د "اردو ژبه" د بڼو تر مېنځ توپير
Content deleted Content added
Luckas-bot (خبرې اترې | ونډې) و r2.7.1) (روباټ زیاتول: jv:Basa Urdu |
ود سمون لنډیز نسته |
||
۱ کرښه:
{| style="margin: 0 0 1em 1em; border-collapse:collapse; font-size: 90%;" border="1" cellpadding="2" align="left" cellspacing="0"
|- style="background-color:lightblue;"
! colspan="2" | اردو زبان<br />اردو ژبه
|-
|- id=infObrazek
| style="text-align:center;" colspan="2"|[[File:Zaban urdu mualla.png|300px]]
|-
! align="left" valign="top" |ویل کېږی په
|[[File:Flag of Pakistan.svg|20px]] [[پاکستان]]<br />[[File:Flag of India.svg|20px]] [[هند]]
|-
! align="left" valign="top" |ټول وییونکی
|۶۶ میلیونه
|-
! align="left" valign="top" |د ژبې کورنی
|د هند-اروپایی ژبې<br />هند-ایرانی ژبې<br />اردو ژبه
|-
! align="left" valign="top" |د لیکلو بڼه
|د اردو الفبا
|-
! align="left" valign="top" |د ژبې د پرمختګ اداره
|مقتدرہ قومی زبان
|-
! align="left" valign="top" |رسمي ژبه په
|[[File:Flag of Pakistan.svg|20px]] [[پاکستان]]
|-
|}
'''اوردو''' يا ''اردو'' د هندي ژبې په کورنۍ پورې تړلې د لرغوني [[هند]] د مسلمانانو ژبه بلل کېږي . دا ژبه يوه پراخه ويونکې او د [[پاکستان]] د دوؤ رسمي ژبو (انګرېزي ، اوردو) څخه يوه ملي ژبه ده . همدارنګه د هند له ۲۲ ژبو څخه يوه پراخه ژبه ګڼل کېږي . د هند د پينځو ايالتونو لويه ژبه هم ده . دغه ژبه د پاړسي ، عربي ، پښتو او تورکي ژبو تر اغېزې لاندې د ۹۰۰ کالو راهيسې پرمختګ کړی دی . دې ژبې د هند د اتر پردېش ايالت کې د ډيلي د سلطنت (۱۲۰۶ـ ۱۵۲۷) پر مهال د وينا بڼه خپله کړه همدا رنګه ېې ليکني پرمختګ د مغلو واکمنۍ (۱۵۲۶ ـ ۱۸۵۸) سره منځ ته راغله. اوسينۍ نوې بڼه اوردو د هند د ځوانانو ترمنځ د دوه اړخيزې پوهېدنې لپاره ځانګړی ځای خپل کړی .
د مغلو اصلي ژبه [[چغتايي ژبه]] نومېده کومه چې د [[تورکي ژبې]] کورنۍ پورې تړاؤ لري . خو وروسته له هغه چې د مغلو قبايل سوېلي اسیا ته راکډه شول نو ېې د پاړسي ژبې لورې مخه کړه او پاړسي ېې خپله کړه . د ځينو سيمو چې ژبه ېې سنسکرېټ وه نو د مېشتو خلکو سره د اړيکو له کبله دې ته اړ شول چې هندي د پاړسوـ عربي په بڼه وکاروي . همداسې ېې ليکني بڼه او ويونه ېې د [[پاړسي]] ، [[عربي]] ، [[تورکي]] ، او وروسته ېې د [[پښتو]] ژبې د اغېزې په وجه ادبي وسموله . همدې نوې بڼې ژبې ته ېې د اوردو ٫٫ اردو٬٬ نوم ورکړ .
اوردو تر ډېره د هندي سره يو ډول ګڼل کېږي . ددغو دوؤ ترمنځ توپیر په معياري توګه د نستعلیق لیکبڼې په پاړسوـ عربي لیکلو کې او د ويپانګې برخه ېې له پاړسي او عربي څخه ډېره اغېزمنه ښکاري د کومو ليک لارې چې په ادبي لحاظ له يو بل څخه توپیر لري . هندي بیا په معياري توګه د ديوانګري ليک بڼې او سنسکرېټ په بڼه په هندي ادبياتو کې لیکل کېږي . دواړه اوردو او هندي په لويه کچه عربي ، پاړسي ، او سنسکرېټ ويونه کاروي . او د همدې له کبله ډېری ژب پوهان دغو دواړو ته د يوې ژبې د دوه ؤ معياري بڼو لرونکې وايي، او د توپیر وجې ېې ژب پوهان د نژدو ـ ژب ـ ټولنيز (sociolinguistic)اړخ ګڼي .
[[وېشنيزه:ژبې]]
|