د "وينه" د بڼو تر مېنځ توپير

[[انځور:Blood smear.jpg|350px|thumb|left|انساني وينه: a - [[ارېتروسايټ]]؛ b - [[نيوټروفيل]]؛ c - [[اېزونوفيل]]؛ d - [[ليمفوسايټ]].]]

<br />

په طبي ژبه کې د هېمو '''''hemo-''''' او يا هېماټو '''''hemato-''''' ( برتانيوي انګليسي کې ''haemo-'' او ''haemato-'') د يوناني ژبې وييکې "''haima''"، چې د "وينه" مانا لري، نه راوتلي او همدا نومونه په طبي لاروچارو کې هم کارېږي. د اناتومي له مخې وينه يوه تړونکی ووب يا [[connective tissue]]، بلل کېږي او دا هم د وينې د کړنو پخاطر او په هډوکو کې د وينې د سرچينې پخاطر.

 

== د وينې کړنې ==

* ووبونو ته د [[آکسيجن]] رسول (آکسيجن [[هېموګلوبين]] پورې ځان نښلوي او هېموګلوبين د وينې په سره توکي کې وي)

* د غذايي موادو لکه [[ګلوکوز]]، [[امينو اسيد|امينو اسيدونو]] او [[غوړن اسيدونه|غوړن اسيدونو]] رسول (دا توکي په وينه کې حل کېږي او يا هم ځان د پلازما پورې نښلوي)

 

== د انساني وينې توکي ==

وينه د بدن د تول ۷٪ برخه جوړوي،<ref name="alberts_table">{{Cite web|url=http://www.ncbi.nlm.nih.gov/sites/entrez?cmd=Search&db=books&doptcmdl=GenBookHL&rid=mboc4.table.4143|title=Leukocyte functions and percentage breakdown|accessdate=۲۰۰۷-۰۴-۱۴|publisher=NCBI Bookshelf|year=۲۰۰۵|author=Alberts, Bruce|work=Molecular Biology of the Cell}}</ref> چې منځوی غلاضت يې نژدې ۱۰۶۰&nbsp;کيلوګرامه/متر^۳، چې د خالصو اوبو غلاضت ۱۰۰۰&nbsp;کيلوګرامه/متر^۳ ډېر نژدې دی.<ref>{{cite web | url = http://hypertextbook.com/facts/2004/MichaelShmukler.shtml | title = Density of Blood | accessdate = ۲۰۰۶-۱۰-۰۴ | year = ۲۰۰۴ | work=The Physics Factbook|last=Shmukler|first=Michael }}</ref> د يوه اوسطه بالغه فرد د وينې واليوم څه نا څه ۵ [[ليتره]] دی. وينه له پلازما او د ګڼو نورو سلولونو (چې اکثراً د ''کورپوسکلز'' په نامه هم يادېږي) نه چې د اېرېتروسايټونو ([[د وينې سره توکي]])، ليوکوسايټونو ([[د وينې سپين توکي]])، او د اېرېتروسايټونو ([[د وينې صحيفې]]) په نامه يادېږي، جوړه شوې. د واليوم له مخې په وينه کې د سره توکو کچه نژدې ۴۵٪ ده او د وينې پاتې ۵۵٪ د پلازما نه جوړه ده جې په دې کې لږه برخه د سپينو توکو کچه جوړوي.

 

=== سلولونه ===

{{See|د وينې بشپړ شمېر}}

په يوه مايکروليتر وينه کې دا ډول سلولونه موندل کېږي:

* '''[[اېرېتروسايټ|اېرېتروسايټونه]] (په نارينؤ کې له ۴٫۷ تر ۶٫۱ ميليونه سلولونو پورې، او په ښځو کې له ۴٫۲ تر ۵٫۴ ميليونه سلولونو پورې):'''<ref>{{cite web

 

[[Blood plasma]] is essentially an [[water|aqueous]] solution containing ۹۲٪ water, ۸٪ blood plasma [[protein]]s, and trace amounts of other materials. Some components are:

* Blood clotting factors (to facilitate [[coagulation]])

* Various [[electrolyte]]s (mainly [[sodium]] and [[chlorine]])