محمد رحیم الافغاني

محمد رحیم حقمل الافغاني د افغانستان وګړی چې د ګوانتانامو په زندان کې د امریکا د متحده ایالاتو تر اسارت لاندې و. نوموړی د افغانستان په ختیځ کې زیږیدلی. محمد رحیم د افغانستان په یوه دولتي اداره کې چې له هېواد څخه د نشه يي توکو د له منځه وړلو په برخه کې یې فعالیت درلود، دنده درلوده. نوموړی د طالبانو له خوا اړ شو تر څو خپله دنده پریږدي. رحیم او ورور یې په ۱۹۷۹ ز کال کې افغانستان پریښود او پاکستان ته ولاړل. د دې کار لامل پر افغانستان باندې د پخواني شوروي اتحاد یرغل و.[۱]

محمد رحیم الافغاني
د شخص مالومات
زیږونځای ننګرهار ولايت   ويکيډاټا کې (P19) ځانګړنې بدلې کړئ
عملي ژوند

د نیشن ورځپاڼې (The Nation) په ۲۰۰۷ ز کال کې رپوټ ورکړ چې محمد رحیم او شیخ الیاس خېل د پاکستان د امنیتي چارواکو له خوا نیول شوي دي. یادې ورځپاڼې نوموړی د «اسامه بن لادن دځانګړې سکرتر» په توګه معرفي کړ او ادعا یې وکړه چې په ۲۰۰۲ ز کال کې یې له حضرت علي سره مذاکرات تر سره کړي وو. [۲]

کله چې محمد رحیم په پاکستان کې اوسېده، ونیول شو او د امریکا د اطلاعاتو مرکزي ادارې (CIA) ته په لاس ورکړل شو تر څو له طالبانو سره د هغه د تړاو په اړه ترې پوښتنې وکړي. کله چې رحیم د CIA په بند کې و نو د شکنجې له بېلابېلو لارو چارو له هغې جملې د زیات وخت لپاره د نه ویده کېدو له شکنجې سره مخ شو، کوم چې د تسلیمي، توقیف او پوښتنې (RDI) یوه برخه ده. نوموړی د هغه وروستي کس په توګه پېژندل شوی چې د امریکا د CIA د RDI تر پروګرام لاندې نیول شوی دی.[۳][۴]

رحیم له څو میاشتو شکنجو او پلټنو وروسته د CIA سازمان له خوا د ۲۰۰۸ کال د مارچ په میاشت کې د کیوبا ګوانتانامو زندان ته یوړل شو او هلته تر اداري توقیف (پرته له محکمې) لاندې ونیول شو. رحیم چې د امریکا د مرکزي اطلاعاتو د ادارې له خوا د «سرټنبه او زیارکښ جهادي» په توګه نومول شوی و، پر دې تورن و چې د اسامه بن لادن په نیولو کې یې د هغه له تیښتې سره مرسته کړې او د هغه د ژباړن او سکرتر په توګه یې دنده تر سره کړې ده. رحیم هغه وروستی زنداني و چې د ګوانتانامو زندان ته یوړل شو. که څه هم هغه په ګوانتانامو زندان کې پنځه کاله بند تیر کړ، خو پر وړاندې یې هېڅ حکم صادر نه شو. د امریکا وسله والو ځواکونو ویلي و چې په پوځي کمېسیون کې د هغه د محاکمې لپاره هېڅ نیت نشته. د امریکا د متحده ایالاتو حکومت هم د دارالانشاء د مقطعې څېړنې له مخې، اعلان کړی دی چې داسې کوم تصمیم نه لري چې د هغه د ازادیدو سپارښتنه وکړي. له همدې کبله هغه یو «تلپاته زنداني دی». همداشان هغه د سولې د خبرو اترو له مخې د بندیانو د تبادلې لپاره ممکنه نوماند هم نه دی. د امریکا د دفاع وزارت اعلان کړی و چې نوموړی د ۲۰۰۸ز کال د مارچ په ۱۴مه پوځي زندان ته وړل شوی دی. [۵][۶][۷][۸][۹][۱۰][۱۱][۱۲][۱۳][۱۴]

د فرانس پریس د اژانس له قوله:

رحیم هغه شپاړسم په اصطلاح «ارزښتناکه» زنداني دی چې د ۲۰۰۶ کال له سپټمبر وروسته، کله چې جورج ډبلیو بوش د مرکزي اطلاعاتو د سازمان له پولو بهر د یوه بندي د شتون خبره تایید کړه، نو ګوانتانامو ته یوړل شو.

د نیویارک ټایمز د رپوت له مخې چې نوموړی لومړنی بندي دی چې د CIA له ادارې سره له نږدې یو کلن بند وروسته ګوانتانامو ته وړل کېږي.[۱۵]

رحیم د ۲۰۰۷ ز کال د جون په میاشت کې د پاکستان په لاهور ښار کې ونیول شو او د CIA له خوا د تسلیمي، توقیف او پلټڼې د یوې برخې په توګه تر شکنجې لاندې ونیول شو تر څو بیا د ۲۰۰۸ ز کال د مارچ په ۲۸مه ګوانتانامو ته یوړل شو. د هغه رسمي خبر له مخې چې ګوانتانامو ته یې د هغه د وړلو خبر ورکړ، نوموړی ګوانتانامو ته تر وړلو وړاندې د شکنجې د پټو مرکزونو په شبکه (د CIA په سایټونو) کې ساتل کېده. پنټاګون هغه د یوه ارزښتناک زنداني په توګه معرفي کړی، دا هغه لقب دی چې د ۲۰۰۶ ز کال د سپټمبر په ۶مه د عبدالهادي العراقي په ګډون ۱۴ نورو هغو بندیانو ته هم ورکړل شو کوم چې د CIA له سایټونو څخه ګوانتانامو ته وړل شوي وو.[۱۶][۱۷]

محمد رحیم الافغاني د اسامه بن لادن یو له نږدې همکارانو څخه و او د القاعدې له سازمانونو سره یې په ټول منځني ختیځ کې اړیکه درلوده. نوموړی وړاندې تر دې چې ونیول شي، د تسهیل او تدارکاتو په چارو کې د بن لادن یو له اعتمادي کسانو څخه و.

محمد رحیم په دې وخت کې چې د ګوانتانامو په ټاپو کې و په ۷ شمېره کمپ کې بندي و، دا د هغو بندیانو لپاره و چې د امریکا دولت «ارزښتناک» بندیان بلل. په دې موده کې چې رحیم د ګوانتانامو په بند کې دی، لا تر اوسه پورې د هغه پر وړاندې کوم حکم نه دی صادر شوی او نه هم تر اوسه پورې کومې محکمې ته احضار شوی تر څو له خپله ځانه دفاع وکړي. [۱۸]

نیویارک ټایمز د ۲۰۰۸ ز کال د نومبر په وروستیو کې د همدې بندیانو په اړه ۲۲۰ پیکسیله پاڼه خپره کړه چې په کې د دې ټولو بندیانو په اړه د رسمي سندونو لنډیز لیکل شوی و. نیویارک ټایمز وویل چې د دې کسانو د حبس اړوند کوم بل رسمي سند نشته. د جنګیالیو د قضايي وضعیت د څېړنې په اړه هېڅ نه دي خپاره شوي. هغوی نوموړی د ۱۰۰۳۰ شمېره بندي په نوم پېژني. همدا شان هغوی نوموړی د «ارزښتناک بندي» په توګه پېژني. [۱۹][۲۰]

بي بي سي په ۲۰۰۲ ز کال کې رپوټ ورکړ چې د طالبانو د مشر ملا محمد عمر یو موټر چلوونکی د «محمد رحیم» په نوم و. د بي بي سي د خبر له مخې، محمد رحیم د ۲۰۰۲ ز کال د جنوري په میاشت کې له رویټرز سره د خپلې مصاحبې په ترڅ کې د امریکا له دوو راکټي بریدونو څخه د طالبانو د مشر د تیښتې څرنګوالی تشرېح کړی و.[۲۱]

محمد رحیم په خپله مصاخبه کې وویل: کله چې په کندهار کې د ملامحمد عمر کور د امریکا په راکټونو باندې ووېشل شو، نو محمد عمر له هغه وغوښتل تر څو په ټکسي کې کښيني او محمد عمر، د هغه دویمه ښځه او څو زامن یې د سنګیسار په نوم سیمې ته چې یو ساعت لاره وه، یوسي. تقریباً د هغوی په رسیدو سره او وروسته له هغه چې نوموړي له ټکسي څخه ښکته شي، د هغوی ټکسي هم په راکټ وویشل شوه. دې راکټ یوازې ټکسي وویشتله او بل هېڅ څه په دې کلي کې بمبار نه شو. محمد رحیم وویل چې ده یوې خوا ته منډې کړي او محمد عمر بلې خوا او له هغه وروسته یې بیا هېڅکله له هغه سره اړیکه نه لرله.

د اوهایو ایالت د اکرون د سیمې اوسېدونکی کارلوس وارنر چې د محمدرحیم مدافع وکیل دی وايي چې هان کله چې نوموړي له خپل موکل سره لیده کاته کاوه، نو رحیم به په ځنځیر تړلی و. وارنر وروسته له هغه چې د رحیم له بند څخه پنځه کاله تیر شوي و محکمې ته یې د هغه د احضار د حکم لپاره مدني سند ثبت کړ او د خپل موکل پر وړاندې یې د پوره سندونو د نشتوالي له امله د هغه د ازادیدو غوښتنه وکړه.[۲۲]

رحیم د خپل بند په درشل کې کارلوس وارنر ته څو لیکونه ولیکل او کارلوس هم هغه په دې وروستیو کې په عامه توګه خپاره کړل. د رحیم لیکونه له امریکايي پاپ کلتور څخه د هغه د فوق العاده خبراوي ښکارندوی دي، له هغې جملې پر لبران جیمز باندې د هغه ګوتنیونه. د نوموړي وکیل تشرېح کوي چې له کلیولانډ کاوالایرز څخه ګرمې میامي ته د لبران جیمز تګ د رحیم د شدیدې وفادارۍ په احساس کې ریښه لري. محمد رحیم همداشان لیکلي و چې هغه «د ګنګم سټایل نوې سندره ډېره خوښیږي» او «[غواړي] د [کارلوس وارنر] لپاره ډانس وکړي، خو د ځنځیرونو له امله دا کار نشي کولای». د امریکايي پاپ کلتور څخه د پوهې لرلو نه سربېره، کوم چې د هغو ورځپاڼو په لوستلو سره چې کارلوس وارنر ورته د لیدو په مهال وروړلې تر لاسه کړې وي، د رحیم لیکونه همداشان په انګریزې ژبه کې د هغه د وړتیا ښکارندوی دي.

رحیم خپل مدافع وکیل ته ولیکل چې «ساتونکو ته ووایاست تر څو د [ده] ملګری یوازې پریږدي. هغوی باید نرم کړه وړه ولري». دا لیکونه د هغه څه ښکارندوی نه دي چې د ګوانتانامو د زندان له یوه بندي څخه د هغه د رنځونو او ناهیلو تمه کېږي. کارلوس وارنر پر دې اند دی چې د رحیم لیکونه ښیي چې «هغه متفاوت او ذکي دی... تاسې فکر وکړئ چې هغه دا ټول کارونه په هغو محدودیتونو کې چې هلته شته تر سره کوي. نوموړی خارق العاده شوخ طبیعت لري».

سرچينې

سمول
  1. Ben Fox (2012-12-31). "A Lesson in Pop Culture via Guantanamo". Associated Press. خوندي شوی له اصلي څخه په 2013-01-20. بياځلي په 2013-06-25.
  2. Shamim Shahid (August 2007). "Qaeda two key figures arrested from Pakistan". Peshawar: The Nation. خوندي شوی له the original on 2008-03-17. بياځلي په 2013-06-30. According to them, Rahim was Osama bin Laden's special aide, hailing from Nangarhar province of Afghanistan, while the other had worked for Laden as translator and guide during his stay in Afghanistan. Rahim was chief of Qaeda's team, which was engaged in negotiations with the Afghan govt-nominated commanders including Hazrat Ali in early 2002.
  3. See Executive Summary, Findings and Conclusions, and Foreword by Senate Select Committee on Intelligence (SSCI) Chairman Dianne Feinstein, of the Senate Select Committee on Intelligence's study of the Central Intelligence Agency's Detention and Interrogation Program, released on or about December of 2014SSCI at 145-156, describing the legal and operation challenges of inflicting torture in violation of international U.S. law; see also SSCI at 163-166, providing a summary of the methods of enhanced interrogations employed against Mr. Rahim.
  4. See SSCI at 143
  5. Alyssa Kleven (2013-01-02). "Quirky letters from Guantanamo prisoner describe desire to do 'Gangnam Style'". The Luke Burbank Show. خوندي شوی له the original on 2013-06-25. بياځلي په 2013-04-15. Rahim's "quirky" letters are turning a lot of heads.
  6. "Defense Department Takes Custody Of A High-Value Detainee". United States Department of Defense. 2008-03-28. له اصلي څخه خوندي شوی په 2008-12-02. بياځلي په 2008-12-02.{{cite news}}: CS1 maint: bot: original URL status unknown (link)
  7. "Alleged Bin Laden associate in US military custody: Pentagon". Agence France-Presse. 14 March 2008. خوندي شوی له the original on 5 September 2008. بياځلي په 2008-03-14.
  8. "Defense Department Takes Custody Of A High-Value Detainee". United States Department of Defense. 14 March 2008. خوندي شوی له اصلي څخه په 2008-12-02. بياځلي په 2008-03-01.
  9. Joby Warrick (15 March 2008). "U.S. Transfers Bin Laden Aide". Washington Post. p. A03. بياځلي په 2008-03-15.
  10. Mark Mazzetti (15 March 2008). "C.I.A. Secretly Held Qaeda Suspect, Officials Say". New York Times. بياځلي په 2008-03-15. The Central Intelligence Agency secretly detained a suspected member of Al Qaeda for at least six months beginning last summer as part of a program in which C.I.A. officers have been authorized by President Bush to use harsh interrogation techniques, American officials said Friday.
  11. "US claims capturing Osama aide". Dawn. 15 March 2008. بياځلي په 2008-03-15.
  12. Carol Rosenberg (15 March 2008). "New 'high-value detainee' arrives at Gitmo". Miami Herald. بياځلي په 2008-03-15. [مړه لينکونه]
  13. Jonathon Karl (14 March 2008). "CIA: We Got Bin Laden Translator". ABC News. بياځلي په 2008-03-15.
  14. Jim Garamone (14 March 2008). "Defense Department Takes Custody of High-Value Al Qaeda Operative". American Forces Press Service. بياځلي په 2008-03-15.
  15. Mark Mazzetti (15 March 2008). "C.I.A. Secretly Held Qaeda Suspect, Officials Say". New York Times. بياځلي په 2008-03-15. The Central Intelligence Agency secretly detained a suspected member of Al Qaeda for at least six months beginning last summer as part of a program in which C.I.A. officers have been authorized by President Bush to use harsh interrogation techniques, American officials said Friday.
  16. "Defense Department Takes Custody Of A High-Value Detainee". United States Department of Defense. 2008-03-28. له اصلي څخه خوندي شوی په 2008-12-02. بياځلي په 2008-12-02.{{cite news}}: CS1 maint: bot: original URL status unknown (link)
  17. Josh Meyers, Carol Williams (2008-03-15). "Al-Qaida operative sent to Guantánamo". Seattle Times. خوندي شوی له the original on 2009-05-30.
  18. Ben Fox, "Mohammed Rahim Al-Afghani, Guantanamo Bay Prisoner, Sends Quirky Letters," The Huffington Post, http://www.huffingtonpost.com/2012/12/31/mohammed-rahim-al-afghani_n_2389243.html (accessed May 04, 2013).
  19. "The Detainees". New York Times. 2008-11-23. له اصلي څخه خوندي شوی په 2008-11-06. بياځلي په 2008-12-02.{{cite news}}: CS1 maint: bot: original URL status unknown (link)
  20. Margot Williams (2008-11-03). "Guantanamo Docket: Muhammad Rahim al-Afghani". New York Times. له اصلي څخه خوندي شوی په 2011-05-01. بياځلي په 2008-12-02.{{cite news}}: CS1 maint: bot: original URL status unknown (link)
  21. "Mullah Omar 'survived missile strikes'". BBC News. 22 January 2002. بياځلي په 2008-06-13.
  22. The Guantanamo Docket," The New York Times, http://projects.nytimes.com/guantanamo/ Archived 2017-02-18 at the Wayback Machine. (accessed April 11, 2013).