د رياضي تعريف (د څوپوهن پېژَندکړن) Definition of mathematics

رياضي (څوپوهن) هاغه علم (پوهن) دئ چې د عددونو يا د اَعدادو (شمېرو يا نومرو) اَو د شکلونو (بڼو) اَو د عددونو يا د اَعدادو اَو د شکلونو (د شمېرو اَو د بڼو) تر منځ د رابطو (اَړيکو) په اَړوند اَو د کــَــمــِــيــَّــتونو (څونمرتياوو) تر منځ اَړيکې په سيستېماتيک (منظم يا ســَـرادَرَوِښتين يا هــَــمدَرَوِښتليځ) ډَول څېړي اَو زده کړه وَرکوي .

د رياضي (څوپوهن) برخې Parts of mathematics

رياضي (څوپوهن يا mathematics) په ځينو برخو وېشل شوی چې ړومبۍ برخه يې حساب (شمېرن يا arithmetic) دئ اَو بيا وروسته اَلجــَــبر (اَړکړن يا algebra) دئ اَو هــَــندَسه (ځمکمېچي يا geometry) اَو مــُــثــَــلــَّــثات (درېګوټمېچي يا trigonometry) دي اَو بيا لوګاريتهم (logarithm) دئ اَو بيا ليميت (حد يا پوله يا limit) اَو د مـــُـــشتـــَـــق (ترېرودشـــِـــويځ يا derivative) يا د تــَــفاضــُــلي حــِــساب (پــَــرخوال شمېرکړن يا differential calculus) برخه چې دا دونمره نومول شوې برخې په ښوونځيو کښې زده کول کيږي اَو د «اِينټېګرال» حــِــساب يا تامي يا تــَــکميلي حــِــساب («پوراټوليځ» يا «نــِــټـوټـېـګيال» يا «نــِــټوټګيال» شمېرکړن يا integral calculus) اَو د خــَــطي اَلجــَــبر (کــَــرښي اَړکړن) linear algebra اَو د تــَــفاضــُــلي (پــَــرخوالو) معادلو (برابرنو يا يوڅيالشونو يا سيالشونو) differential equations اَو د مــُــختــَــلــَــط (هــَــمپېلايېځ يا هــَــمپېچــِــلي) تــَــحليل (شــَــنــِــن) complex analysis اَو د لوَړ رياضي (څوپوهن) نورې برخې دي چې په پوهنتون کښې لوستل کيږي .