احد حام
ژوند ليک سمولاشر زوي ګېنسبرګ (احد حام) د روسي سترواکۍ په کېف ولايت “Keiv Governorate” (نني اکراين) په سکېرا “Skvyra” کې د شتمنو والدينو سپېڅلې کورنۍ کې زېږېدلی دی. د اته کلنۍ په عمر يې خپل ځان ته د روسي لوستلو زده کړه پيل کړه. پلار يې يسعياه نوموړی تر ۱۲ کلنۍ پورې “heder” ته واستوه. کله يې چې پلار د کيف سيمې په يو کلي کې د يو پراخه ملکيت مدير شو، خپله کورنۍ يې هلته وېوړه او خپل زوی لپاره يې خصوصي ښوونکي وګومارل، چې په خپلو زده کړو کې خورا تکړه شو. ګېنسبرګ د ارتودوکس يهوديانو د دين او دودونو د وچفکره يا متعصب طبيعت نيوکه کونکی (منتقد) و، مګر د خپل کلتوري ميراث او په ځانګړي ډول د يهوديت د اخلاقي هيلو پر وړاندې ژمن پاتې شو. نوموړي د ۱۷ کلنۍ په عمر له رېوکي “Rivke” سره واده وکړ او د شلومو او راچيل په نومونو يې دوه ماشومان درلودل. حام په ۱۸۸۶ ز کال کې له خپل مور او پلار، مېرمن او ماشومانو سره په اودسا “Odessa” کې استوګن شو او د کورنۍ سوداګرۍ ته ننوت. په ۱۹۰۸ ز کال کې فلسطين ته له يو سفر څخه وروسته ګينسبرګ د وېسوتزکي چای “Wissotzky Tea” شرکت د ادارې برابرولو په موخه لندن ته لاړ. نوموړی د ۱۹۲۲ زکال په لومړيو کې تل ابيب “Tel Aviv” کې مېشت شو، چې هملته يې تر ۱۹۲۶ ز کال پورې د ښار شورا د اجرائيه کمېټې د غړي په توګه خدمت وکړ. ګېنسبرګ د ناسم روغتيايي حالت له امله په ۱۹۲۷ز کال کې مړ شو. [۸][۹][۱۰] صيهونيستي فعاليت سمولد خپلې دېرش کلنۍ په لومړيو کې ګېنسبرګ بېرته اودسا ته ستون شو، چې هملته له لوی پېنسکر “Leon Pinsker” څخه اغېزمن شو. پېنسکر د هووېوې صيهون (د صيهون مينه والو) خوځښت يو مشر و، چې موخه يې فلسطين کې د يهودانو مېشت کول وه. ګېنسبرګ د پېنسکر خلاف پر هغه سياسي صيهونيزم باندې باور نه درلود، نوموړي يې په توندۍ او پياوړتيا سره مبارزه وکړه او ياده ټوله دوره يې ترخه کړه. د دې پر ځای يې په تيت او پرک يهوديانو کې د کمزوري کوونکو برخو د مخنيوي په موخه د عبراني رنسانس معنوي ارزښت ورغوه. نوموړي بارو درلود چې فلسطين کې د يهوديانو راټولېدنه ځواب نه و. کېببوتز ګاليوت “Kibbutz galuyot” د شوني معاصره پروژې په پرتله يوه مسيحي هيله وه. رښتينی ځواب د فلسطين دننه په يو معنوي مرکز يا مرکزي ټاټوبي کې پروت دی، چې هغه اريتز اسرايل “Eretz Israel” سيمه ده، چې د پېښې يا تقليد کولو په موخه ښآيي د يهودي تيت او پرک نړۍ لپاره يو نمونه يي موډل جوړ کړي او دا به د تيت او پرک يهوديانو د هندسي نړۍ لپاره يو معنوي تمرکز وي. نوموړی له لومړني صيهونيستي کانګرس “First Zionist Congress” څخه وروسته له صيهونيستي خوځښت څخه د خپل دې حس له مخې بېل شو، چې د تيودور هرزل خپرونې عملي بڼه نه درلوده. ګينسبرګ له ۱۸۸۹ څخه تر ۱۹۰۶ ز کال پورې په صيهونيستي سياست کې د سرلوړي روښانفکر په توګه وځلېد. [۱۱][۱۲][۱۳] د ژورنالېزم مسلک سمولاحد حام په ۱۸۹۶ زکال کې عبراني مياشتنۍ ها-شېلواه “Ha-Shiloah” رامنځته کړه، چې د شلمې پېړۍ په لومړيو کې د عبراني ژبې مخکښ ادبي مهالنۍ وه. ياده مهالنۍ يا موقوته خپرونه د اهياساف “Ahiasaf” له لورې وارسا کې خپره شوه. دا د يهودي ملتپالنې د ودې يوه وسيله او د يهوديت اړوند د تېرو او اوسنيو مسئلو د بحث لپاره کړنلاره يا منشور و. ياد نوم له يو سيند څخه اخېستل شوی دی، چې په بني اسرائيل ۸:۶ کې يې يادونه شوې ده: «د شېلواه اوبه په بطي ډول بهېږي»، چې په نامستقيم ډول د مقالې د منځلارۍ دريځ ته اشاره کوي. [۱۴] د فلسطين کتنې سمولاحد حام څو ځلې فلسطين ته سفر وکړ او هلته يې د يهودي استوګنې د ودې په اړه راپورونه خپاره کړل. دوی په عمومي ډول خوابدي وو. دوی د لوږې، د عربانو د ناخوښۍ او نا ارامۍ، بېکارۍ او هغو خلکو په اړه راپورونه ورکړل، چې له فلسطين څخه وتل. سيمې ته د هغه د ۱۸۹۱ ز کال له سفر څخه لږه موده وروسته يې يوه مقاله کې د «سترې تېروتنې» پر وړاندې خبرتيا ورکړه، چې د يهودي مېشتو وګړو په منځ کې د يادونې وړ وه او ياده تېروتنه فيلاهين “fellahin” سره له کرکې ډک چلند کول او ټول عربان د خرو په شان د دښتې ځناور ګڼل وو. [۱۵][۱۶][۱۷] احد حام په ۱۸۹۱ ز کال فلسطين ته خپل لومړی سفر وکړ. ياد سفر د دې اندېښنې له امله رامنځته شوی و، چې د بن موسی د يافا “Jaffa” غړي د راتونکو کډواليو او د ځمکو د بيو لوړولو کې د مرستې لپاره د ځمکو اخېستلو ناسم چلند کاوه. د صيهونيت د ستر دنني کره کتونکي په توګه نوم يا اعتبار د “A Truth from Eretz Yisrael” په نوم مقالې څخه سرچينه اخلي، چې په ۱۸۹۱ ز کال کې د نوموړي له کتنې څخه لږه موده وروسته د پمفلېټ په بڼه خپور شو، چې نوموړي په کې يوه برخه کې روښانه کړه چې: [۱۸]
سرچينې سمول |
- ↑ ۱٫۰ ۱٫۱ ۱٫۲ دوتنه: Diané Collinson — سرليک: Biographical Dictionary of Twentieth-Century Philosophers — ISBN 978-0-415-06043-1
- ↑ ۲٫۰ ۲٫۱ ۲٫۲ ۲٫۳ ۲٫۴ دوتنه: Paul de Roux — سرليک: Nouveau Dictionnaire des œuvres de tous les temps et tous les pays — نسخهدوهم — ورځپاڼه: 1 — پاڼه: 25 — خپرونکی: Éditions Robert Laffont — ISBN 978-2-221-06888-5
- ↑ ۳٫۰ ۳٫۱ Encyclopædia Britannica Online ID: https://www.britannica.com/biography/Ahad-Haam — subject named as: Ahad Ha'am — د نشر نېټه: ۹ اکتوبر ۲۰۱۷ — سرليک: Encyclopædia Britannica
- ↑ Prabook ID: https://prabook.com/web/person-view.html?profileId=1396697 — subject named as: Ha-Am Ahad
- ↑ Proleksis enciklopedija ID: https://proleksis.lzmk.hr/6470 — subject named as: Ahad Ha-Am — سرليک: Proleksis enciklopedija او Opća i nacionalna enciklopedija
- ↑ Brockhaus Enzyklopädie online ID: https://brockhaus.de/ecs/enzy/article/achad-haam — subject named as: Achad Haam — سمونګر: Bibliographisches Institut & F. A. Brockhaus او Wissen Media Verlag
- ↑ Ha'am, Ahad (1897), تُرجم بواسطة Leon Simon, 1912, "The Jewish State and Jewish Problem", Jewish Virtual Library, Jewish Publication Society of America الوسيط
|CitationClass=
تم تجاهله (مساعدة) - ↑ Encyclopedia of Zionism and Israel, vol. 1, Ahad Ha'am, New York, 1971, pp. 13–14
- ↑ Jews in Eastern Europe: Ahad Ha'am
- ↑ David B. Green (په 2016-07-08 باندې). 1824: A Man Whose Name Makes Israelis Think of 'Tea' Is Born. Haaretz.
- ↑ Shalom Spiegel, Hebrew Reborn,(1939) Meridian Books, Cleveland, New York 1962 p.271
- ↑ Shalom Spiegel, Hebrew Reborn, ibid. pp.286–289
- ↑ S J Zipperstein, "Ahad Ha'am and the Politics of Assimilation, p.350
- ↑ Ha-Shiloah
- ↑ 'Truth from Eretz Yisrael',
- ↑ Anita Shapira, Land and power: The Zionist resort to force, 1881–1948, Oxford University Press, 1992 p.42
- ↑ variant translation in Tom Segev, One Palestine, Complete: Jews and Arabs Under the British Mandate,Metropolitan Books, 2000 p.104
- ↑ Kol Kitve Ahad Ha'am, The Jerusalem Publishing House, 1953