متحده ايالات او په اوکراين د روسيې يرغل

په 2022ز کال کې پيل شوی پر اوکراين د روسيې د روان يرغل په اړه د متحده ايالاتو غبرګون د تل لپاره د اوکراين په پلوۍ و. ولسمشر بايډن دا بريد وغانده، اوکراين ته يې پوځي او بشري مرستې چمتو کړې، او په روسيې او بيلاروس يې بنديزونه ولګول، چې دواړه هېوادونه پر اوکراين يرغل کې ډېر ښکېل وو.

له اوکراين سره مرسته

بايډن وويل چې د متحده ايالاتو 800 سرتيري به له ايټاليې څخه د بالکان سيمې ته ولېږدول شي، اته F-35 ډوله جنګي جيټ الوتکې به له المان څخه ختیځې اروپا ته ولېږدول شي، او 32 اپاچي هليکوپتر الوتکې به له المان او يونان څخه پولنډ ته واستول شي. په هرحال، ولسمشر وويل چې د متحده ايالاتو پوځ به په اوکراين کې له روسيې سره ونه جنګېږی، خو د ناټو د ځمکې له هر انچ څخه به دفاع وکړي. د مارچ په شپاړسمه نېټه، بايډن د اوکراين لپاره د امنيتي مرستې په برخه کې د اضافي 800 ميليونه امريکايي ډالرو اعلان وکړ، چې په دې سره د بايډن د ادارې له پيل راهيسې تر اوسه اوکراين سره د متحده ايالاتو د امنيتي مرستې ټولټال ژمنتيا دوه ميليارده امريکايي ډالرو ته ورسېده.

د متحده ايالاتو د دفاع وزير «Lloyd Austin» په اروپا کې د شا او خوا 7,000 سرتېرو د ځای پر ځای کولو حکم وکړ. د فبرورۍ په شپږ ويشتمه نېټه، د متحده ايالاتو د بهرنيو چارو وزير انتوني بلينکن وويل چې اوکراين ته به اضافي 350 ميليونه امريکايي ډالرو په ارزښت پوځي مرستې ورکړل شی، تر څو د دوی دفاعي وړتيا پیاوړې کړي.

د نړيوالې پراختيا لپاره د متحده ايالاتو ادارې د ملګرو متلونو له ادارو سره يوځای، د اوکراين خلکو ته مرستندويه توکي چمتو کړل، لکه د جراحۍ او طبي کڅوړې، بېړني خوراکي توکي، تودې کمبلې او د پاکوالي وسايل. دې ادارې ټول ټال يو سل او اوه ميليونه امريکايي ډالرو په ارزښت بشري مرستې ورکړې.

د 2022ز کال د مارچ په پنځه ويشتمه نېټه، جوبايډن د اوکراين له پولې سره نږدې د پولينډ څخه ليدنه وکړه. بايډن د اوکراين د خلکو د همت او استقامت ستاينه وکړه، او د روسيې په وړاندې د اوکراين د خلکو مقاومت يې د 1989ز کال د «تيانمن» څلور لارې د اعتراضونو او ټولوژنې سره تشبيه کړ.

د اپريل په دولسمه نېټه، متحده ايالاتو اوکراين ته اضافي 750 ميليونه امریکايي ډالرو په ارزښت پوځي مرستې واستولې، چې په هغې کې ډرون الوتکې، درانده توپونه او د خونديتابه وسايل شامل و، تر څو د کيمياوي بريدونو په وړاندې دفاع وکړای شي.

د 2022ز کال د اپريل په څلور وېشتمه نېټه، يو امریکايي پلاوی چې د امريکا د بهرنيو چارو وزير انټونيو بلينکن او دفاع وزير لايډ اسټن څخه جوړ و، په کيف کې د اوکراين له ولسمشر ولادمير زيلنسکي سره وليدل. له دې ليدنې وروسته متحده ايالاتو د اوکراين او پنځلسو نورو اتحادي هېوادونو لپاره 713ميلیونه امريکايي ډالرو په ارزښت پوځي مالي ملاتړ اعلان وکړ.

د اپريل په وروستيو کې د امریکا د استازو د جرګې رئيسې نانسي پلوسي، د «ايډم شيف» په ګډون د دې جرګې د نورو غړيو سره يوځای په کيف کې له زيلنسکي سره وکتل.

د 2023ز کال د فبروري په شلمه نېټه، جوبايډن د نيم ميليارد ډالرو د مرستې اعلان وکړ، او ويې ويل چې د "مرستې په نوې کڅوړه کې به نور پوځي وسايل، لکه د توپ مرمۍ، نور ميزايل او درندې وسلې شاملې وي.

متحده ايالاتو د 2023ز کال د فبرورۍ څلور وېشتمه نېټه په اوکراين د روسيې د يرغل لومړۍ کليزه کيف ته د دوه ميليارده امریکايي ډالرو په ارزښت وسلو په ورکولو سره ياده کړه. متحده ايالاتو همدا راز د روسيې د بريدونو په وړاندې د اوکراين د ځواک د اساسي جوړښت د پياوړي کولو لپاره د 250 ميليونه امريکايي ډالرو مرستې د اعلان اراده هم درلوده. د جرګې د استخباراتو د کميټې يو غړي د «يوټا» استازي «کريس سټيورټ» وويل تر هغه وخته چې د متحده ايالاتو سرچينې په معقول ډول کارول کېږي، د امريکا خلک به له مرستو څخه ملاتړ ته دوام ورکړي. نوموړي وويل چې د ناټو غړي هم بايد د خپل ټوليز کورني توليد دوه سلنه، د دفاع په برخه کې مصرف کولو لپاره د خپلې ژمنې درناوی وکړي. سټيورټ وويل، " له يو څو کوچنیو هېوادونو پرته، له دوی څخه ډېرو داسې ونه کړل". "د امريکا خلک هم دې ته ګوري او مخ په وړاندې ځي، 'دا د اروپا تر شا پېښېږي. دوی بايد په دې کې هومره پانګونه وکړي، څومره چې موږ کوو.' او زه نه پوهېږم چې موږ دوی ته اوس دا باور ورکولای شو چې حالت همداسې دی".

د 2023ز کال د مۍ په مياشت کې، متحده ايالاتو وويل چې اوکراين ته به د 300 ميليونه امریکايي ډالرو په ارزښت وسلو کڅوړه ورکړي. په دې کې همدا راز "هوايي دفاعي سيستم او لسګونه ميليونه مرمۍ" هم شاملې وې.

د روسيې غندنه

د متحده ايالاتو ولسمشر جوبايډن يوه اعلاميه خپره کړه چې د روسيې بريد يې "بې دليله او غېر منظقي" وباله، او د روسيې ولسمشر ولادمير پوتين يې "له مخکې څخه طرحه شوي جګړې" په پيل کولو تورن کړ، د کوم په پايله کې په ناوريني ډول انسان وژل کېږي او زیان ورته رسېږي.

د فبرورۍ په اته ويشتمه نېټه، متحده ايالاتو د ملګرو متلونو لپاره د روسيې د دايمي ماموريت څخه د دولسو روسي ډيپلوماتانو د ايستلو پلان اعلان کړ. د ملګرو ملتونو لپاره د متحده ايالاتو ماموريت ولس ته وويل، وياند اوليويا ډالټن، د متحده ايالاتو په نيويارک ښار کې ملګرو ملتونو ته د روسيې د ماموریت د روسي ډيپلوماتانو د ايستلو د پيل د پرېکړې په اړه اعلاميه

بايډن د مارچ په شپاړسمه نېټه د خبريالانو د پوښتنو په ځواب کې پوټين ته د "جنګي مجرم" نوم ورکړ.

سربېره پر دې بايډن د هغو روسي اوليګارچيانو غندنه هم وکړه چې له پوټين څخه يې ملاتړ کړی و، او ويې ويل چې "موږ له خپلو اروپايي متحدينو سره يوځای ستاسو د بېړيو، ستاسو د هوسا اپارتمانونو، ستاسو د خصوصي جيټ الوتکو لټون کوو او مصادره کوو يې. موږ ستاسو د غېر مشروع ګټې لپاره راځو". د بايډن ادارې همدا راز د پوتين دا پرېکړه وغندله چې د روسيې هستوي وېرونکې ځواکونه به د لوړې تيارسۍ په حالت کې کړي.

د مارچ د شپږويشتمې نېټې په یوه وينا کې بايډن اعلان وکړ چې "پوټين په واک کې نه شي پاتې کېدای". خو، سپېنې ماڼۍ وروسته يوه اعلاميه خپره کړه او ويې ويل چې د بايډن "نقطه دا وه چې پوتين ته به اجازه ورنه کړل شي، تر څو په خپلو ګاونډيانو او سيمه واک اعمال کړي. نوموړي په روسیه کې د پوتين پر واک يا دولت پر بدلون بحث نه کاوه". د بايډن د اعلاميې په ځواب کې، کريميلين وويل چې دا به د روسيې د خلکو خوښه وي چې ايا پوتين په واک کې پاتې شي که نه.

د اوکراين د ولسمشر ولادمير زيلنسکي سره په يوه تليفوني اړيکه کې، بايډن د روسيې پوځي فعالیتونه "غېر مشروع او غير موجه" وبلل.

د 2022ز کال د اپريل په اومه نېټه، سفيره «Linda Thomas-Greenfield» د ملګرو ملتونو د عمومي اسامبلۍ په وړاندې راڅرګنده شوه، تر څو د «بوچا» د ټولوژنې په ځواب کې د ملګرو متلونو د انساني حقوقو د شورا سره د روسيې فدراسيون د لېرې کولو د غوښتنې په کولو له اوکراين سره یوځای شي.

په روسيه او بيلاروس بنديزونه

د ملي بېړنيو حالاتو قانون او د نړيوال بېړني اقتصادي اختياراتو قانون (IEEPA) ولسمشر ته دا واک ورکوي چې متحده ايالاتو لپاره د کوم ډول غېر عادي او غېر معمولي ګواښ په ځواب کې ملي بېړنی حالت اعلان کړي، او نړيواله سوداګري کنترول کړي، د کوم بشپړه يا ډېره برخه چې له متحده ايالاتو څخه دباندې وي. دا په بهرنيو هېوادونو او د هغوی په اتباعو د نړيوالو بنديزونو د تحميل د اختيار له لارې تر لاسه کېدای شي. کوم هېواد، شرکت يا فرد په دې ډول نومولو سره، متحده ايالات د خپلې بهرنۍ تګلارې لپاره د امریکايي ډالر نړيوال استعمال او متحده ايالاتو د خزانې ادارې په مټ له دې مقررې څخه ګټه اخلي.