د جوبایډن د ادارې بهرنی سیاست

د جو بایډن د ادارې بهرنی سیاست، د متحده ایالاتو د متحدینو د اړیکو په بېرته ښه کېدو ټینګار کوي، چې بایډن ادعا کوي چې د ټرمپ د ادارې په اوږدو کې خرابې شوې دي. بایډن هڅه کوي چې متحده ایالات د نړۍ د ولسواکيو تر منځ د باور وړ مشرتابه درېځ ته راستون کړي، تر څو وکولای شي، د روسیې او چین له خوا د ګواښونو پر وړاندې مبارزه وکړي. بایډن د ولسمشر په توګه د متحده ایالاتو او اروپا ترمنځ د ترانزیتلانتیک یووالي، د پیاوړتیا په لټه کې دی او نوموړي د متحده ایالاتو په استازیتوب د ناټو اتحاد او ډله ییز امنیت ته ژمنه وکړه. بایډن متحده ایالات د پاریس د اقلیم تړون ته راستانه کړل او د اقلیم د بدلون د مبارزې په برخه کې یې نور ګامونه پورته کړل. د نوموړي اداره، له کوېد - ۱۹ سره، د مبارزې په برخه کې په نړیواله همکارۍ ټینګار کوي او متحده ایالات د بهرنیو ملاتړ شوو سایبري بریدونو او سایبر جاسوسۍ پروړاندې د متحده ایالاتو دفاع ته چمتو ده.

بایډن د دولسو کلونو لپاره د سنا د بهرنیو اړیکو د کمېټې رئیس یا د لوړ رتبه غړي په توګه دنده ترسره کړې ده او د اوباما د ولسمشرۍ پرمهال یې په بهرنیو چارو کې پراخ اغېز درلود.

د بایډن د متحده ایالاتو د بهرني سیاست دوه مهم سلاکاران، د بهرنیو چارو وزیر انتوني بلینکن او د دفاع وزیر لویډ آسټین دي.

ګومارنې

د بایډن د ادارې د بهرني سیاست کارکوونکي
د ولسمشر مرستیال	Harris هریس (۲۰۲۱ ز – تر اوسه)
د سپینې ماڼۍ د دفتر رئیس	Klain کلین (۲۰۲۱ – تر اوسه)
د بهرنیو چارو وزیر	Smith سمیت (۲۰۲۱)	Blinken بلېنکېن (۲۰۲۱ – تر اوسه)
د دفاع وزیر	Norquist نوکوېست (۲۰۲۱ز)	Austin اوستین (۲۰۲۱ز – تر اوسه)
په ملګرو ملتونو کې سفیر	Mills مېلز (۲۰۲۱ز)	توماس - ګرینفلد (۲۰۲۱ ز– تر اوسه)
د ملي استخباراتو رئیس	Shiao شیو (۲۰۲۱ز)	Haines هېنېس (۲۰۲۱ ز– تر اوسه)
د مرکزي استخباراتو د ادارې رئیس	Cohen کوهن (2021)	Burns بوړنز (۲۰۲۱ز – تر اوسه)
د ملي امنیت په چارو کې د ولسمشر مرستیال	Sullivan (۲۰۲۱ ز– تر اوسه)
د ملي امنیت د سالاکار معاون	فاینر (۲۰۲۱ ز – تر اوسه)
د سوداګرۍ د چارو استازی	Pagan پګن () (۲۰۲۱ز)	Tai تای (۲۰۲۱ز – تر اوسه)
د اقلیم د بدلون لپاره د ولسمشر ځانګړی استازی	کېري (۲۰۲۱ ز – تر اوسه)

له امریکایي هېوادونو سره اړیکې

کاناډا

له ولسمشرانو سره د بایډن لومړۍ بهرنۍ تلیفوني اړیکه، د ۲۰۲۱ زکال، د جنوري په ۲۲ مه نېټه، د کاناډا له لومړي وزیر جسټین ټروډو سره ټینګه شوه. له دې اړیکې وروسته بایډن د کیسټون د پایپ لاین د لغوه کېدو اعلان وکړ. بایډن وویل چې: هغه د کمپاین ژمنې پر ځای کوي او د اوباما د پخوانۍ ادارې له خوا شوې پریکړه بېرته راګرځوي. په داسې حال کې، چې دا مني چې نوموړې پریکړه به کاناډا ته سخت زیان ورسوي. د بحث په موضوعاتو کې د کوېد -۱۹ او اقتصادي بیا رغونې، د اقلیم بدلون او د چاپیریال د ستونزو، ناټو، کورنۍ ستونزو او نورو نړیوالو اړیکو ګډون درلود. د سپینې ماڼۍ سکرترې ساکي په خپلو لومړيو توضېحاتو کې یادونه وکړه چې، د بهرنیو اړیکو تمرکز به د متحده ایالاتو له متحدینو او ملګرو هېوادونو سره وي، هغې وویل: "زه تمه لرم، چې د هغه لومړنۍ اړیکې به له شریکانو او متحدینو سره وي. نوموړي دا خبرې د اړیکې د بیا رغولو لپاره ارزښتناکه ګڼي".

په ۲۰۲۱ ز کال کې د فبروري په ۲۳مه نېټه بایډن په مجازي بڼه د لومړي وزیر ټروډو سره خپله لومړۍ دوه اړخیزه ناسته وکړه. د کوېد – ۱۹، د اقلیم بدلون، په چین کې د دوو مایکل نومو توقیف، د شمالي امریکا د هوایي دفاع مرکز یا NORAD راتلونکی، منظمه توکم پالنه او د جنسیت برابري د بحث وړ ستونزې وې.  

مرکزي امریکا

نیکاراګوا

د بایډن ادارې د نیکاراګوا د مدني ټولنو، بشري حقونو او د بشري حقونو په سرغړونه، سیاسي توقیف او فساد تورن دولت پر وړاندې له آزادو ټاکنو نه د ملاتړ په برخه کې خپل سیاست دوامداره ساتلی. د نیکاراګوا د سنډینیسټا غورځنګ د اوږدمهاله ولسمشر دانیل اورتیګا له خوا د ټولنیزو مرستو د بندولو لپاره خورا جنجالي هڅه د پراخو لاریونونو او د دولت له خوا د مخالفو سیاستوالو، لاریون کوونکو او مطبوعاتو د ځپلو لامل شوه چې په امریکا کې د بشري حقونو د لوی کمیسیون د کاري ډلې او د امریکایې هېوادونو د سازمان له خوا وغندل شوه او د نېکاراګوا دولت یې د بشریت ضد جرمونه او له بشري حقونو نه په سرغړونه تورن کړ.

د بایډن ادارې، د پراخوځپلو په اړه " خپله ژوره اندېښنه څرګنده کړه" او د اورټیګا نه یې وغوښتل چې، له خپلې تګلارې واوړي.  د ۲۰۲۱ ز کال د جون په ۲۲ مه نېټه، د ملګرو ملتونو د بشري حقونو د شورا په غونډه کې، متحده ایالات له ۵۸ نورو هېوادونو سره یوځای شوو، ترڅو د زنداني ولسمشریزو نوماندانو او مخالفینو د خوشي کولو غوښتنه وکړي او د نیکاراګوا ولسواکي له سره و رغوي. د ۲۰۲۱ کال د جولای په ۱۲ مه نېټه، د بهرنیو چارو وزارت د نیکاراګوا د مقننه او قضایه قوې په ۱۰۰ غړو باندې د ویزې محدودیتونه ولګول چې د اورتیګا او دهغې د مېرمنې مریلو او د ولسمشر د مرستیال له خوا په "ولسواکۍ او په بشري حقونو د بریدونو" نه په ملاتړ تورن شوي وو. د بایډن د ۲۰۲۲ ز مالي کال د بودیجې په غوښتنه کې، د نیکاراګوا لپاره میلیون ډالر مرسته هم ګډون لري چې ټول به د ولسواکۍ او د حقوقو د پروګرامونو په برخه کې ولګول شي. د ۲۰۲۱ ز کال د  اګست په ۶مه نېټه، د بهرنیو چارو وزارت د نیکاراګوا د چارواکو د کورنیو په ۵۰ نږدې غړو د ویزې محدودیتونه ولګول، چې د اورتیګا رژیم له خوا په ملاتړ تورن شوي دي. دا قضیه د ۲۰۲۱ ز کال د نومبر د میاشتې د راتلونکو ټاکنو په اوږدو کې رامنځ ته شوه، چې ډېری مخالف نوماندان نیول شوي یا د یې د کړنو مخه نیول شوې ده.

د متحده ایالاتو او نیکاراګوا د اړیکو په اړه، په ځانګړې توګه د نیکاراګوا د ولسواکۍ او بشري حقونو ته درناوي په اړه، د ګانګرس له خوا څو لایحې وړاندیز شوې دي. 

شمالي مثلث

شمالي مثلث، د مرکزي امریکا په درېو هیوادونو، لکه: هاندوراس، السلوادور او ګواتیمالا دلالت کوي، چې معمولاً د دې هېوادونو بې وزلۍ، سیاسي کړکېچ، او تاوتریخوالی هغه لاملونه دي، چې متحده ایالاتو ته د دوی د اوسیدونکو قانوني او غیرقانوني کډوالي هڅوي.

د مکسیکو ولسمشر لوپیز اوبراډور یادونه وکړه چې، ولسمشر بایډن د هاندوراس، السلوادور او ګواتیمالا کې د پراختیا لپاره د ۴ ملیارد ډالرو ژمنه کړې ده. د امريکا د بهرنيو چارو وزير ښاغلي انتوني بلينکن د فبرورۍ په شپږمه نېټه یادونه وکړه چې، له دغو درېيو هېوادونو سره هوکړه شوې، چې د پناه غوښتونکو د دوسيو تر اورېدلو پورې بېرته دغو هېوادونو را ستانه شي.

د ولسمشر مرستیالې کامالا هریس په رسمي توګه د خپل لومړي بهرني سفر د یوې برخې په توګه له ګواتیمالا نه لیدنه وکړه. په ګواتیمالا ښار کې، هاریس د ګواتیمالا له ولسمشر الیژاندرو ګیاماتي سره ګډ مطبوعاتي کنفرانس ته وینا وکړه چې، نوموړي په کې د بالقوه کډوالو لپاره د استیناف غوښتنه وکړه او ویې ویل: "زه غواړم په سیمه کې خلکو ته روښانه کړم چې د متحده ایالاتو – مکسیکو پولې ته د دې خطرناک سفر په اړه فکر وکړي: مه راځئ! مه راځئ!"

مکسیکو

د ۲۰۲۱ ز کال د جنورې په ۲۷ مه نېټه، بایډن د مکسیکو له ولسمشر اندریس مانویل لوپیز اوبراډور سره تلیفوني اړیکه ټینګه کړه. په دې اړیکه کې دواړو د سیمي ییز کډوالۍ ، د اصلي لامل په موندلو سره د مکسیکو - متحده ایالاتو د پولې په اوږدو کې د کډوالۍ د کچې را ټیټول، د بېرته مېشت کېدو د وړتیا د لوړوالي، د کډوالۍ د لارو لپاره د قانوني بدیل د چمتو کولو، د پولې په اوږدو کې له کډوالو سره ښه چلند، د پناه غوښتونکو دغوښتنو لپاره پوره غور، د ټرمپ ادارې د کډوالۍ د سیاستونو بدلول او د کوېډ ۱۹ په اړه خبرې وکړې. اوبراډور وویل چې: دا تلیفوني اړیکه "خوشحاله کوونکې او د درناوي وړ" وه او په راتلونکې کې به د مکسیکو او متحده ایالاتو ترمنځ اړیکې پیاوړې شي.

د ۲۰۲۱ ز کال د مارچ په لومړۍ نېټه، بایډن له ولسمشر اوبراډور سره خپله دوه اړخیزه مجازي غونډه ترسره کړه.

سویلي امریکا

د وینزویلا د کړکېچ په نظر کې نیولو سره، بایډن سخت درېځه کړنلاره وټاکله، چې د مخالف ګوند مشر خوان ګایدو یې د وینزویلا د قانوني ولسمشر په توګه په رسمیت و پېژاند او د ولسمشر نیکولاس مادورو سره یې په مستقیم ډول له خبرو اترو نه ډه ډه وکړه. د متحده ایالاتو د بهرنیو چارو وزارت ټینګار وکړ چې: "مادورو یو دیکتاتور دی" او د نوموړي د رژیم زور زیاتی او فساد بشري ناورین رامنځ ته کوي. د بایډن ادارې ټینګار وکړ چې: په وینزویلا باندې د متحده ایالاتو د بندیزونو په لرې کولو کې به بیړه ونه کړي، خو د بندیزونو د نرمښت په اړه به هغه وخت غور وکړي، چې مادورو له مخالفینو سره د رغنده خبرو اترو لپاره "جدي ګامونه" پورته کړي. د بایډڼ ادارې وینزویلا ته د بشردوستانه مرستو لپاره دوام ورکړ. د ۲۰۲۱ ز کال د مارچ په لومړیو کې، د بایډن ادارې د وینزویلا هغو وګړو ته د ۱۸ میاشتو لپاره لنډمهاله خوندي حالت وړاندې کړ، چې له وړاندې په متحده ایالاتو کې ژوند کوي او د هېواد د اقتصادي ناورین او زورزیاتې له امله، د مادورو له رژیم نه تښتیدلي دي.