مايکروسافټ وېنډوز

د ويکيمېډيا وېشنيزه


مایکروسافټ وینډوز، چې په عمومي توګه د وینډوز په نوم یادیږي، د څو خصوصي ګرافیکي عامل سیسټم کورنیو یوه ډله ده، چې ټول یې د مایکروسافټ له خوا رامنځ ته شوي دي. او بازار موندونکي دي. چې هر  ډله يې د کمپیوټري صنعت یو ځانګړي سکتور ته اړتیا لري. د مایکروسافټ وینډوز فعاله کورنۍ کې وینډوز ان تي او وینډوز لوت شامل دي؛ او دا پاتې يې کیدای شي فرعي کورنۍ کې شاملې وي، (د بیلګې په توګه د وینډوز سرور یا د وینډوز ایمبیډډ تړون) (وینډوز سي اي). د دې تر څنګ د مایکروسافټ وینډوز کورنۍ کې وینډوز ۹اکس، وینډوز موبایل او وینډوز تلیفون شامل دي.

د مايکروسافټ وېنډوز ۷ کتنمل

د مايکروسافټ ډوس لپاره د ګرافیکي عامل سیسټم سافتوير په توګه د ګرافیکي کاروونکي اتصال سره د مخ په زیاتیدونکي لیوالتیا په ځواب کې، مايکروسافټ د ۱۹۸۵ ز کال د نومبر په ۲۰ د وينډوز په نوم يو عامل چاپيريال معرفي کړ. مایکروسافټ وینډوز د نړۍ د خصوصي کمپیوټر په بازار کې د ۹۰٪ څخه ډیرې ونډې سره ، د مک عامل سيستم څخه چې په ۱۹۸۴ ز کال کې معرفي شوی و، ډیره غلبه ترلاسه کړه.[۱]

ایپل وینډوز ته د ګرافيکي کاروونکي اتصال په پراختیا کې د دوی نوښت باندې د غیر عادلانه حملې په توګه ولیدل لکه څنګه چې په محصولاتو لکه لیزا او مکینتوش پلي شوي دي (په پای کې په ۱۹۹۳ ز کال کې د مایکروسافټ په ګټه محکمه کې میشته شوه). په شخصي کمپیوټرونو کې، وینډوز لاهم په ټولو هیوادونو کې ترټولو مشهور عامل سیسټم دی. په داسې حال، چې په ۲۰۱۴ ز کال کې، مایکروسافټ ومنله چې انډرايد ته د عمومي عامل سیسټم بازار ډیری ونډه له لاسه ورکوي، چې د دی کار لامل د انډرايد هوشمندو تليفونونو په پلور کې په پراخه کچه وده کول دي. په ۲۰۱۴ ز کال کې، د پلورل شوي وینډوز وسیلو شمیر د پلورل شوي انډرايد وسیلو څخه ۲۵٪ کم و. مګر، دا پرتله کول ممکن په بشپړه توګه د دی اړونده نه وي، ځکه چې دوه عامل سیسټمونه په دودیز ډول مختلف برنامې په نښه کوي. بیا هم، د وینډوز سرور کارولو شمیرې (چې د سیالیو سره پرتله کیږي) د بازار دریمه برخه ښیي، چې د پای کاروونکي کارونې لپاره ورته دی.[۲][۳][۴]

د اکتوبر ۲۰۲۱ ز کال پورې، د شخصي کمپیوټرونو او ټابلیټونو لپاره د وینډوز ترټولو وروستۍ نمونه وینډوز ۱۱، ۲۱ايچ۲ نمونه ده. د ايمبډيډ شوي وسیلو لپاره ترټولو وروستۍ نمونه وینډوز ۱۰، ۲۱ايچ۱ نمونه ده. د سرور کمپیوټرونو لپاره ترټولو وروستۍ نمونه د وینډوز سرور ۲۰۲۲ ز کال ۲۱ايچ۲ نمونه ده. د وینډوز یو ځانګړی نمونه هم په اکسبوکس يو او د اکس بوکس سلسله اکس/اس ویډیو ګیم کنسولونو کې پر مخ وړل کېږي.[۵][۶]

شجره

د بازارموندنې د ونډې په واسطه

مایکروسافټ، د وینډوز پرمخ وړونکو، ډیری سوداګریزې نښې ثبت کړي دي، چې هر یو یې د وینډوز عامل سیسټمونو ډلې ته اشاره کوي چې د کمپیوټر صنعت یو ځانګړی سکتور په نښه کوي. د ۲۰۱۴ ز کال پورې، د لاندې وینډوز کورنۍ په فعاله توګه وده کړې ده:

  • • وینډوز اين ټي: د وینډوز این تي ۳.۱ سره د عامل سیسټمونو او د سرور کمپیوټرونو او ورک سټیشنونو لپاره د عامل سیسټم د کورنۍ په توګه پيل شوي دي. اوس درې عامل سیسټم فرعي کورنۍ لري چې نږدې په ورته وخت کې خپرېږي چې ورسره يو ډول کرنل شریکوي:
    • وینډوز: د اصلي شخصي کمپیوټرونو او ټابلیټونو لپاره د عامل سیسټم دی. وروستۍ نمونه يې وینډوز ۱۱ ده. د دې کورنۍ اصلي سیال د مک عامل سيستم دي چې د ايپل لخوا شخصي کمپیوټرونه او د آی پیډ عامل سیسټم او د ټابلیټونو لپاره انډرايد دی (د کټګورۍ له مخې د عامل سیسټمونو کارول د بازار ونډې سره).
    • وینډوز سرور: د سرور کمپیوټرونو لپاره عامل سیسټم دی. د وینډوز سرور وروستۍ نمونه په ۲۰۲۲ ز کال وه. د پیرودونکي ډلې برعکس يې، د نوم ورکولو قوي برنامه يې غوره کړی ده. د دې کورنۍ اصلي سیال لینوکس دی. (د کټګورۍ له مخې د بازار ونډه د عامل سيسټمونو کارول دي).
    • وینډوز پي يي: د دې وینډوز ورته ډله چې د لږ وزن لرونکی نمونه ده، د ژوندی عامل سیسټم په توګه کار کولو لپاره، تر څنګ يې په فلزي کمپیوټرونو کې د وینډوز نصبولو لپاره او د بيا رغونې يا  د ستونزو د حل کولو په موخه کارول کیږي (په ځانګړې توګه په ډیری کمپیوټرونو کې). چې وروستی نمونه يې وینډوز پي يي ۱۰ ده.
  • وینډوز لوت (پخوا د وینډوز ایمبیډډ): په پیل کې، مایکروسافټ وینډوز سي اي د هرې وسیلې لپاره د عمومي هدف عامل سیسټم په توګه رامنځ ته کړ، چې خورا محدوده سرچینه و، چې د بشپړ کمپیوټر په نوم یادیږي. په پای کې، که څه هم، وینډوز د وینډوز ایمبیډډ کمپکت نوم بدل شو چې د وینډوز کمپکت سوداګریز نښې لاندې پوښل شوی و چې د وینډوز ایمبیډډ صنعت، وینډوز ایمبیډډ پروفیشنل، وینډوز ایمبیډډ سټنډرډ، وینډوز ایمبیډډ هینډ هیلډ او وینډوز ایمبیډډ اتوماتیک ډول هم لري.[۷]

لاندې وینډوز کورنۍ نور نه رامنځ ته کیږي:

  • وینډوز ۹اکس: یو عامل سیسټم دی، چې د مصرف کونکي بازار په نښه کوي. د فرعي غوره فعالیت له امله بنده شوې دی (نړيوال شخصي کمپوټر خپل وروستی نمونه، وینډوز می، د هر وخت ترټولو خراب محصول بولي.) اوس محال مایکروسافټ د اين ټي وینډوز سره د مصرف کونکي بازار ته اړتیا لري.[۸]
  • وینډوز موبایل: د وینډوز تلیفون مخکینۍ، دا د ګرځنده تلیفون عامل سیسټم و. لومړۍ نمونه د جیبی شخصي کمپیوټر ۲۰۰۰ ز کال په نوم یادیږي؛ دریمه نمونه، د وینډوز موبایل ۲۰۰۳ ز کال لومړۍ نمونه ده، چې د وینډوز موبایل سوداګریز نښه یې غوره کړه ده. وروستی نمونه د وینډوز موبایل ۶.۵ دی.
  • وینډوز تلیفون: یو عامل سیسټم دی، چې یوازې د هوشمندو تليفونونو جوړونکو ته پلورل کیږي. لومړۍ نمونه د وینډوز تلیفون ۷ وه ، ورپسې وینډوز تلیفون ۸، او وینډوز تلیفون ۸.۱ نمونه چې د وینډوز ۱۰ موبایل لخوا بریالی شوه، خو اوس هم بند شوی دی.

د استعمال ونډه او د وسایلو پلور

د وینډوز ۱۰ د وروستي نمونې کارول د ۲۰۱۸ ز کال له پیل راهیسې په نړیواله کچه د وینډوز ۷ څخه ډیر شوي دی.[۹]

د ډیسټاپ او لپ ټاپ کمپیوټرونو لپاره، د انترنت اپليکشنونو او سټیټ کاونټر له مخې، کوم چې په ویب کې فعاله وسیلو کې د عامل سیسټمونو کارول تعقیبوي، وینډوز د ۲۰۲۱ ز کال په اګست کې ترټولو کارول شوي عامل سیسټم کورنۍ وه، د انترنت د اپليکشنونو له مخې د کارولو ونډه يې شاوخوا ۹۱٪ وه. د سټیټ کاونټر له مخې يې د کارولو ونډه  شاوخوا ۷۶٪ وه.[۱۰][۱۱]

د انډرايد په پرتله (تر ټولو لوړه ونډه ۴۶.۰۳%) د هر ډول شخصي کمپیوټرونو په شمول (د بیلګې په ډول ډیسکتاپونه، لپټاپونه، ګرځنده وسایل، او د لوبې کنسولونه)، تر څنګ يی د وینډوز عامل سیسټمونه د ۲۰۲۱ ز کال په اګست کې د ۳۲.۶۷٪ کارونې ونډه درلوده. د ايفون عامل سيستم ۱۳.۷۶٪، د آی پیډ عامل سیسټم ۲.۸۱٪، او د میک اپریټنګ سیسټم ۲.۵۱٪، د ۲۰۲۱ ز کال کال د اګست په میاشت کې د انترنت اپليکشنونه له مخې ۳۰.۷۳٪ د کارونې ونډه لرله، د انډرايد په پرتله (تر ټولو لوړ، په ۴۲.۵۶٪ کې)، د آیفون عامل سیسټم / ايپډ عامل سیسټم ۱۶.۵۳٪، او د سټیټ کاونټر له مخې  ماک عامل سیسټم ۶.۵۱٪ ونډه درلوده.[۱۲][۱۳]

په دې احصایو کې سرورونه شامل نه دي (د تش په نامه کلاوډ کمپیوټري په شمول، چیرته چې مایکروسافټ ر مخکښ نه پیژندل کیږي، د لینوکس سره د وینډوز څخه ډیر کارول کیږي)، ځکه چې د انترنت اپليکشنونه او سټیټ کاونټر د ټولو کارولو لپاره د پراکسي په توګه ویب براوزینګ کاروي.

سرچينې

  1. "The Unusual History of Microsoft Windows". د لاسرسي‌نېټه April 22, 2007. الوسيط |CitationClass= تم تجاهله (مساعدة)[مړه لينکونه]
  2. "Operating System Market Share Worldwide". StatCounter Global Stats (په انګلیسي ژبه کي). د لاسرسي‌نېټه January 5, 2021. الوسيط |CitationClass= تم تجاهله (مساعدة)
  3. "Desktop Operating System Market Share Worldwide". StatCounter Global Stats (په انګلیسي ژبه کي). د لاسرسي‌نېټه January 5, 2021. الوسيط |CitationClass= تم تجاهله (مساعدة)
  4. Keizer, Gregg (July 14, 2014). "Microsoft gets real, admits its device share is just 14%". Computerworld. IDG. مؤرشف من الأصل في August 21, 2016. [Microsoft's chief operating officer] Turner's 14% came from a new forecast released last week by Gartner, which estimated Windows' share of the shipped device market last year was 14%, and would decrease slightly to 13.7% in 2014. Android will dominate, Gartner said, with a 48% share this year الوسيط |CitationClass= تم تجاهله (مساعدة)
  5. "Windows Server release information". docs.microsoft.com. د لاسرسي‌نېټه July 26, 2021. الوسيط |CitationClass= تم تجاهله (مساعدة)
  6. "Xbox One Architecture Finally Explained - Runs OS 'Virtually Indistinguishable' from Windows 8". WCCFtech. April 20, 2014. مؤرشف من الأصل في September 6, 2015. الوسيط |CitationClass= تم تجاهله (مساعدة)
  7. "RTOS: Embedded Real Time Operating Systems". microsoft.com. Microsoft. د اصلي آرشيف څخه پر دسمبر 15, 2014 باندې. د لاسرسي‌نېټه نومبر 7, 2014. الوسيط |CitationClass= تم تجاهله (مساعدة)
  8. "The 25 Worst Tech Products of All Time". PC World. IDG. مې 26, 2006. مؤرشف من الأصل في فبروري 15, 2012. د لاسرسي‌نېټه فبروري 10, 2012. الوسيط |CitationClass= تم تجاهله (مساعدة)
  9. "Desktop Windows Version Market Share Worldwide | StatCounter Global Stats". StatCounter Global Stats (په انګلیسي ژبه کي). د لاسرسي‌نېټه November 24, 2019. الوسيط |CitationClass= تم تجاهله (مساعدة)
  10. "Desktop Operating System Market Share Worldwide: August 2021". StatCounter. الوسيط |CitationClass= تم تجاهله (مساعدة)
  11. "Desktop Operating system market share: August 2021". Net Applications. الوسيط |CitationClass= تم تجاهله (مساعدة)
  12. "Operating System Market Share Worldwide: August 2021". StatCounter. الوسيط |CitationClass= تم تجاهله (مساعدة)
  13. "Operating system market share: August 2021". Net Applications. الوسيط |CitationClass= تم تجاهله (مساعدة)