اورین بربینک چیني

اورین بربینک چیني د ۱۸۱۶ز کال د دسمبر له ۱۰مې د ۱۹۰۳ ز کال د دسمبر تر ۲۲مې نېټې پورې ژوند کاوه. نوموړي د امریکا و، سیاستوال، وزیر او چارواکی و. نوموړی د ۱۹مې پېړۍ په وروستیو کې په متحده ایالاتو کې هغه شخصیت و، چې د غلامۍ ختمولو په غورځنګ کې یې مهم رول درلود. نوموړي په نوي انګلېنډ کې له ټوکر ټایکون بنیامین بیټس سره په ګډه لومړی کوډکیشنل پوهنتون جوړ کړ (د بیټس کالج) چې په ټوله کې د نوموړي غوره نظر ګڼل کېږي. چیني هغه شخص و، چې د نیوابولیشنزم د عامه غلامۍ، غیر ارادي غلامۍ او د عادلانه او مساوي نمایندګۍ، مساواتو او شخصي حاکمیت د ملاتړ په موخه دا ډول موضوعاتو تر خپل بحث لاندې راوستي دي. [۳][۴][۵][۶][۷]

اورین بربینک چیني
اورین بربینک چیني

د شخص مالومات
پيدايښت ۱۰ ډيسمبر ۱۸۱۶[۱] او ۱۲ ډيسمبر ۱۸۱۶[۲]
مړینه 22 ډيسمبر 1903 (87 کاله)[۱][۲]  ويکيډاټا کې (P570) ځانګړنې بدلې کړئ
تابعیت د امریکا متحده ایالات   ويکيډاټا کې (P27) ځانګړنې بدلې کړئ
عملي ژوند
کار/مسلک
لاسليک
اورین بربینک چیني

د مساواتو نظریه د چیني اصلي ټولنیزه ایډیالوژي وه. نوموړي د نژادي نابرابرۍ، ټولنیز اشرافیت او ټولنیز اقتصادي انحراف پر وړاندې په منظمه توګه په جنجالي ویناوو او مقالو کې په شخصي ډول خپله کینه ښکاره کړ. نوموړی د شلو کلونو په اولو وختو کې وزیر شو، په پارسنفیلډ مین کې مشر شو او په نیو هیمپشایر کې یې د ۱۸۴۰ لسیزې په اوږدو کې په غیرقانوني توګه غلامان ساتل او خوندي ځای ته یې لېږدول، دا هغه عمل و چې د فدرالي تښتېدلو غلامانو د اعمالو له خوا د یوې لسیزې بند سزا ورکول کېده. د نوموړي مذهبي ټولنیز کار ډېر ملاتړ ترلاسه کړ، چې د هغه له پوهې بغیر د اصلي استازو د جرګې د څوکۍ لپاره د نوموړي د نوماندۍ د پایلې له امله و. د ویلو ده، چې نوموړی د هغه د شاملولو په مراسمو کې په خپله لاره نومول شوی او ټاکل شوی و، چیني به د ازادې خاورې د قانون جوړوونکی شي. د هغه لومړۍ قانوني مسوده د دولتي مخنیوي، د تودوخې لپاره د مدافع وکیل، د شرابو د ټرافیک تنظیم (په ځانګړې توګه د ماین د شرابو قانون تصویب)، په لبنان، ماین کې د هغه د لومړي ښوونځي لپاره د بودیجې د تصویبولو په برخو کې حمایه او پاس شوه. نوموړي مقننه قوې ته د د غلامۍ ختمولو په اړه ډېرې ویناوې وکړې، چې دې ویناوو ګڼ غبرګونونه او د مرګ ګواښونه رامنځته کړل؛ نوموړی د تاریخپوهانو له خوا ځینې وختونه د «په بشپړ ډول له خپل ژوند نه د بې پروا» په توګه یاد شوی دی.[۸][۹]

هغه په پیټسبورګ کې له مین نه د ۱۸۵۲ ز کال د ازادې خاورې ګوند په کنوانسیون کې د ګډون لپاره یوازینی استازی وټاکل شو، چې هلته په غلامۍ ضد مدافع وکیل مشهور و او په فزیکي توګه یې ګواښ وکړ، چې د ځایی خیمې مالک ته به فریډریک ډګلاس خدمت نه کوي، ډګلاس یو مشهور تخریبکار، تور پوستی او د ګوند غړی دی. نوموړي له خپل سیاسي ژوند وروسته په ​​​ورځپاڼو کې د غلامۍ ضد لیکنې کولې او د مین ریاست مدرسه یې جوړه کړه، چې وروسته د «بیټس کالج» نوم ورکړل شو. هغه کابو د څلورو لسیزو لپاره له ۱۸۵۵ نه تر ۱۸۹۴ پورې د بېټس حکومتي کالج جوړ کړ، چې په دې کالج کې د لیبرال هنرونو نصاب رامنځته کول، د پوهنځي استخدام کول او د کیمپس انتخابول شامل وو، په دې وخت کې نوموړي مانیکر او بي چیني ومنل.[۴]

لومړنی ژوند او کورنۍ

سمول

زېږون او ځواني

سمول

د اورین بربینک چیني زېږېدنه د ۱۸۱۶ ز کال د ډسمبر په ۱۰ مه د نیو هیمپشایر په هولډرنیس کې شوې وه. نوموړی د ابیګیل او موسی چیني په کور کې دې دنیا ته راغلی، دا کور د تبعید په نامه مشهور و. د چیني ورور به په نیو هیمپشایر کې یو مشهور سیاستوال شي. د نوموړي پلار کاغذونه جوړول او تر ځمکې لاندې ریل پټلۍ کې یې کنډکټري هم کوله. موسی چیني په کلیسا کې مهمې دندې ترسره کړې دي او زیاتره وختونه یې په دولتي مقننه کې کار کړی دی. د چیني مور د هغه په ​​​​دیني افکارو کې ډېر اغېز درلود، د نوموړي په ​​​اړه ویل کېږي «زما مور له دې انجیل نه د ټولو مقدس عبادت کولو په موخه ګټه اخیستې، زه به هغه وخت ودرېږم، چې کله روحاني اسمانونو ته پورته شم، چې زما هرکلی کوي.» وروسته د بیټس کالج رییس شو. د نوموړي کورنۍ ډېره مذهبي وه او د هغه د فلسفي ایډیالوژیو او شخصي باورونو په جوړولو کې یې «خدای پالنې» ته اعتبار ورکړ.[۱۰]

نوموړی د خپل ژوند په لومړیو کې د «عاجز، صبرناک او نرمو خبرو کوونکي هلک» په نومونو پېژندل شوی و. په اته کلنۍ کې په ​​هولډرنس کې د یکشنبې په ښوونځي کې داخل شو او موروپلار یې له دې امله نیوکه وکړه، چې هغه نوي جوړ شوي ښوونځي ته ولې لېږل کېږي، ځکه چې دا د یو کیشیر له خوا پیل شوی و چې په ژوند کې یې خدای وموند او له زېږون نه وروسته د خدای ماشوم نه ګڼل کېده». نوموړي په ​​نهه کلنۍ کې په ښوونځي کې دنده پیل کړه او خپل معاش یې په شاتو او د زنجفیل په ډوډۍ مصرفاوه، چې هغه مهال یې عیش و ارام بلل کېده. د نوموړي سرکش اړخ په ډېرو وختونو کې ښکاره شو، په ځانګړې توګه کله چې یو ازاد بپتسما د دوی کور ته د درس ویلو په موخه ورغی، چیني ټوپ کړ او په خپل جیک چاقو یې د کړکۍ ښیښه وویشتله او په خونه کې یې ټول وډار کړل او ځوان یې تل لپاره مشهور کړ. کله چې چینې له سنډې ښوونځي نه فارغ شو، سمدلاسه یې د خپل پلار د کاغذ په کارخانې کې کار پیل کړ، د شپې له خوا به یې د انجنونو او د کور ساتنه کوله. کوم کاغذ به چې هغه جوړاوه، د فري ول بیپټیسټس یوازینۍ مشهورې ورځپاڼې «د مارنینګ سټار» لومړۍ کاپي به یې چاپوله. نوموړي په ۱۸۲۹ ز کال کې دیارلس کلن و، چې د نیو هیمپټون اکاډمیک او دیولوژیکي انسټیټیوټ کې یې ګډون وکړ، چې پنځه میله لرې و، د نوموړي د مور پرېکړه له چاقو سره د چیني د غیر صحي ګټو پر بنسټ وه. نوموړي د جوارو د غوڅولو په وخت کې د خپلې ګوتې وروستی بند پرې کړ. د چیني شخصیت ډېر ژر جوړ شو، ځکه چې نوموړي په ​​​​نیو هیمپټون کې په ابتدايي ښوونځیو کې تدریس کاوه. د دې یوه د پام وړ بېلګه دا وه، چې کله یو شرابي پلار د ښوونځي انګړ ته لاړه، چې یو ځوان چیني یې په غیر عادلانه ډول د خپل ماشوم د منظمولو تور پورې کړ، چیني هغه لښته راواخیسته چې ده به پرې توکي اندازه کول او په دې توګه یې سړی غلی کړ. په داسې حال کې چې هغه په نیو هیمپټون انسټیټیوټ کې د خپلو زده کړو او ملګرو له لارې په شخصي کچه په وړیا بپتسما واوښټ او ډېر ژر د خپل پلار میل ته راستون شو. وروسته له هغه چې میل د نورو محلي ښوونځي هلکانو په ګمارلو سره دوام درلود، چیني د پارسنفیلډ مدرسې ته واستول شو، چې ۱۴ میله لرې وه او سفر یې درې ورځې وخت نیوه.[۱۱][۱۲]

زده کړه او وزارت

سمول

چیني په ۱۸۳۶ ز کال کې په براون پوهنتون کې په داسې حال کې داخل شو، چې په پروویډنس کې د ورته مذهبي او سیاسي عقیدې په لرلو له خلکو سره د تاوتریخوالي لیدونکی و. سره له دې چې نوموړی د ښکېلتیا له امله خوښ و، نوموړي پرېکړه وکړه چې په ​​​​داسې ښوونځي کې زده کړې وکړي، څو هغه په فزیکي ډول ډېر خوندي کړي. دا چې هغوی د غلامۍ ختمولو د پام وړ زغم درلود، له دې امله نوموړی د ډارټموت کالج ته لېږدول شوی و. د هغه پر انتخاب هم د ډارټموت کالج وي ووډوارډ قضیې ډېر اغېز کړی و، چې وروسته به د بیټس کالج په بنسټ کې یوه لارښوده قضیه شي. کله چې داخل شو، سمدلاسه یې په ​​کنعان نیو هیمپشایر کې د تدریس دنده ومنله؛ خو د ټولنې پر سیاست له جدي اغېز وړاندې یې د اهدافو مخه ونیول شوه. د شپې د ښارګوټي خلکو له ودانۍ سره غویی په لرګیو رولرونو پورې تړلی و، په ناولو اوبو کې یې واچول او هلته یې پرته له پامه وغورځول.[۱۳]

سرچينې

سمول
  1. ۱٫۰ ۱٫۱ SNAC ARK ID: https://snaccooperative.org/ark:/99166/w6g167jv — subject named as: Oren B. Cheney — د نشر نېټه: ۹ اکتوبر ۲۰۱۷
  2. ۲٫۰ ۲٫۱ پیوستون : 58317799  — د نشر نېټه: ۱۴ جون ۲۰۲۴
  3. "Guide to the Office of the President, Oren Burbank Cheney records, 1857–1902", Edmund S. Muskie Archives & Special Collections Library, Bates College, accessed 31 May 2012
  4. ۴٫۰ ۴٫۱ "The story of the life and work of Oren B. Cheney, founder and first president of Bates college". archive.org. نه اخيستل شوی 2016-01-10.
  5. Steven Hahn (2004). A Nation Under Our Feet: Black Political Struggles in the Rural South from Slavery to the Great Migration. Harvard University Press. ISBN 0-674-01765-X.
  6. David W. Blight (2001). Race and Reunion: The Civil War in American Memory. Belknap Press. pp. 2–3. ISBN 0-674-00819-7.
  7. Review by Don E. Fehrenbacher, American Historical Review (Oct., 1969) 75#1 pp. 212-213 in JSTOR
  8. Cheney, Cheney, Emeline Stanley Aldrich Burlingame (1907). The Story of the life and work of Oren B. Cheney, founder and first president of Bates College. Ladd Library, Bates College, Lewiston, Maine: Boston, Mass., Pub. for Bates college by the Morning star publishing house. pp. 99.
  9. New Hampshire State Magazine (په انګليسي). H.H. Metcalf. 1901.
  10. "Guide to the Office of the President, Oren Burbank Cheney records, 1857–1902", Edmund S. Muskie Archives & Special Collections Library, Bates College, accessed 31 May 2012
  11. Cheney, Cheney, Emeline Stanley Aldrich Burlingame (1907). The Story of the life and work of Oren B. Cheney, founder and first president of Bates College. Ladd Library, Bates College, Lewiston, Maine: Boston, Mass., Pub. for Bates college by the Morning star publishing house. pp. 99.
  12. "The story of the life and work of Oren B. Cheney, founder and first president of Bates college". archive.org. نه اخيستل شوی 2016-01-10.
  13. "The story of the life and work of Oren B. Cheney, founder and first president of Bates college". archive.org. نه اخيستل شوی 2016-01-10.