د "مايکروسافټ وېنډوز" د بڼو تر مېنځ توپير

Content deleted Content added
Addbot (خبرې اترې | ونډې)
و Bot: Migrating 116 interwiki links, now provided by Wikidata on d:q1406 (translate me)
This contribution was added by Bayt al-hikma 2.0 translation project
۱ کرښه:
[[دوتنه:Microsoft Windows 7 wordmark.svg|کيڼ|250px|بټنوک|د مايکروسافټ وېنډوز ۷ کتنمل]]
'''مايکروسافټ وېنډوز''' د [[چليز غونډالونه (سيسټمونه)|چليز غونډال]] يوه لړۍ ده چې د مايکروسافټ شرکت لخوا جوړ شوی.
 
 
مایکروسافټ وینډوز، چې په عمومي توګه د وینډوز په نوم یادیږي، د څو خصوصي ګرافیکي عامل سیسټم کورنیو یوه ډله ده، چې ټول یې د مایکروسافټ له خوا رامنځ ته شوي دي. او بازار موندونکي دي. چې هر  ډله يې د کمپیوټري صنعت یو ځانګړي سکتور ته اړتیا لري. د مایکروسافټ وینډوز فعاله کورنۍ کې وینډوز ان تي او وینډوز لوت شامل دي؛ او دا پاتې يې کیدای شي فرعي کورنۍ کې شاملې وي، (د بیلګې په توګه د وینډوز سرور یا د وینډوز ایمبیډډ تړون) (وینډوز سي اي). د دې تر څنګ د مایکروسافټ وینډوز کورنۍ کې وینډوز ۹اکس، وینډوز موبایل او وینډوز تلیفون شامل دي.
 
د مايکروسافټ ډوس لپاره د ګرافیکي عامل سیسټم سافتوير په توګه د ګرافیکي کاروونکي اتصال سره د مخ په زیاتیدونکي لیوالتیا په ځواب کې، مايکروسافټ د ۱۹۸۵ ز کال د نومبر په ۲۰ د وينډوز په نوم يو عامل چاپيريال معرفي کړ. مایکروسافټ وینډوز د نړۍ د خصوصي کمپیوټر په بازار کې د ۹۰٪ څخه ډیرې ونډې سره ، د مک عامل سيستم څخه چې په ۱۹۸۴ ز کال کې معرفي شوی و، ډیره غلبه ترلاسه کړه.<ref name="aboutcomnov">{{cite web|url=http://inventors.about.com/od/mstartinventions/a/Windows.htm?rd=1|title=The Unusual History of Microsoft Windows|access-date=April 22, 2007}}</ref>
 
ایپل وینډوز ته د ګرافيکي کاروونکي اتصال په پراختیا کې د دوی نوښت باندې د غیر عادلانه حملې په توګه ولیدل لکه څنګه چې په محصولاتو لکه لیزا او مکینتوش پلي شوي دي (په پای کې په ۱۹۹۳ ز کال کې د مایکروسافټ په ګټه محکمه کې میشته شوه). په شخصي کمپیوټرونو کې، وینډوز لاهم په ټولو هیوادونو کې ترټولو مشهور عامل سیسټم دی. په داسې حال، چې په ۲۰۱۴ ز کال کې، مایکروسافټ ومنله چې انډرايد ته د عمومي عامل سیسټم بازار ډیری ونډه له لاسه ورکوي، چې د دی کار لامل د انډرايد هوشمندو تليفونونو په پلور کې په پراخه کچه وده کول دي. په ۲۰۱۴ ز کال کې، د پلورل شوي وینډوز وسیلو شمیر د پلورل شوي انډرايد وسیلو څخه ۲۵٪ کم و. مګر، دا پرتله کول ممکن په بشپړه توګه د دی اړونده نه وي، ځکه چې دوه عامل سیسټمونه په دودیز ډول مختلف برنامې په نښه کوي. بیا هم، د وینډوز سرور کارولو شمیرې (چې د سیالیو سره پرتله کیږي) د بازار دریمه برخه ښیي، چې د پای کاروونکي کارونې لپاره ورته دی.<ref>{{Cite web|title=Operating System Market Share Worldwide|url=https://gs.statcounter.com/os-market-share#monthly-202012-202012-map|access-date=January 5, 2021|website=StatCounter Global Stats|language=en}}</ref><ref>{{Cite web|title=Desktop Operating System Market Share Worldwide|url=https://gs.statcounter.com/os-market-share/desktop/worldwide/#monthly-202012-202012-map|access-date=January 5, 2021|website=StatCounter Global Stats|language=en}}</ref><ref>{{cite web|url=https://www.computerworld.com/article/2490008/microsoft-gets-real--admits-its-device-share-is-just-14-.html|title=Microsoft gets real, admits its device share is just 14%|last=Keizer|first=Gregg|date=July 14, 2014|website=[[Computerworld]]|publisher=[[IDG]]|quote=[Microsoft's chief operating officer] Turner's 14% came from a new forecast released last week by Gartner, which estimated Windows' share of the shipped device market last year was 14%, and would decrease slightly to 13.7% in 2014. Android will dominate, Gartner said, with a 48% share this year|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20160821210826/http://www.computerworld.com/article/2490008/microsoft-windows/microsoft-gets-real--admits-its-device-share-is-just-14-.html|archive-date=August 21, 2016}}</ref>
 
د اکتوبر ۲۰۲۱ ز کال پورې، د شخصي کمپیوټرونو او ټابلیټونو لپاره د وینډوز ترټولو وروستۍ نمونه وینډوز ۱۱، ۲۱ايچ۲ نمونه ده. د ايمبډيډ شوي وسیلو لپاره ترټولو وروستۍ نمونه وینډوز ۱۰، ۲۱ايچ۱ نمونه ده. د سرور کمپیوټرونو لپاره ترټولو وروستۍ نمونه د وینډوز سرور ۲۰۲۲ ز کال ۲۱ايچ۲ نمونه ده. د وینډوز یو ځانګړی نمونه هم په اکسبوکس يو او د اکس بوکس سلسله اکس/اس ویډیو ګیم کنسولونو کې پر مخ وړل کېږي.<ref>{{Cite web|url=https://docs.microsoft.com/en-us/windows/release-health/windows-server-release-info|title=Windows Server release information|website=docs.microsoft.com|access-date=July 26, 2021}}</ref><ref>{{cite web|url=https://wccftech.com/xbox-one-architecture-explained-runs-windows-8-virtually-indistinguishable/|title=Xbox One Architecture Finally Explained - Runs OS 'Virtually Indistinguishable' from Windows 8|work=WCCFtech|date=April 20, 2014|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20150906020456/http://wccftech.com/xbox-one-architecture-explained-runs-windows-8-virtually-indistinguishable/|archive-date=September 6, 2015}}</ref>
 
== شجره ==
 
=== د بازارموندنې د ونډې په واسطه ===
مایکروسافټ، د وینډوز پرمخ وړونکو، ډیری سوداګریزې نښې ثبت کړي دي، چې هر یو یې د وینډوز عامل سیسټمونو ډلې ته اشاره کوي چې د کمپیوټر صنعت یو ځانګړی سکتور په نښه کوي. د ۲۰۱۴ ز کال پورې، د لاندې وینډوز کورنۍ په فعاله توګه وده کړې ده:
 
* • وینډوز اين ټي: د وینډوز این تي ۳.۱ سره د عامل سیسټمونو او د سرور کمپیوټرونو او ورک سټیشنونو لپاره د عامل سیسټم د کورنۍ په توګه پيل شوي دي. اوس درې عامل سیسټم فرعي کورنۍ لري چې نږدې په ورته وخت کې خپرېږي چې ورسره يو ډول کرنل شریکوي:
** وینډوز: د اصلي شخصي کمپیوټرونو او ټابلیټونو لپاره د عامل سیسټم دی. وروستۍ نمونه يې وینډوز ۱۱ ده. د دې کورنۍ اصلي سیال د مک عامل سيستم دي چې د ايپل لخوا شخصي کمپیوټرونه او د آی پیډ عامل سیسټم او د ټابلیټونو لپاره انډرايد دی (د کټګورۍ له مخې د عامل سیسټمونو کارول د بازار ونډې سره).
** وینډوز سرور: د سرور کمپیوټرونو لپاره عامل سیسټم دی. د وینډوز سرور وروستۍ نمونه په ۲۰۲۲ ز کال وه. د پیرودونکي ډلې برعکس يې، د نوم ورکولو قوي برنامه يې غوره کړی ده. د دې کورنۍ اصلي سیال لینوکس دی. (د کټګورۍ له مخې د بازار ونډه د عامل سيسټمونو کارول دي).
** وینډوز پي يي: د دې وینډوز ورته ډله چې د لږ وزن لرونکی نمونه ده، د ژوندی عامل سیسټم په توګه کار کولو لپاره، تر څنګ يې په فلزي کمپیوټرونو کې د وینډوز نصبولو لپاره او د بيا رغونې يا  د ستونزو د حل کولو په موخه کارول کیږي (په ځانګړې توګه په ډیری کمپیوټرونو کې). چې وروستی نمونه يې وینډوز پي يي ۱۰ ده.
* وینډوز لوت (پخوا د وینډوز ایمبیډډ): په پیل کې، مایکروسافټ وینډوز سي اي د هرې وسیلې لپاره د عمومي هدف عامل سیسټم په توګه رامنځ ته کړ، چې خورا محدوده سرچینه و، چې د بشپړ کمپیوټر په نوم یادیږي. په پای کې، که څه هم، وینډوز د وینډوز ایمبیډډ کمپکت نوم بدل شو چې د وینډوز کمپکت سوداګریز نښې لاندې پوښل شوی و چې د وینډوز ایمبیډډ صنعت، وینډوز ایمبیډډ پروفیشنل، وینډوز ایمبیډډ سټنډرډ، وینډوز ایمبیډډ هینډ هیلډ او وینډوز ایمبیډډ اتوماتیک ډول هم لري.<ref>{{Cite web|url=http://www.microsoft.com/windowsembedded/en-us/products-solutions-overview.aspx|title=RTOS: Embedded Real Time Operating Systems|access-date=November 7, 2014|website=microsoft.com|publisher=[[Microsoft]]|url-status=dead|archive-url=https://web.archive.org/web/20141215074031/http://www.microsoft.com/windowsembedded/en-us/products-solutions-overview.aspx|archive-date=December 15, 2014|df=mdy-all}}</ref>
 
لاندې وینډوز کورنۍ نور نه رامنځ ته کیږي:
 
* وینډوز ۹اکس: یو عامل سیسټم دی، چې د مصرف کونکي بازار په نښه کوي. د فرعي غوره فعالیت له امله بنده شوې دی (نړيوال شخصي کمپوټر خپل وروستی نمونه، وینډوز می، د هر وخت ترټولو خراب محصول بولي.) اوس محال مایکروسافټ د اين ټي وینډوز سره د مصرف کونکي بازار ته اړتیا لري.<ref name="WinMEbad2">{{cite web|url=http://www.pcworld.com/article/125772-2/the_25_worst_tech_products_of_all_time.html|title=The 25 Worst Tech Products of All Time|publisher=[[International Data Group|IDG]]|access-date=February 10, 2012|website=[[PC World]]|date=May 26, 2006|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20120215041255/http://www.pcworld.com/article/125772-2/the_25_worst_tech_products_of_all_time.html|archive-date=February 15, 2012|df=mdy-all}}</ref>
* وینډوز موبایل: د وینډوز تلیفون مخکینۍ، دا د ګرځنده تلیفون عامل سیسټم و. لومړۍ نمونه د جیبی شخصي کمپیوټر ۲۰۰۰ ز کال په نوم یادیږي؛ دریمه نمونه، د وینډوز موبایل ۲۰۰۳ ز کال لومړۍ نمونه ده، چې د وینډوز موبایل سوداګریز نښه یې غوره کړه ده. وروستی نمونه د وینډوز موبایل ۶.۵ دی.
* وینډوز تلیفون: یو عامل سیسټم دی، چې یوازې د هوشمندو تليفونونو جوړونکو ته پلورل کیږي. لومړۍ نمونه د وینډوز تلیفون ۷ وه ، ورپسې وینډوز تلیفون ۸، او وینډوز تلیفون ۸.۱ نمونه چې د وینډوز ۱۰ موبایل لخوا بریالی شوه، خو اوس هم بند شوی دی.
 
== د استعمال ونډه او د وسایلو پلور ==
د وینډوز ۱۰ د وروستي نمونې کارول د ۲۰۱۸ ز کال له پیل راهیسې په نړیواله کچه د وینډوز ۷ څخه ډیر شوي دی.<ref>{{Cite web|url=https://gs.statcounter.com/windows-version-market-share/desktop/worldwide/#monthly-201706-201806|title=Desktop Windows Version Market Share Worldwide {{!}} StatCounter Global Stats|website=StatCounter Global Stats|language=en|access-date=November 24, 2019}}</ref>
 
د ډیسټاپ او لپ ټاپ کمپیوټرونو لپاره، د انترنت اپليکشنونو او سټیټ کاونټر له مخې، کوم چې په ویب کې فعاله وسیلو کې د عامل سیسټمونو کارول تعقیبوي، وینډوز د ۲۰۲۱ ز کال په اګست کې ترټولو کارول شوي عامل سیسټم کورنۍ وه، د انترنت د اپليکشنونو له مخې د کارولو ونډه يې شاوخوا ۹۱٪ وه. د سټیټ کاونټر له مخې يې د کارولو ونډه  شاوخوا ۷۶٪ وه.<ref>{{Cite web|title=Desktop Operating System Market Share Worldwide: August 2021|url=https://gs.statcounter.com/os-market-share/desktop/worldwide/#monthly-202108-202108-bar|website=[[StatCounter]]}}</ref><ref>{{Cite web|url=https://www.netmarketshare.com/operating-system-market-share.aspx?options=%7B%22filter%22%3A%7B%22%24and%22%3A%5B%7B%22deviceType%22%3A%7B%22%24in%22%3A%5B%22Desktop%2Flaptop%22%5D%7D%7D%5D%7D%2C%22dateLabel%22%3A%22Custom%22%2C%22attributes%22%3A%22share%22%2C%22group%22%3A%22platform%22%2C%22sort%22%3A%7B%22share%22%3A-1%7D%2C%22id%22%3A%22platformsDesktop%22%2C%22dateInterval%22%3A%22Monthly%22%2C%22dateStart%22%3A%222021-08%22%2C%22dateEnd%22%3A%222021-08%22%2C%22segments%22%3A%22-1000%22%7D|title=Desktop Operating system market share: August 2021|website=[[Net Applications]]}}</ref>
 
د انډرايد په پرتله (تر ټولو لوړه ونډه ۴۶.۰۳%) د هر ډول شخصي کمپیوټرونو په شمول (د بیلګې په ډول ډیسکتاپونه، لپټاپونه، ګرځنده وسایل، او د لوبې کنسولونه)، تر څنګ يی د وینډوز عامل سیسټمونه د ۲۰۲۱ ز کال په اګست کې د ۳۲.۶۷٪ کارونې ونډه درلوده. د ايفون عامل سيستم ۱۳.۷۶٪، د آی پیډ عامل سیسټم ۲.۸۱٪، او د میک اپریټنګ سیسټم ۲.۵۱٪، د ۲۰۲۱ ز کال کال د اګست په میاشت کې د انترنت اپليکشنونه له مخې ۳۰.۷۳٪ د کارونې ونډه لرله، د انډرايد په پرتله (تر ټولو لوړ، په ۴۲.۵۶٪ کې)، د آیفون عامل سیسټم / ايپډ عامل سیسټم ۱۶.۵۳٪، او د سټیټ کاونټر له مخې  ماک عامل سیسټم ۶.۵۱٪ ونډه درلوده.<ref>{{Cite web|title=Operating System Market Share Worldwide: August 2021|url=https://gs.statcounter.com/os-market-share#monthly-202108-202108-bar|website=[[StatCounter]]}}</ref><ref>{{Cite web|url=https://www.netmarketshare.com/operating-system-market-share.aspx?options=%7B%22filter%22%3A%7B%7D%2C%22dateLabel%22%3A%22Custom%22%2C%22attributes%22%3A%22share%22%2C%22group%22%3A%22platform%22%2C%22sort%22%3A%7B%22share%22%3A-1%7D%2C%22id%22%3A%22platformsDesktop%22%2C%22dateInterval%22%3A%22Monthly%22%2C%22dateStart%22%3A%222021-08%22%2C%22dateEnd%22%3A%222021-08%22%2C%22segments%22%3A%22-1000%22%7D|title=Operating system market share: August 2021|website=[[Net Applications]]}}</ref>
 
په دې احصایو کې سرورونه شامل نه دي (د تش په نامه کلاوډ کمپیوټري په شمول، چیرته چې مایکروسافټ ر مخکښ نه پیژندل کیږي، د لینوکس سره د وینډوز څخه ډیر کارول کیږي)، ځکه چې د انترنت اپليکشنونه او سټیټ کاونټر د ټولو کارولو لپاره د پراکسي په توګه ویب براوزینګ کاروي.
 
== سرچينې ==
[[وېشنيزه:چليز غونډالونه]]