پاپ [۱] یا پاپا (لاتين : Papa) د روم بشپ او په ټوله نړۍ کې د کاتولیک کلیسا مشر او د واتیکان ښار حکومت یا د دولت مشر یا حاکم دی. [۲] د کاتولیکانو په وینا، د پاپ لومړیتوب په لویه برخه کې د پیټرس د رسول جانشین په توګه د هغه رول څخه اخیستل کیږي، چا ته چې عیسی د جنت کونجيانې او د "بندولو او جلا کولو" واکونه ورکړي، هغه ته یې د ډبرې په نوم یادیږي. په هغه باندې به جوړ شي. اوسنی پاپ پاپ فرانسیس دی، چې د ۲۰۱۳ کال د مارچ په ۱۳ مه وټاکل شو. [۳]

د ایپسکوپل سر د واک ساحه د مقدس سر په نوم یادیږي. [۴] دا هولي سی دی ، کوم چې د نړیوال قانون لاندې اداره کونکې اداره ده چې په واتیکان کې میشته ده ، د روم دننه یو ښاري دولت دی ، کوم چې د ایټالیا او هولي لید ترمینځ د 1929 د وروستي تړون لخوا رامینځته شوی ترڅو د دې لنډمهاله او معنوي خپلواکي تضمین کړي. هولي سی په نړیوالو سازمانونو او د ډیری خپلواکو دولتونو سره سياسي تړونونو کې په بېلابېلو کچو کې د خپل شتون له امله پېژندل شوی دی.

لرغونی تاریخ سمول

کاتوليک او غير کاتوليک تاريخپوهان په دې موافق دي چې په اوسني شکل کې د پاپسي تاسيس په 50 م مېلادي کال کې روم ته د پېټرس تر راتګ وروسته دود شو. د مسیح د کلیسا د لومړۍ پیړۍ په جریان کې، د روم پلازمینه د عیسویت د مرکز په توګه پیژندل کیده ځکه چې دا د پیټر لخوا تاسیس شوی. مګر د لومړۍ پیړۍ او د روم څخه بهر د روم د پاپ د برتری په اړه لږې حوالې شتون لري. د ځینو تاریخ پوهانو په وینا، حقایق لکه د روم څخه کورنتیانو ته لیک [۱] او دا حقیقت چې د انټیوچ څخه سینټ ایګنټیوس روم ته په خپل لیک کې د مخکښ کلمې کارولې او د روم خلکو [۵] د حاکمیت ثبوت دی. پاپسي په هغه کلونو پوهیږي. ځینې هم په دې باور دي چې دا اسناد یوازې د روم د عزت او وقار لوړتیا په ګوته کوي.

په دوهم تمدن ( 189مېلادي) کې، د روم د کلیسا برتری په ښکاره توګه لیدل کیږي. د لیونز د سینټ ایرینیس لپاره وايي چې ټولې کلیساګانې د روم سره موافق دي او په هر ځای کې د پوپ استازي شول. په دريمه ربعه کې د روم کليسا د واکمنۍ او پرترۍ ډېر نښې شته.

د قسطنطنیې لومړۍ شورا (۳۸۱ م)په زور سره اعلان وکړ چې د روم برتري ثابته شوې ده او پاپ ليو اول په ۴۴۰ کال کې چې د پوپل اطاعت د مسیح لخوا د پادری پیټر لخوا لومړی ډالۍ شوی و. د رومن کاتولیک کلیسا د دود مذهبي عقیدې او اصول دا ښوونه کوي چې د پاپیت تاسیس د بابلیانو په لیکنو کې امر شوی دی: "متی (متی) 16: 18-19" او زه تاسو ته وایم چې تاسو پیټر یاست، او خلاف. دا ډبره زه خپله کلیسا جوړوم ، زه به یې جوړ کړم او د غږونو نړۍ دروازې به د هغې په وړاندې غالب نشي. زه به تاسو ته د آسمان د سلطنت کلیدونه درکړم، هر څه چې تاسو په ځمکه کې پلي کوئ په جنت کې به پلي شي او هر څه چې تاسو په ځمکه کې له لاسه ورکړئ په جنت کې به له لاسه ورکړي. د "پیټر" نوم دلته د ډبرې معنی لري، او د "د آسمان د سلطنت کلیدي" ته اشاره د پوپل کاتولیک سمبولونو په منځ کې موندل شوي سمبولیک کلیدي دي.

انتخاب، مرګ او استعفا سمول

انتخاب سمول

 
عیسی مسیح سینټ پیټرس ته کلیانې ورکوي" (1481-82)

پاپ په روم او شاوخوا سیمو کې د کارډینالانو له خوا د پوپل په ټاکنو کې ټاکل شوی و. تر 654 میلادي کال پورې، د 15 پاپانو څخه 13 د روم له ښار څخه وټاکل شول او اکثره یې د واک او شتمنو خلکو سره ښه اړيکه نه درلوده.[6] په 1059 کې، د ټاکنو حق د روم د مقدس کلیسا کارډینالانو ته ورکړل شو، او په 1179 کې، د ټولو کارتینالانو رایه مساوي اعلان شوه. پوپ اربن شپږم چې په ۱۳۷۸ لمریز کال کې وټاکل شو، وروستی پوپ و چې د ټاکنو په وخت کې کارډینل نه و. د کليسا قانون وايي که چېرې يو عام سړی وټاکل شي ، هغه باید د کارډینالانو د ټولنې له مشر څخه د episcopal تقدس وغواړي. د کلیسا د اوسني قانون له مخې، پوپ د کارډینالانو لخوا ټاکل کیږي چې عمر یې له 80 کلونو څخه کم وي.

د لیون دوهمه شورا د می په 7، 1274 کې جوړه شوه ترڅو د پاپ د ټاکنو څارنه وکړي. دې شورا پریکړه وکړه چې رایه ورکوونکي باید د پاپ تر مړینې وروسته په لسو ورځو کې سره راټول شي، او د پاپ تر ټاکنو پورې باید د دوی دروازې تړلې وي. د شپاړسمې پیړۍ په لومړیو کې، د ټاکنو طريقه د نن ورځې څخه توپير درلود، کوم چې د پاپ د مړينې وخت او د کارډينالانو د غونډې ترمنځ د بدلون لامل شو.

په هغه وخت کې، رایې په لفظي توګه اعلان شوې، چې ترټولو اسانه لاره وه. زباني رايې د وروستي ځل لپاره په 1621 کې وکارول شوې. پاپ جان پاول II د ژبپوهنې رایه لغوه کړه، او له هغه وروسته پوپ د کارډینالانو په رایو او د رایو په واسطه ټاکل کیږي.

ټاکنې معمولا په سیستین چپل کې ترسره کیږي. درې کارډینالان د غیر حاضر کارډینالانو د رایو د راټولولو لپاره ټاکل کیږي (د ناروغۍ له امله) او درې کارتینان د رایو شمیرلو لپاره ټاکل کیږي او درې کارډینالان د رایو د شمیرنې نظارت لپاره ټاکل کیږي. رای پاڼې ویشل کیږي، او هر کارتینال د هغه چا نوم لیکي چې هغه یې غواړي او په لوړ غږ یې قسم کوي چې "هغه څوک چې د خدای د حکم لاندې فکر کوي غوره کړي" او بیا یې د رای ورکولو صندوق ته اچوي. د لوستلو دمخه، د رایو شمیر شمیرل کیږي او که چیرې د دوی شمیر د ګډون کوونکو شمیر سره یو شان نه وي، رایې سوځول کیږي او بیا رایه ورکول کیږي. بیا یو بل کارتینل شیټونه د تار او ستنې سره نښلوي ترڅو درغلۍ شتون ونلري. رایه اچونه تر هغه وخته پورې دوام کوي چې پاپ د دوه پر دریمې برخې په اکثریت سره وټاکل شي.

د پاپ د ټاکنو يو مشهور اړخ دا دی چې د رایو د بیا شمېرنې پایلې هر وخت نړۍ ته اعلانېږي. د ټاکنو نه وروسته، د رای پاڼو پاڼې سوځول کیږي او لوګی د سینټ پیټرز چوک له چمني څخه لیدل کیږي. خو که په ټاکنو کې سرغړونې وشي، رای پاڼې د کیمیاوي موادو په وسیله سوځول کیږي چې تور لوګی تولیدوي. مګر په بریالۍ ټاکنو کې، کاغذونه یوازې سوځول کیږي، سپین لوګي تولیدوي او د نوي پوپ ټاکنې اعلانوي.

بیا د کارډینالانو ولسمشر له پاپ څخه غوښتنه کوي چې مراسم ترسره کړي. لومړی هغه پوښتنه کوي: "ایا تاسو خپل وړیا انتخاب منئ؟" د "زه منم" ځواب سره د پوپ مسؤلیت پیل کیږي. بیا پوښتنه کوي: "موږ تاسو ته څه وایو؟" نوی پاپ بیا هغه شاهي نوم اعلانوي چې هغه یې غوره کړی دی. (که ولسمشرپه خپله د پاپ په توګه وټاکل شي، مرستیال ولسمشر به دا کارونه وکړي). نوی پاپ د "اوښکو د دروازې" له لارې د جامو خونې ته ځي، چې درې رسمي پاپي جامې لري، کوچني، متوسط او لوی. بیا د فشرمین حلقه پوپ ته ورکول کیږي. پوپ بیا د عزت څوکۍ نیسي او پاتې کارډینال د هغه برکت ترلاسه کوي. بیا د کلیسا وزیر د سینټ پیټر چوک له بالکوني څخه اعلان وکړ چې "زه ستاسو لپاره ښه خبر لرم! موږ یو پوپ لرو "" habemus papam ". بیا هغه د پوپ نوم او د هغه شاهي نوم اعلانوي.

تر 1978 پورې، د پوپل ټاکنې څو ورځې دوام درلود او د سیستین چپل څخه د سینټ پیټر هال ته یې دوام ورکړ. هلته به هغه خپله تاجپوشی ترسره کوي او د پوپ په توګه به خپله لومړنۍ هولي وړاندې کوي. د پاپ جان پاول په انتخاب سره، دا مراسم لغوه شول. ځینې عنعنوي کاتولیکان د پوپل د حلف د مراسمو غوښتنه کوي (د ماډرنیزم په وړاندې د حلف په نوم هم پیژندل کیږي). بیا ترسره شي. د پاپ جان پاول وروسته پاپ ما دا قسم نه دی ساتلی. په هرصورت، د دې غوښتنې لپاره هیڅ منطق او دلیل شتون نلري.

د لاتیني کلمه "sede vacante" (خالي څوکۍ) د دوو پوپل اصطلاحاتو ترمنځ وقفه ته اشاره کوي، دا د مخکیني پوپ د مړینې او د ځای ناستي د ټاکنې تر منځ وقفه ده. د دې مفکورې څخه، د "خالی پیړۍ" اصطلاح اخیستل شوی، دا معنی لري چې د ځینو مخالفو کاتولیکانو ټاکنه چې ادعا کوي چې هیڅ قانوني او قانوني پوپ نه دی ټاکل شوی او له همدې امله یو خالي ځای شتون لري. د دې نظر سره د مخالفت یو دلیل دا دی چې د واتیکان د دویمې شورا اصلاحات او په ځانګړې توګه د پاول شپږم له بدن سره د ټرایډینټین د بدن ځای په ځای کول، د کفر نښه ده.

د ډیرو کلونو لپاره، پاپسي یوه اداره وه چې د ایټالویانو لخوا واکمنه وه. په 1978 کې د پاپ دوهم جان پاول له ټاکلو دمخه کارول وجیټیلا، چې ایټالوی نه و، د پوپ اواریانو شپږم څخه وروسته وروستی غیر ایټالوی پاپ و، چې په 1522 کې یو آلمانی وټاکل شو. د دوهم پاپ جان پاول څخه وروسته، شپاړسم بینډیکټ، چې یو جرمنی و، د پاپ پاچا ته راغی ترڅو وښيي چې په پاپسي باندې د ایټالویانو تسلط پای ته رسېدلی.

مرګ سمول

 
دوهم جولیوس

هغه مقررات چې نن ورځ د پاپ د مړینې او د ځای ناستي انتخاب تر مینځ وقفه اداره کوي د دوهم جان پاول (1996) وخت څخه پاتې دي. د خالي کولو په جریان کې، د کارډینالانو ټولنه چې د پوپ اصلي مشاورینو څخه جوړه ده. دوی د کلیسا او واتیکان د چلولو مسولیت لري. په هرصورت، د کلیسا قانون په ښکاره توګه کارډینالونه د کلیسا چلولو څخه منع کوي. که چیرې پریکړه د پوپ لخوا تایید ته اړتیا ولري، دوی انتظار کوي تر هغه چې یو نوی پوپ وټاکل شي او دفتر په غاړه واخلي.

له ډېرې مودې راهیسې دا غوښتنه کېده چې یو پرده دار کارډینال د مخکیني پاپ پر سر درې ځله د سپینو زرو په مرمۍ وهلو او د هغه نوم درې ځله په نښه کولو سره د پاپ مړینه اعلان کړي، که څه هم دا کار هیڅکله نه دی شوی. موافقه شوې چې که یوه ورځ دغه مراسم ترسره شي. د جان پاول II له مړینې وروسته. بیا پرده دار کارډینل د فشرمین حلقه اخلي. معمولا حلقه د پوپ په ښي لاس کې وي؛ مګر د پاپ پاول VI په قضیه کې، هغه د خپل ژوند په وروستي کال کې حلقه نه وه لیرې کړې.

حلقه کیدای شي د طبي دلایلو لپاره لیرې شوې وي. بیا پوښل شوی حلقه د نورو کارتینالونو په شتون کې په دوه برخو ویشي. د پوپ مهر ویجاړ شوی، هیڅکله به بیا وکارول شي، او د هغه شخصي اپارتمان هم مهر شوی. مړی د څو ورځو لپاره په واتیکان کې پاتې کیږي او بیا د کلیسا څخه د پټې لارې له لارې کاتډرل ته وړل کیږي او هلته ښخیږي ، په داسې حال کې چې د شلمې پیړۍ پاپان په سينټ پېټرس باسيليکا کې ښخ شوی بيا د ماتم دمراسم د 9 ورځو لپاره ترسره کيږي.

استعفا سمول

 
پنځم سیلستین

د واتیکان ښار د 332 §2 قوانینو له مخې، که پوپ له خپلې دندې استعفا وکړي، د هغې اعتبار او د هغې ازادي او خلاصون باید وڅیړل شي. د واتیکان د قانون له مخې هیڅ واک د پاپ د استعفا د ردولو حق نه لري.

په 1294 کې پاپ سیلستین V او په 1409 کې پوپ ګریګوري VII دا حق کارولی و ، او اووم ګريګوري وروستی پالپ دی چې دا کار کوي. د 2002 کال په جولای او جولای کې، دوهم پاپ جان پاول د میلانیز ورځپاڼې Corriere della Sera ته یو لیک واستاوه چې په کلکه یې د استعفا لپاره هر ډول دسیسه رد کړه.

په هرصورت، د کلیسا د کینن 332 §2 ماده د الندې لامل کیږي:

  • دوهم پاپ جان پاول د ناروغۍ له امله استعفا کړې وه.
  • عامه اعلان به هغه استعفا ته اړ کړی وای که چېرې هغه خپله دنده ترسره نه کړه.

پاپ جان پاول II استعفا نه ده کړې. نوموړی د ۲۰۰۵ کال د اپریل په دویمه له یوې اوږدې ناروغۍ وروسته وفات شو او د ۲۰۰۵ کال د اپریل په اتمه خاورو ته وسپارل شو. د هغه له مړینې وروسته، هغه په خپل وصیت کې لیکلي چې په 2000 کې د هغه څخه د استعفا غوښتنه وشوه، کله چې هغه نږدې 80 کلن و. په هرصورت، د وصیت دا برخه روښانه نه ده او د هغې مختلف تفسیرونه شتون لري. پاپ بینډیکټ XVI د 2013 په مارچ کې استعفا وکړه.

د پاپ مستعار نومونه سمول

په دې وروستیو کې کارول شوي مستعار نومونه سمول

د پوپ سرلیکونه، په ترتیب سره دوی په "انواریو پونفیو" کې کارول کیږي:

  • د روم بشپ
  • د مسیح جانشین
  • د رسولانو د شهزاده جانشین
  • د نړیوالې کلیسا لوی پادری
  • د اېټالیا مذهبي مشر
  • د روم د ایالتونو میټروپولیټین بشپ
  • د واتیکان ښار پاپ
  • د خدای د بندګانو خدمتګار

په تیرو وختونو کې کارول کیږي سمول

  • لوی لویدیځ (په 2006 کې لغوه شوی)
  • د پوپل ایالتونو جانشین

د پاپ سرلیکونو او القابو تاریخ سمول

 
نهم پاپ پيوسد بل پوپ په پرتله ډېر وخت په دې موقف کې پاتې شو.
 
اووم اوربان په دې موقف کې د نورو ټولو پاپانو په پرتله لږ پاتې شو.

د "مسیح ویکار" لقب د پوپ الهی ماموریت ته اشاره کوي. دا مستعار نوم د پنځمې او شپږمې پیړۍ راهیسې کارول کیږي. د واتیکان دوهم شورا د مسیح د Vicar او د پیټر Vicar لقب تایید کړ.

د Pontifex Maximus سرلیک کارول د څلورمې پیړۍ په پای کې پای ته رسیږي. د روم د آرچ بشپ پخوانی لقب د روم پادریانو لخوا فرض شوی و. دا لقب نورو میټروپولیټین بشپانو ته هم ورکول کیږي، که څه هم محدود مثالونه شتون لري. په 11 پیړۍ کې، دا لقب په پراخه توګه د روم د بشپ لپاره کارول کیده. سرلیک ته د "نړیوال کلیسا" اصطلاح اضافه کول په وروستیو کلونو کې شوي.

د "د خدای د بندګانو خدمتګار" صفت د کلیسا مشرانو لکه سینټ اګسټین او سینټ بینډیکټ لخوا کارول کیده. دا مستعار نوم تر 13 پیړۍ پورې نه و کارول شوی. د واتیکان ټولنې اسناد ښیې چې دا لقب د نړۍ نورو بشپانو ته د خدمتګار په توګه د پاپ دنده څرګندوي. د "ایټالیا مشر"، "د روم د ایالتونو د میټروپولیټین آرک بشپ" او "د واتیکان ښار پوپ" لقبونه هم د کلیسا د قانون او د 1929 د وروستي تړون له مخې د پوپ واک ته اشاره کوي.

د پوپ لاسلیک معمولا "NN. PP.x" (د مثال په توګه د پوپ VI لاسلیک "پاولس پی پی. VI" شوی دی). PP د پوپ لپاره ولاړ دی، او د هغه نوم معمولا د "پونټ" سره تړاو لري. اعظمي." یا "PM" کارول کیږي ( مخفف Pontifex Maximus او NN د کاتولیک کلیسا بشپ ته اشاره کوي. نور سرلیکونه کارول شوي دي: "سوموس پونټیفیکس" (لوی پادری)، "سانتیسیوس پیټرس" او "باتیسمیوس پیټر" (ډیر مقدس پلار او ډیر مهربان پلار)، "سانتیسموس ډومینس نوسټر" (زموږ ترټولو مقدس رب) او "ډومینس اپوستولیکس" ( د پوپ پیروي څښتن). په غیر رسمي لیکنو کې، کاتولیکان لنډیزونه کاروي لکه HH (His Holiness)، لکه HH Benedict XVI.

د پاپ رسمي دفتر د سینټ جان لیټران په کلیسا کې دی او د هغه رسمي استوګنځی د واتیکان ماڼۍ ده. هغه په ګندولفو کیسل کې د دوبي ماڼۍ لري (د البالونگا لرغوني ښار ته نږدې). په تیرو وختونو کې، د پوپ رسمي استوګنځی د لیتران ماڼۍ وه، چې د روم امپراتور، قسطنطین I لخوا مرسته شوې وه. د پوپ (پاپل سی) روحاني واک د لنډمهاله قضاوت (واتیکان ښار) څخه توپیر لري. د پاپ څوکۍ د نړیوالو اړیکو مرکز دی، او د ډیرو کلونو لپاره، د پاپ محکمه د کاتولیک کلیسا د حکومت په توګه دنده ترسره کړې.

د پوپل لید د روم د بشپ د روحاني قضاوت مجموعه ده ، چیرې چې پوپ د کاتولیک کلیسا او نړیوالې ټولنې ټاکنې او ځواک او ګټې کاروي. په دودیز ډول، روم په کاتولیک کلیسا کې مرکزي رول لري. پوپ د روم د بشپ په توګه خپله د ایپسکوپال اصطلاح پیل کوي ، مګر اړتیا نلري هلته ژوند وکړي. چیرته چې پاپ د استوګنې لپاره غوره کوي، د کلیسا مرکزي حکومت به هلته وي. له 1309 څخه تر 1378 پورې، پاپانو په ایوګنون کې استوګنه درلوده، کوم چې یو وخت د بابل، اسراییل کې د جلاوطنۍ څخه د بې وزلو په توګه د بابلیانو په نوم یادیدل.

هر پاپ خپله نښه لري. د پوپل بیرغ اکثرا د واتیکان بیرغ ژیړ او سپین دی ، د پوپل نښه (دوه کیلي د صلیب په شکل کې) سره.

سرچینې سمول

 
دپاپ نښه
  • " Triregnum " papal crown، چې د "tiara" او "triple crown" په نوم هم یادیږي، د وروستیو پاپانو لخوا کارول کیږي ځکه چې دا د پوپل سمبول دی او لا تر اوسه ناڅرګند شوی نه دی. د لمانځه په جریان کې، پوپ یو اوږد ټوکر خولۍ اغوندي.
  • پالیوم، (دوه انچه غټه بنده چې په غاړه، سینې او اوږو باندې اغوستل کیږي او د شا او مخ څخه دولس انچه اوږده ځړول کیږي او د غاړې، شا، اوږو او ځړولو برخو په شاوخوا کې شپږ کوچني تور صلیبونه لري) هغه کوي.
  • "د آسمان د سلطنت کلیدونه" د دوو کلیو انځور دی، یو د سپینو زرو او بل د سرو زرو. د سپینو زرو کلی په ځمکه کې د واک ترلاسه کولو او له لاسه ورکولو سمبول دی او د سرو زرو کلی په آسمان کې د واک ترلاسه کولو او له لاسه ورکولو سمبول دی.
  • د فشرمین حلقه، د سرو زرو یوه حلقه چې د سینټ پیټر په انځور کې جوړه شوې وه، د پوپ په نوم یې شاوخوا جال اچول.
  • " Umbracullum "، یو چھتری یا چترۍ د سور او سرو زرو پټو رنګونو څخه جوړه ده.
  • " Sedia gestatoria "، یو عام بستر چې د دولسو کسانو لخوا وړل کیږي، او دوه کسان چې د فلابیلا شترمرغ د بڼو جامې یې اغوستي وي د هغې سره په مراسمو کې ګډون کوي. د دې نرم بستر او فلابیلا کارول د پاپ جان پاول II لخوا لغوه شو.

دا بیرغ د لومړي ځل لپاره په 1808 کې ډیزاین شوی. په داسې حال کې چې پخوانی بیرغ سور او سرو زرو و. په 2005 کې د بینډیکټ XVI په ټاکنو کې، د هغه ځانګړی نښه یو تاج دی چې د بالیم سره درې افقی کرښې لري، د تاج د لرغوني ځواک نښه نښه ده. د پوپ د شخصي نښان څخه د پوپ د خولۍ لرې کول به د پوپل دود څخه د لیرې کولو دلیل نه وي.

که څه هم دا پریکړې د کاتولیکانو او غیر کاتولیکانو لخوا یو شان تفسیر شوي، ډیری پاپانو ټینګار کړی چې هغه څوک چې د کاتولیک عقیدې څخه په ناپوهۍ سره ناپوه دي ژغورل کیدی شي. پاپ Pius IX په 1868 کې په خپله وینا کې اعلان وکړ: "موږ ټول پوهیږو چې هغه څوک چې جاهل دي مګر زموږ د دین درناوی کوي، که دوی د طبیعت قوانین چې خدای د ټولو انسانانو په زړونو کې ځای پرځای کړي دي، که دوی د خدای اطاعت وکړي او که دوی. پاک او مسؤلانه ژوند وکړي، دوی کولی شي د خدای په قدرت سره ابدي ژوند ترلاسه کړي." پاپ جان پاول II وايي: "دا روښانه ده چې نن ورځ ډیری خلک دا فرصت نلري چې انجیل وپیژني او ومني او د پخوا په څیر کلیسا ته ننوځي. دا ډول خلک د مسیح په دین کې د پاک او پاک ژوند سره ژغورل کیږي، کوم چې د کلیسا سره یو عجیب اړیکه رامینځته کوي او دوی ته د نجات لاره ښیي. د خدای دا فضل د مسیح څخه سرچینه اخلي، دا د هغه د رضا پایله ده. دا عامل د هر انسان د نجات سبب ګرځي. دا د کاتولیک کلیسا د کیټیزم او امرونو په کتاب کې لیکل شوی:

 
سینټ پیټر د مسیح څخه انکار کوي، د ګوستاو ډور لخوا

او په کاتوليک کليسا کې د پاپ واک او اختيار په دقیق ډول د لومړي واتیکان شورا له خوا تعریف شوی او د 18 جولای 1870 نیټه د مسیح د کلیسا په ټاکلي قانون کې ثبت شوی. د دې اسنادو لومړی څپرکی چې د "د پیټر د پوپل حاکمیت تاسیس" نومیږي یادونه کوي چې د انجیل له مخې په ټولو کلیساګانو کې د خدای د عدالت خپرول پیټر ته تبلیغ شوي او هغه ته د خدای (مسیح) لخوا ورکړل شوی و "هر څوک چې پیټر ووایی هغه به ووایی. د عیسی مسیح لخوا د ټولو رسولانو مشر او د مسیح د ملت مشر په توګه نه و ټاکل شوی یا اعلان کوي چې صداقت، قضاوت او عزت په مستقیم ډول د عیسی مسیح څخه نه دی راغلی، هغه باید لعنت شي. »

د حتمي قانون دوهم فصل چې "د روم د پاپانو په مینځ کې د پیټر د برترۍ په وخت کې" نومیږي وايي چې زموږ مالک عیسی مسیح د پیټر لپاره د ډبرې په مقابل کې کلیسا جوړه کړه ترڅو د مسیح ځواک د تل لپاره پاتې شي او "که څوک ووایی چې دا ودانۍ د مسیح په لاسونو جوړه شوې وه" دا نه ده جوړه شوې، او پیټر باید په ټولو کلیسا کې جانشین ولري، یا د روم پوپ د پیټر جانشین نه دی، اجازه راکړئ چې هغه وغندل شي. »

د حتمي قانون دریم څپرکی چې "د روم د پاپ د ځواک او برتری په اړه" نومیږي وايي: "د فلورنس په فورم کې د کلیساګانو د سنود تعریف چې باید د ټولو عیسوي مومنانو لخوا باور ولري، دا دی چې د پاپ پاپ. روم او رسولان له ټولې نړۍ څخه غوره دي او د روم پاپ د پیټر جانشین دی او د مسیح ریښتینی جانشین او د کلیسا مشر او د ټولو عیسوي خلکو پلار او ښوونکی ګڼل کیږي. د خدای حکمونه."

د پاپ واک په حتمي قانون کې په لاندې ډول تعریف شوی: "هغه د وفادارانو عالي قاضي دی، او ټولې ځانګړې قضیې باید د هغه لاندې قضاوت وشي" او "هیڅ واک له هغه لوړ نه دی او هیڅوک نشي کولی په قانوني توګه له هغه څخه تیر شي. " (پوپ د کلیسا غوره، بشپړ، پریکړه کونکی او نړیوال ځواک دی او هغه په آزاده توګه خپل واک کاروي)

کله چې د روم پوپ "Ex Catura" ووایي، یعني، پوپ د ټولو عیسویانو مشر او ښوونکی دی، او د خپل پوپل واک له امله، هغه د مومن یا کافر کیدو دودونه او شرایط تعریفوي چې ټولې کلیساګانې یې باید تعقیب کړي. هغه د کورنۍ په مرسته چې پیټر سره یې ژمنه کړې وه، نه ویجاړیدونکی دی. نو ځکه، د روم د پاپانو دا ډول تعریفونه د بدلون وړ نه دي.

 
پوپ بونیفیس VIII

کاتولیک کلیسا ښوونه کوي چې هر مخلوق باید د روم پوپ (پوپ بونفیس VIII) تعقیب کړي ترڅو وژغورل شي. دا نظریه ځینې وختونه څرګندیږي ځکه چې د کلیسا څخه بهر هیڅ نجات شتون نلري، کوم چې د پیړیو په اوږدو کې د ډیری پاپانو لخوا تایید شوی. پاپ جان XXIII وویل: "هیڅ څوک د عیسی مسیح پیروانو کې نه شي کیدی مګر د روم پاپ لخوا رهبري کیږي، او یوازې د دې کولو سره به انسانیت وژغورل شي." »

پاپ پاول شپږم دا هم وویل: "د کلیسا څخه بهر خلک روح القدس نلري. یوازې کاتولیک کلیسا د مسیح بنسټ دی، او هرڅوک چې له بنسټ څخه جلا شي د مسیح پیروان نه ګڼل کیږي. »

په حقیقت کې، د خدای په دې کلیسا کې د پیل راهیسې، ډیری توپیرونه شتون لري چې رسولان یې غندي؛ مګر په راتلونکو پیړیو کې، ډیر مهم توپیرونه رامنځته شول او لویې ټولنې د کاتولیک کلیسا څخه جلا شوې. د هغو توپیرونو په منځ کې چې د مسیح بدن یې ټپي کړی، موږ کولی شو په کلیسا کې د کفر، ارتداد او ویش یادونه وکړو.

ځینې غیر رومن کاتولیک عیسوي ټولنو لکه د ختیځ د اسوریانو کلیسا کلیسا، د ختیځ ارتودوکس کلیسا ، د ختیځ ارتودوکس کلیسا، د انګلستان کلیسا، خپلواکه عیسوی کلیساونه، او د لوتران ځینې پیروان، د پیروانو دودونه منلي دي. د پوپل جانشیني او په دې توګه (تر یو حده) د پوپل برتری شتون منلی دی. په هرصورت، دا کلیساونه عموما دا نه مني چې پوپ د سینټ پیټر ځای ناستی دی او پوښتنه کوي چې آیا سینټ پیټر کله هم د روم بشپ و. له همدې امله، دوی د روم د امپراتورۍ د آرشیف په توګه د پوپ برتری مني، یو تعریف چې د کلیسا د کلیسا د کلیسا په 28 ماده کې په وفادارۍ سره رامینځته شوی. دا کلیساګانې د "پریکنده نړیوال قاضي" په توګه د پوپ په رامینځته کولو کې هیڅ مشروعیت یا اړتیا نه ویني او د هغه بې کفایتي. ځکه چې د دوی څخه هیڅوک د لومړۍ واتیکان شورا د نړیوالې کلیسا په توګه نه مني، دوی تعریفونه او قضاوتونه (او د هغو کسانو کفر چې په دوی باور نه لري) د اعتبار وړ نه ګڼي. دوی دا ډول ادعاوې "لوړوالي ته چلند" بولي.

چیرته چې ګناه وي، هلته تفرقه او تفرقه، کفر او نفاق وي. چېرته چې تقوا وي، هلته هماهنګي او اتحاد وي، چې د ټولو مؤمنانو زړونه او روحونه بیداروي. (cf. CIC، کولی شي. ۷۵۱)
 
اووم کلمېنټ

. "818" که څه هم په تیرو او نننیو ټولنو کې هیڅوک نشي کولی د جلا کیدو او ویشلو ګناه ومني ، دوی په مسیح باور سره لوی شوي او کاتولیک کلیسا دوی د خپلو وروڼو په توګه مني. ټول هغه څوک چې د تعميد غسل سره زېږېدلي دي په مسیح پورې اړه لري او حق لري چې عیسویان وبلل شي او د کاتولیک کلیسا د وروڼو ماشومانو په توګه ومنل شي. (UR 31) "819" د بشپړتیا ډیری پاکونکي اجنټان (LG 8 2) د کاتولیک کلیسا د لید ساحې څخه بهر موندل کیږي. "د خدای کلمې، د روح القدس د نورو ډالیو سره د رحمت، باور، امید او ښو کارونو سره ژوند کول." (UR 32, cf. LG 15) د مسیح روح دا کلیساګانې او مذهبي ټولنې د نجات د یوې وسیلې په توګه کاروي ، چې ځواک یې د مسیح له رحم او اخلاص څخه کاتولیک کلیسا ته اخیستل شوی. دا ټول رحمتونه د مسیح څخه راځي (cf. UR 3) او پخپله دننه د کاتولیک اتحادیې په نوم یادیږي.

پاپ ډیری واکونه لري چې هغه یې تمرین کوي. هغه کولی شي بشپان وټاکي ، د ایپسکوپل سیمې رامینځته کړي یا ضمیمه کړي ، د روم د "ډیکاسټرانو" عملونه تایید یا لغوه کړي ، لمونځونه تنظیم کړي ، د کاتولیک کلیسا کینن تعدیل کړي ، د کلیسا فرمانونه اضافه کړي ، د قاضي په توګه عمل وکړي ، صادر کړي. عمومي لارښوونې او هغه مفکورې ته وده ورکول چې ټول کاتولیکان باید باور ولري. ډیری دا دندې د روم ډیکاسټری لخوا ترسره کیږي او د پوپ لخوا نظارت کیږي.

سیاسي رول سمول

 
پاپ ګریګوري اول

په څلورمه پیړۍ کې د روم امپراتورۍ د تدریجي عیسویت کولو پرمهال، بشپانو ډیر واک نه درلود، او په پنځمه پیړۍ کې د امپراتورۍ تدریجي زوال سره په روم کې د پوپ واک زیات شو، او په مختلفو ښارونو کې د بشپانو شمیر زیات شو. د یو روحاني او سیاسي مشر په توګه دا دریځ د پوپ لیو I کې ښه څرګند و، چا چې په 452 کې د اټیلا مخالفت وکړ. په 754 کې، د فرنګ خلکو پاچا، چې د پیپین ځوان په نوم نومول شوی و، د پاپ د ایالتونو خاوره پاپ ته ورکړه. په 800 کې، لیو III د فرانکس پاچا شارلمین تاج وکړ، ترڅو د مقدس روم امپراتورۍ د جوړولو په لور یو لوی ګام پورته کړي. لکه څنګه چې مخکې یادونه وشوه، په 1870 کې د پاپ په ایالتونو باندې د پوپل واکمني پای ته ورسیده کله چې دا ایټالیا سره ضمیمه شوه.

د عیسویت د واکمن او اربشپ په توګه د پوپ د موقف سربیره، په ځانګړې توګه د پاپ الکساندر VI او پوپ جولیوس II په قضیه کې، او د مقدس روم امپراتورۍ د مذهبي مشر په توګه (په ځانګړې توګه د بشپانو په مهمو دورو کې لکه پاپ ګریګوري VII او الکساندر III)، پوپ یو څه د پوپل سیاسي واک لري چې پدې کې شامل دي: "Lavableiter" په 1155 کې (د انګلستان هینري II اجازه ورکړل شوه چې په آیرلینډ یرغل وکړي)، "Intercatras" په 1493 کې (په 1494 کې د Terdesilas د تړون لامل شو، کوم چې نړۍ په هسپانوي او پرتګالي ډومینونو ویشلې وه))، په 1570 کې "Regnans in Excelsis" (د انګلیسي ملکې الیزابت لومړۍ رد کول او د هغې د وفادارو کسانو د تابعیت د ختمولو غوښتنه کول) او "Inter Gravisimas" په 1582 کې (د عیسوي تقویم تاسیس کول). ).

د پاپ پر ضد مظاهرې سمول

 
د کاراوګیو له خوا د سینټ پیټرس صلیب.

د نړۍ د کلیساګانو د عالي بشپ په توګه د پوپ دریځ تعصب دی او له همدې امله په کاتولیک کلیسا کې د اختلاف وړ نه دی. د واتیکان لومړۍ شورا ټول هغه کسان کافران او ملحدین اعلان کړل چې د پوپ په عالي واک کې د اختلاف او شک لامل کیږي. که څه هم د مسیح د کلیسا څخه بهر د پوپ د واک په اړه بحثونه شتون لري، دا اعتراضونه په مختلفو مذهبونو کې توپیر لري، مګر دا ویل کیدی شي چې د پوپ د حاکمیت په اړه اعتراضونه خورا پراخ دي، (٢) د برتري د شتون په اړه هم اعتراضونه شتون لري.

د روسیې د ارتودوکس کلیسا او د سربيا ارتودوکس کلیسا کې، د کلیو پادریان ځینې وختونه د پاپ په نوم یادیږي. په هرصورت، ځینې وختونه، د الهیات پوهانو پورې اړه لري، دا نسخه د کاهن د سپکاوي لپاره کارول کیږي.[سرچينه پکارده]

 
د ډیاګو ویلازکوز له خوا د لسم اينوسنټ پاپ انځور

نور غیر کاتولیک عیسوی مذهبونه د پوپل د جانشینۍ اصول نه مني او یا یې په درجه بندۍ کې په پام کې نیسي، او له همدې امله د پوپ پیټرین او د هغه قضاوت نه مني، او د پوپل نیمګړتیا غیر صحيفه ګڼي. د روم ، بازنطيني امپراتورۍ او نورو هېوادونو سره د پوپل د نظام پېچلې اړيکې او په ايټاليا کې د پوپل د واکمنۍ ادعاوې هم د نورو اعتراضونو له جملې څخه دي او د پوپل د دفتر پر شاهي شخصيت هم اعتراض کېږي. په لویدیځ عیسویت کې، دا اعتراضونه - او د دوی د تیز بیان ځواک - د پروټسټینزم د اصلاح او تولید لامل شوی. دا مذهبونه په دې باور دي چې د پوپ واک مشروع نه دی او دا چې پوپ یو دروغجن پیغمبر دی، چې د جان د وحی په کتاب کې بحث شوی.

دا مذهبونه له یو بل سره ډیر توپیرونه لري او لکه څنګه چې یادونه وشوه، د پوپ د مشروعیت په اړه د دوی نظرونه توپیر لري. ځینې مخالفین له استدلال څخه کار اخلي او د ځینو چارواکو فساد ته اشاره کوي. د بېلګې په توګه، د سینټ پیټر د جانشینۍ ځینې ادعا کوونکي، لکه د بورجیا د کورنۍ د کالیکستوس III، الکساندر شپږم، تحریف شوي او د ځمکې او اسمان د قوانینو د حاکمیت حق نه درلود. ټول پوه خدای به داسې خلکو ته د رومن کاتولیک کلیسا واک نه ورکوي. د پاپ د پاچاهۍ مدافعین وايي چې انجیل ښیي چې خدای حتی د ګمراه کونکو خلکو سره هم بخښنه کوي (لکه د اسراییلو ځینې پاچاهان ، رسول جوډاس اسکریوټ ، او حتی سینټ پیټر وروسته له دې چې هغه د عیسی انکار وکړ). دوی وايي چې فاسدو پاپانو هڅه وکړه چې پاپیت له رسولي ریښو څخه جلا کړي او دا چې دوی ناکام شوي، دا د دې ثبوت دی چې پاپ د الهي ځواکونو لخوا ساتل کیږي. ځینې مخالفین په عادت سره کاتولیک کلیسا او د هغې پیروانو ته د پام وړ اصطلاح "پاپیست" بولي ترڅو د پوپل دفتر مرکزيت ته په بې پامۍ کې د دوی باور رد کړي.

نور پاپان سمول

 
ځینې مشهور پاپان

د عیسویت په لومړیو پیړیو کې، د "پوپ" لقب چې معنی یې "پلار" د ټولو بشپانو لپاره کارول کیده. د وخت په تیریدو سره، دا لقب د روم بشپ پورې محدود و. نن ورځ، د کاپټیک ارتودوکس کلیسا مشران، د کاپټیک کاتولیک کلیسا، او د الکساندریا ختیځ ارتودوکس کلیسا هم د "پوپ" په نوم یادیږي، پخوا "کوپټیک پوپ"؛ او د اسکندریه پوپ او د سینټ مارک د پوپل څوکۍ لیدل د "پوپ او لوی اسکندریا او ټولې افریقا" په نوم یادیږي.

یو "پوپ ضد" هغه څوک دی چې د کلیسا له ټاکلو پرته د episcopacy غوښتنه کوي. د پاپ مخالف د کلیسا سره د نظریاتي شخړو له امله شتون لري چې د وخت مشروع پاپ څوک دی. که څه هم یو وخت د پاپ ضد حرکتونه پراخ وو، خو اوس نادر او په څنډه کې دي. "تور پوپ" یو سپکاوی کونکی نوم دی چې د عیسوي ټولنې مشر ته د تور کاساک اغوستلو لپاره کارول کیږي، پداسې حال کې چې پوپ تل سپینې جامې اغوندي.

د عیسوي مذهب د ترویج لپاره د ټولنې بشپړ کارډینل (کوم چې د عقیدې د ودې لپاره مقدس ځای و) د "سور پاپ" په نوم پېژندل کیږي. سور ځکه چې هغه یو اصلي او پاپ دی ځکه چې هغه په کاتولیک حلقو او په ځانګړي توګه د آسیا او افریقا په کلیساګانو کې تقریبا مطلق واک لري. سانډرو میګیسټر، www.chiesa ).

 
د کاسټل ګانډولفو ماڼۍ یوه لید، د دوبي ويلا چې د پاپ له خوا کارول کیږي په کاسټل ګانډولفو ، ایټالیا کې. [۶]

اړوندې پوښتنې سمول

  • د رومن کاتولیک کلیسا د پاپانو لیست

بهرنۍ لینک سمول

  1. کينډۍ:یادکرد وب
  2. "Christ's Faithful – Hierarchy, Laity, Consecrated Life: The episcopal college and its head, the pope". Catechism of the Catholic Church. Vatican City: Libreria Editrice Vaticana. 1993. د لاسرسي‌نېټه ۱۴ اپرېل ۲۰۱۳. الوسيط |CitationClass= تم تجاهله (مساعدة)
  3. "News from The Associated Press". د اصلي آرشيف څخه پر ۱۵ مارچ ۲۰۱۳ باندې. الوسيط |CitationClass= تم تجاهله (مساعدة)
  4. "Definition of Holy See". الوسيط |CitationClass= تم تجاهله (مساعدة)
  5. کينډۍ:یادکرد وب
  6. With no pope in residence, Vatican opens gardens of summer villa, The National Catholic Reporter