السي اینګلېس
الېزا موډ «ایلسي اینګلېس» (زوکړه د ۱۸۶۴ کال د اګست ۱۶مه-مړینه د ۱۹۱۷ کال د نوامبر ۲۶مه) یوه سکاټلنډۍ د طب ډاکتره، جراح، ښوونکې، د ښځو له خوا د رایې ورکولو د حق غوښتونکې او د سکاټلنډي ښځو د روغتون بنسټ اېښودونکې وه. هغه لومړنۍ ښځه وه چې د صربیانو د سپين شاهین نښان یې ترلاسه کړی و.[۱][۲][۳]
د ژوند لومړي کلونه او زدهکړې
سمولاینګلېس د ۱۸۶۴ کال د اګست په ۱۶مه د بریتانیوي هند د نینیتال په هېل سټېشن ښارګوټي کې نړۍ ته راغله. اینګلېس ۸ خویندې وروڼه لرل او دویمه لور او درېیمه کشرۍ ماشومه وه. د هغې مور او پلار هریټ لووز ټامپسون او جان فوربس ډیوېډ اینګلېس (زوکړه ۱۸۲۰ – مړینه ۱۸۹۴) وو. پلار یې یو څارنوال و چې د ختيځ هند شرکت له طریقه یې د اوده دولت د لوی کمېشنر په توګه د هند په ملکي خدماتو کې کار کاوه، همدارنګه د هغې مورني نیکه هم. د اینګلېس مور او پلار د یوې لور زدهکړې هم د یو زوی په اندازه مهمې بللې او د هغوی بچیانو په هند کې زدهکړې کولې. ایلسي او خور یې اوا ۴۰ نانزکې/ګودیانې لرلې چې د هغو لکو «شړي/سرخکان» د درملنې لپاره یې کارولې چې هغوی یې پر مخ کښلې وې. [۴][۵][۶][۷]
د اینګلېس پلار مذهبي سړی و او په هند یې «د ځايي اقتصادي پراختیا د هڅونې، د ماشوموژنې پر وړنداې ویناوالۍ او د ښځو د زدهکړو د ترویج» په برخه کې له خپل موقف څخه کار واخیست. د اینګلېس مورنی نیکه ریو هېنري سیمسون په ابردین شایر کې د ګاریوخ کلیسا کشیش و. هغه د نسايي متخصص ښاغلي هنري سیمسون او په ښځینه طب کې د هغه د مخکینۍ همکارې ګرېس کاډل د تره لور وه. [۸][۹][۱۰]
د اینګلېس پلار (په ۵۶ کلنۍ کې) د ختيځ هند شرکت څخه تقاعد شو تر څو د تاسماني ایالت له طریقه ايډینبورګ ته راستون شي چېرته چې د هغې ځینې مشرانو خویندو وروڼو ژوند کاوه. اینګلېس خپلو خصوصي زدهکړو ته په اډېنبورګ (هلته یې د شارلوټ په زرغون میدان کې د ښوونځي نجونو ته له خصوصي باغونو څخه د ګټې اخیستنې مشري وکړه) کې دوام ورکړ او ښوونځی يې په پاریس کې پای ته ورساوه. د طب په څانګه کې د زدهکړو لپاره د اینګلېس پرېکړه د هغې د مور د وروستۍ ناروغۍ (سرې تبې) په بهیر کې له هغې څخه د پالنې او په ۱۸۸۵ کال کې د هغې د مړینې له امله کله چې هغې داسې احساس وکړ په اډینبورګ کې له خپل پلار سره پاتې کېدو ته اړه ده، ځنډنۍ شوه. [۱۱]
د ښځو لپاره د اډېنبورګ د طب پوهنځۍ د ډاکتر سوفیا جکس بلیک له خوا په ۱۸۸۷ کال کې پرانیستل شوه او اینګلېس خپلې زدهکړې هلته پيل کړې. د جکس بلیک د طریقو پر وړاندې د غبرګون او د هغې د دوو ملګرو ګرېس او جورجینا د اخراج له امله اینګلېس او د هغې پلار د ښځو د طبي زدهکړو لپاره د سکاټلنډ ټولنې په څارنه او مالي ملاتړ د اډېنبورګ د ښځو لپاره طبي کالج تاسیس کړ؛ چې په مالي ملاتړ کوونکو کې یې د هغې د پلار هندي ملګری ښاغلی وېلیم مویر هم شامل و او اوس مهال د اډینبورګ پوهنتون مدیر دی. د اینګلېس مالي ملاتړو هم د ښاغلې وېلیم مکاېون په لارښوونه د ګلاسکو په شاهي روغتون کې د ښځينه زدهکړیالانو لپاره کلینکي روزنه ترتیب کړه. [۱۲][۱۳]
هغې په ۱۸۹۲ کال کې درې ګونی سند ترلاسه کړ چې د اډېنبورګ د شاهي طبي کالج، د اډینبورګ د شاهي جراحي کالج او د ګلاسکو د جراحانو او ډاکترانو پوهنځۍ څخه یې اسناد ترلاسه کړل. هغه د ښځو ناروغانو د اړتیا وړ نه تخصص او د پالنې د ټیټ ستندرد په اړه اندېښمنه وه او په دې توګه یې د ښځو لپاره د الیزابیت ګرت انډرسون په نوي مخکښ روغتون کې په لندن کې او ورپسې یې په ډوبلین کې د زېږون په برخه کې د روټوندا په مخ پر ودې روغتون کې کار وکړ. هغې خپلهMBChM (د طب لیسانس او د جراحۍ لیسانس) درجه په ۱۸۹۹ کال کې وروسته له هغې ترلاسه کړه چې د ښځو لپاره یې خپل طبي کورسونه پرانیستل ترلاسه کړ. د دې کورسونو د پیل لپاره اډینبورګ ته د هغې راستنېدل په ۱۸۹۴ کال کې د مارچ په ۴مه په ۷۳ کلنۍ کې د هغې د پلار تر مړینې مخکې د هغه په ورستۍ ناروغۍ کې د هغه له پالنې سره هممهال وو. اینګلېس هغه مهال یادونه وکړه چې «هغه باوري نه و چې مړینه د درېدلو ځای دی، بلکې فرد به تر ابده ودې او زدهکړې ته دوام ورکړي». [۱۴]
اینګلېس وروسته ومنله چې «زه چې هر څه یم، هر څه مې چې ترسره کړي، د ټولو لپاره د خپل پلار احسانمنده یم». [۱۵]
دنده
سمولطبي تمرین
سمولاینګلېس په ۱۸۹۴ کال کې اډینبورګ ته راستنه شوه، له طب پوهنځي څخه يې خپل سند ترلاسه کړ او د ښځو په طبي کالج کې استاده شوه او ورپسې يې له جسي مک لارن مک ګرګور سره چې د طب زدهکړیاله وه یو درملتون پرانیست. د ښځو او ماشومانو د طبي سرچینو کموالي ته په پام سره هغوی په پیل کې د جورج په څلورلارې کې د یو ښوونیز مرکز او د قابلګۍ سرچینې تر څنګ د بېوزله ښځو لپاره د هاسپېس په نوم یو زېږنتون پرانیست. هاسپېس وروسته له یو تصادف د عمومي خدماتو او همدارنګه زېږنتون سره له یوې عملیات خونې او ۸ بسترونو سره د کاکبرن سړک ته څېرمه په رویال مایل کې په ۲۱۹ سړک کې په نوي ځای کې خپل خدمات وړاندې کړل، چې د ایلسي اینګلېس په یاد جوړ شوي روغتون سلف شو. اینګلېس په ۱۹۱۳ کال کې متحده ا یالاتو (مشیګان) ته سفر وکړ تر څو د زیږوني روغتون یو نوی ډول وویني. [۱۶][۱۷][۱۸][۱۹]
اینګلېس غالباً پهخپل فیس سترګې پټولې او سمندري سیمو کې یې د خپلو ناروغانو د رغېدو لپاره پیسې ورکولې، د ماشومانو ګوزن د ماشومتوب د دوران یوه خاصه ناروغي وه چې هغه یې په اړه اندېښمنه وه. اینګلېس د برونتسفیلډ په روغتون کې سلاکاره وه چې د ښځو او ماشومانو لپاره تر ټولو نږدې روغتون و او هاسپېس هم په ۱۹۱۰ کال کې ورسره یوځای شوه. [۲۰][۲۱]
د اینګلېس جراحي مهارتونه د هغې د همکار لهخوا داسې تشخیص شوي چې «غلې، ارامه او ټوله وه او هېڅکله مغشوشه نه وه، په خپلو سنبالولو کې ماهره وه او له هر بېړني وضعیت سره یې د تعامل وړتیا لرله.»[۲۲]
اینګلېس څه موده له خپلې طبي همکارې او د رایې د حق لرونکې فلورا موري سره په اړیکه کې وه او ژوند یې ورسره وکړ. [۲۳]
د رایې د حق غورځنګ
سمولد ښځو د لاس رسي وړ طبي مراقبتونو له سټندردونو څخه د هغې نارضایتۍ هغه د رایې د حق غورځنګ له طریقه د سیاسي فعالیتونو لور ته بوتله. هغې په داسې حال کې چې د طب په څانګه د خپل سند ترلاسه کولو ته کار کاوه په ۱۸۹۰ لسیزه کې د ښځو د رایو د حق لپاره د اډېنبورګ د ملي ټولنې منشي وه، چې مالي ملاتړ یې د هغې د پلار پر غاړه و. [۲۴][۲۵]
اینګلېس د ښځو د رایې ورکولو د حق ټولنو د ملي اتحادیې (NUWSS) له مشرې میلیسنت فاوست سره چې د ټول هېواد په کچه لویو پېښو کې به یې وینا کوله له نږدې کار وکړ. اینګلېس په ۱۹۰۶ کال کې د سکاټلنډي ډلو لپاره همهغه څه وه چې مېرمن فاوست د انګلیسانو لپاره وه؛ کله چې هغوی هم په ورته کال کې ځانته یو فېدراسیون رامنځته کړ، ایلسي يې منشي وه. اینګلېس په ۱۹۰۶ کال کې د سکاټلنډ د ښځو د رایې د حق فېدراسیون له رامنځته کېدو څخه تر ۱۹۱۴ کال پورې د افتخاري منشي په توګه کار وکړ. [۲۶][۲۷]
اینګلېس په ۱۹۰۷ کال کې د اډېنبورګ په اوک هال کافۍ کې د NUWSS په یوه غونډه کې وینا وکړه، چې کریستال مک میلان او الیس لو د نورو ویناوالو په توګه په کې برخه اخیستې وه. له نیوزیلنډ څخه جسي سکاټ هم ویناکوونکې مېلمنه وه، هلته ښځو له مخکې د رایې حق درلود. [۲۸][۲۹][۳۰]
سرچينې
سمول- ↑ The National Archives. "The Discovery Service". discovery.nationalarchives.gov.uk (in بريتانوی انګلیسي). بياځلي په 18 February 2016.
- ↑ "Serbian White Eagle: Scotswoman as the first woman recipient", Aberdeen Journal, 15 April 1916
- ↑ MacPherson, Hamish (5 May 2020). "Greatest Scot? The many talents of Dr Elsie Inglis". The National. p. 20. بياځلي په 10 May 2020.
when she saw suffering or injustice she wanted to make a difference... and what she did paved the way for other women to come after her..... Alan Cumming in an interview with Nan Spowart on 11 November 2017 The National
- ↑ MacPherson, Hamish (5 May 2020). "Greatest Scot? The many talents of Dr Elsie Inglis". The National. p. 20. بياځلي په 10 May 2020.
when she saw suffering or injustice she wanted to make a difference... and what she did paved the way for other women to come after her..... Alan Cumming in an interview with Nan Spowart on 11 November 2017 The National
- ↑ Ewan, Elizabeth; Innes, Sue; Reynolds, Siân; Pipes, Rose, eds. (2006). "Inglis, Elsie Maude". The Biographical Dictionary of Scottish Women. Edinburgh: Edinburgh University Press. pp. 177–178. ISBN 9780748632930.
- ↑ Knox, William (2006). Lives of Scottish Women: Women and Scottish Society, 1800–1980. Edinburgh: Edinburgh University Press. p. 141.
- ↑ MacPherson, Hamish (5 May 2020). "Greatest Scot? The many talents of Dr Elsie Inglis". The National. p. 20. بياځلي په 10 May 2020.
when she saw suffering or injustice she wanted to make a difference... and what she did paved the way for other women to come after her..... Alan Cumming in an interview with Nan Spowart on 11 November 2017 The National
- ↑ Knox, William (2006). Lives of Scottish Women: Women and Scottish Society, 1800–1980. Edinburgh: Edinburgh University Press. p. 141.
- ↑ Simson/Inglis graves Dean Cemetery
- ↑ Jeffery, Roger (28 June 2019). India In Edinburgh: 1750s to the Present (in انګليسي). Routledge. ISBN 978-1-000-55661-2. بياځلي په 15 August 2021.
- ↑ MacPherson, Hamish (5 May 2020). "Greatest Scot? The many talents of Dr Elsie Inglis". The National. p. 20. بياځلي په 10 May 2020.
when she saw suffering or injustice she wanted to make a difference... and what she did paved the way for other women to come after her..... Alan Cumming in an interview with Nan Spowart on 11 November 2017 The National
- ↑ Ewan, Elizabeth; Innes, Sue; Reynolds, Siân; Pipes, Rose, eds. (2006). "Inglis, Elsie Maude". The Biographical Dictionary of Scottish Women. Edinburgh: Edinburgh University Press. pp. 177–178. ISBN 9780748632930.
- ↑ MacPherson, Hamish (5 May 2020). "Greatest Scot? The many talents of Dr Elsie Inglis". The National. p. 20. بياځلي په 10 May 2020.
when she saw suffering or injustice she wanted to make a difference... and what she did paved the way for other women to come after her..... Alan Cumming in an interview with Nan Spowart on 11 November 2017 The National
- ↑ MacPherson, Hamish (5 May 2020). "Greatest Scot? The many talents of Dr Elsie Inglis". The National. p. 20. بياځلي په 10 May 2020.
when she saw suffering or injustice she wanted to make a difference... and what she did paved the way for other women to come after her..... Alan Cumming in an interview with Nan Spowart on 11 November 2017 The National
- ↑ MacPherson, Hamish (5 May 2020). "Greatest Scot? The many talents of Dr Elsie Inglis". The National. p. 20. بياځلي په 10 May 2020.
when she saw suffering or injustice she wanted to make a difference... and what she did paved the way for other women to come after her..... Alan Cumming in an interview with Nan Spowart on 11 November 2017 The National
- ↑ MacPherson, Hamish (5 May 2020). "Greatest Scot? The many talents of Dr Elsie Inglis". The National. p. 20. بياځلي په 10 May 2020.
when she saw suffering or injustice she wanted to make a difference... and what she did paved the way for other women to come after her..... Alan Cumming in an interview with Nan Spowart on 11 November 2017 The National
- ↑ Balfour, Frances (1919). Dr. Elsie Inglis. New York: George H. Doran Company (Nabu Public Domain Reprints). p. 182. ISBN 9781141571468.
- ↑ Inglis, Lucy (8 November 2014). "Elsie Inglis, the suffragette physician". The Lancet (in انګليسي). 384 (9955): 1664–1665. doi:10.1016/S0140-6736(14)62022-5. ISSN 0140-6736. PMID 25473677. S2CID 4421593.
- ↑ "The legacy of Elsie Inglis – Edinburgh's shame". The History Company (in American English). 6 February 2014. بياځلي په 16 November 2017.
- ↑ MacPherson, Hamish (5 May 2020). "Greatest Scot? The many talents of Dr Elsie Inglis". The National. p. 20. بياځلي په 10 May 2020.
when she saw suffering or injustice she wanted to make a difference... and what she did paved the way for other women to come after her..... Alan Cumming in an interview with Nan Spowart on 11 November 2017 The National
- ↑ "Bruntsfield Hospital". Historic Hospitals. 26 April 2015. بياځلي په 15 August 2021.
- ↑ Inglis, Lucy (8 November 2014). "Elsie Inglis, the suffragette physician". The Lancet (in انګليسي). 384 (9955): 1664–1665. doi:10.1016/S0140-6736(14)62022-5. ISSN 0140-6736. PMID 25473677. S2CID 4421593.
- ↑ Jennings, Rebecca (2007). A Lesbian History of Britain: Love and Sex Between Women Since 1500 (in انګليسي). Greenwood World Pub. p. 101. ISBN 978-1-84645-007-5.
- ↑ MacPherson, Hamish (5 May 2020). "Greatest Scot? The many talents of Dr Elsie Inglis". The National. p. 20. بياځلي په 10 May 2020.
when she saw suffering or injustice she wanted to make a difference... and what she did paved the way for other women to come after her..... Alan Cumming in an interview with Nan Spowart on 11 November 2017 The National
- ↑ Leah Leneman, 'Inglis, Elsie Maud (1864–1917)', Oxford Dictionary of National Biography, Oxford University Press, 2004 accessed 6 June 2015
- ↑ Lovejoy, Esther Pohl (1957). Women Doctors of the World. New York: Macmillan. p. 288.
- ↑ Lawrence, Margot (1971). Shadow of Swords: A Biography of Elsie Inglis. Great Britain: Northhumberland Press Limited. p. 81.
- ↑ "General notices". The Scotsman. 5 February 1909. p. 1.
- ↑ "Edinburgh NUWSS". Women's Franchise. 11 February 1909. p. 393.
- ↑ Inglis, Lucy (8 November 2014). "Elsie Inglis, the suffragette physician". The Lancet (in انګليسي). 384 (9955): 1664–1665. doi:10.1016/S0140-6736(14)62022-5. ISSN 0140-6736. PMID 25473677. S2CID 4421593.