محمد حسن اخوند

محمد حسن اخوند (زوکړه: شاوخوا ۱۹۴۵ زکال – ۱۹۵۰ زکال یا شاوخوا ۱۹۵۵ زکال – ۱۹۵۸ زکال) افغان ملا، سیاستوال او د طالبانو د ډلې یو له مشرانو څخه دی چې د ۲۰۲۱ زکال د سپټمبر له ۷مې نېټې څخه تر اوس مهاله (۲۰۲۳ کال) د طالبانو د اسلامي امارت واکیال لومړی وزیر دی. [۱]

اخوند د طالبانو د ډلې یو له بنسټ اېښودونکو او همدارنګه د دغه تحریک له مخکښو مشرانو څخه دی. نوموړي د طالبانو په لومړۍ دوره حکومت (۱۹۹۶ – ۲۰۰۱ زکال) کې د بهرنیو چارو وزارت د مرستیال په توګه دنده ترسره کړې ده.

لومړنی ژوند او زده کړې

سمول

اخوند د افغانستان د سویلي کندهار ولایت اصلي اوسېدونکی دی. د ملګرو ملتونو د امنیت شورا د اطلاعاتو له مخې نوموړی په پشمول کلي کې زیږېدلی چې د هغه د زیږون پر مهال د افغانستان د کندهار ولایت پنجوايي ولسوالۍ او اوس مهال د همدغه ولایت ژیړۍ ولسوالی ته اړوند کلی دی. ملګرو ملتونو د هغه د زیږون د کال اړوند دوه اټکلونه کړي چې ګویا د ۱۹۴۵ او ۱۹۵۰ زکال ترمنځ او یا هم د ۱۹۵۵ او ۱۹۵۸ زکال ترمنځ زیږېدلی دی. [۲][۳][۴]

هغه په افغانستان کې دننه په یو شمېر دیني مدرسو کې زده کړې کړې دي. ده د ډیری طالب مشرانو پر خلاف په افغان شوروي جګړه کې ونډه نه لرله. [۵][۶]

سیاسي ژوند

سمول

اخوند د طالبانو د ډلې یو له پخوانیو غړو او همدارنګه د طالبانو د تحریک د لومړني مشر ملا محمد عمر له نږدې کسانو څخه و. د طالبانو د واکمنۍ پر مهال (۱۹۹۶ – ۲۰۰۱ زکال) ده له ۱۹۹۸ زکال څخه د ۱۹۹۹ زکال د اکتوبر میاشتې تر ۲۷مې نېټې پورې د بهرنیو چارو وزارت د د مرستیال وزیر په توګه کار وکړ او بیا د لومړي وزیر مرستیال هم و. نوموړی د نورو طالب مشرانو په څېر ترهګریزو ډلو ته د پناه ورکولو له امله د ملګرو ملتونو د بندیزونو په نوملړ کې شامل دی.  [۷][۸][۹]

د افغانستان د اسلامي جمهوریت (۲۰۰۱ – ۲۰۲۱ زکال) پر وړاندې د طالبانو د وسله وال مقاومت پر مهال نوموړی د کویټې شورا غړی و. دی په ۲۰۱۳ زکال کې طالبانو ته د اړوندو کمیسیونونو او همدارنګه د هغو د جلب او جذب د کمیسیون عمومي مشر و. [۱۰][۱۱]

وروسته له هغه چې طالبان په ۲۰۲۱ زکال کې د دوحې د هوکړې پر بنسټ یو ځل بیا واک ته ورسېدل، اخوند د دغې ډلې د حکومت د لنډ مهالي لومړي وزیر په توګه وټاکل شو. د هغه ټاکنه د طالبانو د منځلارو او سخت دریځو غړو ترمنځ د مصالحې په موخه وګڼل شوه. ده د ۲۰۲۱ زکال د سپټمبر په اوومه نېټه د لومړي وزیر (رئیس الوزرا) په توګه دنده پیل کړه او تر اوسه (۲۰۲۳ زکال) په دغه څوکۍ کار کوي. [۱۲][۱۳][۱۴]

د ده د لومړي وزارت پر مهال د ۲۰۲۳ زکال د مۍ له ۱۷مې نېټې څخه د ۲۰۲۳ زکال د جولای تر ۱۷مې نېټې پورې هغه مهال مرستیال لومړي وزیر مولوي عبدالکبیر ته د لومړي وزارت د چارو مسئولیتونه ور وسپارل شول چې ویل کېدل خپله حسن اخوند ناروغ دی. [۱۵][۱۶]

نور معلومات

سمول

اخوند د یو شمېر اسلامي موضوعاتو اړوند لیکنې کړې دي. د بي بي سي نیوز د راپور له مخې نوموړی د طالبانو په مذهبي اړخ کې پریمانه نفوذ لري، چې په پوځي اړخ کې بیا هومره نفوذ نه لري. د متحده ایالاتو د سولې د انستیتیوت یوه تحلیل ګر څرګنده کړې چې دی تر ډېره پورې یو سیاسي سړی دی. [۱۷][۱۸]

سرچينې

سمول
  1. "Who is Mohammad Hasan Akhund, the head of new Taliban gov't?". Al Jazeera (په انګليسي). Archived from the original on 20 November 2021. نه اخيستل شوی 2023-12-16.
  2. "Hibatullah Akhundzada to Lead Taliban Govt". TOLOnews. September 9, 2021. Archived from the original on 9 September 2021. نه اخيستل شوی 2021-09-09. Mullah Hassan Akhundzada, 65, who is the Prime Minister (head of state) is originally from Shah Walikot district of Kandahar province.
  3. "Security Council 1988 Committee Amends 105 Entries on Its Sanctions List | Meetings Coverage and Press Releases". www.un.org. Archived from the original on 6 October 2021. نه اخيستل شوی 2021-09-08.
  4. "Profile: Mohammad Hasan Akhund, the head of Taliban government". Al-Jazeera. 2021-09-07. Archived from the original on 20 November 2021. نه اخيستل شوی 7 September 2021.
  5. "Profile: Who is Afghanistan's new caretaker prime minister?". The Express Tribune. 2021-09-08. Archived from the original on 8 September 2021. نه اخيستل شوی 8 September 2021.
  6. "Explained: Who is Mullah Hasan Akhund? What does the Taliban's choice of interim prime minister mean for Afghanistan?". The Hindu. 2021-09-08. Archived from the original on 8 September 2021. نه اخيستل شوی 2021-09-09.
  7. Adamec, Ludwig W. (2012). Historical Dictionary of Afghanistan (4th ed.). Scarecrow Press. p. 69. ISBN 9780810879577. [1999] 27 October: Mulla Mutawakil is named minister of foreign affairs, replacing Mulla Hasan Akhund.
  8. "Profile: Who is Afghanistan's new caretaker prime minister?". The Express Tribune. 2021-09-08. Archived from the original on 8 September 2021. نه اخيستل شوی 8 September 2021.
  9. "Profile: Mohammad Hasan Akhund, the head of Taliban government". Al-Jazeera. 2021-09-07. Archived from the original on 20 November 2021. نه اخيستل شوی 7 September 2021.
  10. Seth G. Jones (2017). Waging Insurgent Warfare: Lessons from the Vietcong to the Islamic State. Oxford University Press. p. 99.
  11. Peter Bergen (2013). Talibanistan. Oxford University Press. p. 9.
  12. "Afghanistan: Who's who in the Taliban leadership". BBC News (په انګليسي). 2021-09-07. Archived from the original on 17 January 2022. نه اخيستل شوی 2021-09-19.
  13. Whiteside, Philip (7 September 2021). "Afghanistan: Who's who in the new Taliban government". Sky News. Sky UK. Archived from the original on 7 September 2021. نه اخيستل شوی 7 September 2021.
  14. "Hardliners get key posts in new Taliban government". BBC News. 2021-09-07. Archived from the original on 7 September 2021. نه اخيستل شوی 7 September 2021.
  15. "گروه طالبان حکومت جدید خود را با رهبری ملا حسن اخوند اعلام کرد". BBC News فارسی. Archived from the original on 7 September 2021. نه اخيستل شوی 7 September 2021.
  16. "Taliban announce new government for Afghanistan". BBC News. 7 September 2021. Archived from the original on 7 September 2021. نه اخيستل شوی 7 September 2021.
  17. Alasdair Pal. "Factbox: Mohammad Hasan Akhund: Veteran Taliban leader becomes acting Afghan PM". Reuters. Archived from the original on 17 September 2021. نه اخيستل شوی 9 September 2021.
  18. "Profile: Mohammad Hasan Akhund, the head of Taliban government". Al-Jazeera. 2021-09-07. Archived from the original on 20 November 2021. نه اخيستل شوی 7 September 2021.