د "ژان ژاک روسو" د بڼو تر مېنځ توپير

 

ژان ژاك روسو د 1712ز، كال د جون پر 28_مه د سويس په ژنيو ښار كي وزېږېد، تر زېږېدو شل ورځي وروسته يې مور مړه شوه، روسو په دې اړه داسي ليكي:

"زه خوار او معيوب نړۍ ته راغلم او مور مي تر ما قربان شوه، زما زېږېدنه زما لومړنۍ بدمرغي وه."

پلار يې اسحق، چي ساعت جوړوونكى و، له آره فرانسوى او ښه خوندور سړى و.

دا كوچنى خپلي عمه(سوزان) ته وركډه شو، هغې په پوره مېړانه د روسو پالنه پيل كړه، پلار يې د خپل كوچني روزني ته پام نه كاوه، خو د دې لپاره چي خپل زوى له شپږ كلنۍ څخه لوست او مطالعې ته وهڅوي، نو هغه ته به يې رومانونه په لوړ ږغ ويل، كله چي دا رومانونه چي تمام شول، بيا يې نور كتابونه هم همدا ډول ورته وويل، د دې كتابو اغېز د كوچني روسو د ذوق په روزنه كي ډېر زيات و، دى خپله په دې اړه ليكي:

 

"په ما كي تر فكر مخكي احساس راوټوكېد، چي له دغه خطرناكه ډول څخه شهواني غريزه را پكي وخوځېده چي په وړكتوب كي زما په نس پوري تړلې وه.

روسو غوښته چي مذهبي لارښود شي، خو پلار او آكا يې هيله درلوده چي هنرمن شي، هغه و چي په ديارلس كلنۍ كي د يوه ځان غوښتي او سخت زړي ډبرتوږونكي سره شاګرد كړ.

درې كاله يې په ډبرو ستونزو، ښكنځلو او رټنو ورسره تېر كړل، كله چي يې د استاد زور او وهلو ټكولو نور د ده د زغم كاسه نسكوره كړه، نو د 1728كال د مارچ پر 14_مه په پټه او تش جېب له ژنيو څخه وتښتېد، لالهانده ل يوه ښاره بل ته تلى او د ژوند تېرولو لپاره يې ډېرو ټيټو او سپكو كارونو ته لاس اچاوه، كله به د مذهبي لارښود له كوره راوتى او كله هم له "تورن" يتيمتون څخه او اخر هم له رنډۍ خانې څخه، ديارلس كاله دغه ډول سرګردان ګرځېد، له ډېرو پېښو سره مخ شو او له ډېرو ښځو سره يې وپېژندل.

 

(د محمديار ژباړه)