ويکيپېډيا

ساينوباکتريا (د باکتريا يو ډول دی چې شين اسماني رنګ لري)

ساينوباکتريا چې د « Cyanophyta» په نوم هم پېژندل کېږي، منفي-ګرام باکتريا يوه ټولګه ده چې د فوټوسينتيسيز له لارې انرژي تر لاسه کوي. د ساينوباکتريا نوم د دې رنګ ته اشاره کوي (چې له لرغوني يوناني ژبې څخه اخستل شوی او د اسماني رنګ په معنا دی)، دې ته  د «اسماني رنګه-شنه اوبړۍ» نوم ورکوي، خو اوسني بوټې پېژندونکي د اوبړۍ نوم تر «ايوکرايټونو» پورې محدودوي او په ساينوباکتريا يې نه عملي کوي، ځکه چې ساينو باکتریا «ايوکرايټونو» نه، «پروکرايټونه» دي. داسې بريښي چې دوی په تازه اوبو او ځمکني چاپېريال کې پیدا کېږي. «پيرافيليټيکي» او تر ټولو زيات بنسټيزې ډلې وړانديز شوی نوم «Sericytochromatia» دی چې د دواړو هم غېر فوټوسينتيکي ډلې ميلين باکتريا او فوټوسينتيک ساينوباکتريا د دواړو اصل دی، کوم ته چې د «اکسيفوټوباکتريا» هم ويل کېږي.[۱][۲][۳][۴][۵][۶][۷][۸]

ساينوباکتریا فوټوسنتتيک رنګ کاروي، لکه د «کيروټينايډز، فايکوبيلينز او کلوروفيل» بېلا بېلې بڼې، کومې چې له رڼا څخه انرژي جذبوي. د «هيټروټروفيکي» پروکاريوټونو په خلاف، ساينوباکتريا داخلي پردې لري. دا نښتې کڅوړې دي، کومو ته چې «تهايلاکايډز» ويل کېږي، چېرې چې د فوټوسينتيسز عمل تر سره کېږي. «فوټوټروفيکي» يوکرايټونه، لکه: شنه بوټي په «پلاسټيډز» کې فوټوسينتيس تر سره کوي، د کوم په اړه چې فکر کېږي چې اصل يې په ساينوباکتریا کې دی، کوم چې د «اينډوسيم» بايوسس په نوم پروسې پر مټ ډېر پخوا تر لاسه شوی و. په ايوکرايټونو کې دا «اينډوسايمبوټيکي» ساينوباکتريا جوړ شول او په ځانګړو عضويو کې يې توپير وشو، لکه «کلوروپاسټ، کروموپلاسټ، ايټيوپلاسټ او ليوکوپلاسټ» چې دا ټول په مجموعي ډول د «پلاسټډز» په نوم پېژندل کېږي.[۹][۱۰]

ساينوباکتریا هغه لومړي موجودات دي چې د اکسيجن پیدا کوونکو په توګه پېژندل شوي دي. د فوټوسينتيسيز د ضمني توليد په توګه د اکسيجن د تولیدولو او خوشې کولو له امله، ګومان کېږي چې ساينوباکتريا لومړي کمزوری-اکسيجن ته بدلون ورکړی، اتموسفير يې  يو اکسيدایز کوونکي ته راښکته کړ (اکسيډايز کول دا معنا چې له اکسيجن سره په کيمياوي پروسه کې يو ځای کېدل)، چې همدا د سترې اکساډايزيشن د پېښې او د «ځمکې د زنګ وهلو» لامل وګرځېد، کوم چې په هيښوونکي ډول د ځمکې د ژوند د بڼې مرکبات بدل کړل او په پايله کې د غېر هوايي ژونديو موجوداتو نږدې د له منځه تللو لامل وګرځېد.[۱۱][۱۲]

«Synechocystis» ساينوباکترياوې او «Cyanothece» د مهمو نمونو لرونکي ژوندي موجودات دي چې په بايوټیکنالوژي کې د بايوايتانول د محصول، د خوراکونو د رنګونو، انسان او ژويو د خوراکونو د سرچينې،  غذايي برابرونکو او خامو موادو په مټ بالقوه تطبيقات لري. ساينوباکتریا يو لړ زهرجن مواد توليدوي، کوم ته چې «ساينوټوکسين» وايي چې دا بيا کولای شي، انسانانو او ژويو ته ګواښ پېښ کړي.[۱۳]

ټولکتنه

سمول

ساينوباکتريا د فوټواټوټروفيک پروکرايټونو يوه پراخه او متنوعه ډله ده. د هغې تعريف د هغې د رنګونو د بې ساري ګډون او د اکسيجني فوټوسينتيسيز د تر سره کولو په برخه کې د هغې د وړتيا له لارې کېږي. دوی عموماً په يو ځای کې راټولېدونکو مجموعو کې ژوند کوي، کوم چې کولای شي ګڼې بڼې خپلې کړي. خطي انواع يې له ځانګړي اهميت څخه برخمن دي، کوم چې د ميکروبي تختو په لوړو پوړونو مسلط وي چې په سختو چاپيريالونو کې موندل کېږي، لکه: تودې چينې، تروشې اوبه، سحراګانې او قطبي سيمې، خو په ډېرو عادي چاپېريالونو کې هم په پراخه کچه خپاره شوي دي.[۱۴][۱۵][۱۶][۱۷]

ساينوباکتریا د فوټوسينتيک باکتریا يوه ټولګه ده، کومه چې په تکاملي ډول د کم اکسيجن چاپېرياليزو حالاتو لپاره ښه ده. ځينې انواع د نايتروجين جوړونکې وي چې په نمجنو ځمکو او د اوبو په پراخه ډولونو کې ژوند کوي، یا خو په خپلواک ډول يا له بوټو يا ګلسنګ جوړونکو فونګي (لکه په ګلسنګ جينونو Peltigera کې) سره د يو ځای ژوند کولو د اړيکې په جوړولو سره. په هغوی کې له يو حجروي څخه نيولې تر ډنډر لرونکو (ډنډر يا رېښکۍ لرونکي) پورې شته او په هغې کې نوې سره يو ځای کېدونکې انواع شامل دي. شونې ده چې دا يو ځای ژوند کوونکي ډنډر/رېښکۍ، پوړونه او ان خالي کڅوړې جوړې کړي.[۱۸][۱۹]

په نړيواله کچه ساينوباکتريا په پراخه پیمانه فوټوسينتيک پروکرايوټونه دي، او په نړيوالو بايوکيمياوي جرياناتو کې مهمه ونډه لري. دوی يواځیني اکسيجني فوټوسينتيک پروکرايوټس دي او په ډول ډول او سختو ځايونو کې وده کوي. هغه په ځمکه د لرغونو ژونديو موجوداتو څخه دي، د کوم د پاتې شونو تاریخ چې ۳.۵ مليارده کلونو پخوا ته رسېږي. له هغه وخته، ساينوباکتريا د ځمکې په چاپيرياليز نظام کې يو مهم لوبغاړی دی. پلانکتونکيکي ساينوباکتريا د سمندري خوراک د جالونو يوه بنسټيزه برخه ده او د نړيوال کاربن او نايټروجين په بهنګ کې مهمه ونډه لري. ځينې ساينوباکتريا اوبړۍ ته ورته زيان رسونکې غوټۍ جوړوي (غوټۍ يا خپرېدل) چې د اوبو د چاپېرياليز نظام په خدماتو کې ستونزې پېښوي او د پياوړو زهرجنو موادو (ساينوټوکسين) لکه «مايکروسسټين، سيکسيټوکسن او سلنډرو اسپرموپسن» په پیدا کولو سره د ځنګلي ژوند او انسانانو د نشه کېدو لامل ګرځي. نن سبا، د ساينوباکتریا غوټۍ د اوبو چاپېريال او عامې روغتيا لپاره يو ستر ګواښ دی او په نړيواله کچه يې تکرار او سختوالي کې زياتوالی راځي.[۲۰][۲۱][۲۲][۲۳][۲۴][۲۵][۲۶]

ساينوباکتريا د سمندري چاپېريال په هر ځای کې موندل کېږي او د لومړي توليدونکو په توګه مهمه دنده تر سره کوي. سمندري «فايټوپلانکټن» نن سبا د ځمکې د ټول بنسټيز توليد نږدې نيمه برخه جوړوي. د ساينوباکتريا په داخل کې، يواځې یو څو کورنیو پرانيستی سمندر د ځای پر ځای کېدو په توګه نيولی دی (يعنې کروکوسفيرا او اړوندان يې، ساينوباکرټريم UCYN-A, Trichodesmium، تر څنګ يې Prochlorococcus او Synechococcus). له دې کورنيو (نسلونو) څخه، د نايتروجين جوړونکي ساينوباکتريا په ځانګړي ډول له اهمیت څخه برخمن دي، ځکه چې هغه په بنسټيزې توليدي وړتيا او په ژور سمندر کې د عضوي کاربن په صادرولو واک لري، په امونيم د نايټروجين ګاز په بدلولو سره، کوم چې وروسته د «امينو اسيد» او پروټين د جوړولو لپاره کارول کېږي. سمندري picocyanobacteria (يعنې Prochlorococcus او Synechococcus) د شمېرو تر مخې په نويو سمندرونو کې تر ټولو زیاتو «فايټوپلانکټن» ټولګو باندې تسلط لري، کوم چې په بنسټيزه توليدي وړتيا کې مهمه ونډه لري. له دې امله چې ځینې «پلانکټونيکي» ساينوباکتریا يو حجروي او په خپلواک ډول ژوندۍ حجرې دي (د بېلګې په ډول Crocosphaera, Prochlorococcus, Synechococcus)، نورو له «هاپټوفيټي» اوبړيو سره لکه «کوکوليتوفورنه»، د يو ځای ژوند کولو اړيکې پیدا کړي دي. د ډنډر لرونکو بڼو په منځ کې، «ټرايکوډيسيوم» په خپلواک ډول ژوند کوي او سره راټولېږي. په هر حال، ډنډر لرونکې هايټروسيست-جوړونکې ساينوباکتريا ( لکه ريشليا، کالوتريکس) له هيمياولس، ريزوسولنيا او چايتوسروس ډايټومونو سره موندل کېږي.[۲۷][۲۸][۲۹][۳۰][۳۱][۳۲][۳۳][۳۴][۳۵][۳۶]

په سمندري ساينوباکتریاوو کې تر ټولو کوچني پېژندل شوي فوټوسينټيک ژوندي موجودات شامل دي. تر ټولو کوچنی يې Prochlorococcus دی چې يواځې ۰.۵ څخه نيولې تر ۰.۸ مايکروميټرو پوری عرض لري. د انفرادي شمېرو تر مخې، Prochlorococcus په ځمکه د امکان تر بريده تر ټولو زیاته موندل کېدونکې نوعه ده: د سمندر د سطحې اوبو په يو ملي ليتر کې ۱۰۰،۰۰۰ يا له دې څخه زياتې حجرې موجودې وي. د يو اټکل تر مخې په ټوله نړۍ کې ګڼ «اوکټيلي» (۱۰۲۷) افراد شته. پروکلوروکوس 40°N او 40°S تر منځ په هر ځای کې موجود دي او د سمندرونو اوليګوټروفک (له غذاييت څخه خالي) سيمو کې ډېر زیات وي. باکټريوم د ځمکې په اتموسفير کې د اکسيجن نږدې ۲۰٪ برخه جوړوي.[۳۷][۳۸][۳۹][۴۰]

موروفولوژي (د شيانو د جوړېدوڅېړنه)

سمول

د مورفولوژي له اړخه ساينوباکتريا د پام وړ بدلونونه وړاندې کوي: له يو حجروي او ځای نيولو څخه نيولې تر ډنډر لرونکو بڼو پورې. ډنډر لرونکې بڼې يې د فعالو حجرو توپير څرګندونه کوي، لکه هيټروسيسټس (نايټروجن د تثبيت لپاره)، اکينيټس (د ارام پړاو حجرې) او هارموګونيا (توليدي، خوځنده ډنډر).دا له دوی سره د شته بين الحجروي اړيکو تر څنګ د ګڼ حجروي والي لومړۍ نښې بلل کېږي.[۴۱][۴۲][۴۳]

ډېری ساينوباکتريا د حجرو خوځنده ډنډر جوړوي چې د «هورموګونيا» په نوم پېژندل کېږي، کوم چې له اصلي بايوماس څخه لرې کېږي، څو په غوټۍ بدله شي او په يو بل ځای کې د اوسېدو ځای جوړوي. د هارموګونيم حجرې ډېر ځله د بوټو د حالت په پرتله ډېر نري وي او د خوځنده لړۍ په دواړو سرونو کې شته حجرې شونې ده چې مخروطي (نرۍ کېدونکې/تېره سرې) واوسي. له اصلي استوګنځای څخه د جلا کېدو لپاره، هارموګونيم ډېر ځله په يو ډنډر کې يوه کمزورۍ حجړه وشکوي، کوم عمل ته چې نيکريډيم وايي.[۴۴]

ځينې ډنډر لرونکي انواع شونې ده چې په ګڼو جلا جلا حجرو او انواعو سره توپير کړای شي:

  • نباتاتي حجرې – عادي، فوټوسينتيک حجرې، کومې چې د ګټورې وده کوونکې حالاتو کې جوړېږي.
  • اکينيټونه – د اقليم په وړاندې مقابله کوونکې هګۍ، کومې چې د چاپېرياليزو شرايطو دسختېدو پر مهال جوړېږي.
  • د ډبلو دېوالونکو لرونکې هايټروسيسټونه – کوم چې د اکسيجن د حساسيت له امله په يو غېر هوايي چاپېريال کې د نايتروجين د جوړېدو لپاره د اړين اينزايم نايټروجينيز لرونکي وي.[۴۵][۴۶][۴۷][۴۸]

سرچينې

سمول
  1. ↑ Sinha, Rajeshwar P.; Häder, Donat-P. (2008). "UV-protectants in cyanobacteria" (PDF). Plant Science. 174 (3): 278–89. doi:10.1016/j.plantsci.2007.12.004. Archived from the original (PDF) on 2021-04-15. نه اخيستل شوی 2022-05-30. {{cite journal}}: More than one of |archivedate= و |archive-date= specified (help); More than one of |archiveurl= و |archive-url= specified (help)
  2. ↑ "cyan". Online Etymology Dictionary. نه اخيستل شوی 2018-01-21.
  3. ↑ "Henry George Liddell, Robert Scott, A Greek-English Lexicon, κύα^νος". www.perseus.tufts.edu. نه اخيستل شوی 2018-01-21.
  4. ↑ "Life History and Ecology of Cyanobacteria". University of California Museum of Paleontology. Archived from the original on 19 September 2012. نه اخيستل شوی 17 July 2012.
  5. ↑ "Taxonomy Browser – Cyanobacteria". National Center for Biotechnology Information. NCBI:txid1117. نه اخيستل شوی 12 April 2018.
  6. ↑ "Algae". The Concise Dictionary of Botany. (1992). Oxford: Oxford University Press. 
  7. ↑ Stal, Lucas J.; Cretoiu, Mariana Silvia (2016). The Marine Microbiome: An Untapped Source of Biodiversity and Biotechnological Potential. Springer. ISBN 978-3319330006.
  8. ↑ Monchamp, Marie-Eve; Spaak, Piet; Pomati, Francesco (27 July 2019). "Long Term Diversity and Distribution of Non-photosynthetic Cyanobacteria in Peri-Alpine Lakes". Frontiers in Microbiology. 9: 3344. doi:10.3389/fmicb.2018.03344. PMC 6340189. PMID 30692982.
  9. ↑ Liberton, Michelle; Pakrasi, Himadri B. (2008). "Chapter 10. Membrane Systems in Cyanobacteria". In Herrero, Antonia; Flore, Enrique (eds.). The Cyanobacteria: Molecular Biology, Genomics, and Evolution. Norwich, United Kingdom: Horizon Scientific Press. pp. 217–87. ISBN 978-1-904455-15-8.
  10. ↑ Liberton M, Page LE, O'Dell WB, O'Neill H, Mamontov E, Urban VS, Pakrasi HB (February 2013). "Organization and flexibility of cyanobacterial thylakoid membranes examined by neutron scattering". The Journal of Biological Chemistry. 288 (5): 3632–40. doi:10.1074/jbc.M112.416933. PMC 3561581. PMID 23255600.
  11. ↑ Whitton, Brian A., ed. (2012). [[[:کينډۍ:Google books]] "The fossil record of cyanobacteria"]. Ecology of Cyanobacteria II: Their Diversity in Space and Time. Springer Science & Business Media. pp. 17–. ISBN 978-94-007-3855-3. {{cite book}}: Check |chapter-url= value (help)
  12. ↑ Basic Biology (18 March 2016). "Bacteria".
  13. ↑ Pathak, Jainendra; Rajneesh; Maurya, Pankaj K.; Singh, Shailendra P.; Häder, Donat-P.; Sinha, Rajeshwar P. (2018). "Cyanobacterial Farming for Environment Friendly Sustainable Agriculture Practices: Innovations and Perspectives". Frontiers in Environmental Science. 6. doi:10.3389/fenvs.2018.00007. ISSN 2296-665X.
  14. ↑ Whitton, Brian A.; Potts, Malcolm (2012). "Introduction to the Cyanobacteria". Ecology of Cyanobacteria II. pp. 1–13. doi:10.1007/978-94-007-3855-3_1. ISBN 978-94-007-3854-6.
  15. ↑ Tamulonis, Carlos; Postma, Marten; Kaandorp, Jaap (2011). "Modeling Filamentous Cyanobacteria Reveals the Advantages of Long and Fast Trichomes for Optimizing Light Exposure". PLOS ONE. 6 (7): e22084. Bibcode:2011PLoSO...622084T. doi:10.1371/journal.pone.0022084. PMC 3138769. PMID 21789215.
  16. ↑ Whitton, Brian A. (5 July 2012). Ecology of Cyanobacteria II: Their Diversity in Space and Time. Springer Science & Business Media. ISBN 9789400738553. نه اخيستل شوی 15 February 2022 – via Google Books.
  17. ↑ Tamulonis, Carlos; Postma, Marten; Kaandorp, Jaap (2011). "Modeling Filamentous Cyanobacteria Reveals the Advantages of Long and Fast Trichomes for Optimizing Light Exposure". PLOS ONE. 6 (7): e22084. Bibcode:2011PLoSO...622084T. doi:10.1371/journal.pone.0022084. PMC 3138769. PMID 21789215.   Material was copied from this source, which is available under a Creative Commons Attribution 4.0 International License.
  18. ↑ Kenneth R. Weiss (2006-07-30). "A Primeval Tide of Toxins". Los Angeles Times. Archived from the original on 2006-08-14.
  19. ↑ Dodds WK, Gudder DA, Mollenhauer D (1995). "The ecology of 'Nostoc'". Journal of Phycology. 31: 2–18. doi:10.1111/j.0022-3646.1995.00002.x. S2CID 85011483.
  20. ↑ Schopf, J.; Packer, B. (1987). "Early Archean (3.3-billion to 3.5-billion-year-old) microfossils from Warrawoona Group, Australia". Science. 237 (4810): 70–73. Bibcode:1987Sci...237...70S. doi:10.1126/science.11539686. PMID 11539686.
  21. ↑ Whitton, Brian A. (5 July 2012). Ecology of Cyanobacteria II: Their Diversity in Space and Time. ISBN 9789400738553.
  22. ↑ Bláha, Luděk; Babica, Pavel; Maršálek, Blahoslav (2009). "Toxins produced in cyanobacterial water blooms - toxicity and risks". Interdisciplinary Toxicology. 2 (2): 36–41. doi:10.2478/v10102-009-0006-2. PMC 2984099. PMID 21217843.
  23. ↑ Bullerjahn, George S.; Post, Anton F. (2014). "Physiology and molecular biology of aquatic cyanobacteria". Frontiers in Microbiology. 5: 359. doi:10.3389/fmicb.2014.00359. PMC 4099938. PMID 25076944.
  24. ↑ Tang, Weiyi; Wang, Seaver; Fonseca-Batista, Debany; Dehairs, Frank; Gifford, Scott; Gonzalez, Aridane G.; Gallinari, Morgane; Planquette, Hélène; Sarthou, Géraldine; Cassar, Nicolas (2019). "Revisiting the distribution of oceanic N2 fixation and estimating diazotrophic contribution to marine production". Nature Communications. 10 (1): 831. doi:10.1038/s41467-019-08640-0. PMC 6381160. PMID 30783106.
  25. ↑ Paerl, Hans W.; Otten, Timothy G. (2013). "Harmful Cyanobacterial Blooms: Causes, Consequences, and Controls". Microbial Ecology. 65 (4): 995–1010. doi:10.1007/s00248-012-0159-y. PMID 23314096. S2CID 5718333.
  26. ↑ Huisman, Jef; Codd, Geoffrey A.; Paerl, Hans W.; Ibelings, Bas W.; Verspagen, Jolanda M. H.; Visser, Petra M. (2018). "Cyanobacterial blooms". Nature Reviews Microbiology. 16 (8): 471–483. doi:10.1038/s41579-018-0040-1. PMID 29946124. S2CID 49427202.
  27. ↑ Field, C. B.; Behrenfeld, M. J.; Randerson, J. T.; Falkowski, P. (1998). "Primary Production of the Biosphere: Integrating Terrestrial and Oceanic Components". Science. 281 (5374): 237–240. Bibcode:1998Sci...281..237F. doi:10.1126/science.281.5374.237. PMID 9657713.
  28. ↑ Zehr, Jonathan P. (2011). "Nitrogen fixation by marine cyanobacteria". Trends in Microbiology. 19 (4): 162–173. doi:10.1016/j.tim.2010.12.004. PMID 21227699.
  29. ↑ Thompson, A. W.; Foster, R. A.; Krupke, A.; Carter, B. J.; Musat, N.; Vaulot, D.; Kuypers, M. M. M.; Zehr, J. P. (2012). "Unicellular Cyanobacterium Symbiotic with a Single-Celled Eukaryotic Alga". Science. 337 (6101): 1546–1550. Bibcode:2012Sci...337.1546T. doi:10.1126/science.1222700. PMID 22997339. S2CID 7071725.
  30. ↑ Johnson, Z. I.; Zinser, E. R.; Coe, A.; McNulty, N. P.; Woodward, E. M.; Chisholm, S. W. (2006). "Niche Partitioning Among Prochlorococcus Ecotypes Along Ocean-Scale Environmental Gradients". Science. 311 (5768): 1737–1740. Bibcode:2006Sci...311.1737J. doi:10.1126/science.1118052. PMID 16556835. S2CID 3549275.
  31. ↑ Scanlan, D. J.; Ostrowski, M.; Mazard, S.; Dufresne, A.; Garczarek, L.; Hess, W. R.; Post, A. F.; Hagemann, M.; Paulsen, I.; Partensky, F. (2009). "Ecological Genomics of Marine Picocyanobacteria". Microbiology and Molecular Biology Reviews. 73 (2): 249–299. doi:10.1128/MMBR.00035-08. PMC 2698417. PMID 19487728.
  32. ↑ Flombaum, P.; Gallegos, J. L.; Gordillo, R. A.; Rincon, J.; Zabala, L. L.; Jiao, N.; Karl, D. M.; Li, W. K. W.; Lomas, M. W.; Veneziano, D.; Vera, C. S.; Vrugt, J. A.; Martiny, A. C. (2013). "Present and future global distributions of the marine Cyanobacteria Prochlorococcus and Synechococcus". Proceedings of the National Academy of Sciences. 110 (24): 9824–9829. Bibcode:2013PNAS..110.9824F. doi:10.1073/pnas.1307701110. PMC 3683724. PMID 23703908.
  33. ↑ Foster, Rachel A.; Kuypers, Marcel M M.; Vagner, Tomas; Paerl, Ryan W.; Musat, Niculina; Zehr, Jonathan P. (2011). "Nitrogen fixation and transfer in open ocean diatom–cyanobacterial symbioses". The ISME Journal. 5 (9): 1484–1493. doi:10.1038/ismej.2011.26. PMC 3160684. PMID 21451586.
  34. ↑ Villareal, Tracy A. (1990). "Laboratory Culture and Preliminary Characterization of the Nitrogen-Fixing Rhizosolenia-Richelia Symbiosis". Marine Ecology. 11 (2): 117–132. Bibcode:1990MarEc..11..117V. doi:10.1111/j.1439-0485.1990.tb00233.x.
  35. ↑ Janson; Wouters; Bergman; Carpenter (1999). "Host specificity in the Richelia-diatom symbiosis revealed by hetR gene sequence analysis". Environmental Microbiology. 1 (5): 431–438. doi:10.1046/j.1462-2920.1999.00053.x. PMID 11207763.
  36. ↑ Sánchez-Baracaldo, Patricia (2015). "Origin of marine planktonic cyanobacteria". Scientific Reports. 5: 17418. Bibcode:2015NatSR...517418S. doi:10.1038/srep17418. PMC 4665016. PMID 26621203.   Material was copied from this source, which is available under a Creative Commons Attribution 4.0 International License.
  37. ↑ Kettler GC, Martiny AC, Huang K, Zucker J, Coleman ML, Rodrigue S, Chen F, Lapidus A, Ferriera S, Johnson J, Steglich C, Church GM, Richardson P, Chisholm SW (December 2007). "Patterns and implications of gene gain and loss in the evolution of Prochlorococcus". PLOS Genetics. 3 (12): e231. doi:10.1371/journal.pgen.0030231. PMC 2151091. PMID 18159947.
  38. ↑ کينډۍ:Cite APOD
  39. ↑ Partensky F, Hess WR, Vaulot D (March 1999). "Prochlorococcus, a marine photosynthetic prokaryote of global significance". Microbiology and Molecular Biology Reviews. 63 (1): 106–27. doi:10.1128/MMBR.63.1.106-127.1999. PMC 98958. PMID 10066832.
  40. ↑ "The Most Important Microbe You've Never Heard Of". npr.org.
  41. ↑ Claessen, Dennis; Rozen, Daniel E.; Kuipers, Oscar P.; Søgaard-Andersen, Lotte; Van Wezel, Gilles P. (2014). "Bacterial solutions to multicellularity: A tale of biofilms, filaments and fruiting bodies". Nature Reviews Microbiology. 12 (2): 115–124. doi:10.1038/nrmicro3178. hdl:11370/0db66a9c-72ef-4e11-a75d-9d1e5827573d. PMID 24384602. S2CID 20154495.
  42. ↑ Nürnberg, Dennis J.; Mariscal, Vicente; Parker, Jamie; Mastroianni, Giulia; Flores, Enrique; Mullineaux, Conrad W. (2014). "Branching and intercellular communication in the Section V cyanobacterium Mastigocladus laminosus, a complex multicellular prokaryote". Molecular Microbiology. 91 (5): 935–949. doi:10.1111/mmi.12506. hdl:10261/99110. PMID 24383541. S2CID 25479970.
  43. ↑ Herrero, Antonia; Stavans, Joel; Flores, Enrique (2016). "The multicellular nature of filamentous heterocyst-forming cyanobacteria". FEMS Microbiology Reviews. 40 (6): 831–854. doi:10.1093/femsre/fuw029. hdl:10261/140753. PMID 28204529.
  44. ↑ Risser DD, Chew WG, Meeks JC (April 2014). "Genetic characterization of the hmp locus, a chemotaxis-like gene cluster that regulates hormogonium development and motility in Nostoc punctiforme". Molecular Microbiology. 92 (2): 222–33. doi:10.1111/mmi.12552. PMID 24533832. S2CID 37479716.
  45. ↑ Meeks JC, Elhai J, Thiel T, Potts M, Larimer F, Lamerdin J, Predki P, Atlas R (2001). "An overview of the genome of Nostoc punctiforme, a multicellular, symbiotic cyanobacterium". Photosynthesis Research. 70 (1): 85–106. doi:10.1023/A:1013840025518. PMID 16228364. S2CID 8752382.
  46. ↑ Golden JW, Yoon HS (December 1998). "Heterocyst formation in Anabaena". Current Opinion in Microbiology. 1 (6): 623–9. doi:10.1016/s1369-5274(98)80106-9. PMID 10066546.
  47. ↑ Fay P (June 1992). "Oxygen relations of nitrogen fixation in cyanobacteria". Microbiological Reviews. 56 (2): 340–73. doi:10.1128/MMBR.56.2.340-373.1992. PMC 372871. PMID 1620069.
  48. ↑ Fay P (June 1992). "Oxygen relations of nitrogen fixation in cyanobacteria". Microbiological Reviews. 56 (2): 340–73. doi:10.1128/MMBR.56.2.340-373.1992. PMC 372871. PMID 1620069.
"https://ps.wikipedia.org/w/index.php?title=ساينوباکتريا_(د_باکتريا_يو_ډول_دی_چې_شين_اسماني_رنګ_لري)&oldid=301794" نه اخيستل شوی