د ۱۹:۰۷, ۹ جون ۲۰۱۱ بڼه سرچينې کتل Khangul (خبرې اترې \| ونډې) ۱۰٬۱۵۰ edits د سمون لنډیز نسته → تېر توپير		د ۱۹:۲۸, ۹ جون ۲۰۱۱ بڼه سرچينې کتل Khangul (خبرې اترې \| ونډې) ۱۰٬۱۵۰ edits د سمون لنډیز نسته بل توپير ←
۳۱ کرښه: په پراخه توګه ، دا د طبعيت يوه عمومي شننه ده ، داسې اوډل شوې چې له مخې ېې د کايناتو څرنګوالی او عوامل څېړي .</ref><ref>Note: The term 'universe' is defined as everything that physically exists: the entirety of space and time, all forms of matter, energy and momentum, and the physical laws and constants that govern them. However, the term 'universe' may also be used in slightly different contextual senses, denoting concepts such as the [[cosmos]] or the [[world (philosophy)\|philosophical world]].</ref> فزيک يو تر ټولو لرغونې زده کړې دي ، شاید چې د ستورپوهنې له اړخه تر ټولو لرغوني ګڼل کېږي . <ref>Evidence exists that the earliest civilizations dating back to beyond 3000 BCE, such as the [[Sumer]]ians, [[Ancient Egyptians]], and the [[Indus Valley Civilization]], all had a predictive knowledge and a very basic understanding of the motions of the Sun, Moon, and stars.</ref> د دوه زرو کلونو پخوا پنځپوهنه د [[طبعي فلسفې]] او [[کيميا]] برخه او د[[شمېرپوهنه\| شمېرپوهنې]] او[[ژونپوهنه\| ژونپوهنې]] ځانګړی ښاخ بلل کېده ، خو د ۱۶مې زېږدي پېړۍ، د ساينسي (پوهنيزې) پاڅون په ترڅ کې طبعي پوهنې د ~~بېجوړو~~بې جوړو څېړنيزو خپرونو په لړ کې خپل ځانګړی ځای ونيوه . <ref>[[Francis Bacon]]'s 1620 ''[[Novum Organum]]'' was critical in the [[History of scientific method\|development of scientific method]].</ref> اړونده زده کړې ېې د څېړنو برخه جوړوي لکه [[بايوفيزېکس(ژونپنځپوهنه)]] او [[کوانټم کيميا]] له مخې ېې داسې ښايي چې د پنځپوهنې د پولې تل پاتې تعريف نشته . په نولسمه زېږدي پېړۍ کې او شلمه ز. پېړۍ کې فزيکالزم د پوهنې يا ساينس د [[فلسفه\|فلسفې]] يوې لويې متحدې بڼې په څېر راوځلېده، لکه پنځپوهنه چې د طبعي ځليزې د څارليدنې بنسټيزه تعريف برابروي . په پنځپوهنه کې نوي آندونه د نورو پوهنو ډېر ځلې بنسټيز مکانيزمونه (کړنچارو) هغه وخت تعريفوي کله چې د شمېرپوهنې او فلسفې په ډګر کې نويو څېړنو ته لار خلاصه کړي . فزيک يا پنځپوهنه د يوې نوموتې او اغېزمنې وسيلې په توګه د نوي تخنيکي بهير په لړ کې شمېرل کېږي . د بېلګې په توګه ، د [[نيوکلير فزيک]] يا [[برېښنايي مقناطسيزم]] د پوهنې کچې ته وده ورکوي ، چې همدا بيا د نن ورځې په ټولنه کې د نويو توکيو (پروډکټس، مصنوعاتو) په ودې او پراختيا کې يو روڼ تحول ګڼل کېږي ، لکه[[ ټلويزيون]] ، [[کمپيوټرونه]] ، د [[کورونو اوزارونه]] او اټومي وسلې يادولی شو. همدا رنګه د [[ترموډاينمکس]] په ودې کې پرمختللي ګامونه چې د کارخانو په جوړولو او پراختيا کې مخکښه رول لوبوي او [[مخانيک]] او [[تخنيک]] ته وده ورکوي کومه چې د[[ کالکولوس]] په پراختيا کې ېې مواغزه رول لوبولی . == پولې او موخې == == ساينسي مېتوډ == == تيوري او تجربې == == د نورو ساينسونواو شمېرپوهنې تړاؤونه == == فلسفي ګډون == == تاريخ == == دننه منځوي تيوريګانې == == د څېړنې ډګر == == ګاټه کلک توکي == == اټومي ، ماليکيولي ، او ليدواله پنځپوهنه == == د اوچتوانرژيو /ذراتو پنځپوهنه == == ستورپنځپوهنه (اسټروفيزيکس) == == بنسټيز ه پنځپوهنه == == د پنځپوهنې اوزار او اغېزې == == اوسينۍ څېړنې ==

د "فزیک" د بڼو تر مېنځ توپير