د "کيميا" د بڼو تر مېنځ توپير

Content deleted Content added
و r2.6.5) (robot Adding: sd:ڪيمياءي علم
د سمون لنډیز نسته
۲ کرښه:
[[دوتنه:VysokePece1.jpg|بټنوک|کيڼ|کيميا د کيميايي مرکباتو او د يو د بل سره د انرژي د خپلمنځي تعاملاتو او تړنګونو زده کړه ده]]
'''کيميا''' ''کېم''د [[مصر]] نه راوتلی نوم [[(الکېمي)]] چې د ځمکې مانا لري د پوهنې په ډګر کې هاغه پوهنه ده چې د څيزونو (مادو) ټولټال ، جوړښتي او څېريز بدلونونه او توپيرونه رانغاړي .
کيميا ته فيزيکل ساينس يا پږنيزه پوهه هم وايي کوم چې دبېلابېلو اټمي ، ماليکيولي ، او کرسټالي زده کړو برسېره د شاوخوا ماتو يا دخورو ورو څيزونو (مادو) يوځای کولو او يا بېلولو پوهنې پورې هم اړه لري، کوم چې بيا د يو غونډاليزې انرژۍ ترکيب راپنځوي ، کیمیا د فیزیکي پوهنې سره تړاؤ لري چې د ډول ډول اټومونو ، مالیکیولونو ، کرسټالیاتو او د نوروڅيزونو(مادو) د راغونډو که په خپل ځان کې تجریدي يا سره يوځای کېدو زده کړه وي هم يو پر بل کې سره د انرژۍ او [[entropyاېنټروپي]] انټروپي ((د تودوخې غیر ارادي حالت) (د هاغې انرژۍ زېږېدنه چې له وجې ېې په تدریجي توګه اوبتیا(ویلول) يا تودوخه رامنځ ته کوي))چې د [[spontaneity]] (خپل ځاني تودوخه يا انرژي چې پرته د کومې محرکې وسیلې نه په ځان کې ولري ) په اړیکوسره د يوې کمیاوي عملیې په ترڅ کې رامنځ ته کېږي.
دننه په کیميا کې د مادو د زده کړې يا د کیمیا د بل اړخ د زده کړې لپاره يو دودیزه په څانګو او ګروپونو کې د وېش منظم ترتیب شته. په دې کې د[[غيرعضوي کيميا]]چې د[[غيرعضوي]] غیر ژواندو (غیر جسمي) زده کړې په شمول د [[عضوي کيميا]] د [[عضوي]] (جسمي، د ژواندي) په هکله د زده کړو ، د [[ژونکيميا]] چې د [[substances]] تومنې(مادې،جسم، بنسټيز جوهر) زده کړې کوم چې په
[[biological organisms]] کې موندل کېږي شاملې زده کړې دي.
"https://ps.wikipedia.org/wiki/کيميا" نه اخيستل شوی