پاړسي ژبه

پاړسي
فارسی, دری
فارسي (نستعليق ليک کې)
وييل کېږي په	ايران، افغانستان، بحرين، عراق، تاجکستان، ازبکستان،ايراني کډوال,
ټول وييونکي	ca. 60-70 million, as their mother tongue (2006 estimates)
د ژبې کورنۍ	Indo-European هندو-آريايي آريانۍ لوېديځه آريانۍ سوېل لوېديځه ژبه پاړسي; ; ; ; ;
د ليکلو بڼه	Perso-Arabic script, Cyrillic
رسمي دريځ
رسمي ژبه په	کينډۍ:IRA (رسمي); کينډۍ:TAJ (رسمي)
د ژبې د پرمختګ اداره	Academy of Persian Language and Literature, Academy of Sciences of Afghanistan
د ژبې کوډونه
ISO 639-1	fa
ISO 639-2	per (B)کينډۍ:Infobox Language/terminological
ISO 639-3	variously:; fas – Persian; prs – Eastern Persian; pes – Western Persian; tgk – تاجکی; aiq – ایماق; bhh – Bukharic; drw – Darwazi; haz – هزارهگی; jpr – Dzhidi; phv – پهلوانی
	نوټ: 'په دې کې IPA بڼ استعمال شوي دي

دري چې د پارسي، پاړسي، هزاره گي يا دېگاني (په پاړسي: فارسي) په نومونو هم يادېږي د څو گړدودونو په درلودو ېې ځانته څو نومان ترلاسه کړيدي ، خو معياري ژبه ېې د فارسي په نوم ثبت ده . دغه ژبه د هندواروپايي ژبو په کتار کې يوه پراخه د افغانستان لوېديځ لور ته د ايران ژبه ده . ددې ژبې پراخېدل د مُغلو له پير سره پيل شوه ، د زېږېدو ځای ېې ماروالنهر ياد شوی چې د نن ورځې د اوزبکستان د سوېل لوېديځې سيمې بخارا ياده شوې چې د همدې ژبې ځينو مؤرخينو هم يادونه کړېده چې يو ېې هم غلام محمد غبار دی ، همدارنگه د دري گړدود په جوړولوکې ېې د لرغونو سيمه ييزو ژبو لکه اسکای ، تخاري، سغدي، پارتي او هم پهلوي اغېزې ښودلي دي .^[۲] او تر هند پورې ېې پولې وغځولې . ژبه په دوو هېوادو ، ايران او تاجکستان کې د ملي او رسمي ژبې په حيث پېژندل کېږي او د همدې ژبې گړدود د دري په نوم په افغانستان کې د دوهمې رسمي ژبې په توگه په کال ۱۹۶۴م ز کې ونومول شوه. په افغانستان کې د وروستنيو سرشمېرنو اټکل چې په کال ۱۹۹۹ز کې شوی و له مخې ېې د دري ژبې ويونکي په ټول افغانستان کې شاوخوا12.4 ميليونه وگړي ياد کړي دي .^[۳]

سرچينې

↑ Iran, 36 M (51%) - 46 M (65%) Loc.gov, Tajikistan, 5.770 M (80%), Uzbekistan, 1.2 M (4.4%)
↑ غلام محمد غبار : زبان دري اصلآ در دو طرفه رود جيحون (افغانستان و ماورالنهر) بميان آمده و از زبانهای قديمي دو سمت ازقبيل اسکای ، تخاري، سغدي، پارتي، پهلوي در تشکيل آن موثر قوي بوده .
↑ http://www.hewad.com/ethnic.htm

‎

[1] Iran, 36 M (51%) - 46 M (65%) Loc.gov, Tajikistan, 5.770 M (80%), Uzbekistan, 1.2 M (4.4%)

[2] غلام محمد غبار : زبان دري اصلآ در دو طرفه رود جيحون (افغانستان و ماورالنهر) بميان آمده و از زبانهای قديمي دو سمت ازقبيل اسکای ، تخاري، سغدي، پارتي، پهلوي در تشکيل آن موثر قوي بوده .

[3] ttp://www.hewad.com/ethnic.htm

[۲]

[۳]

[۱]

پاړسي
فارسی, دری
فارسي (نستعليق ليک کې)
وييل کېږي په	ايران، افغانستان، بحرين، عراق، تاجکستان، ازبکستان،ايراني کډوال,
ټول وييونکي	ca. 60-70 million, as their mother tongue (2006 estimates)^[۱]
د ژبې کورنۍ	Indo-European هندو-آريايي آريانۍ لوېديځه آريانۍ سوېل لوېديځه ژبه پاړسي
د ليکلو بڼه	Perso-Arabic script, Cyrillic
رسمي دريځ
رسمي ژبه په	کينډۍ:IRA (رسمي) کينډۍ:TAJ (رسمي)
د ژبې د پرمختګ اداره	Academy of Persian Language and Literature, Academy of Sciences of Afghanistan
د ژبې کوډونه
ISO 639-1	`fa`
ISO 639-2	`per (B)`کينډۍ:Infobox Language/terminological
ISO 639-3	variously: `fas` – Persian `prs` – Eastern Persian `pes` – Western Persian `tgk` – تاجکی `aiq` – ایماق `bhh` – Bukharic `drw` – Darwazi `haz` – هزارهگی `jpr` – Dzhidi `phv` – پهلوانی
نوټ: 'په دې کې IPA بڼ استعمال شوي دي