې سطحي ګڼل، او د هغو د تأثير ساحه يې هم محدوده ګڼله، خو وروسته بيا نړۍ وليدل چې د همدې (محدودو افرادو) د افکارو او اقداماتو په نتيجه کې په ټولې نړۍ کې داسې يو مجاهد نسل او يوه سياسي او جهادي تيوري رامنځته شوه چې ټوله کفري نړۍ يې ستومانه کړه، ستر پوځي ځواکونه يې وننګول، او په داسې يوه ځواک بدل شول چې ټوله نړۍ يې له مقابلې عاجزه ده.
هغه لوی کارونه چې ملا محمد عمر مجاهد د افغاني اسلامي سياست په بهير او د اسلامي فکر په مجال کې تر سره کړل د هغو له جملې څخه يې ځينې په لاندې ډول يادولی شو:
۱ــ د روسانو او کمونيزم په خلاف د افغانانو د ستر جهاد د نتيجې له ضائع کېدلو ژغورل:
د روسانو او کمونستانو په خلاف د افغانانو ستر جهاد چې د اسلامي نړۍ په زرګونو نورو مسلمانانو هم ورکې قربانۍ ورکړې وې د دې لپاره وو چې افغانستان د روسانو او کمونستانو له تسلّطه آزاد شي، او په دې خاوره کې اسلامي نظام جوړ او شريعت ورکې حاکم شي. خو د بېلابېلو نړيوالو اوسيمه ييزو توطيو او د ډېرو جهادي تنظيمونو د رهبرانو د انحراف او غلطو تصاميمو او اقداماتو له امله نه يوازې دا چې په هغه وخت کې دغه ارمان پوره نه شو، بلکې نيږدې وه چې ټولې قربانۍ ضائع او او د افغانستان ارضي تماميت هم له منځه لاړ شي.
په هغه وخت کې د داخلي شخړو او او دجهادي صف د انحراف له امله پر افغانستان داسې يووحشت حاکم وو چې خلکو ته يې د چنګېز د وخت وراني او وحشتونه وريادول. دهماغو وحشتونو او خپلمنځي بې رحمو جګړو له امله افغانان او افغانستان د لويې تباهۍمرحلې ته ور رسېدلي وو، مجاهدين بدنامه شوي ول، اسلامي تنظيمونو خپل مصداقيت له لاسه ورکړی وو، او د جهاد بيرغ لوېدلی وو.
له پورتنيو ټولو ناخوالو سره د مقابلې په مقصد ملا محمد عمر مجاهد په خپل جهادي او اصلاحي پاڅون سره نه يوازې دا چې افغانستان له لويې تباهۍ د خلاصون لوري ته سوق کړ، بلکې يو ښه نظام یې هم جوړ او شريعت يې ورکې تر خپلې وسعې تطبيق کړ، او د جهاد لوېدلی بيرغ یې هم ښه لوړ بېرته راپورته کړ.
د هغه له لاسه داهرڅه په تصادفي ډول نه دي تر سره شوي، بلکې د دې هر څه لپاره يې همداسې عزم درلود. ما (د دې کرښو ليکوال) ته د ۲۰۰۱م ميلادي په اولو مياشتو کې یوه ورځ د طالبانو د (امربالمعروف او نهي عن المنکر) د وزارت وزير شهيد مولوي صاحب محمد ولي د ملا محمد عمر مجاهد د عزم د هغو ورځو کيسه کوله چې دی د خپلې نوې پیل کړي مبارزې په دويمه او يا دريمه هفته کې وو، او په هغه وخت لا نه رهبر او نه هم امير المومنين وو. مولوي محمد ولي مرحوم راته وويل:(( ما د ملا محمد عمر له مدرسې لږ ليرې په يوه مسجد کې طالبانو ته درس وايه چې د قندهار ـ هرات پر سرک مې د ټوپکيانو پر يوه ځنځير د جګړې د ټکانو آوازونه واورېدل،چې پوښتنه مې وکړه نو راته وويل شول چې ملا محمد عمر د ظالمو او مفسدو ټوپکيانو په خلاف جګړه شروع کړې ده. ما هم کتاب بند کړ او له خپلو څو طالبانو سره له هغه سره يوځای شوم. کله چې يوه ورځ زموږ جګړه د قندهار ښار ته د غرب له لوري ورنيږدې شوه يوه ورځ مو تر مازديګره له ټوپکيانو سره پداسې ځای کې سخته جګړه وشوه چې زموږ او هغوئ تر منځ يو پول وو، ماښام چې جګړه ودرېده نو زه او ملا محمد عمرآخوند په يوه خزه کې وو. ما دا تشويش درلود چې موږ دا دوه کسه به تر سهاره دلته مقاومت وکړای شو او که نه په شپه کې به مو خدای مه کړه دښمن ونيسي او يا بل څه راپېښ شي. زما په ذهن کې خو دا فکرونه وو خو د ملامحمد عمر آخوند د عزم او فکر دنيا بيا بېله وه. ملا محمد عمر آخوند په همدې له وېرېاو تشويش ډکې شپې کې راته ويل: (( مولوي صاحب! دا جګړه مو لنډه او د يو څو ورځو جګړه نه ده، او نه به يې د کندهار پر نيولو بس کوو. موږ به ان شاء الله تعالی دوامداره جهاد کوو، کندهار به نيسو، بيا به ټول افغانستان لدې مفسدينو آزادوو، اسلامې حکمومت به جوړوو، او بيا به شريعت ورکې نافذوو، دا ډېره اوږده لار ده، وېرې او ستومانۍ ته به پهزړه کې ځای نه ورکوو)).
مولوي محمد ولي صاحب راته ويل: ما چې په هغې سختې او له وېرې ډکې شپې کې د ملا محمد عمر آخوند دا خبرې او په ظاهره ډېر سخت او نه ترسره کېدونکيعزائم اورېدل داسې راته ښکارېدل لکه دي چې دی راته وايي چې اسمان ته به پورته کېږو او… خو دا دی زه اوس وينم چې ملا صاحب دالله تعالی په فضل او نصرت خپل ټول عزائم ترسره کړل. د فساد ټغر ټول شو، اسلامي حکومت قائم شو، او شريعت هم ورکې نافذ شو)).
حقيقت د ادی که د الله تعالی فضل او احسان او بيا د ملامحمد عمر مجاهد پاڅون نه وای نو نن به نه واحد افغانستان وای، نه به دلته دغه ډول مجاهدېن ول، نه به امريکا او ناټو ماتې خوړلې وه، نه به مو ولس د آزادۍ دغه ډول روحيه درلوده، او نه به مو په نړۍ کې د جهاد او سر لوړۍ بېرغ رپېده. بلکې د کموستانو هغې دعوی به د ټولو مجاهدينو په هکله صدق کړی وو چې د څو غدّارو تنظيمي رهبرانو په حق کې يې وکاوه، هغه چې ويل به يې جهاد او مجاهدين يوه امريکايي پروژه ده چې د( ثور د انقلاب!!؟) په خلاف يې په کار اچولې ده. که ملا محمد عمر مجاهد د امريکا او د هغې د ملګرو په خلاف د جهاد بیرغ نه وای پورته کړی، او د سيکولريزم په خلاف يې هم داسې جهاد نه وای کړی لکه د کمونيزم په خلاف يې چې وکړ، نو خامخا به مو د کمونستانو پيغور پر غاړه ووړ.
۲ــ د (ملا) سياسي کول او حاکميت ته رسول:
له تېرې اوږدې زمانې راهيسې په اسلامي نړۍ او په افغانستان کې عالمان او متدين خلک د سياست، نظام او حاکميت له صحنې وېستل شوي او د ټولنو د سياسي، عسکري او اجتماعي قيادت چارې له دين څخه ناخبرو او يا له دين څخه ياغي سياستوالو، مستبدو بادشاهانو، په روسانو پورې تړلو کودتايې انقلابيانو او يا غرب پلوو ليبرال فاشستانو په لاس کې نيولې دي. دغه ډول حکامو نه يوازې دا چې د اسلامي نړۍ په هېوادونو کې داسې نظامونه او قوانين رامنځته کړل چې د هغو په توسط يې مسلمان ولسونه د ذلت، اختناق، سياسي استبداد او اجتماعي فساد په وضعيت کې وساتل، بلکې له دې وېرې چې نظامونه او قوانين يې له زوال سره مخ نشي په ټولنو کې يې د مصلحينو، علماوو، قومي مخورو مسلمانو دعوتګرو، مسلمانو مفکرينو او د جهادي فکر او تګلارې د خاوندانو په خلاف بې رحمه جګړې او سياستونه هم په کار واچول.
دغو له دين څخه ياغي او پردي پالو حکامو د اسلام د حاکميت لپاره د کارکوونکو په خلاف د جګړې، تهديدونو، فشارونو او دهغوئ د کار او تأثير د مخنيوي ټول وسائل لکه وژنې او اعدامونه، زندانونه، تبعيدونه، منفي تبليغات او سايکالوژيکې جګړې او نور ډېر ميتودونه په کار واچول چې د هغو په نتيجه کې يې نه يوازې دا چې علماء او د دين د حاکميت لپاره کار کوونکي له نظام او حاکميته ووېستل، بلکې تر ډېره حده يې له ټولنو او سياسي جريانونو هم تجريد کړل، او دهغوئ ځای يې د کمونيزم، سيکولريزم، نشنليزم،او دهوی او هوس بنده ګانو ته خالي کړ.
پورتنی وضعيت د افغانستان په شمول پر ټولې اسلامي نړۍ حاکم وو، او ددې پر ځای چي اسلام ته منسوب سياسي احزاب او جريانونه د خالصو اسلامي انقلابي اقداماتو او جهادي ستراتېژۍ له لارې د دې وضعيت د بدلون په مقصد د جدّي کار لپاره خلک وروزي او له معاصر جاهليت څخه فاصله ونيسي متأسفانه هغو هم په بېلابېلو شکلونو د معاصر جاهليت (ديموکراسۍ) له بهيرونو سره پيوند واخيست، او ددې پرځای چې د مجاهدينو او مسلمانو انقلابيانو ملاتړ وکړي د حکومتونو، پارلمانونو، او نورو سيکولرو جوړښتونو او مؤسساتو په چوکاټ کې يې د ځان لپاره ځايونه ولټول.
خو د اوس وخت د اسلامي سیاسي احزابو او جريانونو برعکس ملا محمد عمر مجاهد له حاکم وضعيت سره جوړه ونه کړه، بلکې د سيکولرې نړۍ ټول (پر دين نه ولاړ) موازين او معيارونه يې له پامه وغورځول، او په فطري ډول يې د نظام او سياست دچارو واګي بېرته علماوو او مجاهدينو ته وروسپارل.ملا محمد عمر مجاهد (ملا) بېرته سياسي کړ،او له ډېرې لويې دروازې يې بېرته دسياست او حاکميت ډګر ته ور دننه کړ، چې په خلاص لاس په ټولنه کې دالله تعالی دين نافذ کړي.
ملا محمد عمر نظام او ادارې له کمونستو او سيکولرو عناصرو پاکې کړې. هغه له ملا او مجاهد څخه بيا امير، وزير، ديپلومات، والي، پوځي او امنيتي قومندان، مدير،قاضي،څارنوال،ولسوال، استاذ، سياستوال، ليکوال، اديب او مبصر جوړ کړ. هغه د ملا او ټولنې تر منځ پرې شوې رابطه بېرته داسې محکمه کړه چې بېرته پر پرېکولو يې د سيکولريزم دپلويانو زور ونه رسيد که هر څو يې بېلابېل وسائل په کار واچول.
هغه بيا (ملا) ته د سياست او نظامدارۍ عملي تمرين ورکړ، او په سياسي، فکري، او پوځي لحاظ دامريکا په ګټه (يوقطبه) شوې نړۍ يې بېرته داسې (دوه قطبه) کړه چې يو قطب يې د (سيکولر نظرياتو) له خاوندانو جوړ دی ، او بل قطب (ملا) او د هغه(نظريه) تشکيلوي.
البته د ملا محمد عمر مجاهد له لوري د (ملا) او (طالب) د سياسي کولو په اړه د دې يوې ملاحظې يادول ضروري دي او هغه دا چې د طالبانو په بهير کې خو (ملا) په عملي ډول د سياست ډګر ته ورننووت خو افسوس چې د اسلامي سياست معاصرو علومو، د کفراو کمراهۍ د معاصرو ډولونو پېژندنې، د اسلامي عقيدې معاصرو فکري مفرداتو، له ټولنې سره د امثل اسلامي تعامل معارفو او د نړۍ پر ژبه د پوهېدلو او د نړيوالو د مخاطبولو معاصرو ادبياتو لا تر اوسه د ملا او طالب تعليمي نصاب او د هغه د مدرسې ماحول ته لاره نه ده پيدا کړې. که طالب او ملا د تعليم ، نصاب او د هغه د مدرسې ماحول همداسې پاتې شي نو دا وېره شته چې د ملا محمد عمر مجاهد فکر او تګلاره به د راتلونکو نسلونو لپاره يو (فکري مکتب) نشي، بلکه د افغاني تاريخ په پاڼو کې به يوازې د (يوې زرينې حادثې) په شکل کې پاتې شي او بس. نو په کارده چې د طالب د سياسي او جهادي بهير فکري او تعليمي مسؤولين د دغه ارث د خوندي کولو او تخليد لپاره پدې ډکر کې له خپل سطحيته راووځي او مطلوب اقدامات تر سره کړي.
۳ــ طالب او محصل ته جهادي روحيه ورکول او له دين څخه د دفاع په صف کې دهغوئ درول:
غربي ډوله تعليم او تعليمي نظام په اسلامي نړۍ کې خلک له معلوماتو سره آشنا کړل، خو له (تدين) او معنويت څخه يې محروم کړل. دې ډول تعليم خلکو ته د دنيا د جوړولو او د آخرت خرابولو فارمولې ورزده کړې. غربي ډوله تعليمي نظام او نصاب د مسلمانانو نويو نسلولونو ته د وسلو او وسائلو د جوړولو هنر ورزده کړ، خو له اسلام او خپلي خاورې څخه د دفاع په لار کې يې د خپلو جوړو کړو وسلو د استعمال روحيه او اراده ورڅخه سلب کړه.
غربي ډوله تعليمي نظام او او روحيي په اسلامي نړۍ کې دغرب لپاره په مليونونو داسې وفاداره ماهر او چالاک غلامان وروزل چې تر غربيانو دوئ ډېر د غرب د ګټو لپار مخلص او د غربيانو د پلانونو عملي کوونکي دي، ځکه خو د شرق فيلسوف او ستر غرب پېژندونکی علامه اقبال هم دغربي ډوله (مکتب)او د هغه د شاکردانو رول په اسلامي نړۍ کې داسې تشخيصوي:
مکتب از تدبير او گيرد نظام
تا به کام خواجه انديشد غلام
انګرېز د مکتب نظام ته داسې يو تد بير نيولی چې له هغه څخه فارغېدونکي فکري غلامان تر خپله انګرېزانو هم د انګرېزانو کارونه ښه ترسره کوي.
د غربي ډوله تعليم اثر پر اسلامي نړۍ دا وشو چې څومره چې د دې ډول تعليم مکتب او پوهنتونونه ډېر شول په هماغه اندازه له اسلامه د نوي نسل بې خبري هم زیاته شوه. په اسلامي نړۍ کې که دغه ډول تعليم يافته خلک هر څومره ډېر شول اسلام او آزادۍ ساتنې ته يې هېڅ ګته ونه کړه،او دا ځکه چې دا خلک تل کله د (روښانفکرانو!!؟)، کله د (کمونستانو)، کله د (لېبرالانو) او کله هم د (منځلارو) په شکل کې د دښمن په صفکې درېدلي دي. غربي ډوله تعليم دوئ دغيرت او دفاع له فطري حسه بې برخې کړي، ځکه خو علامه اقبال دې تعليم ته په لاندې نظر ګوري:
من آن علم و فراست با پر کاهی نه مي گيرم
که از تيغ و سپر بيگانه سازد مرد غازی را
زه هغه پوهه او هوښيارِي د بوسو په يوې خځلې هم نه اخلم چې غازي سړی له تورې او سپره پردی کوي.
ملا محمد عمر په دغه ډول يوه (وبا وهلي) سیاسي، فکري او فرهنګي وضعيت کې حاکميت ته ورسېد، خو هغه او د هغه ملګرو له دغه وضعيت سره جوړه ونه کړه، بلکې په پراخه پيمانه يې د مکتب، مدرسې، پوهنتون او دارالحفاظ شاګردان داسې د ايمان، جهاد، قربانۍ او فداکارۍ له روحيې سرشاره کړل چې له هېچا يې وېره ونه شوه، او د داسې يوه نړيوال پوځي ائتلاف په مقابل کې لويه جګړه ورباندې وګټله چې تر پنځوسو د زياتو هېوادونو پوځونه ورکې شامل ول. هغه په خپل قول او عمل د اسلامي نړۍ د ځوانانو په نفسونو کې د جهاد او آزادۍ غوښتنې داسې سا ورپو کړه چې اوس يې د نړۍ ټول سياسي او فکري جادوګر له آرامولو عاجز دي، او دا سلسله به لا نوره هم ان شاء الله اوږدېږي او پراخيږي.
۴ــ د يوه رښتيني مسلمان حاکم نمونه وړاندې کول:
مسلمانانو له اوږدې مودې راهيسې د يوه واقعې او رښتيني مسلمان حاکم نمونه نه ده ليدلې. او داځکه چې د اسلامي نړۍ د شلمې او يو ويشتمې پېړۍ تقريبا ټول حاکمان هغه خلک دي چې يا يې د اروپا، روسيې، او امريکا په مکتبونو او پوهنتونونو کې درس ويلی، يا يې په اسلامي هېوادونو کې د غربيانو او مسيحي مبشرينو له لوري له جوړو شويو تعليمي مؤسسو فارغ شوي دي، او يا هم هغه خلک دي چې په غرب پالو او سيکولرو کورنيو او چاپېريالونو کې را لوی شوي دي او دين ته هېڅ التزام نه لري، او د ديندارۍ هم يوازې دومره تظاهر کوي چې خپل محکوم ولسونه ورباندې تېرباسي.
داسلامي نړۍ اوسني حاکمان په فکري لحاظ سيکولر،په سياسي لحاظ د (ماکياوليزم) د مکتب پيروان چې د خپلو ګټو لپاره هر کار روا بولي، د عزائمو او ارادو په لحاظ په د لويو کفري دولتونو ملګري او تابع،د شکل او صورت په لحاظ د غربيانو فوټوکاپي، له خپلو ولسونو سره دتعامل په لحاظ غله، مستبد او درواغجن، د فرهنګ په لحاظ د خپل فرهنګ دښمنان او د پرديو فرهنګونو تمثيلوونکي دي.
دغه حاکمان واک ته هم يا د خانداني موروثيت، يا د کودتاګانو، يا د پرديو لخوا په تحميلي شکل او يا هم دغربي ديموکراسۍ دهغو انتخاباتو له لارې رسېږي چې په هغه کې د رأيې ورکوونکو دين، پوهې، عقل، تجربې او نورو استعدادونو ته نه کتل کېږي، بلکې يوازې يې د حېواناتو په څېر سرونه شمېرل کېږي، او هر چا چې ډېرېرأيېحاصلې کړې که يې په هر شکل حاصلې کړې وي د حاکميت مستحق ګڼل کېږي. پدې ډول د اسلامي نړۍ تقريبا ټولحکام له نا اسلامي لارو واک ته رسېږي.
خو ملا محمد عمر مجاهد د اوسنۍ زمانې د حکامو برعکس د يوه رښتيني مسلمان حاکم نمونه وو. هغه د ملت په منځ کې له مسجد او محرابه راپورته شوی متدين او متشرع شخص او د دين په تقاضا او روحيه پوه رهبر وو. هغه هم په شريعت پو هېده او هم يې نافذاوه. د مظهر او صورت په لحاظ له شريعت او افغانياصيل دود سره برابر وو، تل يې افغاني لباس اغوست او پګړۍ يې پر سرکوله، ډېر وخت به يې داسې پګړۍ پر سر او جامې پر تن وې چې له ډېرو وينځلو او اغوستلو به يې رنګ بدل شوی وو. نه يې تر پايه خپل کور پيدا کړ او نه يې ځمکې او شتمني.
هغه سره لدې چې يو قوي رهبر وو هر وخت يې خپل تصاميم د شريعت له علماوو څخه د پوښتنې او له خپلو ملګرو سره د مشورې په نتيجه کې نيول، او د خپل حاکميت په وخت کې به يې هره چهارشنبه له مشرانو او مسؤولينو سره مشوره درلوده.
ملا محمد عمر مجاهد قوي حاکم وو خو ژوند يې د مترفينو نه وو، هغه په ماڼيو کې نه اوسېده، تل له مجاهدينو، علماوو او د نظام له مسؤولينو سره په طبيعي ژوند کې اوسېده. هغه د خپل نظام قوت د اسلامي شريعت په تطبيق او د خپل ولس په پاللو کې ليده. هغه کله هم د خپل نظام د تقويې لپاره کفري هېوادونو ته دنېږدې کېدلو کوښښاو له هغوئ سره د تړونونو د امضاء کولو هڅه ونه کړه.
ملا محمد عمر مجاهد په فکري لحاظ په اسلامي معنی د امت پر وحدت باور درلود، او د خپل توان تر حده یې د امت د عملي يو کولو هڅه وکړه. هغه د نړۍ ډېرو جهادي ډلو او لويو شخصيتونو ته د خپل نظام په غېږ کې نه يوازې دا چې ځای ورکړ، بلکې هغوئ ته يې وسلې وسائل او د هغوئ د مهاجرينو لپار د عزتمن ژوند امکانات هم برابر کړل، پدې ډګر کې هغه د (لا يخافون في الله لومة لائم) عملي مصداق وو، او پدې اړه يې د شرعي حکم او مسؤوليت په مقابل کې د هېچا خاطر داري ونه کړه، که هر څومره ورته دا کار په درانه قيمت هم تمام شو.
د دې لپاره چې هغه او د هغه نظام د امت د وحدت عملي دليل وړاندې کړی وي کله يې هم نظام له مسلمانو مجاهدينو او مهاجرينو د د ويزې او پاسپورټ غوښتنه ونه کړه، او دا ځکه چې د اسلامي امت د وحدت او د مسلمانانو د ورورلۍ د عقيدي په تله کې دې شيانو ارزښت نه درلود، او همدا دليل وو چې دنورې نړۍ ډېرو مخلصو مسلمانانو هم همدی خپل امير او رهبر ګاڼه. د ده په خپله اصطلاح ((که يې پښه په خپله پايڅه کې نه وای نښتې)) نو په دې مجال کې به يې مسلمانانو ته نور هم ډېر څه کړي وو.
دا چې هغه د نورو انسانانو په څېر يو انسان وو، او له ډول ډول داخلي او خارجي مشکلاتو سره هم مخ وو، نو طبيعي ده چې د خپلو ډېرو ښېګڼو تر څنګ به يې ډېرې نيمګړتياوې هم درلودې. خو په يقيني ډول هغه د اسلامي نړۍ تر ټولو مشرانو شريعت ته ډېر ملتزم او ښه مدبر رهبر وو.
په پای کې په داسې حال کې چې پر وفات يې ډېر غمجن يم ده ته له غفور او کريم رب څخه د مغفرت غوښتنه کووم، او کورنۍ او ملګرو ته يې تعزيت وړاندې کووم، د اسلامي فکر او د جهاد د فکري او فرهنګي سنګر له ساتونکو په ټول احترام او جدّيت هيله کووم چې د دې عظيم انسان د ژوند د بېلابېلو اړخونو په راسپړلو او پر اسلامي فکر او سياست د هغه د تأثير په برجسته کولو خپل فرهنګي مسؤوليت اداکړي، او د دې لوی شخصيت تاريخ مخکې له هغې تدوين او توثيق کړي چې د کينه ګرو غربي ليکوالو او مفکرينو له لوري په مسخ شوې او تحريف شوې بڼه نړۍ او راتلونکو نسلونو ته وړاندې شي.
(رحمه الله تعالی رحمة واسعة، و تغمّده في واسع جنانه) آمين.
د نن ورځې ليکنه
سمولد نن ورځي ليکنه خو ډير وخت تير شو زه غواړم چې دا ليکنه لرى کړم او يوه نوى ليکنه جوړه کوړم خو څنګه کولى شم چى دا کار وکړم ستاسو مرستى ته اړتيا لرم Abd Ahmadzai (خبرې اترې) ۰۴:۴۹, ۲۹ جون ۲۰۱۸ (ہ ن و)
ملامحمد عمر مجاهد رح
سمولامیر المؤمنین غازي عمر دافغانستان په تاریخ کې دجهاد او مبارزې ځلاند ستوری وو نوموړی په علمي کورنۍ کې زوکړی او ستر شوی وو او دخپل عمر زیاته برخه یې په علمي زده کړه او جهاد کې تیره کړې دواک پلازمینه یې کندهار او د وفات ځای یې د زابل ولابت دسیوري ولسوالۍ دعمرزو کلی دی. الله دې ورباندي رحمتونه وکړي ساقیار (خبرې اترې) ۰۳:۴۵, ۲۸ فبروري ۲۰۲۱ (ہ ن و)